Есіңе түсір … І деңгей
СаО, SО 2 , Fе 2 О 3 , Nа 2 О, Сl 2 О 7
- Қанадай қосылыстарды оксидтер деп атайды?
КОН, Аl(ОН) 3 , Ва(ОН) 2 , Сu(ОН) 2
- Қандай қосылыстарды негіздер деп атайды?
- Гидроксил топтарының саны неге тәуелді?
« Негіздер » ойыны
ІІ деңгей
Негіздер формулаларынан тұратын дұрыс жолды табыңыз
№ 1Ойын алаңы № 2 Ойын алаңы
Са(ОН) 2
Fе(ОН) 2
Ва(ОН) 3
Аl(ОН) 3
NаН
СаН 2
КОН
КСl
СО 2
О 2
Н 2 О
Сu(ОН) 2
СаСl 2
СаСО 3
НNО 3
НI
Zn(ОН) 2
LiОН
Осы негіздерді атаңыз.
ІІІ деңгей Төмендегі қосылыстарды үш топқа бөліңіз.
СаО, Аl(ОН) 3 , СuО, НСl, Н 2 О, Сl 2 О 7 , Fе(ОН) 2 , НNО 3 , NаОН, Н 2 SО 4
Қышқылдар,құрамы, жіктелуі және қолданылуы
Білуіміз қажет:
- Қышқылдардың анықтамасын, жіктелу түрлерін;
- кейбір бейорганикалық қыщқылдардың формулаларын;
- Қышқылдармен жұмыс жасаудағы қауіпсіздік ережелерін;
Нені үйренуіміз қажет:
- Басқа қосылыстардың ішінен қышқылдарды танып білуіміз қажет;
- қышқыл қалдықтары иондарының зарядтарын анықтауымыз қажет
Қышқылдардың түрлері
Бейорганикалық
Органикалық
Қышқылдарды зерттеудің жоспары:
- Номенклатурасы және сәйкес оксидтері
- Қышқылдармен жұмыс жасау кезіндегі қауіпсіздік ережелері.
Қышқылдардың құрамы
Н
Сl
Қышқыл қалдықтары
Сутек атомдары
SО 4
Н 2
РО 4
Н 3
Қышқылдар – молекулалары сутек атомдары мен қышқыл қалдықтарынан тұратын күрделі қосылыстар
Қышқылдардың жіктелуі
1.Оттегінің болуына байланысты
Қышқылдар
Оттексіз Оттекті
НСl
Н 2 S НN Н 3 Р НСl
О 4
НВr
О 3
Н 2 S
О 4
НF
О 4
Қышқылдар
2. Сутек атомының санына байланысты
Қышқылдардағы сутек атомының саны негізділік деп аталады
Екінегізді
Бірнегізді
SО 4
Н 2
S
Н 2
Н 2
SiО 3
Сl
Н
Н
I
NО 3
Н
Үш негізді
РО 4
Н 3
3. Судағы ерігіштігіне байланысты
Қышқылдар
Еритін
Ерімейтін
Қышқылдардағы элементтердің тотығу дәрежесі және оларға сәйкес оксидтер
+1
−
+1
-1
Н
S
2
Сl
Н
2
Хлорсутек қышқылы
Күкіртсутек қышқылы
10
10
10
5
2
+ 5
− 2
+1
− 2
х
РО
Н
РО
4
3
(+1) · 3 + х + (−2) · 4 = 0
= 2
2
х − 5 = 0
+ 5
= 5
5
х = + 5
Төмендегі қышқылдарға сәйкес оксидтерді табыңыз
Күкірт қышқылы
Күкіртті қышқыл
Азот қышқылы
Азотты қышқыл
Табиғаттағы қышқылдар
Лимон қышқылы
Аскорбин қышқылы
Құмырсқа қышқылы
НСООН
Адам өміріндегі қышқылдар
Ағзада
Тағамда
Медицинада
Халық шаруашылығында
Сүт қышқылы адамның бұлшықеттеріне күш түскенде түзіледі
Асқазандағы тұз қышқылы астың қорытылуына қатысады
Қышқылды жаңбыр – экологиялық мәселелердің бірі
Н 2 О
Н 2 О
Н 2 О
Н 2 SО 3
НNО 2
SО 2
Н 2 S
НNО 3
NО 2
Қышқылдармен жұмыс жасаудағы қауіпсіздік ережелері
Есте сақта:
Қышқылға су құйма!!!
Ортаға сәкес индикаторлар бояуының өзгеруі
Индикатор атауы
Бейтарап ортадағы индикатор түсі
Лакмус
Метилоранж
Сілтілік ортадағы индикатор түсі
Күлгін
Фенолфта-леин
Қызыл-сары
Көк
Қышқыл ортадағы индикатор түсі
Сары
Түссіз
Танқурай
Қызыл
Ақшыл қызыл
Түссіз
Қышқылдардың формулалары жазылған жолды табыңыз І деңгей
Н 2 SО 4 , СаН 2 , Н 2 S, НI, Н 2 О
Н 2 SО 3 , Н 2 СО 3 , Н 2 S, НI, Н 2 SiО 3
Н 3 РО 4 , Са(ОН) 2 , Н 2 S, НF, НNО 3
Бәрекелді!
Бұл дұрыс жауап!
Өкінішті,жауап дұрыс емес.
Жалғастырыңыз …
- Бүгінгі сабақта білгенім…
- Мен үйрендім…
- Маған түсініксіз болды…
- Мен үшін бұл сабақ…
- Мен ушін қызықты …
- Мен үшін қиын болды…
Үйге тапсырма
§ 47 Қышқылдардың формулаларын жаттау
Шығармашылық тапсырма ( ертегі құрастыру): Бір күні қышқыл ханым Сілтілік металдар патшалығына барды...
« Егер сен жаңа бір зат үйренсең, күнің құр бос өтпеді деген сөз!»