Та?ырыбы:§47?ыш?ылдарды? жіктелуі,алынуы,химиялы? ?асиеттері.
Ма?саты: Білімділік:О?ушыларды? ?ыш?ылдар жайлы ал?ан білмдерін еске т?сіру
ар?ылы, жіктелуі,алыну жолдары,?асиеттері жайында т?сінік
?алыптастыру.
Дамытушылы?:?з бетінше ж?мыс істеу ?абілетін, химиялы?
сауаттылы?ын,ойлай білу да?дысын дамыта отырып
о?ыту.
Т?рбиелігі:О?ушыларды? д?ниетанымын,?зіне ?ажетті білімді ?зі іздеп
тауып ала алатындай т?л?аны т?рбиелеу.О?ушыны? т?л?алы?
?алыптасуын дайындау ар?ылы,?ыш?ылдарды?
?мірде,т?рмыста,?олдануын білуге т?рбиелеу.
Типі: Жа?а білімді ме?герту
Т?рі:Аралас, сайыс, саяхат, демонстрациялы?саба?.
?дісі: СТО технологиясы. С?ра?-жауап, баяндау, талдау
П?наралы? байланыс: физика, география, ?аза? тілі.
К?рнекілігі: сызбан?с?а,реактивтер т.б, а? пара?, маркер.
Барысы: 1.?йымдастыру кезе?і.
2.?й тапсырмасын с?рау.
3.Жана саба?ты т?сіндіру
4.Жана та?ырыпты бекіту
5.?йге тапсырма беру
6.Ба?алау
1.?йымдастыру кезе?і:
1.с?лемдесу.
2. топтастыру. І топ- Оксидтер. ІІ топ –Негіздер. ІІІ ?ыш?ылдар.
География п?нінен білесіндер пайдалы ?азбалар ?алыпына келетін ж?не ?алпына келмейтін болады Сонда?тан болаша?та альтернативті отын керегін быйыл?ы жолдауда Елбасымыз айт?ан.
2017 Жылы біздін Астанамызда ?ттетін Экспо-2017 д?ниеж?зілік к?рме ?ттетіні? барлы?ымыз білеміз. Оны? та?ырыбы «Жасыл энергия ».
Елбасы жолдауында 2050 жыл?а дейінгі даму стратегиялы? жоспары бойынша алда?ы жылдарда келешек энергияны?-экологиялы? дамытатынды?ын айтты.Ол ?шін сауатты,білімді,саналы ?рпа?тарды? ?ажет екендігін баса назар аударып с?з етті.Сонды?тан біз ел басыны? с?зіне назар аударып, химия п?нінен тере? білім алып ел басы с?зіне лайы?ты болу?а тиіспіз! ?р бір саба?ты? кезені Экспо к?рменін павильондарына ?ту ?шін билет алып с?ра?тар?а жауап беріміз. ?р бір билетін т?стеріне ?арай к?ні бар. ?ызыл 5 ?пай. Жасыл - 4 ?пай, - сары- 3 ?пай.
2.?й тапсырмасын с?рау. « Сутектік энергетика» павильоны.
І. С?ра?тар?а жауап алу
І топ: Оксидтер
1. Негіздер ?алай жіктеледі?
2. NaOH, Zn(OH)2,AL(OH)3 негіздерді? ??рлымды? формулаларын жазындар.
3. «Адас?ан формулаларды» табы?дар. CaO,HCL, CaCO3
BaO, Zn(OH)2, H3PO4 H2SO4 K2O KNO3 NaOH MgCL2 AL(OH)3
Оксидтер
?ыш?ылдар
Негіздер
Т?здар
4. Негіздерді белсенді металдардан ж?не судан алу.
5.Сілтілерді? ?ыш?ылды? оксидтерімен реакциясы.
6. Есеп шы?ару: Массасы 4,6 г Натрий 200 г суда ерткенде алынган натрий гидроксидіні? массалы? ?лесін есептендер.
ІІ топ:Негіздер:
- Негіздер дегеніміз не?
- КOH, Ва (OH)2, Fe (OH)3 негіздерді? ??рлымды? формулаларын жазындар.
3. «Адас?ан формулаларды» табы?дар. CO2 H2SіO3 CaSO3 MgO
Ва(OH)2 H2СO3 HСІ Na2O Са(NO3)2 КOH MgІ2 AL(OH)3
Оксидтер
?ыш?ылдар
Негіздер
Т?здар
4 Негіздерді белсенді металл оксидтерінен ж?не судан алу.
5.Негіздер мен ?ыш?ылдар арасында?ы бейтараптану реакциялары.
6. Есеп шы?ару: Массасы 46 г Натрий суда ерігенде т?зілген натрий гидроксидіні? массасын есептендер. 2 Na + 2 Н2О → 2 NaOH +2Н2
ІІІ топ ?ыш?ылдар:
1. Негіздерді? жалпы формуласы.
2. СuOH, Mg(OH)2, Cr (OH)3 негіздерді? ??рлымды? формулаларын жазындар.
3. «Адас?ан формулаларды» табы?дар. АІ2O3 HCL ВaSO4
SO3 Fe(OH)3 H2S H2SO4 Cu2O KNO3 NaOH MnCL2 Cu(OH)2
Оксидтер
?ыш?ылдар
Негіздер
Т?здар
4. Суда ерімейтін металдарды? ерімтал т?здарынан ж?не сілтілерден алу
5. Ерімейтін негіздерді? айрылу реакциялары.
6. Есеп шы?ару: Массасы 40 г Мыс гидроксиді айры?анда т?зілген мыс оксидіні? массасын есептендер. Cu(OH)2→ 2 CuO +Н2О
Жа?а саба?: (Ма?ынаны танып білу)
« К?кіртсутек энергетика» павильоны.
1. ?ыш?ыл дегеніміз ? (ой ша?ыру ). –??рамында металл атомдарымен орын алмастыру?а бейім сутек атомдарынан ж?не ?ыш?ыл ?алды?тарынан т?ратын к?рделі заттар.
?ыш?ылдарды ?андай белгісіне байланысты жіктей аламыз?
1-тапсырма: Сіздерді? алдары?ызда 2 ?атарда формулалар тізілген,?р ?атардан тек ?ыш?ылдарды теріп алайы?.
HCL,NaCL, HNO3,SO2, K2 О, H2SO4
Ca3(PO4)2,AL2O3,Cu(OH)2,H3PO4,HF, H2S
Жауабы: HCL, HNO3, H2SO4, H3PO4,HF, H2S
С?ра?: ?андай за?дылы? бай?ады?ыз ? ?ыш?ылдарды? ??рамы ?андай болады екен?
Жауап: Тізіп жазып алын?ан кейбір ?ыш?ылдарды? ??рамында оттегі болса, ал кейбіреуінде оттек элемент жо?.
Осы белгісіне байланысты ?ыш?ылдарда 2 топ?а жіктейміз:
Енді ?атардан теріп ал?ан ?ыш?ылдарды оттек атомына байланысты жіктелуіне мысал етіп жазамыз.
Оттекті
Оттексіз
?ыш?ылдар сонымен ?атар сутек атомыны? санына байланысты бір,екі,?ш негізді болып б?лінеді.
Бір негізді
Екі негізді
?ш негізді.
3. ?ыш?ылдарды? ??рылымды? формулалары.
Н-О
С = O
Н-О
І топ; H2SO4,
ІІ топ: H3PO4
ІІІ топ HNO3
4. ?ыш?ылдарды? алынуы. Ол ?шін та?та?а реакция те?деуін м?тінмен жазамын, ал о?ушылар сол м?тін бойынша тиісті реакция те?деуін жазып шы?ады.
1.?ыш?ылды? оксид +су→ ?ыш?ыл
2.Т?з+?ыш?ыл→ жа?а т?з +жа?а ?ыш?ыл
3.Сутек газы + бейметалл → ?ыш?ыл
5. ?ыш?ылдарды? химиялы? ?асиеттерін жа?сы т?сіну ?шін химиялы? т?жірибелер жасаймыз.
1-т?жірибе: Белсенді металл +?ыш?ыл→ т?з+сутек газы
2- т?жірибе: Белсенді металл оксиді +?ыш?ыл → т?з+су
3-т?жірибе: негіз+?ыш?ыл→ т?з+су
4-т?жірибе: Т?з+?ыш?ыл→т?з+су+к?мір?ыш?ыл газы
ІV кезен Бекіту: (“Ой тол?ау”)
«Жел энергетика» «К?н энергиясы» повильоны.
Графикалы? диктант: «ия » - +, « Жо?» -
- ?ыш?ылдын ??рамына Он топ кіреді.
- ?ыш?ылдар оттекті ж?не оттексіз болады
- ?ыш?ылдарды ?ыш?ылды? оксидтен ж?не судан алады
- ?ыш?ылдар т?тті болады
- НСІ оксид
- ?ыш?ылдар негіздермен ?рекеттеседі.
- H2SO4 -к?кірт ?ыш?ылы
- Т?з ?ыш?ылыны? т?здары хлоридттер деп аталады.
- Сутегі ?ыш?ылдармен металдар ?рекеттескенде т?зіледі.
- 1 моль газды? к?лемі 44,2 л.
Келесі тапсырмалар.
С?ра? жауап беру
- ?ыш?ылдар дегеніміз не?
- ??рамында оттек бар бойынша жектелуі.
- ??рамында сутек атом сандарыбойынша жектелуі.
- ?ыш?ылдарды ?андай заттардан алу?а болады.
- ?ыш?ылдар ?андай заттармен ?рекеттеседі.
?йге тапсырма: §47
Ба?а алу ?шін:
«3»-1,3 жатты?у
«4»- 4,6 жатты?у
«5»- 7,9 жатты?у