Саба? та?ырыбы: О?т?стік Америка материгі.
Саба?ты? ма?саты:
Білімділік: о?ушыларды? О?т?стік Америка тарауы бойынша білімдерін жина?тап, ж?йелеп ?орытындылау, тексеру.
Дамытушылы?: танымды? белсенділігін дамыту.
Т?рбиелік: білікті де білімді жеке т?л?а болып ?алыптасуына т?рбиелеу.
К?рнекілігі: Д?ниеж?зіні? физикалы? картасы. О?т?стік Америка физикалы? картасы. Интерактивті та?та.
Саба? типі: ?айталау, ?орытындылау саба?ы.
Т?рі: сайыс саба?
Саба?ты? барысы:
1. ?йымдастыру б?лімі. (о?ушыларды 2 топ?а б?лу, саба? ма?сатымен, ?тілу барысымен таныстыру.)
2. Саба?ты? ?раны:
Бес болсын алар ба?амыз,
Білімнен ба?ыт табамыз.
Жер шарын танып білуге,
Американы шарлап барамыз.
«К?кпар». ?р д?рыс жауап?а 1 ?пайдан.
І топ.
1. О?т?стік Америка жеріні? жалпы ауданы (18, 3 млн)
2. О?т?стік Америка е? суы мол ?зені (Амазонка)
3. Материктегі ірі тау ж?йесі (Анд)
4. Е? ірі аралы (отты жер)
5. Анд тауында?ы е? биік тау к?лі (титикака)
6. Амазонкка ?зеніндегі алып балы? (арапайма)
ІІ топ.
1. О?т?стік Америка материгіне ал?аш ая? бас?ан саяхатшы? (Х. Колумб)
2. О?т?стік Американы? байыр?ы хал?ы? (?ндістер)
3. О?т?стік Америка жеріндегі кездесетін пайдалы ?азбалар (темір, марганец, уран, никел, алмас, м?най, газ, к?мір, ?ор?асын, к?міс, мырыш)
4. Материкті? е? биік н?ктесі (аканкагура 6960 м)
5. О?т?стік Америка ?ыраттары (Гвиан, Бразилия, Ла – Плата)
6. Американы? ірі ?зендері, к?лдері (Амазонка, Парана, Ориноко, Магдалена, Титикака, Маракайбо)
ІІ тур. С?здікпен ж?мыс.
І топ. 10 ?пай.
1. Кіші Венеция – Венесуэла
2. ?а?тар ?зені – Рио – Де – Жанейро
3. Сан – Паулу – ?ала
4. Пуна – ?стірт
5. А? ?зен – сазды жыныстары к?п
6. ?ара ?зен – шіріндісі к?п
7. Атакама –ш?л
8. Перуана – а?ыс
9. Шектер – империя
10. Панама – канал
ІІ топ?а
1. Мулат – Еуропа мен негрлерді? ?рпа?тары
2. Метис – еуропалы? ?ндіс
3. Патогония – ?стірт
4. Перу – мемлекет
5. Мыс – пайдалы ?азба
6. Эквоторлы? – климатты? белдеу
7. Колибри – д?ниеж?зіндегі е? кішкентай ??с
8. Компос – Бразилия саванасы
9. ?ызыл – ?о?ыр – топыра?
10. Капибара – е? ірі су шом?асы
ІІІ тур. Орнын тап. 5 ?пай
І топ.
Ла – Плата ?зен
Гвиана шы?
Парана м?йіс
Аканкагуа пайдалы ?азба
Анхель ойпат
Горн таулы ?стірт
Уран сар?ырама
ІІ топ.
Инктер орман
Мулат а?аш
Гевия жануар
Титикака ?лт
Лама сар?ырама
Игуасу халы?
Сельвас к?л
І? тур. «Б?йге»
Б?л айналымда 6 терезеден т?рады. Терезеде с?ра?тар бар. ?здері? ?пай тігіп, жауап берсе?дер, д?рыс жауап?а ?пай ?осылады.
1
2
3
4
5
6
1. Сар?ырамалар (Анхель 1054 м, Игуасу 72 м)
2. Климатты? белдеулер. (Экваторлы?, субэкваторлы?, тропиктік, субтропиктік, ?о?ыржай, биіктік белдеулер)
3. Бейне с?ра? (Амазонка ойпаты)
4. Америка таулары
5. Бейне с?ра? (Рио – де – Жанейро ?аласы)
6. Ауа массалары (?о?ыржай, экваторлы?, тропиктік)
? тур. «Кім тез» 10 ?пай. (с?ра?тар?а тез жауап беру)
1. Отты жер (арал)
2. Магеллай (б??аз)
3. Анд (тау)
4. Перуана (суы? а?ыс)
5. Атакама (ш?л)
6. Кариб (те?із)
7. Неше таби?ат зонасы бар (6)
8. Жазды? орташа температура (+280С)
9. Жауын – шашын м?лшері (1500 – 3000 мм)
10. Со??ы климатты? белдеу (биіктік белдеу)
ІІ топ
1. Авеспуччи (саяхатшы)
2. Х. Колумб (саяхатшы)
3. Саргасс (те?із)
4. Ориноко (?зен)
5. Маракайбо (к?л)
6. Кабу – Бранку (м?йіс)
7. Амазонка ?зендерінде ?андай г?л ?седі (виктория – герия)
8. Т?щы су дельфині (ниня)
9. Жазда кеуіп ?алатын к?л (поопо)
10. Амазонка орманыны? топыра?ы (?ызыл – сары ферраментті)
?І тур. «Белес» тест
1. О?т?стік Америка ежелгі ?ай материкті? ??рамында бол?ан?
а) Америка ?) Гондвана б) Еуразия в) Лавразия
2. О?т?стік Америка мына атал?ан материктерді? ?айсысынан к?лемі жа?ынан кіші?
а) Солт?стік Америка ?) Африка б) Еуразия в) б?рінен де
3. Материкті? солт?стік шеткі н?ктесі
а) Гори м?йісі ?) Гальинас б) Париньяс в) Фроуэрд
4. Материк пен отты жер архипелагын ?андай б??аз б?ліп т?р
а) Дрейк ?) панама б) фиорида в) магеллан
5. О?т?стік Америка мен Солт?стік Американы не б?ліп т?р
а) панама мойна?ы ?) кариб те?ізі б) панама каналы в) суэц каналы
ІІ топ
1. Те?іздерді? ?айсысы О?т?стік Америка материгін шайып жатыр?
а) Кариб те?ізі ?) Жерорта те?ізі б) Лабрадор в) Беринг
2. Атал?ан а?ыстарды? ?айсысы О?т?стік Америка жа?аларын шайып ?теді
а) Бразилия жылы а?ысы ?) Перуана суы? а?ысы б) Батыс желдер суы? а?ысы
в) осы атал?андарды? б?рі
3. О?т?стік Америка жер шарыны? аса ірі ?лкен жазы?ы
а) Ла – Плата ойпаты ?) Ориноко б) Амазонка в) Бразилия таулы ?стірті
4. Материкті? е? биік н?ктесі
а) Эльбурс шы?ы ?) Джомолунгма шы?ы б) Аканкогуа в) Мак Кинии
5. О?т?стік Американы? т?сті ж?не сирек металдар?а бай айма?ы
а) Бразилия таулы ?стірті ?) Амазонка ойпаты б) Анд тауы в) Патагония
?ІІ тур. «Ас м?зірі»
?орытындылау. Ба?алау.
«40» - жо?ары – «5»
«30» - «40» - «4»
«10» - «30» - «3»