Сабақтың тақырыбы: Негіздердің жіктелуі және қасиеттері
Сабақтың мақсаты: 1 Білімділік: Оқушыларды негіздердің құрамын, қасиетерін
сипаттай білуге және түрлерін ажыратып, қасиеттерін
сипаттайтын реакцияларды жасап, оның теңдеулерін жаза білуге
үйрену
2. Дамытушылық: Оқушылардың ғылыми көзқарасын
қалыптастыруда негіздер туралы түсінік бере отырып, ой өрісін
дамыту
3. Тәрбиелік: Өз бетімен жұмыс істеуге, уақытты үнемдей білуге,
қоршаған ортаны қорғауға тәрбиелеу
Сабақтың түрі: Білім мен біліктілікті жетілдіру сабағы
Өткізу әдісі: Деңгейлеп оқыту технологиясы. Тірек тапсырмалары. Демнострациялау,
баяндау, топтастыру
Қажетті құрал: Интерактивті тақта, ерігіштік таблицасы, пробиркалар, ұстағыш.
Реактивтер: CuSO4, NaOH, HCl, Zn(OH)2
Сабақтың жүрісі
І. Ұйымдастыру ( оқушыларды түгендеу, сыныптың сабаққа даярлығын тексеру)
ІІ. Үй тапсырмасын сұрау ( тірек тапсырмалары арқылы)
ІІІ. Жаңа сабақты түсіндіру ( демонстрациялау, баяндау)
ІҮ. Жаңа сабақты бекіту ( деңгейлік тапсырмалар арқылы)
Ү. Сабақты қорыту ( топтастыру арқылы)
ҮІ. Үйге тапсырма беру
ҮІІ. Бағалау
Үй тапсырмасын сұрау:
І. 1. Қышқыл ерітіндісінде лакмус қандай түс береді?
А) қызарады
Ә) көгереді
Б) түсі өзгермейді
2. Кремний қышқылы (H2 SiO3) қандай қышқыл?
А) ұшқыш
Ә) күшті
Б) тұрақсыз
3. Қышқылдар мына металдар тобының қайсысымен түгел әрекеттеседі?
А) Na, Zn, Ca
Ә) Al, Cu, Au
Б) Ag, Hg, Fe
4. Қышқылдар металл оксидтерімен әрекеттескенде не түзіледі?
А) тұз және сутек
Ә) тұз және су
Б) жаңа қышқыл, жаңа тұз
5. Қышқылдар мен тұздар арасындағы реакциялар қай типке жатады?
А) қосылу
Ә) алмасу
Б) орын басу
6. Қышқылдар диссоцияция кезінде қандай иондарға диссоцияцияланатын электролиттер
А) металл катиондары мен гидроксотоп анионы
Ә) металл катиондары мен қышқыл қалдығы аноиондарына
Б) сутек катионы мен қышқыл қалдығы аниондарына
ІІ. 1. Мына қышқылдардағы элементтердің тотығу дәрежелерін анықта
HClO4, H2CrO4, H2Cr2O7, HNO2, H4P2O7
2. Мына реакцияларға сәйкес келетін оксидтердің формулаларын жазыңдар.
HNO2-
HNO3-
H3PO4-
H2SO3-
H2SO4-
H2SiO3-
Жаңа сабақты түсіндіру.
І. 1. Негіз дегенніміз не?
2. Негіздер қалай жіктеледі?
3. Негіздерге қандай қасиеттер тән?
ІІ. Жаңа сабақты меңгерту
Негіздердің жіктелуі
еритін(сілті) ( NaOH, KOH,Ba(OH)2 )
1) Суда ерігіштігі
ерімейтін ( Cu(OH)2, Fe(OH)2 )
күшті ( сілтілер
2) Электролиттік диссоциация-
лану дәрежесі
әлсіз ( ерімейтін негіздер)
Бір қышқылдық ( NaOH, KOH)
3) Қышқылдығы
Екі қышқылдық ( Zn(OH)2, Ca(OH)2)
Үш қышқылдық ( Al(OH)3, Fe(OH)2)
Негіздерге тән типтік реакциялар
Негіз+қышқыл=тұз+су
Zn(OH)2+2HCl=ZnCl2+2H2O
Zn(OH)2+2H++2Cl-=Zn2++2Cl-+2H2O
Zn(OH)2+2H+=Zn2++2H2O
Сілті+бейметалл оксиді =тұз+су
2NaOH+N2O5=2NaNO3+H2O
2Na++2OH-+N2O5=2Na+2NO3-+H2O
2OH-+N2O5=2NO3-+H2O
Сілті+тұз=жаңа негіз+жаңа тұз
2NaOH+CuSO4=Na2SO4+Cu(OH)2
2Na++2OH-+Cu2++SO42-=2Na++SO42-+Cu(OH)2
Cu2++2OH-=Cu(OH)2
t
4) Ерімейтін негіз металл оксиді + су
t
Cu(OH)2 CuO+H2O
Жаңа сабақты бекіту.
Оқушылық деңгей
Мына гидроксидтерге сәйкес оксидтердің формулаларын жаз.
Cu(OH)2 –
CuOH -
Fe(OH)2 –
Fe(OH)3 –
NaOH –
ІІ. Эвристикалық деңгей
Молекулалық теңдеулерді аяқтап, сәйкес толық және қысқартылған иондық
теңдеулерін жазыңдар
А) (NH4)2SO4+NaOH=
Ә) Ba(OH)2+Fe(NO3)3=
Б) KOH+NaNO3=
В) Ca(OH)2+CO2=
ІІІ. Шығармашылық деңгей
Құрамында 20% қоспасы бар, 890 г аммоний нитраты натрий гидроксиді
ерітіндісімен әрекеттескенде бөлінген аммиактың көлемін (қ.ж) есепте
Сабақта қорыту
Еритін ерімейтін күшті
үш қышқылдық әлсіз
бір қышқылдық
екі қышқылдық
қышқылдармен
Негіздер
бейметалдық оксидтермен
тұздармен
Үйге тапсырма беру: § 11 № 3 жаттығу
Бағалау
Мусина Майра.
Шайыр орта мектебі.
Маңғыстау облысы
Маңғыстау ауданы.