Химиялық элемент атомдарының қасиеттері мен кейбір сипаттамаларының периодты түрде өзгеруі

Пән:Химия

Мұғалімнің аты-жөні: Ясын А.Н.

Дата: 15.01.2019ж.

Сынып:8

Оқушы саны:

Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі

8.3АХимиялық элементтердің периодтық жүйесі

Сабақтың тақырыбы

Химиялық элемент атомдарының қасиеттері мен кейбір сипаттамаларының периодты түрде өзгеруі

Бастапқы білім

7.3В Химиялық элементтердің периодтық кестесі

8.1А Атомдағы электрондардың қозғалысы

Оқыту мақсаттары

8.2.1.2 бір топ элементтерінің сыртқы деңгейінде бірдей электрон санының болатынын түсіну

8.2.1.3 топтар мен периодтарда элементтер қасиеттерінің өзгеру заңдылықтарын түсіндіру

Сабақтың мақсаттары

- бір топ элементтерінің сыртқы деңгейінде бірдей электрон санының болатынын түсіну

- топтар мен периодтарда элементтер қасиеттерінің өзгеру заңдылықтарын түсіндіру

Жетістік

критерийлері

Барлық оқушылар:

- бір топ элементтерінің сыртқы деңгейінде бірдей электрон санының болатынын біледі

Көптеген оқушылар:

- бір топ элементтерінің сыртқы деңгейінде бірдей электрон санының болатынын түсінеді

Кейбір оқушылар:

- бір топ элементтерінің сыртқы деңгейінде бірдей электрон санының болатынын түсіндіріп бере алады

Тілдік мақсаттар

Период, топ, ядро заряды, энергетикалық деңгей, сыртқы деңгей, валенттілік электрондар, атом радиусы, металдық қасиеттері, бейметалдық қасиеттері, негіздік/қышқылдық қасиеттері.

Топта ядро заряды, энергетикалық деңгей саны, атом радиусы артады/ кемиді

Периодта солдан оңға қарай ядро заряды артады/ кемиді, энергетикалық деңгей саны ........ , атом радиусы өседі/азаяды.

Металдық/ бейметалдық қасиеттері топтарда жоғарыдан төмен қарай артады/кемиді, себебі .......

Металдық/ бейметалдық қасиеттері периодтарда солдан оңға артады/кемиді, себебі .......…

Құндылықтарды

дарыту

Адалдық, серіктестік, толеранттылық, үштілділік, денсаулық, құрмет, жауапкершілік және үздіксіз оқу.

Ұлт денсаулығын нығайту

Оқушының логикалық ойлау дәрежесін, қарым- қатынасын, жауапкершілігін арттыру

Топпен, ұжыммен жұмыс жасау дағдыларын дамыту

Жаһандық азаматтық

Пәнаралық байланыстар

Пән

Кезең

Физика

Атом құрылысы

Дифференциация

Барлық оқушылар:

Металдық, бейметалдық қасиеттерінің, атом радиусы, электртерістігі, электронтартқыштық, иондану энергиясының период бойынша өзгерісін біледі

Көпшілік оқушылар:

Металдық, бейметалдық қасиеттерінің, атом радиусы, электртерістігі, электронтартқыштық, иондану энергиясының период бойынша өзгерісін біледі болжайды

АКТ қолдану дағдылары

Осы сабақ барысында оқушыларға презентацияны PowerPointжәне де оның мүмкіндіктерін көре алады.

Денсаулық және қауіпсіздік техникасының сақталуы

1.Бөлмені желдету.

2.Қауіпсіздік ережесін сақтайды.

Сабақтың барысы

Сабақтың жоспарланған кезеңдері

Сабақтағы жоспарланған іс-әрекет

Ресурстар

Сабақтың басы

0-3 минут

3-5 минут

Оқушылармен амандасу

Сыныпта ынтымақтастықтық атмосферасын және қалыпты оқу ортасын қалыптастыру.

Сабақ тақырыбын анықтау.

Химиялық элемент атомдарының қасиеттері мен кейбір сипаттамаларының периодты түрде өзгеруі

Сабақтың мақсатын анықтау.

8.2.1.2 бір топ элементтерінің сыртқы деңгейінде бірдей электрон санының болатынын түсіну

8.2.1.3 топтар мен периодтарда элементтер қасиеттерінің өзгеру заңдылықтарын түсіндіру

Сабақтың ортасы

5-8 минут

8-16 минут

16-29 минут

29-37 минут

Мұғалім түсіндірмесі

1.Электрондардың атомда орналасуы, энергетикалық денгейлер туралы мағлұмат қарастырады ( оқушылармен дәптермен жұмыс жүргізіледі)

Атом құрылысы тұрғысынан период нөмірі энергетикалық деңгейлердің немесе электрондық қабаттардың санын, ал топ нөмірі сыртқы деңгейдегі электрон санын білдіреді

2.Алғашқы 20 элемент атомдарындағы электрондардың энергетикалық денгейлерге орналасуын топтық жұмыс ретінде қарастыру

Кестені тотлтырыңыз

Оқушыларды 3 топқа бөліңіз. (бос кесте бойынша

Энергетикалық денгейлерде электрондардың таралуын топ бойынша қарастырамыз

Оқушылармен жеке жұмыс жүргізіледі (жұмыс парағы таратылады)

Дескриптор

Оқушы:

• элементтің сыртқы қабаттағы электрондар саны осы элемент орналасқан топтың нөміріне тең екендігін білуі тиіс

1-тапсырма. Литий, натрий, калий элемент атомдарының энергетикалық денгейлерде орналасқан электрон санын жазыңыз

3-кесте

Жауабы

4-кесте

Сұрақ:

1.Литий, натрий, калий элемент атомдарының ең сыртқы энергетикалық денгейдегі электрон санын атаңыздар

Қорытынды, литий, натрий, калий элемент атомдарының ең сыртқы энергетикалық денгейде орналасқан бір электрон саны топтың нөміріне сәйкес келеді

2-тапсырма. Берилий, магний, кальций элемент атомдарының энергетикалық денгейлерде орналасқан электрон санын жазыңыз

5-кесте

Жауабы

6-кесте

Берилий, магний, кальций элемент атомдарының ең сыртқы энергетикалық денгейдегі электрон саны топ нөміріне сәйкестігі туралы қорытындыланады

3-тапсырма. Фтор, хлор, бром элемент атомдарының энергетикалық денгейлерде орналасқан электрон санын жазыңыз

7-кесте

Жауабы

8-кесте

Фтор, хлор, бром элемент атомдарының ең сыртқы энергетикалық денгейдегі электрон саны топ нөміріне сәйкестігі туралы қорытындыланады

4-тапсырма

Жұптық жұмыс

Гелий, неон, аргон, криптон, ксенон және радон элемент атомдарының энергетикалық денгейлерде орналасқан электрон санын жазыңыздар

5-тапсырма

1-топ 3периодтағы элементтердің металдық қасиеті өсу бойынша орналастырындар

Ar-Cl-S-P-Si-Al-Mg-Na

2-топ 2периодтағы элементтердің электртерістілігі қасиеті кему реті бойынша орналастыр

F-O-N-C-B-Be-Li

3-топ 4топтағы элементтердің бейметалдық қасиеттінің өсу ретімен орналастыр

Db-Bi-Ta-Sb-Nb-As-V-P-N

Әр топ жауаптарына қарай элементтер қасиеттерінің өзгеруіне қорытынды жасайды.

- ядро заряды, энергетикалық деңгей саны, сыртқы деңгейіндегі электрондар саны, атом радиусы, электрон тартқыштығы, иондану энергиясы

- жай заттардың металдық, бейметалдық қасиеттері

- қосылыстардың негіздік/қышқылдық қасиеттері қалай өзгеретіндігін анықтауды ұсыныңыз.

Оқушыларға бос кесте ұсыныңыз:

(Ж)Оқушылардан үлгідегі металдар мен бейметалдардың орналасу аймағын әр түрлі түспен белгілеуді сұраңыз:

(Б)Қатты заттар, сұйықтық, газдардың орналасу аймағын үлгіде әр түрлі түспен көрсетуді оқушылардан сұраңыз.

(Э) Оқушыларға металдар мен бейметалдардың кейбір физикалық қасиеттерін(агрегаттық күйі, түсі, жылтыры, иісі, морт сынғыштық, иілімділік, электрөткізгіштік) зерделеуді ұсыныңыз

Қорытынды жасаңыз:

«Металдар өздерінің сыртқы қабатындағы электрондарын беретін элементтер.

Бейметалдар өзінің сыртқы қабатына сегізге дейін жетпей тұрған электрондарын қосып алуға тырысатын элементтер

Металл өзінің сыртқы қабатындағы электрондарын жеңіл берген сайын, олардың металдық қасиеттері басым болады. Керісінше бейметалл сегізге дейін жетпей тұрған электрондарын жеңіл қосып алатын болса, оның бейметалдық қасиеттері басым келеді».

Қалыптастырушы бағалау тапсырмалары

(Т) (Б)Оқушыларға топтарда химиялық элементтердің қасиеттерінің периодты түрде қайталану себебін талқылауды ұсыныңыз.

Элементтердің металдық және бейметалдық қасиеттерімен байланысты заңдылықтар:

http://qps.ru/5lFvX

Д. И. Менделеевтің химиялық элементтерінің периодтық кестесі:

http://scienceland.info/chemistry8/periodic-system1

Элементтерді жүйелеудің алғашқы қадамдары http://www.physchem.chimfak.rsu.ru/Source/History/Sketch_5.html

Сабақтың соңы

37-40 минут

Рефлексия

1. Мен бүгінгі сабақта ... ... ... білдім
2. Топ бойынша ... ... ... қасиеттері артады/ кемиді
3. Период бойынша ... ... .... қасиеттері артады/ кемиді

Сабақ бойынша рефлексия

Сабақ мақсаттары/оқу мақсаттары дұрыс қойылған ба?

Оқушылардың барлығы ОМ қол жеткізді ме? Жеткізбесе, неліктен?

Дифференциация дұрыс жүргізілді ме?

Сабақтың уақыттық кезеңдері сақталды ма?

Сабақ жоспарынан қандай ауытқулар

болды, неліктен?

Жалпы баға

Сабақтың жақсы өткен екі аспектісі (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақты жақсартуға не ықпал ете алады (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Бұл сабақтан мен келесі сабағыма әсер ететін, сынып туралы немесе оқушылар жайында нені білдім?