Просмотр содержимого документа
«ХХІ-?асыр к?шбасшысы атты химиялы? білім сайысы. »
Кажекенова Эльмира Асимхановна
«№30 жалпы орта білім беретін мектеп» КММ
ШҚО Семей қаласы
Химиядан сыныптан тыс жұмыс
9-10 сыныптар
ХХІ-ғасыр көшбасшысы атты химиялық білім сайысы.
Мақсаты: оқушылардың интллектиуалдық деңгейін арттыру, оқушылардың ойлау, есте сақтау қаблетін арттыра отырып , нақты және тез жүйелі шешімін қабылдару , өз ойын еркін жеткізуді дамыту, ойын барысында оқушыларды бірлесіп жұмыс істеуде ұйымшылдыққа тәрбиелеу.
Жоспар:
I.Ұйымдастыру:
«ХХІ ғасыр көшбасшысы » атты химиялық білім сайысының шарты:
II. Сайыстың барысы:
І тур «Бәйге»
ІІ тур «Ғажайып химия»
ІІІ тур «Жорға»
III. Марапаттау кезеңі:
I.Ұйымдастыру:
Салеметсіздерме құрметті ұстаздар мен оқушылар! Біздің бүгінгі 9 және 10 сынып аралығындағы «ХХІ ғасыр көшбасшысы » атты химиялық білім сайысына Қош келдіңіздер! Сайысқа үш 9 сынып оқушылары мен үш 10 сынып оқушылары қатысады. Қатысушыларды таныстыру. Сайыс шартын түсіндіре кетсем:
Сайыс 3 турдан тұрады:
І тур «Бәйге»
ІІ тур «Ғажайып химия»
ІІІ тур «Жорға»
II. Сайыстың барысы:
Жүргізуші: І тур «Бәйге»
Оқушыларға жалпы 10 сұрақ қойылып , әр дұрыс жауапқа 10 ұпай беріледі. Ұпайы аз екі оқушы сайыстан шығады. Қалған төрт оқушы 2-турға өтеді.
Электролиттік диссоциация теориясын ашқан ғалым? (Аррениус)
Қант қызылшасы мен картоп түсіміне ерекше әсері бар тыңайтқыш элемент? (Калий)
Қазіргі кезде техникада және тұрмыста кең қолданылатын металл ХХІғ ағымда күмістен 300 есе қымбат болған , бұл қай металл?(Алюминий)
Адам асқазанының сөлінде қандай қышқыл бар? (Тұз қышқылы)
Спирттің сумен қосылысы тақырыбына докторлық диссертация қорғаған орыстың атақты химик – ғалымы? (Д.И.Менделеев)
Зат массасының сақталу заңын ашқан ғалым? (Ломоносов)
Кремний қышқылының тұздары қалай аталады№ (Силикаттар)
Натрий гидрокарбонатының тұрмыстық атауы (Ас содасы)
Азот қышқылының тұздары нитраттар деп аталатыны белгілі, ал алхимиктер осы тұзды қалай атаған? (Селитра)
Сынап пен алюминий қоспасының атауы? (Амальгама)
Жүргізуші: ІІ тур «Ғажайып химия»
Бұл сайыста химиядан сұрақтар беріледі. Тақтада цифрлар жазылған торкөзді таңдайды. Әр оқушыға дұрыс жауабы үшін торкөздегі сан мөлшерінде ұпай қосылады.
Александр македонский Индияға сапары кезінде оның әскерлері іш ауруымен ауырған, ал офицерлер ауырмаған. Сусыны, тамағы бәрінің де бірдей, бірақ ыдыстары қандай металдан жасалған? (офицерлердің ыдыстары күмістен жасалған, ал күмістің бактерициядтік қасиет бар)
Қышқыл жаңбыр дегеніміз не? Оның қандай әсері бар? (Ауадағы NO2,SO2 ,SO3 газдары жаңбыр жауғанда жерге қышқыл жаңбыр болып түседі.)
Қай ғалым сыйлық ретінде 1 грамм металл алған? (1921 жылы М.Кюриге радиийдің 1 грамы сыйлық ретінде берілген)
Әлемде ең көп таралған элемент? (Сутегі)
Марс планетасының қызғылт түсін қай меалл оксиді береді? (Темір)
Қай ғалым қазіргі пайдаланып жүрген химиялық элементтердің таңбаларын енгізген? (Берцелиус)
Жүргізуші: ІІІ тур – Жорға .
Бұл бөлімде екі сайыскер өзара білім сайысына түседі.
Бірінші оқушыға қойылатын сұрақтар:
Мүсәтір спирті аммиактың судағы ерітіндісі ма? Иә
Периодтық жүйені Ломоносов ашты ма№ Жоқ
Судан екі есе жеңіл металл калий ма? Жоқ
Фосфор өмірмен ой элементі деп аталады? Иә
Элементтің таңбаларын ұсынған Аррениус па? Жоқ
Топ бойынша жоғарыдан төмен қарай бейметалдық қасиет арта ма? Жоқ
Бір элементтің бірнеше жай зат түзу қасиетті аллотропия деп атала ма? Иә
Электр шамдарының жіңішке сымдарын вольфрамннан жасай ма№ Иа
Натрий тұздары жалынды сары түске бояй ала ма№ Иә
Сілтілік металдарға темір жата ма? Жоқ
Екінші оқушыға қойылатын сұрақтар:
Электролиттік диссоциация теориясын ашқан ғалым аррениус па? Иә
Кремний қышқылдарының тұздары карбонаттар деп атала ма№ жоқ
Алғашқы көмекке пайдаланылатын бейметалл иод па? Иә
Азот молекуласы полюссіз ковалентті байланыс түзе ма? Иә
Заттар және олардың бір – біріне айналуы туралы ғылым Физика ғылымы ма? Жоқ
Химимя ғылымының тарихында ұлы алтын заң ашқан менделеев па? Иә
Ең қиын балқитын металл алтын ба? Жоқ
Зат массасының сақталу заңын ашқан ірі орыс ғалымы Ломоносов па? Иә
Фосфор өмірмен ой элементі деп атала ма? Иә
Темекі құрамына кіретін улы зат никотин ба? Иә
III. Марапаттау кезеңі: Сайысты жеңіп шыққан оқушы «ХХІ ғасыр көшбасшысы » атанып, марапатталады.