Темір ж?не оны? ?осылыстары

Темір және оның

қосылыстары

Сабақтың мақсаты :

• Білімділік: Периодтық жүйедегі орны бойынша темір атомының құрлысы, қасиеттері, оның қосылыстары, күнделікті өмірде қолдану салалармен таныстыру .

• Тәрбиелік :Химия пәні талап ететін ұқыптылыққа, төзімділікке, ұйымшылдыққа, жауапкершілікке тәрбиелеу.

• Дамыту: Химиялық заттармен жұмыс істей білу дағдысына дамыту, өмірден көрген деректерді пайдалана білуіне және шығармашылықпен жұмыс істеуге дағдыландыру.

ОЙ ҚОЗҒАУ

1. Металдардың активтілік қатарын жасаған кім ?

( Бекетов)

( Li литий )

2. Ең жеңіл металл ?

( Сr хром)

3. Ең қатты металл -

( Hg сынап)

4. Сұйық күйінде кездесетін металл ?

( құйма )

5. Металдардың металдағы ерітіндісі ?

6. Өшпейтін өмір жоқ, сөнбейтін ............... жоқ

( темір )

7. Скандинавия аралының құрметіне арналған элемент ?

( Mg )

( II- топ А элементі Ra-радий )

8. Радиоактивтілігі жоғары элемент ?

1. Қоршаған орта әсерінен металдардың бүлінуі ?

( коррозия)

2. Ең қиын балқитын металлды ата?

( W – вольфрам )

3. IV- топтың "В"топшасындағы сынған сүйектерді бекітуге қолданатын металл

( Ті - титан )

(биохимиялық)

(химиялық)

4. Коррозияның түрлерін ата ?

(электрохимиялық)

5.Металлдардың қолданылуына қарай

(Қара, түсті)

6 Еуропа материгі құрметіне аталған элемент

(Европий)

(мыс)

7 Жезқазған, Ақтоғайдан өндірілетін металл

8 Нешінші элемент Д.И.Менделеев атымен аталады

(101 менделеевий)

• «Алтау ала болса, ауыздағы кетеді,төртеу түгел болса ,төбедегі келеді»

• Білемін

• Білгім келеді ?

• Үйрендім

• 1.Темірдін периодтық жүйедегі орны?
• 2.Табиғатта кездесуі
• 3.Ашылу тарихы
• 4.Алыну жолы
• 5Физикалық қасиеті
• 6.Химиялық қасиеті
• 7.Қолданылуы, табиғатта айналымы.

• 1.Темірдің жалпы сипаттамасын Д.И Менделеевтің периодтық кестесін пайдалана отырып оқушы өзі ізденіп толтырады.
• 1.Химиялық таңбасы -

• 2.Реттік номері -

• 3.Салыстырмалық атомдық массасы -

• 4.Период(кіші, үлкен) -

• 5.Электрондық формуласы -

ФИЗИКАЛЫҚ ҚАСИЕТІ

Fe

Жер қыртысының

Ересек адамның денесінде

4,2%-ы тиеді

4-5гр термір бар

Fе

Қызыл темір тас

65%-ы қандағы гемоглабиннің құрамында кездеседі.Қанға қызыл түс береді.

Fe 2 O 3

Магнетит Fe 3 O 4

Пирит FeS 2

Лимонит

Fe 2 O 3 *H 2 O

ӨНЕРКӘСІПТЕ АЛЫНУЫ

Оксидтермен тотықсыздандыру

ҒеО+H=Ғе+СО 2

Алюмотермия әдісі

2АІ+Ғе 2 О 3 =АІ2 О 3 +2Ғе

Электролиз әдісі

ҒеСІ 2 Ғе+СІ 2

Химиялық қасиеті

• 1.Белсенді бейметалдар темірді тотықтырады

• 2Fe+3Cl 2 =
• Fe+S=

• 2.Темір ұнтағы оттекте темір татын түсіп жанады

• 3Fe+2O 2 =

• 3.Ылғал ауада темірдің бетін тотығу өнімдерінің қоспасынан тұратын тат болады

• 4Fe+6H 2 O+3O 2 =

• 4.Темір белсенділігі төмен металдарлы ығыстырып шығарады

• Fe+СuСl 2 =

Темірдің маңызды қосылыстары

Темір (ІІІ) оксдтері

ТЕМІРДІҢ ГИДРОКСИТТЕРІ

Темрдің қолданылуы

Биология

Темірден жасалған бұйымдар

Темір аспан денесі

Сәйкестігін табайық

Пирит

Магнетит

Fe(OH) 4

CuCl 2

Fe 2 O 5

Лимонит

Fe 2 O 3 *2H 2 O

FeOH

FeH

Темір гидрокорбанаты

Цементит

Fe 2 O 3

FeS

FeO

Қызыл теміртас

FeCS

FlCl 3

Al(OH) 3

FeAl

FeK

FeSH

Темір(ІІ) оксиді

Fe 3 O 4

Fe(NO 3 ) 2

Темір нейтроты

FeCl

KFe

Al 2 S

Al 2 C

Fe 2 C

FeOH

Fe(HCO 3 ) 2

Сергіту сәті

Ескі мата сөз болмас ,ескі ……… біз болмас

Темір

Қойдың сүті -

Қорғасын

От көмір жейді.,тот.............. жейді

Темір

Арпа бидай ас екен ........................тас екен

Алтын ,күміс

Пәлен жерде алтын бар, барсаң ............ та жоқ

Мыс

«Қанағат»

Талап

«Терең ой»

Сабқаты бекіту: тест жұмысы

Жауаптары:

1.а

2.ә

3.а

4.ә

5.а

6.а

7.а

8.ә

9.ә

10.а

Үйге тапсырма &37-38 №10 есеп 167 бет

Назарларыңызға рахмет ...!!!