Саба?ты? та?ырыбы: ?аны??ан бір атомды спирттерді? ?асиеттері, жеке ?кілдері
Саба?ты? ма?саты:
Білімділік: ?аны??ан бір атомды спирттерді? физикалы?, химиялы?
?асиеттеріні? ??рылысына байланыстылы?ын т?сіндіре отырып, жеке ?кілдеріне то?талу, оларды? ма?ызымен зияндылы?ын о?ып ?йрету.
Дамытушылы?: Спирттер туралы білімдерін жетілдіре келе,іскерлік
да?дылары мен ?абілеттерін дамытып, білімге деген ?ызы?ушылы?ын, ?з бетімен ж?мыс істеу да?дыларын арттыру.
Т?рбиелік: ?здеріні? ?абілет, м?мкіндіктерін ажырата келе, ізденіспен е?бектеніп, жеке т?л?а екенін сезіне білуге ?йрету.
Саба?ты? к?рнекілігі: де?гейлік тапсырмалар, интерактивті та?та, слайд, таратпа материалдар
Саба?ты? т?рі: Аралас
Саба?ты? ?дісі: Де?гейлеп о?ыту, тест, жеке, дамыта о?ыту, баяндау.
Саба?ты? ж?ру барысы
І. ?й тапсырмасын тексеру
« ?аны??ан бір атомды спирттерді? жіктелуі, таби?атта кездесуі, алу жолдары »
«Ой ?оз?ау»
Стандартты де?гей
К?мірсутек класы Жалпы формуласы Гибридтену Валенттік б?рыш
Алкандар CnH2n+2 SP3 1090 28
Алкендер CnH2n SP2 1200
Алкадиендер
Алкиндер
Арендер
Спирттер
Спирттер дегеніміз не? (слайдта к?рсетілген)
Спирттерді? жіктелуі
ИЮПАК халы?аралы? атаулар ж?йесі бойынша спирттерді? аталуы
Бір атомды спирттерді? гомологтік ?атары
Спирттерді? изомериясы ж?не номенклатурасы
Де?гейлік тапсырмалар
І -де?гей
1) ?айсысы бір атомды спирттерді ?нерк?сіпте алуды? жолы емес.
а)К?мірсутектерді? моногалоген туындыларын сілті ?атысында гидролиздеу.
б)??рамында ?анты бар заттарды ашыт?ы ферменті ?атысында ашыту.
в)Альдегидтерді тоты?сыздандыру.
г)Этиленді к?мірсутектерді гидратациялау.
2) Кетонды тоты?сыздандыр?анда спирт т?зіледі.
А) біріншілік спирт б) екіншілік спирт в) т?зілмейді
ІІ -де?гей .
1) Пропил спиртін к?мірсутектерді? моногалогентуындысын гидролиздеп
алуды? реакция те?деуін жаз.
ІІІ де?гей
1) 1-бромпропанна? спирт алуды? реакция те?деуін жазып, алын?ан спиртті
халы?аралы? ж?йе бойынша ата.
ІІ.Жа?а саба?ты т?сіндіру
Физикалы? ?асиеттері ?алыпты температурада С10 –?а дейінгі спирттер с?йы? заттар, С11 бастап ?атты заттар. Ал?аш?ы ?шеуі сумен кез келген м?лшерде араласады, молекулалы? массасыны? артуына ?арай с?йы? спирттерді? суда ерігіштігі
т?мендейді.
б- б+
2/ ??рылысы: С2Н5ОН ( С2Н5ОН) n Н3С- Н2С- О - Н С2Н5 - О … Н - О … Н – О сутектік байланыс (5 ккал )моль
Н С2Н5 С2Н5
Спирттер полюсті ?осылыстар.
ХИМИЯЛЫ? ?АСИЕТТЕРІ
б+ б- б- б+
Н3С - О – Н С О ж?не О Н ( полюстілігі жо?ары)
Оттекті? ж?п электрондары спирттерге электрондонорлы? ?асиет береді.
І. «ОН» тобында?ы сутек ар?ылы ж?ретін реакциялар
Спирттер индикатор?а ?сер етпейді. Гидроксил тобында?ы сутек атомы ?лсіз ?ыш?ылды? ?асиет к?рсетеді, ?оз?ал?ыш келеді, орынбасу реакциясына т?седі.
1) Белсенді металдармен
2С2Н5ОН + 2N а 2С2Н5ОNа + Н2
Натрий этилаты
( алькоголяттар)С2Н5ОNа + НОН С2Н5ОН +N аОН / гидролиз /
2) Карбан ?ыш?ылдармен / этерификация /
н+, t
С2Н5О[Н] + [ НО]ОС - СН3 С2Н5О - ОС-СН3 + Н2О
С?йы?(С1-С10) ?атты (С11бастап) Суда ериді (Mr т?мен )
?аны??ан бір атомдыспирт иісі бар с?йы?. Индикатор?а ?сер етпейді.
Этил спиртіні? адам а?засына ?сері
Этил спирті адам а?засына есірткілік ?сер етеді. Спирт ми?а ?сер етіп, ж?йке клеткаларын уландырады. Осыдан адамны? а?ыл-ойы, с?йлеу, ойлау ?абілеттері, ?имыл ?йлесімділігі б?зылады.
ІІІ. Пысы?тау
Химиялы? диктант
І де?гей
1) Спирттер … ж?не … агрегатты? к?йде болады.
2) С1-С10 аралы?ында?ы спирттер …, ал С11 бастап …. заттар
3) Спирттерді? молекулалы? массалары ?суіне ?арай суда ерігіштігі …, ал
бал?у, ?айнау температуралары …, себеп спирттерде молекулааралы? … байланыс болады.
ІІ де?гей
1) Спирттер полюсті ?осылыстар,себебі О-Н пен С-ОН арасында?ы байланыстар : а) полюсті б) полюссіз в) сутекті
2) О - Н байланысыны? полюстілігі С = О байланысына ?ара?анда:
а) кем б) жо?ары в) те?
3) Спирттер белсенді металдармен ?ыш?ыл т?рінде ?рекеттеседі,себеп:
а) «ОН» тобында?ы «Н» ?оз?ал?ыш
б)к?мірсутек радикалында?ы «Н» ?оз?ал?ыш
в) «Н» атомына байланысты емес.
?. ?йге тапсырма : §8.3 №7, 10, 11, 12, 13
?І. Ба?алау ?шін ба?алау кестесі ж?ргізіледі