Химиялы? кеш
Та?ырыбы : «Химия ?а?пасы»
Ма?саты:
О?ушыларды? химия?а деген ?ызы?ушылы?тарын арттыру,периодты? ж?йе жайлы ал?ан білімдерін толы?тыру, химик-?алымдарды? е?бектерін жастар?а ?лгі ету,потриотизм рухында т?рбиелеу.
??рнекілігі:
- Д.И. Менделеев портреті.
- Д.И.Менделеевті? периодты? системасы.
Дана с?здер :
- «?лді деуге бола ма ойла?даршы? ?лмейт??ын артында с?з ?алдыр?ан» (Абай)
- «Отаныма мені? бірінші ?ызметім-?ылым,екінші-а?арту,о?у,?шіншісі-?нерк?сіп» (Д.И.Менделеев)
Баяндама :
- Д.И.Менделеев-аса дарынды ?лкен энциклопедияшы ?алым.
- ?деби музыкалы монтаж:
«Химия ?а?пасы»
1.С?ра? беруші:
?араса? химияны? ?а?пасына
Неліктен сутегі т?р та? басында?
Неліктен б?л ?атарды? б?рі-бірдей,
Жазыл?ан к?гілдір т?с ортасында ?
1.жауап беруші:
Б?рінен сутегінде жу?іл салма?.
Сонды?тан жо?арыдан орын алма?
Айырса агрегат-заттар к?йін,
К?гілдір ?аздар ?шін белгі болма?
2.с?ра?:
Сутегінен со??ы айтады олда газ ба ?
?згеше газ бол?ан жазба?
Таби?атта сирек пе тараулы?
Т ?зетін ?осылысы,?лде аз ба?
2.жауап:
Табыл?ан газ к?йінде,
Тек он бір элемент бар,бос к?інде
Т?ртеуі:оттегі,азот,фтор,хлор
Орны??ан ма?дайшаны? нініне.
Сутегінен со??ы алтауы инертті газ.
?осылыс?а керекау,таби?атта аз.
Оларды гелий,неон,аргон дейді,
Криптон,ксенан мен радан да газ
3.с?ра?
Етегіне ?а?паны? бром,сынап
Неліктен т?сіп кеткен т?мен ??лап?
3 жауап:
Бол?ан со? с?йы? к?йде бром,сынап
Т?менге за?дылы?пен а??ан ??лап
4 с?ра?:
?а?пасы баспалда?та салыныпты,
Олар?а ?р т?рлі зат ашылыпты.
?андай сыр жатыр цифр,та?баларда,
Астына ?р т?рлі сан жазылыпты ?
4 жауап:
?р цифр-?р заттарды? ?аттылы?ы
?аламдар зерттеп ж?ріп тапты м?ны.
Та?балар-химиялы? элементтер
К?п о?ып,?ажет етеді жатты?уды
5 с?ра?
Элемент сары,к?лгін,жасылдан?ын.
Бейне бір с?уледей-а? шашыра?ан.
Цифрларда ма?дайша?а жазылып,
Сыры бар ?андай оны? ашылма?ан?
5жауап:
Ол ?уелі ?ыз?ан затты? жалы? т?сі
Калий-к?лгін,мыс-жасыл,оны т?сін
Цифрлар-ол элементті? таралуы
Таби?атта м?лшерін белу ?шін
6с?ра?:
?ызыл н?кте шеге ме??а?пада?ы
«?осу», «Алу» белгісі т?р ?ой та?ы.
Та?баларды топ-топ?а неге б?лген?
За?дылы?ы бар ма еді оны?да?ы?
6 жауап:
Кілті тек химияны? валенттілік,
Аралап м?ны білсе? сенен к?дік
?ызыл н?кте-валенттілігі элементті?
«?осу», «алу»-білдіреді амфатерлік
7 с?ра?:
Сеземін сол жа?та?ы тізбек металы
Секілді біра? оны? заны ?атал
Неліктен орны оны? со??ы ?атар ?
7 жауап :
?ылымны? біле берсе? н?рі е?бек,
?ашан да активтілік б?рін же?бек
Калийге сол себепті бірінші орын,
Біртіндеп ?ал?андары кімге бермек
Бекетов сонды?тан да ?ой?ан солай
Алтын?а жалтыры?ын к?зін салмай
Элементті? активтік,валенттілігін
Жаттап ал орындарын ауыстырмай
8 с?ра?:
Зерттедік жа?ын келіп ?асына да,
??іліп астына да,басына да,
Мазм?нын,,?жеп т?уір т?сіндік ?ой
Ал енді бізге ?а?па ашыла ма ?
8 жауап :
Асы?па ашу ?шін б?л ?а?паны
Алдында талай ж?мба? т?рар ?лі
?алайша назары?а ілінбеді
?абыр?а о? жа?та?ы,сол жа?та?ы?
??ілсе? сол жа?ына б?л ?а?паны?
Шешесі? тізілген зат ж?мба?тарын
Т?з,тоты?,незіз ?ыш?ыл,к?йін аны?
Аталуын заттарды? жа?сылап ??
Сонан со? ?а?па са?ан ашылады
Алдына ?ажап сырлап тасылады
Кіресі? химияны? ортасына
Есіктен тасанбастан асын ?рі
9с?ра?:
Тамаша жа?сы тойлар сезіледі
Ал сонда ?ажапты?ты? ?зі не еді?
?а?паны? ар жа?ына кіріп барса?
Бірінші ?андай н?рсе кезігеді?
9жауап :
С?ра?ын осы болса аянбайын
Алды?а ол сырды? да жаям жайын :
К?ресі? Менделеев системасын
Ал ты?да,оны? жайн баяндайын.