Силикат өндірісі.
Сыныбы:9
Сабақ тақырыбы: Силикат өндіріс.і
Сабақтың мақсаты: Шыны, цемент, қышжәнет.б. силикат материалдарының өндірісі туралы оқушылардың білімдерін жүйелеу.Оқушылардың география,химия пәндері бойынша алғанбілімдерін нақтылау және байланыстыру.
Міндеттері:
1. Балалардың оқулықпен, қосымша әдебиетпен жұмыс жасау мүмкіндіктерін, қабілеттерін дамыту. Оқушылардың танымдық белсенділігін қалыптастыру.
2. Оқушылардың сақталған ақпараттық айта қолдану қабілетін және өз ойын қорыта айта алу біліктілігін дамыту;
3. Оқушыларды топтық ынтымақтастыққа тәрбиелеу
Сабақ типі: Жаңа білім беру сабағы
Сабақтың түрі: Аралас сабағы
Әдісі: рөлдік ойын, топ жұмысы, кестемен, оқулықпен жұмыс, жеке және жалпы тапсырмалар, жұмбақтар шешу,көрме ұйымдастыру.
Сабаққа қажетті құралдар : интерактивті тақта, маркер, А1 форматты қағаз, түстіқағаздар, химиялықреактивтер, химиялықыдыстар.
Көрнекіліктер: слайдты көрсетілімдер, қимақағаздар, ,тақта, бор,шыны, қыш, цементбұйымдары
Кесте №1 «Силикат өндірісініңматериалдары»
Кесте №2. «Шикізат»
Пәнаралық байланыс : қазақтілі,архитектура , физика , сурет,география
Күтілетін нәтиже:
Теориялықбілімдеріншыңдайды;
Есептіңшығаружолынтүсіндіреді;
Зерттеушілік қабілеттеріндамытады;
Топтықжұмыста ұйымшылдыққаүйренеді
Сабақтың жоспары:
І. Ұйымдастыру кезеңі (3мин):
А) Оқушылармен сәлемдесу
Б) Сыныпты 4 топқаболу
В) Топбасшысын сайлату
С)Бағалаупарақшасынтарату
Д) Бағалаукритерийлерінетүсінікберу
ІІ.Үй тапсырмасын тексеру
Графикалық диктант
Кремний периодтық жүйеде ІІІ период, ІV топтың негізгі топшасында орналасқан.^
Кремнийдің сыртқы энергетикалық деңгейінде 3 электрон бар._
Жер қыртысында мөлшері бойынша оттектен кейін екінші орында. ^
Табиғатта кремний тек қосылыс түрінде кездеседі. ^
Кремнийдің 3 аллотропиялық түрөзгерісі бар._
Кремнийді таза күйінде швед химигі И.Я.Берцелиус 1822 ж ашқан.^
Кремний металдармен әрекеттескенде тотықсыздандырғыш болады._
Кремнезем (SiO 2 ) табиғи полимер. ^
Кремний диоксиді – негіздік оксид._
Кремний қышқылының тұздары – силикаттар.^
Дұрыс жауабы: ^._^^_^_^_^
Есептер шығару
1 есеп
2 есеп.
Кремний натрий гидроксидімен әрекеттескенде (қ.ж.) 3,36 лсутекгазыбөлінгенболса,құрамында 10 % қоспасыбарқаншакремнийреакцияғақатысқанынесептеңдер.
3 есеп.
Құрамында 10 % қоспасыбар 100 гкремнеземдікальцийкарбонатыменқосыпбалқытқанда (қ.ж.) қаншакөлемкөміртек (ІV) оксидібөлінетінінесептеңдер.
Үй тапсырмасын бекіту, қорыту:
«Мен не білдім?»
« Сабақ менүшінтүсінікті болды немесе түсініксізболды?»
ІІІ Жаңа сабаққа көшу
(Қызығушылығын ояту)
«Болжау әдісі» (3 мин)
Француздыңфантастжазушысы ЖюльВерннің«Сиқырлыәлемгесаяхат»аттыкітабындабіртопжиһанкездердіңадамаяғыбаспағанаралғатапболып, біразуақытөткенненкейін , олардыңызыс-аяқжасап, баспанасалғандығысөзболған. Сондабұларалда ..... ... болған.( сументопырақ)
Табылғансоңжерден 105 элемент,
Жерді үлкенденедеймізкеремет.
Бірақбөлсекәрқайсысынаеншісін
Екеуіне төрттенүшікелереді.
Атаңдарсолэлементті
Құраптұрғанкереметті
(Оттегі және кремний)
Аталғанзаттарсиликатөндірісінетікелейбайланысты.Соныменбіргекремнийдіөлітабиғаттыңпатшасыдейді, себебіол барлықтаужыныстарыныңқұрамындаболады.
-Ал сіздер білесіздер ме?....
-кремнийдіңқолданылуытасғасырдан басталады..
-шыны өндірісі біздіңғ. дейінүшғасырбұрынбелгіліболған.
-Ресейде бірінші шыны зауыты 1635 ж шыны өндіребастады.
-кремнийді танып,білу арқылыадаммикромирді (микроскоп) жәнемакромирді (телескоп) біліп, фото, киноаппаратурашығарабастады.
-Қазіргіуақытташыныталшықтарданәртүрліматаларжасайды.
ІV. Жаңа сабақ
Жаңасабақтыңтақырыбы: «Силикат өнеркәсібі»
Оқушыларменбірге бүгінгісабаққамақсатқою.
ББҮ кестесін толтыру
Оқушыларбілемінбағанынтолтырып, ненібілгілерікелетіндіктерінкелесібағанғасұрақретіндежазыпқояды.
«Экскурсоводтар» экскурсия жүргізіп, оқушыларды көрмемен таныстырады( 5 мин)
Қыштан, фарфордан, цементтенжасалғанбұйымдар.(алдыналатапсырмаларберіледі)
Оқушылар мұғалімнің көмегімен кестелерді талдайды.
Кесте №1.
Силикат өндірісінің өнімдері.
Қыш шыны Цемент.
1.құрылыс 1. шыныбұйымдары 1. тезқататын
2.тұрмыстық 2.құрылыс–техникалық 2.суыққатөзімді
3. техникалық бұйымдар. 3. жоғары t
4.жұқа төзімді.
Негізгі шикізат –табиғи силикаттар.
AI2 O3 ∙2SiO2 ∙2H2 O-каолинит (саз)
металл оксидтері және басқа оксидтер.}-шихта
SiO2 , B2 O3 , P2 O5 , GeO2
3.қосымшалар Na2 CO3 , CaCO3 , K2 CO3
V. Бекіту
Силикат өндірісі.
Силикат
өндірісінің
саласы
Шикізат
Негізгі химиялық
реакциялар
Технологияның
ерекшелігі
Негізгі
өнімдері
VІ. Қорытынды.
Үйрендім бағанын оқыту.
Карточка №1 .
Химиялықшыны, рубин, кварцшыныдегенне? Олардыңерекшелігінетоқталып,сипаттаңдар.
Карточка №2
Бетон жәнетемірбетондегенұғымдарғатүсінікберіп, қолданылуынсипаттаңдар.
Карточка№3
Шыны өндірісіндекелесіхимиялықреакцияларжүреді: Осыреакциялардытолықтырыңдар.
Na 2 CO 3 +SiO 2 t→Na 2 SiO 3 +…
CaCO 3 +SiO 2 t→….+ CO 2 ↑
Na 2 CO 3 +CaSiO 3 +4SiO 2 →t Na 2 O∙CaO∙ …..
Карточка № 4
Мына минералдардың: серпентин Mg3 H4 Si2 O9 , альбит Na2 Al2 Si6 Ol6 , анортит CaAl2 Si2 O8
Карточка № 5
СақарК2 CO3 , қорғасын (ІІ) оксиді PbO жәнеаққұмнанқандайшыныалуғаболады? Тиістіреакциятеңдеулерінжазыңдар
Жауаптары:
№ 3
Na2 CO3 +SiO2 t→Na2 SiO3 + CO2 ↑…
CaCO3 +SiO2 t→СaSiO3 .+ CO2 ↑
Na2 CO3 +CaSiO3 +4SiO2 →t Na2 O∙CaO∙5SiO2 + СО 2
№ 4
Mg3 H4 Si2 O9 , - 3 MgО * 2 SiO2 * 2 Н2 О
Na2 Al2 Si6 Ol6 – Na2 O * Al2 О3 * 6 SiO2
CaAl2 Si2 O8 – СаО * Al2 О3 * 2 SiO2
Cәйкестендіру тесті
1.Na2 O . CaO.6SiO2 А) Хрустальды шыны
2.K2 O. CaO.6SiO2 Б) Химиялықшыны
3.K2 O . PbO. 6SiO2 В) Терезе шынысы
4.SiO2 Г) Көкшыны
5.K2 O+ CaO+ CoO+ SiO2 Д) Кварцты шыны
6.K2 O+ CaO+ Cr2 O3 + SiO2 Е) Лағылшыны
7.K2 O+ CaO+ Au + SiO2 Ж) Жасыл шыны
VІІ. Рефлексия
Бүгінгісабақтаменнеүйрендім?
Маған сабақкезеңдерінденеұнады, неұнамады?
Өтілгенматериалбойыншасұрақнемесепікірің?
VІІІ. Бағалау.
1) Топбасшыларыныңбағалауы;
2) Жиынтықтықбағалау;
3) Өзін-өзібағалау;
Күнделіктерінебағақою.
ІХ.Үйге тапсырма.
§ 29 оқыпкелу . № 7, 10 есептер.
Қосымшаүлестірмеліқағазтарату
Бекітемін:
Директордыңоқуісі
жөніндегі орынбасары
Алимкулова Г.А.
«___» ______________
«Силикат өнеркәсібі»
9 «А» сынып
Химия пәні
Мұғалімі: ШекербековаД.Т.
Білемін
Білгім келеді
Үйрендім