Саба?ты?та?ырыбы Хлорды? алынуы мен ?олданылуы
Тренинг ?ткізу
?ол шапала?та?анда бір-бірімен амандасу ж?не екі ?олды к?терген кезде ар?аларын бір-біріне тигізу ар?ылы тренир ?ткіздім. Содан кейін 2 т?рлі сурет салын?ан фигураны та?дату ар?ылы
2 ж?п?а б?лу. (ас?аба?; г?л)
Сілтемелер
Периодты? кесте, с?ра?- жауап жазыл?ан ?лестірмелі ?а?аз.
8 сынып о?улы?тан м?тіндер. (191-192 бет) реакция те?деуі мен есептер. (флипчарт)
?йтапсырмасынс?рау
2 топ?а с?ра?тар ?ою.
1.?ІІ топ элементтері ?алай аталады?
2.Галогендерге ?андай элементтер жатады?
3. Хлор атомына сипаттама айт.
4. Таби?атта таралуы туралы не білесі?.
5. «Хлорлы суы» деген не?
Саба?ты? ма?саты
?ткен саба?ты ескет ?сіру, та?ырып жайлы ма?л?маттарды ?азіргі ?діс-т?сілдер бойынша ба?ыттап отыру ж?не та?ырыпты? мазм?нын ашу?а білімдерін ?алыптастыру.
Міндеттері
1. О?ушыларды? ?ызы?ушылы?ын ояту
2. О?ушыларды? білімі ар?ылы ой ?рістерін дамыту.
3. О?ушыларды? ?здерін-?здері о?ыту ар?ылы білім беруге ы?пал жасау ар?ылы ?р баланы ізденімпазды??а баулу.
?ызы?ушылы?ын ояту
Ж?мба? жасыру. Шешімін тап?ан со? хлор туралы не білесі?дер?
Галоген дегеніміз не?
Олар ?ай топта орналас?ан? Оны ?алай аны?таймыз?
Хлорды? таби?атта таралуы туралы не білесі?дер ж?не ?мірде ма?ызы барма?
Ма?ынаны тану
М?тінді о?и отырып хлорды? алынуы мен ?олданылуыны? ?андай байланысы барын аны?тау.
СТО т?р?ысынан ойлану, бірлесіп ж?мыс жасау, ?арым-?атынас орнату.
М??алімні? іс-?рекеті
О?ушыны? іс-?рекеті
1 топ «Ой ?оз?ау»
1-тапсырма. Формулаларды? коэффициенттері мен индекстерін интерактивті та?тада о?ушылар кезекпен жазып к?рсету.
Формула
2Bz2
MnO2
2KMnO4
6HCI
3H2O
3СІ2
коэффициентиндекс
Формула ??растыр.
Сутек ж?не хлор, Калий хлораты ж?не т?з ?ыш?ылы.
2-тапсырма. Ми?а шабуыл.
Есептермен ж?мыс:
А) Массасы 20г кальций хлормен ?рекеттескендегі кальций хлоридіні? массасын ж?не к?лемін есепте.
Б) Натрий хлориді ж?не т?з ?ыш?ылыны? ??рамында?ы хлорды? массалы? ?лесін табу.
NaCI=
HCI = 0.97 немесе 97%
3- тапсырма. М?тінмен ж?мыс.
Хлор ?нерк?сіпте ке?інен ?олданылады.Ол ма?та-матаны ж?не ?а?азды а?арту?а, т?з ?ыш?ылын алуда, сондай-а? ауыл шаруашылы?ы зиянкестеріне ?арсы к?ресте пайдаланатын заттарды алуда, ауыз суын тазалауда, д?рі-д?рмектер, бояулар, пластмассалар, т?рлі еріткіштер алу ?шін ?олданылады.
Бірінші д?ниеж?зілік со?ыста 1915 ж. Германия хлорды т?ншы?тыр?ыш улы зат ретінде ?олдан?ан. Содан бері улы газдардан ?ор?ану ?шін газт?т?ыш (противогаз) пайдаланылады.
Ма?та-мата, д?рі- д?рмектер пластмассалар ж?не ?нерк?сіпте алыну туралы ойлану.
4-тапсырма. Анаграмма ар?ылы с?здерді о?у.
ЛОРХЫ?Д, НЫУАЛНЫ НЕМ, УЫЛАНЛОДЫ?.
Жеке ж?мыс: Ойланады, кестені толтырады жазады ж?не формула ??растыру ?шін д?птерлеріне ж?мыс жасайды.
2. Формулаларды естеріне т?сіреді, есептейді, шешімін табады.
3. о?иды, ойланады, м?тінде не туралы жазыл?анын бір-біріне тал?ылап т?сіндіреді ж?не айтып берумен ?атар ?з ойларын о?ы?андарын
флипчарт жасап таныстыру.
2 топ «Ой ?оз?ау»
1-тапсырма. Формулаларды? коэффициенттері мен индекстерін жазып к?рсет.
Формула ??растыр.
Калий ж?не хлор, Марганец (І?) оксиді ж?не т?з ?ыш?ылы
2-тапсырма. Ми?а шабуыл.
А) Магний хлоридіндегі ж?не т?з ?ыш?ылыны? ??рамында?ы хлорды? массалы? ?лесін табу.
MgCI2 = 0.75 немесе 75%
HCI = 0.97 немесе 97%
Б) 3 моль калий перманганатында ?анша к?лем ж?не молекула бар?
3-тапсырма. М?тінмен ж?мыс.
?нерк?сіпте хлорды концентрлі ас т?зыны? суда?ы ерітіндісін электролиздеу ар?ылы ?ндіреді. ?аза?станда ке?ес д?уірінде Павлодарды? химия комбинатында осы ?діспен хлор алынып келді.
Лабораторияда хлор газын алу ?шін кейбір к?шті тоты?тыр?ыштар?а, мысалы марганец (І?) оксидіне MnO2 , бертолле т?зына KCIO3 , калий перманганатына KMnO4концентрлі т?з ?ыш?ылымен ?сер етіп алады:
Осы ?діспен хлорды ал?аш рет 1774 ж. Швед о?ымыстысы
К. Шееле ал?ан. Бертолле т?зы мен т?з ?ыш?ылын ?те са?ты?пен жайлап ?ыздыр?анда реакция ж?реді де хлор газы б?лінеді. Концентрлі т?з ?ыш?ылын калий перманганатыны? ерітіндісіне ??йса, реакция шабытты ж?реді.
Бояулар, ас т?зын, ?а?азды а?арту?а ж?не лабораторияда алынылуы туралы ойлану.
4-тапсырма. Анаграмма ар?ылы с?здерді о?у.
ЛОРХЫ?Д, НЫУАЛНЫ НЕМ, УЫЛАНЛОДЫ?.
1 Ойланады, кестені толтырады, формула ??рады.
2. Формулаларды естеріне т?сіреді, есептейді, шешімін табады.
3. о?иды, ойланады, м?тінде не туралы жазыл?анын бір-біріне тал?ылап т?сіндіреді ж?не айтып берумен ?атар ?з ойларын о?ы?андарын
флипчарт жасап таныстыру.
М??алім іс-?рекеті
О?ушы іс ?рекеті ба?ылайды
?р топ ?з ж?мыстарын ?ор?айды.
талдау жасау
Саба??а ?алай кіріп, ?алай бастадым?
О?ушыларды топ?а б?ле алдым ба?
Мен саба?ты? ма?сатын т?сінікті болатындай жеткіздім бе?
?ткен та?ырыппен арасында?ы байланыс болды ма?
О?ушыларды? назарын саба?ты? та?ырыбына аударттым ба?
Топпен ж?мыс істеуіне ба?ыт, ба?дар бердім бе?
Топтарды ??растыру кезінде алдын ала іріктеу ж?не саралау ж?ргізілген жо?.
Барлы? о?ушылар ?шін тапсырмалар бірдей де?гейлі ?иынды?тары бар.
Білім де?гейі т?мен о?ушыларда ?з бетінше ж?мыс істеуге талпынды.
О?ушы ?з бетімен ізденеді ж?не ?з ойын еркін айта алды.
О?ушыны? есте са?тау ?абілеті жа?сарып, ?з эмоциясын, ?зі бас?ара білді
Ба?алайды
Ба?алау кезінде о?ушыларды? ойларын ты?дадым.
Ба?алау ?аншалы?ты ?діл болды?
?р топ ?з ба?асын ?ояды.
?орытындылау.
3 тапсырмада не туралы м?тінді о?ыды?дар.
Анаграмма бойынша тап?ан с?здері? ?андай болды. Ендеше б?гінгі саба?ымызды? та?ырыбын табу.
?йге: О?улы? бойынша 168 беттегі ?ш с?ра??а жауап іздеп келу ж?не хлорды? ?андай ?осылыстары бар? деген тапсырма бердім.