?аны??ан к?мірсутектер.Метан.

Химия 9 сынып
Саба?ты? та?ырыбы: ?аны??ан к?мірсутектер. Метан
Саба?ты? ма?саты: Білімділігі: О?ушылар?а ?аны??ан к?мірсутектерді, оны? ал?аш?ы ?кілі метанны? таби?атта кездесуін, физикалы?, химиялы? ?асиеттерін, ?олданылуын т?сіндіре отырып, білім ?алыптастыру.
Дамытушылы?ы: ?аны??ан к?мірсутектер туралы білімдерін ?алыптастыра отырып, о?ушыларды? ?з бетімен ізденуін, ой - ?рісін, шы?армашылы? м?мкіндігін дамыту, ?ылыми к?з?арасын ?алыптастыру.
Т?рбиелігі: ?з бетімен, топпен ж?мыс істеп, ?з білімін ?зі тексеріп, ба?алай білуге ?йрету. ?здігінен талпынып, жауапкершілікпен сезінетін саналы, ?негелі ?рпа? т?рбиелеу.
Саба?ты? к?рнекілігі: плакат, интерактивті та?та, т?жірибе (видео)
Саба?ты? т?рі: ашы? саба?, жа?а саба?
Саба?ты? ?дісі: дамыта о?ыту

Саба?ты? барысы
І. ?йымдастыру

ІІ. ?й тапсырмасын тексеру
Тест
1. К?мірсутектер дегеніміз не?
а) ??рамдарында тек ?ана к?міртек атомдарыны? болуы
б) ??рамында тек екі элемент к?міртек пен сутекті? болуы
в) органикалы? ?осылыстар
2. Барлы? органикалы? ?осылыстар?а т?н химиялы? ?асиет:
а) жануы
б) сумен ?рекеттесуі
в) ?ыш?ылдармен ?рекеттесуі
3. Изомерлену дегеніміз не?
а) молекулада?ы атомдарды? байланысу ретін айтады
б) валенттіліктеріне сай ?зара белгілі бір ретпен байланысатын заттар
в) Молекулаларыны? ??рамдары бірдей, біра? химиялы? ??рылысы ?р т?рлі заттар
4. Органикалы? ?осылыстарды? ??рамында?ы к?міртек атомдарыны? валенттілігі?
а) ІV
б) І
в) ІІ
5. К?мірсутектер нешеге жіктеледі, аттарын ата?дар?
а) 2 - ге, этилен ацетилен
б) 3 - ке, ?аны??ан, ?аны?па?ан, ароматты
в) 2 - ге, ?аны??ан, ?аны?па?ан
Тест жауаптары
1. Б
2. А
3. В
4. А
5. Б

С?ЗЖ?МБА?
1. Затты? ??рамы мен ?асиетін са?тайтын е? кіші б?лшегі?
2. Организмнен алынатын заттарды “органикалы? заттар” деп, ал оларды зерттейтін химияны? саласын “органикалы? химия” деп ?сын?ан ?алым кім?
3. Органикалы? ?осылыстарды? химиялы? ??рылыс теориясыны? негізін ?ала?ан ?алым?
4. Медицинада ?олданылатын спиртті? атауы?
5. К?міртекті? ?осылыстарын химияны? ?ай саласы зерттейді?
Молекула
Берцелиус
Бутлеров
этанол
органика

С?зж?мба? шешу ар?ылы жа?а та?ырыпты ашу
ІІІ. Жа?а саба?.
?аны??ан к?мірсутектер. Метан
Жоспары:
1. Метан. Таби?атта кездесуі
2. Физикалы? ?асиеттері
3. Химиялы? ?асиеттері
4. Метан мен оны? туындыларыны? ?олданылуы

Метан молекуласыны? ке?істік моделі тетраэдр т?різді болады
Метан - т?ссіз, иіссіз, суда ?те нашар еритін жан?ыш газ. Ауадан екі есе же?іл. Ауа бойынша салыстырмалы ты?ызды?ы, 0, 53 - ке те?.
Метанды лабораторияда натрий ацетаты мен натрий гидроксидін араластырып, бал?ытып алады: