Саба?ты? та?ырыбы: Аласа таулы ?лкелер

Негізгі ??ымдар: Тау, тауларды? биіктігі бойынша б?лінуі.
Т?рі: Жа?а саба?ты баяндау, ?з беттерімен іздену,
Саба?ты ?ткізу ?дісі: Топты? ж?мыс
Саба?ты? барысы:
І. ?йымдастыру

ІІ Топтастыру (?р т?рлі т?с бойынша 3 –топ?а ) б?лу
Сынып о?ушыларыны? саба??а ?атысын тексеру
ІІ. ?й тапсырмасын тексеру

Географиялы? диктант

1.Батыс Сібір жазы?ыны? ?аза?стан?а енетін б?лігі?(о?т?стік)

2. Орал тауынан Алтай?а дейінгі созылып жат?ан жазы??(Солт?стік ?аза? жазы?ы)

3.Т?ран ойпатыны? енетін б?лігі? (солт?стігі)

4.Т?ран ойпатын екіге б?летін ?зен?(Сырдария)

5.Жер бедері тегіс ойпат? (Каспий ма?ы)

6.Каспий ма?ы ойпатыны? о?т?стігінде тарал?ан т?бешіктер ?алай аталады? (Бэр)

7.Тау??м,Сарыесік,Атырау ??мдары ??рамына кіретін жазы?? (Бал?аш ма?ы)

ІІІ «Ой ?оз?ау»
1. Картада а?шыл ?о?ыр т?спен бейнеленеді
2. Биіктігі 500-1000 м
3. ?аза?станны? батысы мен орталы? б?лігінде басым орналас?ан жер бедеріні? т?рлері?

«Аласа тау» екенін айтып жа?а та?ырыпты ашу.
Саба?ты? та?ырыбы: Аласа таулы ?лкелер

Жа?а білімді ?алыптастыру:

Электронды о?улы?тан «Жер бедеріні? ?алыптасуы» туралы т?сінік беру.
Сарыар?а, М??алжар, Ма??ыстау

А) Картамен ж?мыс

?) Кескін карта?а т?сіру

Б) «Сергіту с?ті » Сарыар?а?а саяхат видеоролик к?рсету

Б) Кестені толтыр тауларды? ??састы?ы мен ерекшелігі туралы

В) «Сандар сыры » жа?а саба? барысында?ы сандарды? ма?ынасын айту

М??алім жа?а та?ырыпты т?сіндірмес б?рын о?ушылар?а тапсырмалар береді.
Тапсырма: І топ Сарыар?а тауыны? физикалы? - географиялы? орнын аны?тап к?руге тырысайы?.
• О?ушылар Сарыар?а тауыны? физикалы? – географиялы? орнына картаны пайдалана отырып сипаттама береді.
Тапсырма: ІІ-топ М??алжар тауыны? Физикалы? - географиялы? орнын аны?тап к?руге тырысайы?.
• О?ушылар М??алжар тауыны? физикалы? – географиялы? орнына картаны пайдалана отырып сипаттама береді.
Тапсырма: ІІІ-топ Ма??ыстау тауыны? Физикалы? географиялы? орнын аны?тап к?руге тырысайы?.
• О?ушылар Ма??ыстау тауыны? физикалы? – географиялы? орнына картаны пайдалана отырып сипаттама береді.
?ызы?ты деректер:
Шайтан к?л - Ж?мба? к?л. Жергілікті т?р?ындарды? айтуы бойынша, т?рлі адамдар б?л к?лден елес к?рген. К?лді? орта т?сы ?ап - ?ара болып иірімденіп жатады екен. К?л ша?ын бол?анды?тан ар?ы беттегі адамдар кейде к?рініп, ал кейде к?рінбейді екен. Шайтан алып кетті ме ?айда кетті деп, атауы осыдан шы??ан дейді. Жа?асына туристер ?те к?п келеді. Біра? б?л жерде т?нде ешкім ?алмау?а тырысады екен.
Археологтар М??алжар тауынан палеолит д?уірінде ?мір с?рген адамдарды? 40 ша?ты орындарын тап?ан. Онда ал?аш адамдарды? т?тын?ан к?птеген заттары табыл?ан. Зерттеулер ж?ргізген кезде б?л заттар?а шамамен млн жыл бол?анды?ы аны?тал?ан. Сонда ?аза?стан жерінде ал?аш адамдар к?зір айтып ж?ргеннен ?лде?айда б?рын ?оныстан?ан. Батыстан табыл?ан ен ал?аш Тас?а жазыл?ан та?балары бар.
Олар ?р т?рлі біреулері адамны? табаны сия?ты болса, енді біреулері жылан т?різдес.
О?жетпес туралы ата?ты географ саяхатшы Ш У?лиханов 15 т?рлі а?ыз ??гімелер жина?ан екен. Соны? біреуі: ?аза?тар к?шіп - ?онып ж?рген кезе?де осы тауда бір б?ркіті ?мір с?реді. Ол с?лтандарды? жа?ымсыз ?ылы?ына ?ыр?и к?збен ?арап отырады екен. Оны жаратпа?ан с?лтандар атайын десе о?тары жетпепті содан О?жетпес атан?ан дейді.
Тауды? ?лытау аталуына мынадай о?и?а себеп бол?ан екен.
Т?уке хан 1389 жылы «Жеті жар?ы» за?ын бекіту ?шін ата?ты биді ша?ыртады. Т?ле би бас би болады. ?йтеке би, т. б билер келеді. ?р ж?зді? міндет??? ы? тарын, байлы?ты б?лу м?селесін ?арастырады. Онда ?ш ж?зді жауластырмай, бас?а шап?ыншылардан ?аза? хал?ын ?ор?ау м?селесі шешіледі. Міне осы ?лытау деген
шы? ма?айында ?аза? хал?ы ?шін ?лы м?селелер шешілген деседі.
М??алжарда?ы «Екі а?айынды»тауы - ?те ?демі тау. Б?лай аталу себебі туралы а?ыз к?п. Біреулері екі мемлекетте орналас?ан тау бол?анды?тан десе, енді біреулері екі атауы бол?анды?тан дейді. Ал кейбір деректерге с?йенсек б?л тау?а со?ыс кезінде екі а?айынды ?ш?ыш мінген самолет ??ла?ан деседі.
Ж?мба?тас - Демалып жат?ан тыны?ушылар ?айы?пен, катамаранмен к?лді? ортасына орналас?ан “Ж?мба?тас?а” барып, оны? кереметіне та? ?алуда. “Ж?мба?тасты” бір ?ырынан ?араса? — б?рымды жас ?ыз?а балайсы?, екінші ?ырынан ?араса? орамал тарт?ан келіншекке балайсы?, ?шінші ?ырынан ?араса? — бетіне ?жім т?скен кемпірге балап та??аласы?.
Бекіту тапсырмалары:(Интерактивті та?та м?мкіндіктері пайдаланылды )
1 тапсырма. О?улы?ты ж?не картаны пайдалана отырып кестені толтыру:
Таулы ?лкелерді? ерекшелігі ,??састы?ы
Ітоп- Сарыар?а мен Ма??ыстау
ІІ-топ- М??алжар мен Сарыар?а
ІІІ-топ –Ма??ыстау мен М??алжар

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?

Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.

Быстро и объективно проверять знания учащихся.

Сделать изучение нового материала максимально понятным.

Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.

Наладить дисциплину на своих уроках.

Получить возможность работать творчески.

=> ПОЛУЧИТЬ СУПЕРСПОСОБНОСТИ УЧИТЕЛЯ <=

Просмотр содержимого документа
«Саба?ты? та?ырыбы: Аласа таулы ?лкелер »

№76 ЖББОМ география пән мұғалімі Баймолда Ақгүл Сабырқызы

8-сынып Қазақстанның физикалық географиясы

Сабақтың тақырыбы. Аласа таулы өлкелер

А)Қазақстан аумағындағы аласа таулы өлкелердің ерекшеліктерімен таныстыру. Ішкі және сыртқы күштердің, таулардың жер бедерін өзгертудегі рөлін түсіндіру.

Б) Оқушылардың оқулықпен,картамен жұмыс істеу дағдыларын одан әрі дамыту.

В) Отансүйгіштікке жер табиғатын,байлығын бағалай білуге тәрбиелеу
Жабдықтары: Интерактивті тақта, ҚР физикалық, тектоникалық картасы,слайд
Негізгі ұғымдар: Тау, таулардың биіктігі бойынша бөлінуі.
Түрі: Жаңа сабақты баяндау, өз беттерімен іздену,
Сабақты өткізу әдісі: Топтық жұмыс
Сабақтың барысы:
І. Ұйымдастыру

ІІ Топтастыру (әр түрлі түс бойынша 3 –топқа ) бөлу
Сынып оқушыларының сабаққа қатысын тексеру
ІІ. Үй тапсырмасын тексеру

Географиялық диктант

1.Батыс Сібір жазығының Қазақстанға енетін бөлігі?(оңтүстік)

2. Орал тауынан Алтайға дейінгі созылып жатқан жазық?(Солтүстік Қазақ жазығы)

3.Тұран ойпатының енетін бөлігі? (солтүстігі)

4.Тұран ойпатын екіге бөлетін өзен?(Сырдария)

5.Жер бедері тегіс ойпат? (Каспий маңы)

6.Каспий маңы ойпатының оңтүстігінде таралған төбешіктер қалай аталады? (Бэр)

7.Тауқұм,Сарыесік,Атырау құмдары құрамына кіретін жазық? (Балқаш маңы)

ІІІ «Ой қозғау»
1. Картада ақшыл қоңыр түспен бейнеленеді
2. Биіктігі 500-1000 м
3. Қазақстанның батысы мен орталық бөлігінде басым орналасқан жер бедерінің түрлері?

«Аласа тау» екенін айтып жаңа тақырыпты ашу.
Сабақтың тақырыбы: Аласа таулы өлкелер

Жаңа білімді қалыптастыру:

Электронды оқулықтан «Жер бедерінің қалыптасуы» туралы түсінік беру.
Сарыарқа, Мұғалжар, Маңғыстау

А) Картамен жұмыс

Ә) Кескін картаға түсіру

Б) «Сергіту сәті » Сарыарқаға саяхат видеоролик көрсету

Б) Кестені толтыр таулардың ұқсастығы мен ерекшелігі туралы

В) «Сандар сыры » жаңа сабақ барысындағы сандардың мағынасын айту

Мұғалім жаңа тақырыпты түсіндірмес бұрын оқушыларға тапсырмалар береді.
Тапсырма: І топ Сарыарқа тауының физикалық - географиялық орнын анықтап көруге тырысайық.
• Оқушылар Сарыарқа тауының физикалық – географиялық орнына картаны пайдалана отырып сипаттама береді.
Тапсырма: ІІ-топ Мұғалжар тауының Физикалық - географиялық орнын анықтап көруге тырысайық.
• Оқушылар Мұғалжар тауының физикалық – географиялық орнына картаны пайдалана отырып сипаттама береді.
Тапсырма: ІІІ-топ Маңғыстау тауының Физикалық географиялық орнын анықтап көруге тырысайық.
• Оқушылар Маңғыстау тауының физикалық – географиялық орнына картаны пайдалана отырып сипаттама береді.
Қызықты деректер:
Шайтан көл - Жұмбақ көл. Жергілікті тұрғындардың айтуы бойынша, түрлі адамдар бұл көлден елес көрген. Көлдің орта тұсы қап - қара болып иірімденіп жатады екен. Көл шағын болғандықтан арғы беттегі адамдар кейде көрініп, ал кейде көрінбейді екен. Шайтан алып кетті ме қайда кетті деп, атауы осыдан шыққан дейді. Жағасына туристер өте көп келеді. Бірақ бұл жерде түнде ешкім қалмауға тырысады екен.
Археологтар Мұғалжар тауынан палеолит дәуірінде өмір сүрген адамдардың 40 шақты орындарын тапқан. Онда алғаш адамдардың тұтынған көптеген заттары табылған. Зерттеулер жүргізген кезде бұл заттарға шамамен млн жыл болғандығы анықталған. Сонда Қазақстан жерінде алғаш адамдар кәзір айтып жүргеннен әлдеқайда бұрын қоныстанған. Батыстан табылған ен алғаш Тасқа жазылған таңбалары бар.
Олар әр түрлі біреулері адамның табаны сияқты болса, енді біреулері жылан тәріздес.
Оқжетпес туралы атақты географ саяхатшы Ш Уәлиханов 15 түрлі аңыз әңгімелер жинаған екен. Соның біреуі: Қазақтар көшіп - қонып жүрген кезеңде осы тауда бір бүркіті өмір сүреді. Ол сұлтандардың жағымсыз қылығына қырғи көзбен қарап отырады екен. Оны жаратпаған сұлтандар атайын десе оқтары жетпепті содан Оқжетпес атанған дейді.
Таудың Ұлытау аталуына мынадай оқиға себеп болған екен.
Тәуке хан 1389 жылы «Жеті жарғы» заңын бекіту үшін атақты биді шақыртады. Төле би бас би болады. Әйтеке би, т. б билер келеді. Әр жүздің міндет??? ы? тарын, байлықты бөлу мәселесін қарастырады. Онда үш жүзді жауластырмай, басқа шапқыншылардан қазақ халқын қорғау мәселесі шешіледі. Міне осы Ұлытау деген
шы? маңайында қазақ халқы үшін ұлы мәселелер шешілген деседі.
Мұғалжардағы «Екі ағайынды»тауы - Өте әдемі тау. Бұлай аталу себебі туралы аңыз көп. Біреулері екі мемлекетте орналасқан тау болғандықтан десе, енді біреулері екі атауы болғандықтан дейді. Ал кейбір деректерге сүйенсек бұл тауға соғыс кезінде екі ағайынды ұшқыш мінген самолет құлаған деседі.
Жұмбақтас - Демалып жатқан тынығушылар қайықпен, катамаранмен көлдің ортасына орналасқан “Жұмбақтасқа” барып, оның кереметіне таң қалуда. “Жұмбақтасты” бір қырынан қарасаң — бұрымды жас қызға балайсың, екінші қырынан қарасаң орамал тартқан келіншекке балайсың, үшінші қырынан қарасаң — бетіне әжім түскен кемпірге балап таңқаласың.
Бекіту тапсырмалары:(Интерактивті тақта мүмкіндіктері пайдаланылды )
1 тапсырма. Оқулықты және картаны пайдалана отырып кестені толтыру:
Таулы өлкелердің ерекшелігі ,ұқсастығы
Ітоп- Сарыарқа мен Маңқыстау
ІІ-топ- Мұғалжар мен Сарыарқа
ІІІ-топ –Маңқыстау мен Мұғалжар
2. Тапсырма
50 беттегі тектоникалық картаны пайдаланып, Сарыарқаның қай кезеңде пайда болғанын анықтау:
Жауабы: Полезойлық қатпарлықта, солтүстік - батыс бөлігі каледон, шығыс бөлігі герцин қатпарлығында қалыптасқан.
Мұғалжардың қай кезеңде болғанын анықтау:
Жауабы: Батысы жас полеозой платформалардың шөгінді қабығы, батысы герцин қатпарлығының аймақтары
Жауабы: Маңғыстаудың қай кезеңде болғанын анықтау:
жас полеозой платформаларының шөгінді қабығы
3 тапсырма. Сандар сыры:
1565 м – Сарыарқаның биік нүктесі Ақсораңның биіктігі
657м – Мұғалжардың биік нүктесі Үлкен Боқтыбай шыңының биіктігі
556м – Маңқыстау тауының биік шыңы Бесшоқының биіктігі
- 132м – терең нүкте Қарақия ойысы
1403 – Сарыарқаның құр тау жүйесі Қарақаралы тауларының биіктігі
3000км – Қазақстанның Б-Ш дейінгі ұзындығы
1394 км – Құрлықтағы шекараның ұзындығы
4 « Сөйлемді толықтыр »
1. Сарыарқа - Қазақстан жеріндегі ............................... тау жүйесі.
2. Мұғалжар ...................... тауының оңтүстігіндегі Қазақстан жеріндегі жалғасы.
3. Маңқыстау тауларының оңтүстігінде ....................... ойысы орналасқан.
4. Мұғалжардың ең биік нүктесі .....................................
5.Сарыарқа Қазақстанның ............................... орналасқан.

6.Маңқыстау ....................... және ................................. жоталарынан тұрады.
5 тапсырма. «Шетелде тұратын досыма хат»
Өз еліміз, оның көркем табиғаты, жер бедері туралы сипаттап досына хат жазу
(Оқушылар тапсырма орындап жатқанда жағымды әуен қосылып тұрады)
6 тапсырма. ACTIVote – ты пайдаланып тест жүргізу:
1. Сарыарқа батысында шектеседі:
А) Торғай үстірті, Тұран ойпаты
Б) Сауыр Тарбағатай
Б) Тянь - Шань
2. Абсолют Сарыарқаның биіктігі:
А) 500 - 600 б) 700 - 800 в) 900 - 1000
3. Мұнара, Қорған, Жеке Батыр, Салт атты, Жұмбақ тас қай таулы өлкеде:
А) Мұғалжар

ә) Сарыарқа

б) Маңғыстау
4. Мұғалжар солт - оңт қанша км созылып жатыр?
А) 450 б) 900 в) 1000
5. Маңғыстау тауларының жоталары
А) Баянауыл, Қарқаралы б) Қаратау, Ақтау
В) Ақтау, Баянауыл
6. Қарақия ТМД да тереңдігі жөнінен нешінші орында
А) 1
ә) 4
б) 5
7. Аласа тауларды көрсет:
А) Сарыарқа, Мұғалжар, Маңғыстау
Б) Сарыарқа, Тянь - Шань, Мұғалжар
В) Маңғыстау, Алтай, Сауыр - Тарбағатай
Оқушыларды бағалау Бағалау парағы бойынша топ жетекшілері бағалау,топ жетекшісін мұғалім бағалау.
Үйге тапсырма :