Галогеналкандардың радикальды механизмі

Сабақтың тақырыбы: Галогеналкандардың нуклеофильді орынбасу реакциялары.

Оқу мақсаттары:

10.4.2.38. нуклеофильді реагенттермен галогеналкандардың реакция теңдеулерін құрастыру.

10.4.2.39. нуклеофильді орынбасу механизмін түсіндіру

Пән мұғалімі: Қанатова Ардақ Батыровна. химия-биология пәнінің мұғалімі.

Орал қаласы №47 ЖОББМ.

• Гомолиттік ыдырау
• Гетеролиттік ыдырау
• Электрофил
• Нуклеофил
• Субстраттар
• Нуклеофилді орынбасу
• элимерлену

Органикалық реакциялардың үзілуі:

Гетеролиттік ыдырау

А : В А + + В -

Гомолиттік ыдырау

А : В А ∙ + В ∙

C-

CH3+

А + бөлшегі электрофил (Е1) –бұл бөлшектерде электрон тапшы

В - бөлшегі нуклеофил (Nu )- бұл бөлшектердің электрон тығыздығы жоғары

H -

H+

CI-

SO3 +

OH-

NO2+

Субстрат — химиялық қосылыс (негізінде: органикалық зат), реагент әсерінен реакция өнімі болып табылады.

Бұл нуклеофильді реакция механизмі

ОН – нуклеофил, СН 3 Br – субстраттар

Көмірсутек галогентуындылары органикалық қосылыстардың реакцияға қабылетті қосылыстары болып табылады.

Нуклеофильді орын басу реакциясы - S N2

Нуклеофилді S N2 реакция кезінде С – СІ арасында байланыс үзіледі, бөлініп шыққан хлорид – ионы кететін топ немесе нуклеофаг деп аталады.Біріншілік және екіншілік алкилгалогенидтердің орынбасуы Биомолекулалық нуклеофилді орынбасу механизмі бойынша жүреді.

Нуклеофильді орынбасу (S n 2 )

(S n2)- нуклеофил (бұл жағдайда – ОН ), субстрат молекуласынан бөлініп кететін топ (бұл жағдайда СL) – нуклеофаг деп аталады. Субстрат хлорметан.

Үшіншілік галогеналкилдердің нуклеофилді орынбасу механизмі (Sn 1 )

Екі сатыда жүреді:

• Карбкатионның түзілуі

2) өнім

(Sn 1 ) реакциясының жылдамдығы субстраттың концентрациясына тәуелді.