I тарау. ХИМИЯЛЫ? АЛ?АШ?Ы ??ЫМДАР
К?ні
САБА?ТЫ? ТА?ЫРЫБЫ. Химия – жаратылыстануды? бір б?лігі, заттар туралы ?ылым. Химияны? шы?у,даму тарихынан ж?не ма?ызы туралы ?ыс?аша м?ліметтер. ?Т кіріспе инструктаж.
САБА?ТЫ? МА?САТЫ.
Білімділік: Химия п?ні туралы ал?аш?ы ??ым беру, заттарды? ?асиеттерін, таза зат ж?не ?оспа ??ымдарын т?сіндіру.
Дамытушылы?: Заттарды аны?тау?а ж?не оларды? ?асиеттерін сипаттай білуге ?йрету.
Т?рбиелік: ??ыптылы??а, тазалы??а т?рбиелеу
Саба?ты? т?рі: танысу саба?ы.
Саба?ты? ?діс – т?сілдері: с?ра?-жауап
??РАЛ-ЖАБДЫ?ТАР. Химияны? ма?ызын к?рсететін к?рнекі ??ралдар,?йде ж?не зертханада /лабараторияда/ ?олданылатын ?р т?рлі заттан т?ратын бірдей денелерді к?рсету. Мысалы, шыныдан, фосфордан, металдан жасал?ан стакандар немесе алюминийден, темірден, мыстан жасал?ан сым, ?асы?, т.б.
П?наралы? байланыс: физика, биология
ТІРЕК БІЛІМ МЕН БІЛІКТЕР. Дене, зат ж?не затты? ?асиеті туралы т?сініктер.
О?ушыларды жа?а п?нмен таныстыру. О?ушыларды? химияны? ал?аш?ы саба?ына ?лкен ?ызы?ушылы?пен келетін ж?н. Химия кабинетіні? жабды?талуы, жа?а н?н, жа?а м??алім баланы? к??іл к?йіне ерекше ?сер етеді. Сонды?тан да ал?аш?ы саба?ты мазм?нды, ?ызы?ты етіп ?ткізу керек. Ал?аш?ы саба?тан бастап о?ушыларды зертханада ж?мыс істеу ережелермен таныстыр?ан ж?н. Олар?а кабинетте кітаппен ?ана емес,зертханалы? ??ралдармен ж?мыс істеу тапсырылатынын ескертуді?м?ні зор. Сол себепті к?ралдар мен о?у жабды?тарын д?рыс пайдалану ?ажеттігі айтылады. Саба? о?у кезінде негізгі ??рал о?улы? бол?анды?тан м??алім оны? мазм?нымен, ??рылымымен таныстырады.
Жа?а саба?ты т?сіндіру. Б?л саба?та о?ушылар химия ?ылымыны? ал?аш?ы ??ымдарымен танысады, оларды салыстыра білуге ?йретеді.Ал?аш?ысаба?та о?ушыларды? жа?а п?нге деген ?ызы?ушылы?ын арттыруды? зор ма?ызы бар. Сол себепті м??алім т?мендегі с?ра?тарды? м?нін ашуы керек.1.Жаратылыстану ?ылымдарыны? ішіндегі химияны? р?лі
.2. К?нделікті ?мірдегі, шаруашылы? саласында?ы химияны? бас?а п?ндермен байланысты.
.3. Елімізді? шаруашылы?ын дамытуда?ы химияны? р?лі.
Одан кейін физика курсынан таныс зат, дене ??ымдарын о?ушлардын есіне т?сіру керек:
а/ денелер деп нені айтады?
?/ денелерге ?андай ?асиеттер т?н /пішіні, м?лшері, массасы, т?сі, д?мі, исі, ты?ызды?ы, ?аттылы?ы, т.б./?
М??алім затты? алуын т?рлілігіне, жа?адан алынып жат?ан заттарды? ?асиеттеріне, айырмашылы?ы мен ??састы?ына то?талады. Сонан со? заттрды? касиеттеріне ?арай ?р т?рлі болатынды?ын т?сіндіреді, я?ни о?ушыларды бір затты? бас?а затпен салыстыр?анда ??састы?ы мен ерекшелігі неде екенін ажырата білуге ?йретеді. Сол сия?ты о?ушыларды зат ж?не физикалы? дене ??ымдарын ажырата білуге ?йреткен ж?н. Осы екі ??ымды ажырата білу білігін ?алыптастыру ?шін т?мендегі тапсырманы орындатамыз. Келтірілген тізімде заттар ж?не физикалы? денелер берілген: су, сыз?ыш, сода, ?ант, алюминий, ста?ан, ?асы?.
Осы тізімнен заттарды іріктеп жаз/ I н?с?а/. Физикалы? денелерді іріктеп жаз/II н?с?а/.
О?ушылар затты? физикалы? ?асиетімен таныс?анда жай затты? ?асиетімен танысу ережесін еске т?сіреді, ?сіресе санды? айырмашылы?ына баса к??іл аударады.Себебі, химия п?ні д?л есептеуді ?ажет ететін п?нні? бірі. Санды? ?асиеттерді аны?тау?а арнал?ан кейбір ??ралдармен /ареометр,термометр/ таныстырады. Зертханалы? т?жірибелерді ?ткізеді. О?улы?та?ы сипаттау тапсырмаларын ал?аш м??алім жасап к?рсетеді кейін о?ушылар ондай тапсырманы ?здігінен орындауы керек. Затты? ?асиетін т?мендегі кестені толтыра отырып сипаттаса о?ушыларды? ісінде к?бірек са?талады.
Салыстыру
белгілері
Затты?
темір
?асиеті
к?кірт
Жина?тап
?орытындылау
1 Агрегатты?
к?йі
2 Т?сі
3 жылтырлы?ы
4 Иісі
5?аттылы?ы
6 Иілгіштігі
7 Электр ?ткізгіштігі
8 Жылу ?ткізгіштігі
9 Суда ерігіштігі
10 Ты?ызды?ы
?йге тапсырма беру: Кіріспе, §1 ж/е 1-жатты?у
