А?т?бе ?аласы № 47 жалпы білім беретін орта мектебіні?
Биология ж?не химия п?ніні? м??алімі: ??лжабаева Санду?аш Н?рм??анбет?ызы
Саба?ты? та?ырыбы: Химиялы? реакцияларды? типтері: орынбасу, алмасу;
Саба?ты? ма?саты:
Білімділік-химиялы? реакцияларды? типтерін т?сіндіру, реакция те?деулерін жазып, айтып беру да?дысын дамыту;
Дамытушылы?-реакция те?деулерін те?естіруді орындай білуге да?дыландыру;
Т?рбиелік-химия п?ні на?ты д?лелдемені ?ажет ететін ?ылым екеніне о?ушыларды? к?зін жеткізу.
Саба?ты? типі: Жа?а білім беру
Саба?ты? т?рі: Аралас саба?
?діс-т?сілдер: т?жірибе жасау, есептер шы?ару, интерактивті та?тамен ж?мыс.
Саба?ты? к?рнекілігі: интерактивті та?та
??рал-жабды?тар: сынауы?тар, т?р?ы, спиртшам, темір
?нта?ы, к?кірт, мырыш т?йірі,
калий перманганаты, т?з ?ыш?ылы,
барий хлориді, натрий сульфаты
ерітінділері.
Саба?ты? ж?ру барысы:
I.?йымдастыру
- Жа?а саба?
Химиялы? реакцияларды? типтері
1.?осылу 2.Айырылу 3.Орынбасу 4.Алмасу
Аны?тамалары:
?осылу реакциясы-екі немесе бірнеше жай заттан бір к?рделі затты? т?зілуі.
Айырылу реакциясы -??рделі затты? жай заттар?а ыдырауы.
Орынбасу реакциясы-жай зат пен к?рделі зат арасында,атомдарыны? орнын ауыстыруы ар?ылы ж?ретін реакция.
Алмасу реакциясы-екі к?рделі затты? арасында ж?ретін,атомдарыны? алмасуы ар?ылы ж?ретін реакция.
Мысалдар:
?осылу реакциялары:
Fe+S=FeS
2Cu + O2=2CuO
Айырылу реакциялары:
2KMnO4→ K2 MnO4 + MnO2 + O2↑
CaCO3 → CaO + CO2↑
Орынбасу реакциялары:
Zn+ 2HCl = ZnCl2 + H2↑
Mg + H2SO4 = MgSO4 + H2
Алмасу реакциялары:
CaO + 2HCl= CaCl2 + H2O
BaCl2 + H2SO4= BaSO4 + 2HCl
Т?жірибе к?рсету:
1.Темір мен к?кіртті? ?осылуы.
2.Калий перманганатыны? айырылуы.
3.Мырыш пен т?з ?ыш?ылыны? ?рекеттесуі.
4.Барий хлориді мен натрий сульфатыны? реакциясы.
III. Білімді бекіту
Есеп-1.Мынадай реакциялар:
-?осылу;
– айырылу н?тижесінде мыс (II) оксидіні? т?зілуіне мысалдар келтірі?дер.
2Cu + O2=2CuO
Cu (OH)2*CuCO3 =2CuO+ CO2↑+ H2O
Есеп-2.Т?мендегі реакция те?деулерін те?естіріп,типін аны?та?дар:
Al + Cl2→ AlCl3 ,?осылу реакциясы
NaHCO3 →Na2CO3 + CO2↑+ H2O, айырылу реакциясы
Na2O + P2O5=Na3PO4, ?осылу реакциясы
Есеп-3.Оттекті? натриймен,магниймен,мырышпен,к?міспен,алюминиймен ?осылысыны? реакция те?деулерін ??ры?дар.
4Na+O2→2Na2O
2Mg+ O2→2MgO
2Zn + O2→ 2ZnO
4Ag+ O2→ 2Ag2 O
4Al + 3O2→ 2Al2O3
Есеп-4.Те?деулерді толы?тыр,те?естіріп.типін аны?та.
- 2Mg+O2→2MgO
- 2Fe (OH)3 = Fe2O3+ 3H2O
- Zn+ 2HCl = ZnCl2 + H2↑
- 2HgO = 2Hg+O2
О?ушыларды? ?зін-?зі ба?алауы
Білім мен білік
?те жа?сы
Жа?сы
?ана?аттанарлы?
Теорияны практикада ?олдану
Химиялы? тілді игеру
Реакция те?деулерін жаза білу
- ?йге тапсырма Химиялы? реакцияларды? типтері
- Ба?aлау.
Просмотр содержимого документа
«Химиялы? реакцияларды? типтері: орынбасу,алмасу»
Сабақтың тақырыбы: Химиялық реакция типтері және химиялық реакция теңдеулері бойынша есептер шығару.
Мақсаты.
- Оқыту : химиялық реакция типтерін салыстыруға анализ жасауға химиялық теңдеулер құра білуге, теңдеу бойынша есеп шығаруды үйрету.
- Дамыту : химиялық теңдеулер бойынша білім- білік дағдыларын дамыту арқылы алған білімдерін іс- жүзінде пайдалана білуін қалыптастыру.
- Тәрбиелік : өз бетімен жұмыс істеуге, ізденуге адамгершілікке тәрбиелеу.
- Түрі: Ойын сабақ.
Ойын: “Мықты химик” “Білекті бірді жығар, білімді мыңды жығар”
Жоспар:
- Бәйге (ауызша сұрақтар)
- “ Қыз қуу”
- Жүгірген озар, қуған жетер
- Химиялық баспалдақ.
- Нысанаға дәл тигіз.
- Мықты химик.
Бәйге
Ауызша сұрақтар.
- Химиялық реакциялардың теңдеулері
дегеніміз не?
- Химиялық реакциялардың типтерін ата.
- Қосылу реакциясы қандай заттардың арасында жүреді мысал келтір.
- Айырылу реакциясы қалай жүреді мысал келтір.
- Орынбасу реакциясы туралы не білесің?
- Алмасу реакциясы қандай заттар арасында жүреді мысал келтіре
“ Қыз қуу”
Жүгірген озар, қуған жетер
- Есептер шығару.
- Массасы 3,2 г. мыстағы зат мөлшерін, атом санын анықтаңдар.
- Массасы 6,6 г.көмір қышқыл газының (қ.ж) алатын көлемін, зат мөлшерін, молекула санын анықтаңдар.
- Зат мөлшері 0,25 моль күкірт (IV) оксидінің массасын, (қ.ж) алатын көлемін , молекула санын анықтаңдар.
- Молекула саны 3,01*10 23 Na 2 CO 3 массасын зат мөлшерін есептеңдер.
Мен саған, сен маған.
- Химиялық теңдеулерді құруға жаттығулар.
I –Нұсқа . Теңдеуді аяқтап валенттілік бойынша формула құрастыр реакцияның қандай типіне жататынын анықта.
- Na 2 О +H 2 O = Cu(OH) 2 =
CH 4 + O 2 =CO 2 +H 2 O
V II
- P + ? = P O
- Ае (ОН) 3 = Ae 2 O 3 + H 2 O
Mg + H 2 SO 4 =
- CaO + CO 2 = Ae 2 O 3 + H 2 SO 4 =…+…
- Ca(OH) 2 + HCI =
Тапсырма № 1 .
Теңдеуді аяқтап,коэффициенттер қойып теңестіріп химиялық реакция типін анықта.
- H 2 O + SO 3 = …
- MgCO 3 =... + …
- C+? = CO 2
- … + CI 2 = AeCI 3
- N 2 + …= NH 3
- CuO + H 2 SO 4 = CuSO 4 + …
Mg + O 2 =
H 2 O =
Zn + HCl =
P + O 2 =
H 2 SO 4 + KOH=
Fe 2 O 3 + H 2 =
Химиялық баспалдақ.
2 Mg + O 2 = 2 MgO (қосылу.)
2 H 2 O = 2 H 2 + O 2 (айырылу.)
Zn + 2 HCl = ZnCl 2 + H 2 (орынбасу.)
4 P + 5 O 2 = 2 P 2 O 5 (қосылу.)
H 2 SO 4 + 2 KOH = K 2 SO 4 + 2 H 2 O (алмасу.)
Fe 2 O 3 + 3 H 2 = 2 Fe + 3 H 2 O (орынбасу .)
Нысанаға дәл тигіз.
- Оттегінің 2 молі берілген, оттегінің массасын,көлемін(қ.ж) және молекула санын табыңдар?
- Массасы 92 г. натрий хлормен әрекеттескенде неше г.натрий хлориді (ас тұзы) түзіледі?
Есептің жауабы.
Берілді : Шешуі :
n(O 2 ) = 2 моль N(O 2 ) = n ∙ N A =
2 моль ∙ 6,02 ∙ 10 23 моль -1 =
N, m, V (O 2 ) - ? 12,04 ∙ 10 23 молекула
m (O 2 ) = n ∙ M = 2 моль ∙ 32 г/моль = 64 г
V (O 2 ) = n ∙ V m = 2 моль ∙ 22,4 л/моль = 44,8 л
Жауабы : 12,04 ∙ 10 23 молекула,
64 грамм, 44,8 литр.
Мықты химик.
- Сабақты қортындылау . Тапсырма №3.
- Жұмыс дәптері 30-31 беттегі химиялық теңдеулер бойынша есептер шығару. №81,82,83
- Сабақты бекіту 36 беттегі тест жұмысы.
Бағалау , үйге тапсырма 17,18,19 тапсырмалар.
