Саба?ты? та?ырыбы: Оттекті? атом ??рылысы, физикалы?, химиялы? ?асиеттері, алынуы. Оксидтер
Саба?ты? ма?саты: Оттекті? атом ??рылысы, физикалы?, химиялы? ?асиеттері та?ырыбы ар?ылы физика ж?не химия п?ндеріні? бірт?тасты?ын к?рсету
Саба?ты? міндеті:
-
1. 1.Оттекті? атом ??рылысы, физикалы?, химиялы? ?асиеттерін білу
- < >
3.?нерк?сіпте, лабораториядаалынуы
- < >
5.Оттек – тіршілікк?зі
Саба? т?рі: кіріктірілген саба?.
?діс-т?сілі: де?гейлік тапсырмалар орындау, тірек-сызбалармен ж?мыс, с?ра?-жауап
П?наралы? байланыс: физика, химия
К?рнекі ??ралдар: интерактивті та?та, презентация, тірек-сызба, карточкалар
Саба? барысы:
-
?йымдастыру кезе?і.
А) с?лемдесу;
?) т?гендеу;
Б) о?ушыларды психологиялы? дайындау;
В) о?ушыларды? дайынды?ын тексеру;
-
?й тапсырмасын тексеру:
«Кім жылдам?»
1-де?гей
Химиялы? элементтерді? та?баларын жазып, латынша атауын ата?дар.
Кремний Мырыш Темір Фтор
Сынап Мыс Азот К?кірт
Алтын ?ор?асын К?міс Натрий
2-де?гей
Берілген ?осылыстарды? валенттігін жазы?дар.
K Cl PH3 Fe2O3 H2S
BaO CaO P2O5 Al2O3
Fe S MnO2 K3P PCl5
3- де?гей
Реакция те?деулерін ая?тап, коэффициенттерін ?ойып, те?естірі?дер, типін аны?та?дар.
Физиктер
Fe + O2=
Mg + O2=
Химиктер
H2 + O2 =
Cu + O2=
Зерттеу
CaCO3 =
Ca + O2 =
Оксидтер
Fe + S=
Al + O2=
«?ызы?ушылы?ты ояту»
Иісі де, д?мі де жо? ?сталмайды,
Ол болмаса, тіршілік ?мір де жо?.
Ол болмаса, отын да т?танбайды,
?алады ?арауытып к?мір боп шо?. (оттек)
Саба?ты? та?ырыбы «Оттек» екенін айту, ма?сатымен таныстыру
- < > та?ырып
О2 - жай зат. Оттекті? молекуласы екі атомнан т?рады.
Химиялы? белсенді ж?не де е? к?п тарал?ан элемент.
Мr( O2)= 32
Валенттілігі II
Жер ?ыртысында ?осылыс т?ріндегі оттекті? массасы 49,13%
Ауаны? ??рамында 21%
Адам а?засында 65 %
ІІ период, VIА топшасында орналас?ан;
Аr( O)= 16
Физикалы? ?асиеттері.
Оттек – иіссіз, т?ссіз, ауадан с?л ауыр газ. Суда нашар ериді. ХVІІІ ?асырда т?жірибе ж?зінде а?ылшын химигі Дж.Пристли мен швед ?алымы К.Шееле оттекті бос к?йінде алып, оны? ауаны? ??рамдас б?лігі екенін д?лелдеді.
Оттекті? 1 литріні? массасы 1,43 г. Оттек суда аз ериді. Оттек -1830С с?йылады, -2180С-та ?атады.
«Зерттеу» тобы:
Алынуы
1.Таби?атта к?н с?улесі ?серінен ж?ретін ?йгілі фотосинтез процесі кезінде, жасыл ?сімдіктер оттекті б?ліп шы?арады.
2.?нерк?сіпте оттекті к?п м?лшерде с?йы? ауаны айдау ар?ылы алады.?нерк?сіпте алдымен ауаны ша?-тоза?нан, ыл?алдан ж?не к?мір ?ыш?ыл газдан тазартады. Одан со? ауаны ?атты ?ысып, суытады. -2000С-та азот пен оттек с?йы? к?йге ауысады. Енді азотты оттектен б?ліп алу ?шін, аздап ?ыздырады. Алдымен -1960С-та азот ?айнап б?лініп шы?ады. Ал оттек с?йы? к?йде ?алады. ?нерк?сіпте оттекті к?п м?лшерде с?йы? ауаны айдау ар?ылы алады. С?йы? оттекті арнайы екі ?абыр?алы термостат – Дьюар ыдысына ??йып са?тайды. Газ к?йіндегі оттекті к?кшіл т?ске боял?ан болат баллондарда 1-1,5 кПа ?ысымда са?тайды.
3.Лабораторияда оттекті ??рамында оттек мол болатын ?рі ?ыздыру кезінде тез айырылатын к?рделі заттардан: калий перманганаты, калий хлораты, су, т.б. алады.
- < >
- < >
Жары? пен жылу б?ле ж?ретін реакциялар жану реакциясы деп аталады. ?ыздыр?анда оттек к?птеген металдармен ж?не бейметалдармен ?рекеттеседі.
1. К?мірді? оттекпен ?рекеттесуі:
C + O2 = CO2
2. К?кіртті? оттекпен ?рекеттесуі:
S + O2 = SO2
3. Фосфорды? оттекпен ?рекеттесуі:
4P + O2 = 2 P2O5
4. Металдарды? ?рекеттесуі:
3Fe +2O2= Fe3O4
Жатты?улар орындау
1-топ
Зат м?лшері 2 моль к?міртек оксидіні? массасын есепте.
2-топ
??мда?ы SiO2 оттекті? массалы? ?лесі ?анша екенін есепте?дер.
3-топ
Калий перманганаты KMnO4 оттекті? массалы? ?лесі ?анша екенін есепте?дер.
4-топ
Массасы 5 г болатын оттекті? зат м?лшерін табы?дар.
?орытындылау.
- < >
?й тапсырмасы: §21-24. Есептер мен жатты?улар жина?ынан №4.17-4.20
- < >
- < >
- < >
