Б?л ба?ыныштылы??а тек ?ана негізгі топша элементтеріне т?н екендігін атап к?рсету керек. ?лкен периодта?ы та? ?атарды? элементтерінен ??рал?ан ?осымша топшада тек металдар ?ана орналас?анды?ына к??іл б?лген ж?н.
?осымша топша элементтеріні? атомдарында арттан сана?анда?ы екі ?абаты электрон?а толады, ал сырт?ы электрон ?абаты негізгі топшаны? металдарындай болады. Период ж?не негізгі топша бойынша элементтер ?асиеттеріні? ?згеруі.
?асиеттер
?згерістер ба?ыты
Негізгі топшада
Периодтарда
Металды?
?седі ↓
?седі ←
Бейметалды?
?седі ↑
?седі →
Оттек бойынша валенттігі
т?ра?ты,топ н?міріне с?йкес
1-ден 7-ге дейін ?седі
Сутек бойынша валенттігі
т?ра?ты,8-ден топ н?мірін ал?ан?а те?
4-тен 1-ге дейін кемиді
Ядро заряды
?седі ↓
?седі →
Салыстырмалы атомды? массасы
?седі ↓
?седі →
Осы та?ырыпты о?ушылар ?алай ме?гергенін тексеру ?шін мынадай с?ра?тар ?оямыз:
1. Д.И.Менделеев аш?ан жа?алы?ын – за?ын неге периодты? деп атады? Жауаптары?ды химиялы? элементтерді? ?асиетін талдай отырып д?лелде?дер.
2. Период бойынша ж?не негізгі топ бойынша химиялы? элементтерді? ?асиеттері ?алай ?згереді? Б?л за?дылы?тарды атом ??рылысы теориясы т?р?ысынан т?сіндірі?дер.
Екінші саба?та мына біліктерді ?алыптастыру?а к??іл аудар?ан ж?н:
1. Элементтерді периодта?ы орны бойынша салыстыру;
2. Элементтерді ?осылыстарды? белгілі т?рлері бойынша аны?тау (оксиді, сутекті ?осылысы, т.б.);
3. На?ыз металдар мен бейметалдарды? ?асиеттерін сипаттау;
4. Оксидтері мен гидроксидтеріні? ?асиеттерін т?сіндіру;
5. Периодты?, топты?, элементтерді? реттік н?міріні? физикалы? м?нін ашу;
6. Химиялы? элементтерді? атом ??рылысын сипаттау;
Саба?ты? басында ?ткен та?ырыптарды ?айталау ма?сатында о?ушылар?а т?мендегі с?ра?тарды ?оямыз:
1. Мына элементтерді? оксидтеріні? формуласын ата?дар:Na,Mg,AI,Si,P,C. Осы элементтерді? сутекті ?осылыстары бола ма?Оларды? формуласы ?андай?
2. Мына элементтерді? жо?ары газ тектес сутегімен ?осылыстарыны? формуласын жазы?дар: германий, мышьяк,теллур, иод.
3. Реттік н?мірі 19 ж?не 29-ыншы элементтерді ата?дар. Оларды? ?андай ??састы?тары мен айырмашылы?тары бар?
4. Реттік н?мірі 14 ж?не 32-інші элементтерді ата?дар. Оларды? ?андай ??састы?тары мен айырмашылы?тары бар?
5. ІІІтоп элементі оксидіні? с.м.массасы Мr=102-ге те?, ол ?ай элемент?
6. ?осылысыны? формуласы Н2Э. Егер ол 5-інші периодта болса, оны? с.м.массасы ?анша?
7. Кіші периодтарда?ы металл элементтерді ата?дар. Атомдарыны? сырт?ы ?абаттарында ?анша электрон саны болады?
8. Кіші периодтарда?ы бейметалл элементтерді ата?дар. Оларды? сырт?ы электрон ?абаттарында ?анша электрон болады?
9. Элементтерді? сырт?ы ?абаттарында?ы электрондар неге валенттік электрондар деп аталады?
10. Реттік н?мірлері 7 ж?не 10-ыншы элементтерді? атом ??рылысыны? сызба н?с?асын келтірі?дер. Осы элементтерді? тобын, топшасын, периодын аны?та?дар. Ол ?андай химиялы? ?асиет к?рсетеді?
11. Реттік н?мірі 12, 13, ж?не 16-ыншы элеенттеріні? жо?ары оксидіні?, гидроксидіні? формулаларын жазы?дар. Осы ?осылыстарды? ?асиеттері ?андай?
12. Оттегі мен селен, литий мен берилий элементтерін салыстыры?дар. Оларды? ?андай ??састы?тары мен айырмашылы?тары бар?