Сабақтың тақырыбы: Аласа таулы өлкелер .
Сабақтың мақсаты:1.Оқушыларға аласа таулы өлкелер, олардың жер бедері, пішіндері Қазақстанда орналасуы жайлы туған жерін танып –білуге үйрету.
2. Жергілікті жердегі таулар олардың атауларын картадан көрсету арқылы білімдерін тексеру.
3. Туған жерін сүюге, табиғатын қадірлеуге тәрбиелеу.
Сабақтың барысы: 1. Ұйымдастыру
Жаңа сабақ жоспары: 1. Ой қозғау .
2. Сиқырлы сандық
3. «Ең-ең»
4. Ой толғау
5. Сандар сойлейді
6. Кім жылдам
7. Жадыңда сақта
8. Үй тапсырмасын тексеру
1. Ой қозғау.
1. Қазақстан жзықтары (Батыс Сібір, Туран , Каспий маңы ойпаты)
2. Үстірттер ( Торғай үйстірті , Орал алды үстірті , Жалпы сырт, Батпақдала )
1. Батыс Сібір жазығы : Ертіс маңы және Есіл, Тобыл.
2. Буран ойпаты : Солтүстік Батыс Тоғай қаласы арқылы батыс Сібір ойпатымен жалғасады.
3. Каспий маңы ойпаты : Солтүстік және Солтүстік-Шығыс , Орал алды , Оңтүстік Каспий , Оңтүстік –Шығыс үстірті және Маңғыстау өңірі.
4. Бетпақдала: Шығыс Балқаш көлі, Батыс Сарысу, Оңтүстік Шу , Солтүстік Сарыарқа . Жер бедерінің биіктігі :300-350 м.
2. Сиқырлы сандық.
1. Полезой эрасы: Перм, Кембрий , Деван. (Иә)
2. Антропогендік шөгінділер Қазақстанның барлық жерінде кездеспейді. (жоқ , кездеседі)
3. Тектоникалық қозғалыстар жердің сыртқы қабатында жүреді. (жоқ, ішкі)
4. Антропоген дәуірінде Қазақстанның бмік таулары бірнеше рет мұз басуға ұшыраған . (Иә)
5. Сырдария өзені Тұран ойпатынан екіге бөлінеде. ( иә)
6. Қазақстан жер бедері бойынша 7 орында. ( Иә)
3. «Ең-ең».
Ең үлкен материк- Еуразия
Ең үлкен мұхит- Тынық
Ең үлкен өзен –Ніл
Ең үлкен табиғат зонасы- Қоңыржай
Ең үлкен арал- Сырдария
Ең үлкен шөл- Сахара
Ең ыстық материк- Африка .
4. Ой толғау.
( не білетіндігі жөнінде сұрау)
Өздеріне оқуға 5-7 мин беріледі.
Сарыарқа . Ең биік таулар қатарына жатады. Шығысында Ақсораң (1565м), Қарқаралы(1423м), Шыңғыстау (1305м). Батысында Ұлытау( 1133м).
Маңғыстау . Бұған Қаратаудың батыс, шығыс жоталары және Оңтүстік, Солтүстік Ақтау кіреді.
5. Сандар сөйлейді.
1. 2000м –ден жоғары ( биік тау)
2. 1000-2000м (орташа)
3. 500-1000м (аласа тау)
4. 6695м (Хан Тәңірі)
6. 4,5-4,6 млрд жыл ( жердің пайд болуы)
7. 12 балл (жер сілкінісінің уақытша шкаласы)
8. Орташа биіктігі 300-350м (Бетпақдала).
6. Кім жылдам.
Сарыарқа Орталық Қазақстандағы аласа таулы өлке . Бұл таулар жүйесі граниттерден тұрады. Өзендері : Есіл, Нұра, Сарысу.
Мұғалжар:Орал тауынан айырмашылығы- шығысы көлбеу , батысы тік болып келеді. Ең биік жері- Ұлкен Бақтыбай .
Маңғыстау . Қаратаудың ұзындығы 117 км, Маңғыстау арыарқаға қарағанда жас , бірақ ұқсастықтары көп.
Қорытындылау .
Оқулықтағы карталарды пайдаланып , Сарыарқаның қай кезеңдерде пайда болғанын анқтаңдар.
Ең негізгі ұғымдармен, дәйексөздермен қорытындылау.
Бақылау парағы.
| Оқуш аты-жөні | 1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 | Қортын. баға |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
«Сарыарқа» әні.
Үйге тапсырма беру.
