Саба? та?ырыбы «Металдарды? адам ?міріндегі ма?ызы»

?ОЛДА?БАЛЫ КУРС «МЕТАЛДАР ХИМИЯСЫ» 10 СЫНЫП

«Ту?ан жерді? ?ара тасын ма?тан ете білмеген азамат,

б?где жерді? алтын тасын да ма?тап жарытпа? емес»

?. С?тпаев

Саба? та?ырыбы «Металдарды? адам ?міріндегі ма?ызы»

Саба?ты? ма?саты: Факультативтік саба?тан к?рініс к?рсету,есеп беру.

П?нге деген ?ызы?ушылы?тарын арттыру, ой-?рістерін дамыту.

Т?жірибе жасай отырып, п?нге баулу.

Саба?ты? міндеттері:
Білімділік: О?ушыларды? металдар тарауынан ал?ан білімін жа?а ??ымдармен толы?тыру, оларды? ?асиеттері туралы тере? т?сінік беру. Ерекшеліктерін, айырмашылы?ын ажырата білуді ?йрету.
Дамытушылы?: О?ушыларды? зейінін, танымды? белсенділігін, ?зіндік пікірін ?алыптастыру, о?ушыларды? логикалы? ойлау ?абілеттерін, т?л?алы? ?асиеттерін дамыту
Т?рбиелік: Бірлесіп ж?мыс жасау?а, ?згені? пікірімен санасу?а т?рбиелеу
Саба?ты? т?рі: Сайыс саба?
Саба?ты? типі: Білім мен ?рекет т?сілдерін кешенді ?олдану саба?ы
Саба?ты? ?дісі: Зерттеу ?дісі, о?ушы?а танымды? тапсырмалар беріліп, оны ?з бетінше ?ажетті ?дістерді пайдалана отырып ж?не м??алім к?мегімен орындау.
Саба?ты? к?рнекілігі: кестелер, таблица, интерактивті та?та, слайдтар, реактивтер, о?ушыны ж?не топты ба?алау пара?тары.
П?наралы? байланыс: Тарих, биология, ?аза? тілі, география

?тілу ?дістері: С?ра? – жауап, ми?а шабуыл, проблемалы? ізденіс, т?жірибелік ж?мыс, бірін - бірі ба?алау, топты ба?алау, жеке о?ушыны ба?алау.

І. ?йымдастыру

Саба? басында сынып о?ушылары ?ш топ?а б?лініп, топты? атын ж?не ?ранын айтады. ?діл?азылар ал?асы сайланып ?р б?лімні? н?тижесін шы?арып отырады. Сайыста жеті баспалда? берілген, топ о?ушылары ?р баспалда??а к?терілген сайын ?рт?рлі тапсырмалар алып отырады.

Саба??а дайынды? кезе? – ?ызы?ушылы?ты ояту. «Ой ?оз?ау» стратегиясы(5 ?пай)

?алымдар ??пия хат тауыпты. Бір кеме апатт?а ?шыра?аны белгілі, хатты? к?п жері ?шіріліп ?ал?ан. Хатты ?алпына келтіруге к?мектесі?дер.

Рет №

Элемент

22,4

44,8

Білімді игеруге ба?ыттал?ан 7 ?адам:

ІІ. ?й ж?мысын тексеру «Джиксо» стратегиясы бойынша о?ушылар ?здеріне берілген тапсырмалар ар?ылы ж?мыс жасайды. О?ушылар ?з бетімен ке?інен ?олданылатын металдар ж?нінде ма?л?мат алады. ( 10 ?пай)
І топ тапсырмасы.

Металдарды? ашылу тарихы мен таби?атта таралуы. .Металдарды? адам ?міріндегі ма?ызы.(?нерк?сіпте, техника, шаруашылы?та, к?нделікті т?рмыста?ы б?йымдар)
ІІ топ тапсырмасы.

Адам а?засында?ы металдарды? биологиялы? ролі. ( натрий, иод, кальций, алтын, селен, ?ор?асын, т. б метал ?лгілері)

Бірін-бірі ба?алайды

ІІІ. Ой тол?аныс. «Жуан ж?не жі?ішке с?ра?тар» стратегиясы. (5 ?пай)
А) «Кім жылдам?» ойыны. ?р топ?а 5 с?ра? беріледі, шапша?, ?тымды жауап беру керек.
І - топ
1. Же?іл бал?итын металл? /Цезий/
2. Тез магниттелуге ж?не магниттік ?асиетін жою?а бейім металл (темір)
3. Электр шамыны? ?ылын жасайтын, е? ?иын бал?итын металл (вольфрам)
4. Ты?айт?ыш ретінде ?олданылатын сілтілік металл? /Калий/
5. Негізгі топшаны? металдары (s. p элементтер)

ІІ - топ.
1. Неліктен темір «аспан тасы» деп атал?ан? (себебі метеоритті? ??рамында темір бар)
2. С?йекті ?аптайтын элемент? /Кальций/
3. Менделеев жаса?ан химиялы? элементтерді? периодты? ж?йесіндегі металдарды?
пайызды? м?лшері. (80%)
4. Темірді? ма?ызды ??ймалары / шойын, болат/
5. Тай?азан 7 металдан ??йыл?ан, ол ?андай металдар? (темір, мырыш, ?алайы, ?ор?асын, к?міс, алтын, мыс)

«Кім жылдам» Реакцияны те?естіріп, жалпы коэффициенттер санын есепте: (5 ?пай)

А) Mg + HCl →

B) MgO + HCl →

C) Na2O + H2O →

D) H2 + O2 →

E) MgCO3 →

Сергіту с?ті: «Жасыр?ан элементті табу»

Шарты: ?р ?айсы? бір элемент н?мірін жасыры?дар, сол санды екіге к?бейті?дер енді алы??ан сан?а 5-ті ?осы?дар, ?осындыны 5-ке к?бейті?дер.

V. “Химиялы? эстафета” ?р топтан бір о?ушыдан шы?ып, бірінші тапсырманы орындап, борды келесі о?ушы?а береді. С?йтіп барлы? айналулар іске ас?анша бір - біріне эстафетаны беріп отырады. (5 ?пай)
1 - топ. Ca→CaO→Ca(OH) 2→CaCO3
2 - топ. Fe 2SO4 →Fe(OH) 2→FeO →FeCl2

VI. «Ойлан тап» Топ о?ушылары орындарында отырып, берілген есепті шы?арып, бір о?ушы та?та?а жазады. (5 ?пай)
1- топ. 20 грамм натрий гидроксидін т?з ?ыш?ылымен араластыр?анда неше грамм т?з т?зіледі.
2 - топ. Массасы 48 грамм алюминийді оттекпен ?рекеттестіріп, алюминий оксидіні? массасын табы?дар.

VII. Топ басшыларына тапсырма: Электронды? де?гейде электронны? орналасуын, атом ??рамын жазы?дар. (5 ?пай)
1 - топ. Кальций
2 - топ. Магний

VІII. Шы?армашылы? тапсырма(5 ?пай)

?стел ?стіндегі ?рнектелген «Сыр санды?ты?» ішінде ?р т?рлі білезіктер, сыр?алар, са?иналар бой т?мар, к?міс белбеулер бар. ?р б?йымдар?а с?ра? жазыл?ан карточкалар байлан?ан. Бір о?ушы санды?та?ы барлы? б?йымдарды алып к?рсетеді. Оны? ?р?айсысында?ы с?ра?тар?а о?ушылардан тез жауап алады. Карточкада с?ра?тар негізінен мынадай мазм?нда беріледі:

?олы?да?ы ?андай зат?
Ол ?андай металдан жасал?ан?
Не ?шін пайдаланады?
?арсы ілгек ?андай металдарды? ?оспасы?
Металдарды? кернеу ?атарында ?ай элементті? активтілігі жо?ары?
Натрий гидроксидіні? формуласы ?андай?

Химиялы? диктант( 10?пай)

1.Литий е? же?іл металл.
2. Е? ауыр металл - Осмий
3. Е? тез бал?итын металл - ?ор?асын /Цезий/
4. Ауада жанатын сілтілік металл? Цезий
5. ?анны? ??рамына кіретін металл мыс.

6. Металдарды? кернеу ?атарын жаса?ан Н.Н. Бекетов

7.?нерк?сіпті? негізгі металы Темір

6. Ты?айт?ыш ретінде ?олданылатын сілтілік металл натрий / Калий/
7. Е? ?атты металл – хром.

8. Алюминий бал?у температурасы е? жо?ары /Вольфрам/
9.Металды? б?зылуы эрозия деп аталады. /коррозия/

10. Е? с?йы? элемент сынап.

Жауабы:

*1 * 2 * 3 * 4 * 5 * 6 * 7 * 8 * 9 * 10 *

Ба?алау - о?ушылар ба?алау пара?ында?ы ?пайларын санайды. (55 ?пай)

М??алім: Б?гінгі саба?та адамдарды? металдарды игеруі мен ?олданылуына орай д?уірлер (мыс, ?ола, темір) атыны? ?алуы металдарды? тарихта алатын орныны? ерекше екенін к?рсетеді. Сонымен ?атар, металдарды? тірі организмдегі ма?ызыны? зор, оларды? ?орша?ан ортада алатын орны ерекше екендігін к?нделікті ?мірден бай?аймыз.

Биыл?ы жыл?ы 17 ?а?тарда ?аза?стан Республикасыны? Президенті Н.?.Назарбаевты? «?аза?стан жолы – 2050: Бір ма?сат, бір м?дде, бір болаша?» ?аза?стан хал?ына Жолдауында ?аза?стан ?лемдегі е? дамы?ан 30 елді? ?атарына кіру т?жырымдамасында алда?ы ж?мысты? ?за?мерзімді басымды?тары белгіленген. ?аза?стан тарихына енетін 10 креативті идеяны? бірі- геология. ?аза?стан геологиялы? барлау саласында ?лемдік нары??а енуі тиіс,- деп атап к?рсетті. Себебі, геологиялы? ж?мыстарды ?айтадан ?арап, б?л сала?а шетелдік инжинирингтік компанияларды? инвестициялары тартылатынын ашып айтты. Сонды?тан да, болаша?ты? т?т?асы сіздер, ?з хал?ымызды? игілігі жолында алды?ыз?а ма?саттар ?ойып, жа?сы мамандар болу?а ?лес ?осаты?ыз?а сеніміміз мол

Рефлексия - Ма?ан саба? ?на?ан жо?, уа?ытым бос?а ?тті

Саба? ма?ан ?нады, ?лі де ізденуім керек

Саба? ма?ан ?атты ?нады,

жа?сы ?атыстым деп ойлаймын

Ба?алау пара?ы

?й ж?мысы (10?пай)

Ой тол?аныс

(5 ?пай)

«Кім жылдам»

(5 ?пай)

“Химиялы? эстафета”

(5 ?пай)

«Ойлан тап»

(5 ?пай)

Топ басшыларына тапсырма

(5 ?пай)

Шы?армашылы? тапсырма

(5 ?пай)

Химиялы? диктант

(10?пай)

Жалпы ?пай саны

О?ушы Тойлыбаева ?алия

ФЕДОРОВ АУДАНЫ ?КІМДІГІНІ? БІЛІМ Б?ЛІМІНІ? «№2 ОРТА МЕКТЕБІ»КММ

?ОЛДА?БАЛЫ КУРС «МЕТАЛДАР ХИМИЯСЫ»

10 СЫНЫП

ЖАРАТЫЛЫСТАНУ-МАТЕМАТИКАЛЫ? П?НДЕР АПТАЛЫ?ЫНДА ?ТКІЗІЛГЕН АШЫ? САБА?

?ТКІЗГЕН:ЖО?АРЫ Д?РЕЖЕЛІ І САНАТТЫ

ХИМИЯ П?НІ М??АЛІМІ

ОСПАНОВА С.К.

2014-2015 О?У ЖЫЛЫ

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?

Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.

Быстро и объективно проверять знания учащихся.

Сделать изучение нового материала максимально понятным.

Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.

Наладить дисциплину на своих уроках.

Получить возможность работать творчески.

=> ПОЛУЧИТЬ СУПЕРСПОСОБНОСТИ УЧИТЕЛЯ <=

Просмотр содержимого документа
«Саба? та?ырыбы «Металдарды? адам ?міріндегі ма?ызы» »

ҚОЛДАҢБАЛЫ КУРС «МЕТАЛДАР ХИМИЯСЫ» 10 СЫНЫП

«Туған жердің қара тасын мақтан ете білмеген азамат,

бөгде жердің алтын тасын да мақтап жарытпақ емес»

Қ. Сәтпаев

Сабақ тақырыбы «Металдардың адам өміріндегі маңызы»

Сабақтың мақсаты: Факультативтік сабақтан көрініс көрсету,есеп беру.

Пәнге деген қызығушылықтарын арттыру, ой-өрістерін дамыту.

Тәжірибе жасай отырып, пәнге баулу.

Сабақтың міндеттері:
Білімділік: Оқушылардың металдар тарауынан алған білімін жаңа ұғымдармен толықтыру, олардың қасиеттері туралы терең түсінік беру. Ерекшеліктерін, айырмашылығын ажырата білуді үйрету.
Дамытушылық: Оқушылардың зейінін, танымдық белсенділігін, өзіндік пікірін қалыптастыру, оқушылардың логикалық ойлау қабілеттерін, тұлғалық қасиеттерін дамыту
Тәрбиелік: Бірлесіп жұмыс жасауға, өзгенің пікірімен санасуға тәрбиелеу
Сабақтың түрі: Сайыс сабақ
Сабақтың типі: Білім мен әрекет тәсілдерін кешенді қолдану сабағы
Сабақтың әдісі: Зерттеу әдісі, оқушыға танымдық тапсырмалар беріліп, оны өз бетінше қажетті әдістерді пайдалана отырып және мұғалім көмегімен орындау.
Сабақтың көрнекілігі: кестелер, таблица, интерактивті тақта, слайдтар, реактивтер, оқушыны және топты бағалау парақтары.
Пәнаралық байланыс: Тарих, биология, қазақ тілі, география

Өтілу әдістері: Сұрақ – жауап, миға шабуыл, проблемалық ізденіс, тәжірибелік жұмыс, бірін - бірі бағалау, топты бағалау, жеке оқушыны бағалау.

І. Ұйымдастыру

Сабақ басында сынып оқушылары үш топқа бөлініп, топтың атын және ұранын айтады. Әділқазылар алқасы сайланып әр бөлімнің нәтижесін шығарып отырады. Сайыста жеті баспалдақ берілген, топ оқушылары әр баспалдаққа көтерілген сайын әртүрлі тапсырмалар алып отырады.

Сабаққа дайындық кезең – Қызығушылықты ояту. «Ой қозғау» стратегиясы(5 ұпай)

Ғалымдар құпия хат тауыпты. Бір кеме апаттқа ұшырағаны белгілі, хаттың көп жері өшіріліп қалған. Хатты қалпына келтіруге көмектесіңдер.

Рет №	Элемент	V	M	y	m
1	Na				46
2	N₂	22,4
3	Mg			3
4	H₂	44,8

Білімді игеруге бағытталған 7 қадам:

ІІ. Үй жұмысын тексеру «Джиксо» стратегиясы бойынша оқушылар өздеріне берілген тапсырмалар арқылы жұмыс жасайды. Оқушылар өз бетімен кеңінен қолданылатын металдар жөнінде мағлұмат алады. ( 10 ұпай)
І топ тапсырмасы.

Металдардың ашылу тарихы мен табиғатта таралуы. .Металдардың адам өміріндегі маңызы.(өнеркәсіпте, техника, шаруашылықта, күнделікті тұрмыстағы бұйымдар)
ІІ топ тапсырмасы.

Адам ағзасындағы металдардың биологиялық ролі. ( натрий, иод, кальций, алтын, селен, қорғасын, т. б метал үлгілері)

Бірін-бірі бағалайды

ІІІ. Ой толғаныс. «Жуан және жіңішке сұрақтар» стратегиясы. (5 ұпай)
А) «Кім жылдам?» ойыны. Әр топқа 5 сұрақ беріледі, шапшаң, ұтымды жауап беру керек.
І - топ
1. Жеңіл балқитын металл? /Цезий/
2. Тез магниттелуге және магниттік қасиетін жоюға бейім металл (темір)
3. Электр шамының қылын жасайтын, ең қиын балқитын металл (вольфрам)
4. Тыңайтқыш ретінде қолданылатын сілтілік металл? /Калий/
5. Негізгі топшаның металдары (s. p элементтер)

ІІ - топ.
1. Неліктен темір «аспан тасы» деп аталған? (себебі метеориттің құрамында темір бар)
2. Сүйекті қаптайтын элемент? /Кальций/
3. Менделеев жасаған химиялық элементтердің периодтық жүйесіндегі металдардың
пайыздық мөлшері. (80%)
4. Темірдің маңызды құймалары / шойын, болат/
5. Тайқазан 7 металдан құйылған, ол қандай металдар? (темір, мырыш, қалайы, қорғасын, күміс, алтын, мыс)

«Кім жылдам» Реакцияны теңестіріп, жалпы коэффициенттер санын есепте: (5 ұпай)

А) Mg + HCl →

B) MgO + HCl →

C) Na₂O + H₂O →

D) H₂ + O₂ →

E) MgCO₃ →

Сергіту сәті: «Жасырған элементті табу»

Шарты: әр қайсың бір элемент нөмірін жасырыңдар, сол санды екіге көбейтіңдер енді алыңған санға 5-ті қосыңдар, қосындыны 5-ке көбейтіңдер.

V. “Химиялық эстафета” Әр топтан бір оқушыдан шығып, бірінші тапсырманы орындап, борды келесі оқушыға береді. Сөйтіп барлық айналулар іске асқанша бір - біріне эстафетаны беріп отырады. (5 ұпай)
1 - топ. Ca→CaO→Ca(OH) ₂→CaCO₃
2 - топ. Fe ₂SO₄ →Fe(OH) ₂→FeO →FeCl₂

VI. «Ойлан тап» Топ оқушылары орындарында отырып, берілген есепті шығарып, бір оқушы тақтаға жазады. (5 ұпай)
1- топ. 20 грамм натрий гидроксидін тұз қышқылымен араластырғанда неше грамм тұз түзіледі.
2 - топ. Массасы 48 грамм алюминийді оттекпен әрекеттестіріп, алюминий оксидінің массасын табыңдар.

VII. Топ басшыларына тапсырма: Электрондық деңгейде электронның орналасуын, атом құрамын жазыңдар. (5 ұпай)
1 - топ. Кальций
2 - топ. Магний

VІII. Шығармашылық тапсырма(5 ұпай)

Үстел үстіндегі өрнектелген «Сыр сандықтың» ішінде әр түрлі білезіктер, сырғалар, сақиналар бой тұмар, күміс белбеулер бар. Әр бұйымдарға сұрақ жазылған карточкалар байланған. Бір оқушы сандықтағы барлық бұйымдарды алып көрсетеді. Оның әрқайсысындағы сұрақтарға оқушылардан тез жауап алады. Карточкада сұрақтар негізінен мынадай мазмұнда беріледі:

Қолыңдағы қандай зат?
Ол қандай металдан жасалған?
Не үшін пайдаланады?
Қарсы ілгек қандай металдардың қоспасы?
Металдардың кернеу қатарында қай элементтің активтілігі жоғары?
Натрий гидроксидінің формуласы қандай?

Химиялық диктант( 10ұпай)

1.Литий ең жеңіл металл.
2. Ең ауыр металл - Осмий
3. Ең тез балқитын металл - қорғасын /Цезий/
4. Ауада жанатын сілтілік металл? Цезий
5. Қанның құрамына кіретін металл мыс.

6. Металдардың кернеу қатарын жасаған Н.Н. Бекетов

7.Өнеркәсіптің негізгі металы Темір

6. Тыңайтқыш ретінде қолданылатын сілтілік металл натрий / Калий/
7. Ең қатты металл – хром.

8. Алюминий балқу температурасы ең жоғары /Вольфрам/
9.Металдың бұзылуы эрозия деп аталады. /коррозия/

10. Ең сүйық элемент сынап.

Жауабы:

*1 * 2 * 3 * 4 * 5 * 6 * 7 * 8 * 9 * 10 *

Бағалау - оқушылар бағалау парағындағы ұпайларын санайды. (55 ұпай)

Мұғалім: Бүгінгі сабақта адамдардың металдарды игеруі мен қолданылуына орай дәуірлер (мыс, қола, темір) атының қалуы металдардың тарихта алатын орнының ерекше екенін көрсетеді. Сонымен қатар, металдардың тірі организмдегі маңызының зор, олардың қоршаған ортада алатын орны ерекше екендігін күнделікті өмірден байқаймыз.

Биылғы жылғы 17 қаңтарда Қазақстан Республикасының Президенті Н.Ә.Назарбаевтың «Қазақстан жолы – 2050: Бір мақсат, бір мүдде, бір болашақ» Қазақстан халқына Жолдауында Қазақстан әлемдегі ең дамыған 30 елдің қатарына кіру тұжырымдамасында алдағы жұмыстың ұзақмерзімді басымдықтары белгіленген. Қазақстан тарихына енетін 10 креативті идеяның бірі- геология. Қазақстан геологиялық барлау саласында әлемдік нарыққа енуі тиіс,- деп атап көрсетті. Себебі, геологиялық жұмыстарды қайтадан қарап, бұл салаға шетелдік инжинирингтік компаниялардың инвестициялары тартылатынын ашып айтты. Сондықтан да, болашақтың тұтқасы сіздер, өз халқымыздың игілігі жолында алдыңызға мақсаттар қойып, жақсы мамандар болуға үлес қосатыңызға сеніміміз мол

Рефлексия - Маған сабақ ұнаған жоқ, уақытым босқа өтті