Химиялы? элементтерді? атомдарыны? валенттілігі. Зат ??рамыны? т?ра?тылы? за?ы.

Саба?ты? ма?саты: Білімділік: Валенттілік туралы т?сінік беру. Екі элементтен т?ратын затты? берілген формуласы бойынша валенттіліктерін аны?тау?а ?йрету. Белгілі валенттілігі бойынша екі элементтен т?ратын затты? формуласын ??растыру?а ?йрету.

Дамытушылы?: Валенттілік ??ра отырып ойларын тере?детіп дамыту. Химиялы? ?осылыстарды? формуласын ??ру?а есептер шы?ара отырып ойларын тере? дамыту.

Т?рбиелік: ?жымды? ж?мыс?а, таза жазу?а т?рбиелеу. ?з еркімен ж?мыс жасау?а, ойын жеткізе білуге т?рбиелеу.

Жоспар:

1. Химиялы? элементтерді? валенттігі дегеніміз не?

2. Затты? химиялы? формуласын ??ру ?шін нені білу керек.

3. ??рам т?ра?тылы? за?ы.

4. АВ2,АВ3,А2В3,АВ4 типті ?осылыстар?а сипаттама.

Элементі? валенттігі дегеніміз – химиялы? элемент атомыны? бас?а химиялы? элемент атомдарыны? белгілі бір санын ?осып алу ?абілеті.

??рам т?ра?тылы? за?ы- алыну жолына ?арамастан ?рбір к?рделі затты? сапалы? ж?не санды? ??рамы т?ра?ты болады. (Ж.Пруст)

N2 + 3H 2 → 2 NH 3

NН4Cl + NаОН → NH 3 + Н 2О + NаCl

NН4Cl = NH 3 + HCl

Амиак ?андай ?дістермен алынса да сапалы? ??рамы жа?ынан азот пен сутегінен, санды? ??рамы жа?ынан бір атом азоттан ж?не уш атом сутегінен т?ратынын к?реміз.сонды?тан оны? массасы ж?не ??рамында?ы элементтерді? проценттік м?лшерлері т?ра?ты болады.

?ызы?ушылы?ты ояту. Тапсырма №1.

Бір кездерде химия патшалы?ында Су Ханшайым мен К?кірт алты валентті Ханзада отбасында жас с?би д?ниеге келіпті.

Барлы?ы ?уанып, к?птен бері ?зіні? артынан м?рагер болып ?алатын ?лды асы?а к?тіп ж?рді.

Медбике келіп ?л деп о?ан к?к лента та??анда бірден ?ызарып кетті, д?ниеге ?ыз келгенін жанында?ыларды? барлы?ы ?нсіз т?сінді.

Б?л жерде д?ниеге ?ыз келгенін ?алай бай?ады. Медбике н?рестеге ?андай лента та??ан ?

№

Лента т?рлері

Ия ж?не жо?

Индекатор лентасын

Ия/жо?

?арапайым лентасын

Ия/жо?

Индиский лентасын

Ия/жо?

Тапсырма №2.

К?лік ішіндегі заттар

Дидар ескі ?йді ж?ндеп жатыр. К?лігіні? ж?к сал?ышына бір б?телке су, алюминий сымны?, а?ашты? кесіндісін ?алдырды.

К?лік к?нні? астында 3 са?ат т?р?аннан кейін, оны? ішіндегі температура 400С болды.

К?лік ішіндегі заттар ?андай жа?дайда болды?

Ескерту: ?р жауапты т?сіндіру (неге «и?», неге «жо?»)

№

Заттар ?андай ?згеріске ?шырады?

И? немесе жо?

Заттарды? температурасы бірдей болды

И?/жо?

С?лден со? су ?айнады

И?/жо?

С?лден со? алюминий сымы бал?ыды

И?/жо?

А?аш ?ызды

И?/жо?

1. Кім жылдам?

?исынын табы?ыз

(І) валенттілік к?рсететін металдар ?атарын табы?ыз

(ІІ) валенттілік к?рсететін металдар ?атарын табы?ыз

Мg

Ойлан тап

1.К?міртекті? валенттігі ІV екенін ескеріп, мынадай заттарды? химиялы? формуласын ??ры?ыз.

СО, СН, СS, CF, NaC.

2. Хлорды? валенттіктері І,ІІ,V,VII болатын оттекті ?осылыстарыны? формуласы ?андай.

3. Т?мендегі формуладардан бір,екі,?ш,т?рт,бес валентті элементтерді б?ліп жазы?дар. Na2O, HCI, CI2O5, PH3, Fe2O3, CrO3 ZnO, SiO2, Аs2O5.

4.Мына металдарды? хлормен (І) ?осылыстарыны? формуласын жазы?дар: алюминий; калий; мыс;

1.Темір – ауыспалы валенттілік к?рсететін химиялы? элемент. Темірді? (ІІ),(ІІІ) валенттігін оттегімен, к?кіртпен (ІІ), хлормен (І) ?осылыстарыны? формуласын жазы?дар.

2.Азот оттегімен ?осылысында бірден беске дейін валенттілік к?рсете алады. Азотты? оттегімен ?осылысыны? формулаларын жазы?дар.

3.Марганец оттегімен ?осылыстарында 2,3,4,6,7 валенттілік к?рсетеді. Марганец оттегімен ?осылысыны? формулаларын жазы?дар.

4.Хлор оттегімен мынадай ?осылыстар т?зеді: СІО3, СІ2О, СІ2О7, СІО2. ?рбір ?осылыста?ы хлорды? валенттігі? есепте?дер ж?не е? жо?ары валенттігін аны?та?дар.

Мені та?да

Берілген ?осылыстарды? ішінен АВ2,АВ3,А2В3,АВ4 типті молекулаланы табы?ыз ж?не аттарын ата?ыз

P2O5,NаОН, SO3, CаO, MgO, H2 SO4, HCl, NН4.

KCl, Н2СО3, ВаO, SiО2, Са(OH)2, СО2,

Fe(OH)3, BaO, Cl2O7.

KOН, BaSO4, CO, HCl, Al2О3, Na2O, Н3PО4, FeO.

Ой ша?ыру

?йге тапсырма

§11 Химиялы? элементтерді? атомдарыны? валенттілігі.

Зат ??рамыны? т?ра?тылы? за?ы.

№ 1-10 есеп

“Валентілік” с?зіне с?зж?мба? ??растыр

Сыныбы: 8 «б»

П?ні: Химия

П?н м??алімі: Т?ребаева Г

2014 о?у жылы

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?

Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.

Быстро и объективно проверять знания учащихся.

Сделать изучение нового материала максимально понятным.

Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.

Наладить дисциплину на своих уроках.

Получить возможность работать творчески.

=> ПОЛУЧИТЬ СУПЕРСПОСОБНОСТИ УЧИТЕЛЯ <=

Просмотр содержимого документа
«Химиялы? элементтерді? атомдарыны? валенттілігі. Зат ??рамыны? т?ра?тылы? за?ы. »

Химиялық элементтердің атомдарының валенттілігі. Зат құрамының тұрақтылық заңы.

Сабақтың мақсаты: Білімділік: Валенттілік туралы түсінік беру. Екі элементтен тұратын заттың берілген формуласы бойынша валенттіліктерін анықтауға үйрету. Белгілі валенттілігі бойынша екі элементтен тұратын заттың формуласын құрастыруға үйрету.

Дамытушылық: Валенттілік құра отырып ойларын тереңдетіп дамыту. Химиялық қосылыстардың формуласын құруға есептер шығара отырып ойларын терең дамыту.

Тәрбиелік: Ұжымдық жұмысқа, таза жазуға тәрбиелеу. Өз еркімен жұмыс жасауға, ойын жеткізе білуге тәрбиелеу.

Жоспар:

1. Химиялық элементтердің валенттігі дегеніміз не?

2. Заттың химиялық формуласын құру үшін нені білу керек.

3. Құрам тұрақтылық заңы .

4. АВ2,АВ3,А2В3,АВ4 типті қосылыстарға сипаттама.

Элементің валенттігі дегеніміз – химиялық элемент атомының басқа химиялық элемент атомдарының белгілі бір санын қосып алу қабілеті.

Құрам тұрақтылық заңы- алыну жолына қарамастан әрбір күрделі заттың сапалық және сандық құрамы тұрақты болады. (Ж.Пруст)

N₂ + 3H₂_→2NH₃

NН4Cl + NаОН → NH₃ + Н₂О + NаCl

NН4Cl = NH₃ + HCl

Амиак қандай әдістермен алынса да сапалық құрамы жағынан азот пен сутегінен, сандық құрамы жағынан бір атом азоттан және уш атом сутегінен тұратынын көреміз.сондықтан оның массасы және құрамындағы элементтердің проценттік мөлшерлері тұрақты болады.

Қызығушылықты ояту. Тапсырма №1.

Бір кездерде химия патшалығында Су Ханшайым мен Күкірт алты валентті Ханзада отбасында жас сәби дүниеге келіпті.

Барлығы қуанып, көптен бері өзінің артынан мұрагер болып қалатын ұлды асыға күтіп жүрді.

Медбике келіп ұл деп оған көк лента таққанда бірден қызарып кетті, дүниеге қыз келгенін жанындағылардың барлығы үнсіз түсінді.

Бұл жерде дүниеге қыз келгенін қалай байқады. Медбике нәрестеге қандай лента таққан ?

№	Лента түрлері	Ия және жоқ
1	Индекатор лентасын	Ия/жоқ
2	Қарапайым лентасын	Ия/жоқ
3	Индиский лентасын	Ия/жоқ

Тапсырма №2.

Көлік ішіндегі заттар

Дидар ескі үйді жөндеп жатыр. Көлігінің жүк салғышына бір бөтелке су, алюминий сымның, ағаштың кесіндісін қалдырды.

Көлік күннің астында 3 сағат тұрғаннан кейін, оның ішіндегі температура 40⁰С болды.

Көлік ішіндегі заттар қандай жағдайда болды?

Ескерту: әр жауапты түсіндіру (неге «иә», неге «жоқ»)

№	Заттар қандай өзгеріске ұшырады?	Иә немесе жоқ
1	Заттардың температурасы бірдей болды	Иә/жоқ
2	Сәлден соң су қайнады	Иә/жоқ
3	Сәлден соң алюминий сымы балқыды	Иә/жоқ
4	Ағаш қызды	Иә/жоқ

1. Кім жылдам?

Қисынын табыңыз

(І) валенттілік көрсететін металдар қатарын табыңыз

K	Ni	Na
Ag	F	Zn
Cu	Co	Fe

(ІІ) валенттілік көрсететін металдар қатарын табыңыз

Мg	Zn	Be
Li	F	Zn
Cu	AI	Pb

Ойлан тап

1.Көміртектің валенттігі ІV екенін ескеріп, мынадай заттардың химиялық формуласын құрыңыз.

СО, СН, СS, CF, NaC.

2. Хлордың валенттіктері І,ІІ,V,VII болатын оттекті қосылыстарының формуласы қандай.

3. Төмендегі формуладардан бір,екі,үш,төрт,бес валентті элементтерді бөліп жазыңдар. Na₂O, HCI, CI₂O_5, PH_3, Fe₂O₃, CrO₃ ZnO, SiO_2, Аs₂O₅.

4.Мына металдардың хлормен (І) қосылыстарының формуласын жазыңдар: алюминий; калий; мыс;

1.Темір – ауыспалы валенттілік көрсететін химиялық элемент. Темірдің (ІІ),(ІІІ) валенттігін оттегімен, күкіртпен (ІІ), хлормен (І) қосылыстарының формуласын жазыңдар.

2.Азот оттегімен қосылысында бірден беске дейін валенттілік көрсете алады. Азоттың оттегімен қосылысының формулаларын жазыңдар.

3.Марганец оттегімен қосылыстарында 2,3,4,6,7 валенттілік көрсетеді. Марганец оттегімен қосылысының формулаларын жазыңдар.

4.Хлор оттегімен мынадай қосылыстар түзеді: СІО₃, СІ₂О, СІ₂О₇, СІО₂. Әрбір қосылыстағы хлордың валенттігің есептеңдер және ең жоғары валенттігін анықтаңдар.

Мені таңда

Берілген қосылыстардың ішінен АВ2,АВ3,А2В3,АВ4 типті молекулаланы табыңыз және аттарын атаңыз

P₂O₅ ,NаОН , SO₃ , CаO , MgO, H₂SO₄, HCl , NН4.