Сабақ жоспары Қазақстандағы атмосфераның жалпы циркуляциясы

Күні: 25.11.2015

Сыныбы: 8

Сабақтың тақырыбы:

Фронталдық зоналар, циклондар, антициклондар

Сабақтың мақсаты:

Қазақстандағы ауа массалары, фронталдық зоналар, циклондар, антициклондар туралы түсінік қалыптасады, олардың айырмашылықтарын ұғынады.

Күтілетін нәтиже:

Өз бетінше ізденіспен, шығармашылыпен жұмыс жасауға дағдыланған, өз ойларын еркін де сауатты, нақты жеткізе алатын тұлға тұлға қалыптастыру.

Ресурстар:

Интербелсенді тақта, слайд, оқулық, қосымша мәліметтер, атлас, кескін карта

Сілтеме:

Орта мерзімді жоспар, оқулық, қосымша мәліметтер

Барысы:

Уақыт

Мұғалімнің іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Ұйымдастыру кезеңі

4

минут

Оқушылармен амандасу, танысу, жағымды көңіл-күй қалыптастыру тренингі, топқа бөлу.

Өзін-өзі бағалау парағын үлестіру.

Оқушылар амандасады, «Менің тренингтік есімім» тренингі арқылы өздерін таныстырады, түрлі- түсті ленталар арқылы топқа бөлінеді. Топ басшысын сайлайды.

Үй тапсырмасы:

5 минут

І топ:

1) Қазақстан климатының қалыптасуына қандай факторлар әсер етеді?

2) Күн радиациясы деген не?

3) Мына сандар нені білдіреді: 5% және 90%

ІІ топ:

1. Қазақстанның климаты қандай?

2. Қазақстандағы күн радиациясының таралу заңдылықтары қандай?

3. Мына сандар нені білдіреді:

120 және 260 күн ;

ІІІ топ:

1. Атмосфералық циркуляция дегеніміз не?

(ауа ағындары, оларға тән қасиеттер).

1. Атмосфералық циркуляцияның басты ерекшелігі қандай?

2. Мына сандар нені білдіреді: 60 және 10 күн.

І топ жауабы:

1 Күн радиациясы, атмосфералық циркуляция, жердің төсеніш беті.

2. Күн радиациясы- Күннен шығатын сәулелі қуат.

3. Күн радиациясы түсіретін шама жарық шағылысы түсетін беткі қабат сипатына байланысты. Мысалы қара топырақ күн радиациясының 5%-ын ғана, ал жаңа жауған қар 90%-ына дейін шағылыстыра алады.

ІІ топ жауабы:

1. Қазақстанның климаты шұғыл континентті.

2. Қазақстандағы күн радиациясының таралу заңдылықтары ашық және бұлтты күндерге байланысты.

3. Солтүстікте жылына орта есеппен 120 ұдайы ашық күн болса, оңтүстікте-260 күн.

ІІІ топ:

1. Атмосфераның төменгі бөлігі тропосферада болатын ауа ағындары, ол үздіксіз қозғалыста, сипаты бойынша әр түрлі болады, яғни олардың өзіне тән температурасы, ылғалдылығы, мөлдірлігі болады.

2. Ғаламшарлық циркуляцияның әсеріне байланысты. Мысалы, солтүстік жарты шардың үстіндегі ауаның зоналық циркуляция ағындары мұхиттық ауа массаларын батыстан шығысқа қарай қозғап, 2-2,5 тәулікте біраз өзгеріске ұшырай, Қазақстанға жетеді.

3. Қазақстандағы бұлтты күндер саны орта есеппен солтүстікте 60 күн болса, оңтүстікте (Балқаш маңында) -10 күн.

Ой шақыру:

2 минут

ББҮ кестесі

Оқушылар бұрыннан білетін мәліметтерін айтып береді.

Ауа массалары, фронталдық зоналар, циклондар, антициклондар туралы

Жаңа сабақ мазмұны:

Бағалау:

Танысуға

5 минут, талдауға 2минут,

Постер

4 минут,

Қорғау

Әр топқа

2 минут

Барлығы

17 минут

2 минут

Оқушыларға жаңа сабақтың тақырыбы хабарланады. Ресурстармен танысуға, талдауға уақыт беріледі. (Ресурстар жалғанды).

1 топ: Арктикалық ауа массасының Қазақстан климатын өзгертудегі әсері

2. Фронталдық зоналар туралы түсінік.

2 топ: Қоңыржай ауа массасының Қазақстан климатын өзгертудегі әсері

2. Циклондар туралы түсінік .

3 топ: Тропиктік ауа массасының Қазақстан климатын өзгертудегі әсері

2. Антициклондар туралы түсінік.

«Екі жұлдыз, бір ұсыныс» айту.

Оқушылар жаңа сабақтың тақырыбын дәптерге жазады. Ресурстармен танысады, топта талдайды. Постерге ойларын жинақтап түсіреді және қорғайды.

Оқушылар бір-біріне екі жақсы тілек пен бір ұсыныстарын айтып бағалап отырады.

Сергіту сәті

2 минут

«Көңілді күн» сергіту сәті

Оқушылар бой сергітеді.

Бекіту

тапсырмалары :

Орындауға

4 минут,

жауап беру

4 минут

1 топ: Кесте толтыру:

1. топ: Тест тапсырмасын орындау: 
   
   1. Ғаламдық климат қалыптастырушы факторды көрсетіңдер 
   А) географиялық ендік Ә) күн радиациясы б) жер бедері 
   2. Атмосферадан өтіп жер бетіне жететін радиация қалай аталады? 
   А) тура радиация, Ә) жиынтық радиация б) шашыранды радиация 
   3.Жиынтық радиациясының топырақ, су, қар жамылғысы сіңіріп жылыған радиация қалай аталады? 
   А) тура радиация Ә) шашыранды радиация б) жұтылған радиация 
   4. Ауа массасының бір жерден екінші жерге ауысуынан қасиетінің өзгеруі..... деп аталады. 
   А) трансформация ә) конденсация б) деформация 
   5. Қандай ауа массасы Қазақстан жерінде антициклондық ауа райын қалыптастырады? 
   А) тропиктік ауа массасы ә) арктикалық ауа массасы б) қоңыржай ауа массасы 
   6. Қазақстан жеріне батыстан ене отырып, жауын –шашын әкелетін ауа массасы? 
   а) арктикалық ауа массасы ә) тропиктік ауа массасы б) теңіздік қоңыржай ауа массасы 
   7. Қазақстанның оңтүстік облыстарына жаз айларында шаңды дауылдар мен аңызақ (ыстық жел) әкелетін ауа массасы? 
   А) тропиктік ауа массасы ә) арктикалық ауа массасы

б) қоңыржай ауа массасы 

Тест кілті арқылы тексеру: 1Ә, 2А, 3Б, 4А, 5Ә, 6Б, 7А; 

1. топ: Анықтама бер:

Фронтальдық зоналар-

Циклондар-

Антициклондар-

Трансформация-

• Бір күн арасында ауа райы не себептен шұғыл өзгереді?

• Не себептен Қазақстан қысы қатаң?

1 топ: Оқушылар кестені толтырады.

2 топ: Тест тапсырмаларын оқушылар жеке орындайды. Жұптық жұмыс арқылы бірін-бірі тексереді.

3 топ: Анықтама береді.

Үйге тапсырма:

1 минут

§21 «Орал қаласының климатына ауа массаларының әсері» тақырыбында эссе жазу.

Оқушылар тапсырманы жазып алады.

Бағалау:

1 минут

Формативті бағалау. Сабақ барысында оқушыларды мадақтау, екі жұлдыз, бір ұсыныс арқылы бағалау, өзін-өзі бағалау.

Смайлик арқылы көңіл-күйлерін білдіру.

Оқушылар бағалау парағын тапсырады.

Кері байланыс:

1 минут

Оқушылар үйренгендерін кері байланыс тақтасына жазып қалдырады.

Оқушылар үйренгендерін кері байланыс тақтасына жазып қалдырады.