Саба?ты? та?ырыбы:Фенолдар,??рылысы,?асиеттері
Саба?ты? ма?саты:1)О?ушылар?а отттекті органикалы? ?осылыстар ?кілі фенол, ??рылысы,?асиеттері туралы ма?л?мат беру.
2)Есептер шы?ару ар?ылы о?ушыларды? білім-білік да?дысын ?алыптастыру
3)??ыптылы??а т?рбиелеу
Саба?ты? т?рі:жа?а саба?ты игерту
К?рнекі-??ралдар-жабды?тар: Интерактивті та?та
Саба?ты? барысы:?йымдастыру кезе?і
?й тапсырмасын тексеру
Жа?а саба? т?сіндіру
Есептер шы?ару
Бекіту
?йге тапсырма
Ба?алау
?й тапсырмасын с?ра?-жауап ар?ылы тексеру:
Спирттер дегеніміз не?
Спирттер нешеге жіктеледі?
К?патомды спирттер дегеніміз не?
?андай ?кілдерін білесі?дер?
?олданылуы?
Жа?а саба? жоспары:1.Фенол -жалпы ма?л?мат
2.?асиеттері
3.Алыну ?дістері
4.?олданылуы
Фенолдар - ?детте суда ?иын еритін кристалды? заттар. Су буымен ?оса ?шады. ?зіне т?н иісі бар. Антисептиктер болып табылады, улы, теріге тисе к?йдіреді. Сумен ?уелгі фенолдан г?рі бал?у температурасы т?менірек кристаллогидраттар ??рады.
Фенолдарды? реакция?а ?те ?абілетті гидроксил тобы мен ароматик ядросы бар.
Фенолдар спирт немесе судан г?рі ед?уір ?лкен ?ыш?ылды? к?рсетеді, алайды ?ыш?ыл есебінде олар к?мір ж?не карбон ?ыш?ылдарынан ?лсіздеу. Мысалы, сірке ?ыш?ылыны? диссоциациялану константасы 1,8?10-5, к?мір ?ыш?ылынікі 4,8?10-7, к?герткіш ?ыш?ылдікі 7,2?10-10, фенолдікі 1,3?10-10 ж?не судікі 1,8?10-16. Сонды?тан фенолдар к?йдіргіш натрды? ерітіндісімен ?ркеттесетін феноляттар т?зеді, біра? натрий карбонатынан СО2 ы?ыстырып шы?ара алмайды.
Спирттермен салыстыр?анда фенолдарды? ?лкен ?ш?ылды?ын оттек атомыны? б?лінбеген электрондар ж?птарыны? ядроны? электрондарымен ?рекеттесуі ар?ылы т?сіндіруге болады. М?ндай ?осарлану оттек атомында?ы электрондар ты?ызды?ын азайтады ж?не спирттердегіден г?рі фенолдарда протонны? ?лкен ?оз?алт?ышын ту?ызады.
Темір феноляттарды? комплекстік сипаты бар. Оларды? ерітінділері ?аны? ?аны? боял?ан. Фенол FeCl3 ерітіндісімен к?лгін т?ске, крезолдар – к?к т?ске боялады.
Фенолдар?а, ?сіресе мыс ?нта?ыны? ?атысуымен, галоген туындыларды? феноляттары ?сер еткенде, сондай-а? фенолдар?а алкилсульфаттар, сульфо?ыш?ылдарды? эфирлері немесе диазометан ?сер еткенде, фенолдар гидроксил топта?ы сутек атомыны? ар?асында о?ай алкилденеді.
Фенолдарды?эфирлері – т?ра?тызаттар. АлайдаинерттікерітіндідеNaнемесе NaNH2 ?ыздыр?андаолар да, радикалдарымайлар?атарынанэфирлерсия?тыыдырайды. Олар?а сілтілерді? ?сері аз.
Фенол этилен тоты?ыменконденсацияланып, полиэтиленгликольді? фенил эфирін ??райды.
2. Бензолдан
+Cl2 +NaOH
С6Н6 → С6Н5Сl → С6Н5OH
Кокстеу?дісіндеауаны?катысуынсыз?ыздыруар?ылы, таск?мірденнегізгі 4 ?німалады:
- Кокс – ?атты ?алды?, (чугун ?ндірісінде)
- Таск?міршайыры, ??рамында?осылыстар бар (бензол, фенол)
- Аммиаксуы, ??рамында аммиак, фенол и т.б.
- Кокс газы,метаннант?рады
Химиялы? ?асиеті:
фенолды? натриймен байланысы
Формальдегидпен?рекеттесуі
Сапалы? реакция темір(III) хлоридімен
О?улы?пен ж?мыс: та?ырыпты? со?ында?ы есептерді шы?ару
Бекіту
?йге тапсырма:Фенол о?у
Ба?алау