Xимия презетации " Kimyevi elementlerin dovri sistemi"

Oguz şəhər 3 saylı məktəb-liseyin

kimya müəllimi

Həmidova Tamella Tofiq qızı

Sinif VII

• Standart: 4.3.1 Kimyanın əsas qanuna uyğunluqları və atomun quruluşu sahəsində görkəmli alimlər haqqında məlumatlar toplayır və referatlar hazırlayır.

• Məqsəd : 1. Görkəmli alimlərin dövri qanun və dövri
• sistem haqqında fikirlərini izah edir.
• 2. Kimyəvi elementlərin dövri sistemində
• yerləşən elementlərin kimyəvi işarəsini tanıyır.
• 3. Dövri sistem cədvəlində neçə dövr , qrup,
• yarımqrup və sıra olduğunu sadalayır.

• İnteqrasiya: Tarix Coğrafiyya Riyaziyyat Ədəbiyyat
• Dərsin tipi: induktiv
• İş formaları: kiçik qruplar, kollektiv
• İş üsulları: Anlayışın çıxarılması, müzakirə.
• Resurslar: Dərslik, Cədvəl, İKT avadanlığı, iş
• vərəqləri , marker.

• Kimya deyiləndə ilk ağlınıza gələn sözlər hansılardır.
• Kimya qidadır.

• Kimya zəhərdir.

• Kimya bombadır

• Kimya silahdır.

• Kimya dərmandır.

• Kimya sehirdir.

• Kimya geyimdir.

• Kimya həyatdır.
• Kimya dünyanı xilas edəcək

• -Lövhədə gördüyünüz görkəmli alimlər kimlərdir?
• -Bu alimlərin fikirləri nə idi?
• -Kimyəvi elementlər nəyə deyilir?
• -Necə kimyəvi element var?
• -Bu kimyəvi elementlər harada yerləşir?

Mövzu:

Kimyəvi elementlərin

dövri sistemi

• Keçən dərsimizdə sizə elementlər haqqında araşdırma etməyi tapşırmışdım. Araşdırmanızın nəticəsi nə olub, elementlər haqqında nə öyrənmisiniz?
• Azərbaycanda ən böyük qızıl yatağı harada yerləşir?

Tədqiqat sualı

Kimyəvi elementlərin dövri sistemi cədvəlində necə dövr, qrup, yarımqrup vardır?

Fl

He

Ar

Cl

Cr

Mn

Tədqiqatın aparılması ,

Şagirdlər 3 kiçik qrupa bölünür.

Br Kimyəvi aristokratlar

Kimyəvi təcavüzkarlar

Kimyəvi xamelyonlar

Kr

Kimyəvi xamelyonlar.

• Kimyəvi elementlərin dövri sistemi

cədvəlində neçə sıra vardır?

2.Verilmiş elementləri qruplarda düzgün yerləşdirin.

Bu elementlər əsas yarımqruplarda yerləşir, yoxsa

əlavə yarımqruplarda

He , Ca, Cl, Si, F , Li , AL , Na , H , Ba , K , C, Ne, P,

Ar, N,Sb, O, S, Sr

I

II

III

IV

V

VI

VII

VIII

Məlumatın mübadiləsi.

Hər bir qrupun lideri öz qrup işlərini təqdim edirlər

Məlumatın müzakirəsi

• Kimyəvi elementlərin dövri sistemi
• cədvəlində neçə dövr var?
• Böyük və kiçik dövrlər hansılardır?
• Kimyəvi elementlərin dövri sistemi cədvəlində neçə qrup var və bu qruplar neçə yarımqrupa bölünür?

Ə kiçik d

Krasvord

Krasvordu düzgün həll etsəniz cavabların baş hərfləri

kömürün tərkib hissəsini təşkil edən elementin adını

göstərər.

1.Qələvi metaldır

2.Təsirsiz qazdır

3.Platin ailəsindəndir

4. Amfoter metaldır

5. Yanmaya kömək edir

6. Havanın 78%-ni təşkil

edir

K a l I u m

A r q o n

R o d I u m

B e r I l I u m

O k s I g e n

N I t r o g e n I u m

1. 10 qram kalsium oksigendə yandıqda 160 kc istilik ayrılmışsa,bu reaksiyanın istilik efektini və kalsium oksidin əmələ gəlmə istiliyini hesablayın.

x=?

2.

V t

V t

ϒ

t 1 0 c t 2 0

1

2

40 80 3 0,6 x

20

• Metallardan ibarət olan sıranı göstərin

A) Mg, Na, Cl

B) Al, Cr, Ba

C) C, F, Ag , B)

2 .Bəsit və mürəkkəb maddələrdən ibarət

olan sıranı göstərin:

• Cl, Na, Au,
• CO,NO, CaO, C)
• NaCl, CuO,Mn,P

1.Tək ayaqlı olsada hec kəsi saymır.

A) Oksigen B) Helium C) Ozon

2. O,qonşusuna oxşamaq istəsə də,

yerişini yeriyə bilmədi

A)Ca,Sr B)N, P C) Li, Na

3.Eyni tərkibli olub atom kristal qəfəsliyik deyin necə qardaşiq hansımiz yaraşıqli hansımız tünd rəngliyik.Hansımız çox bərk olub şüşəni də kəsirik.Hansımız şəkil çəkib yazırıq əriyirik.Əgər bizi tapsanız söyləyin ki biz kimik

Karbon

Ümumiləşdirmə və nəticə

Kimyəvi elementlərin dövri sistemi cədvəlində 7 dövr , 8 qrup, 16 yarımqrup və 10 sıra vardır.

Qələvi metallarla başlayıb, təsirsiz qazlarla qurtaran nüvələrinin yükünün artması sırası ilə üfüqi düzülmüş elementlər sırasına dövr deyilir. Dövrlər iki yerə ayrılır-Böyük və kiçik dövrlər

Dövri cədvəlin şaquli stunlarında yerləşmiş elementlər sırasına qrup deyilir. Qruplar 2 yerə ayrılır-əsas (A) və əlavə (B) yarımqruplar.

Qırmızı xanada yerləşmiş elementlər- S elementlər,sarı xanada yerləşənlər –P elementləri, göy xanada yerləşənlər-D elementləri, ağ rəngli xanada yerləşənlər isə F elementləri adlanır.

Ev tapşırığı

1. Mendeleyevin dövri sistemi cədvəlində yerləşən "Qanadlı metallar yarımqrupu" və "Hakim ailə"ni əmələ gətirən elementlər haqqında məlumat toplamaq.( Kimya ensiklapediyası )

2. 8-ci sinif Kimya testi (Dövri qanun. Atomun quruluşu bölməsindən A, B variantları )

I səviyyə

II səviyyə

Görkəmli alimlərin dövrü qanun və dövri sistem haqqında fikirlərini çətinliklə izah edir.

Görkəmli alimlərin dövrü qanun və dövri sistem haqqında fikirlərini müəllimin köməyi ilə izah edir.

Kimyəvi elementlərin dövri sistemində yerləşən elementlərin kimyəvi işarəsini çətinliklə tanıyır.

III səviyyə

Kimyəvi elementlərin dövri sistemində yerləşən elementlərin kimyəvi işarəsini müəllimin köməyi ilə tanıyır.

IV səviyyə

Görkəmli alimlərin dövrü qanun və dövri sistem haqqında fikirlərini qismən izah edir

Dövri sistem cədvəlində neçə dövr, qrup,yarımqrup və sıra olduğunu çətinliklə sadalayır.

Kimyəvi elementlərin dövri sistemində yerləşən elementlərin kimyəvi işarəsini qismən tanıyır.

Görkəmli alimlərin dövrü qanun və dövri sistem haqqında fikirlərini izah edir.

Dövri sistem cədvəlində neçə dövr, qrup,yarımqrup və sıra olduğunu müəllimin köməyi ilə sadalayır.

Kimyəvi elementlərin dövri sistemində yerləşən elementlərin kimyəvi işarəsini tanıyır.

Dövri sistem cədvəlində neçə dövr, qrup,yarımqrup və sıra olduğunu çətinliklə sadalayır.

Dövri sistem cədvəlində neçə dövr, qrup,yarımqrup və sıra olduğunu sadalayır.

• Qiymətləndirmə

Qrup

Kimyəvi aristokratlar

İzah edir

Meyarlar

Kimvəyi təcavüzkarlar

Tanıyır

Kimyəvi xamelyonlarlar

Sadalayır

Əməkdaşlıq

Dinləmə

Təqdimat

Yekun.

Kimya kimyaçıların gözündə

Müsbət yüklü ionlar-intizamlı şagirdlər

Kimya şagirdlərin gözündə

Sirli sehrli nağıl aləmidir.

Mənfi yüklü ionlar –gecikən və dərsdən qacan şagirdlər

Axı onlar kimyaçıdır.

Kimya riyaziyyatçıların gözündə

Kimya 2 + Fizika 2 Riyaziyyat

Axı onlar riyaziyyatçıdır.

Diqqətinizə görə təşəkkür

edirəm