"Материктер мен аралдар"
Саба?ты? ма?саты:
білімділік: О?ушыларды? ??рлы?тар мен аралдар туралы т?сініктерін ?алыптастыру.
Аралдар мен материктерді? ара жігін ажырата білуге,шы?у тегіне,таби?ат
ерекшеліктеріне ?арай топтастыру?а ?йрету.
дамытушылы?: Д?ниетанымды? к?з?арастарын ке?ейту,о?ыту барысында ?діс-
т?сілдерді ?олдану ар?ылы о?ушыларды? белсенділігін,?ызы?ушылы?ын
арттыра отырып,еркін с?йлеуге да?дысын ?алыптастыру.
т?рбиелік: Отанын с?юге,таби?атты ?ор?ай, аялай білуге ?йрету.
Саба?ты? т?рі:ба?ылау білімі ж?не жа?а саба?ты ме?герту.
Саба?ты? ?дісі:баяндау, кестені толтыру,іздену,с?ра?-жауап,с?йкестендіру тесті,
трек сызба,кескін картамен ж?мыс.
Саба?ты? к?рнекілігі:Д.ж.физикалы? ж?не жарты шар карталары;кесте,кескін карта,
электронды о?улы?.
К?тілетін н?тиже:о?ушыларды? материктер мен аралдарды? ара жігін ажырата алуы,
картадан жер бедеріні? нысандарын на?ты аны?тап, к?рсете білуі.
Саба?ты? барысы:
I.?йымдастыру б?лімі
Психологиялы? дайынды?.
«Жа?сы с?з,жарым ырыс »
II.?й тапсырмасын тексеру. 1 слайд
§15 Жерді? ішкі ??рылысы.
а)?з ?зі?ді тексер! (Берілген сызба бойынша жерді? ішкі ??рылысын топтап беру.)
1-
2-
3-
?) «С?ра? менен,жауап сізден.» О?ушылар?а 10 с?ра?. 2 слайд
1.Жер ?ойнауын зерттеу ма?сатында?ы б?р?ылау неше ша?ырым?а дейін барады?
2.Жерді? осіне дейін неше ша?ырым?
3.Матариктік жер ?ыртысыны? ?алы?ды?ы ?анша ша?ырым?
4.Таулы аудандарда оларды? ?алы?ды?ы ше?
5.Мантия шамамен неше ша?ырым тере?дікке барады?
6.Жер ?ыртысыны? жо?ар?ы ?абаты ?андай жыныстардан т?рады?
7.Ядрода?ы температура неше градус?а дейін жетеді?
8.М?хиттар жер шарыны? ?анша ша?ырымын алып жатыр?
9.?аза?станны? ?ай айма?тарында жер сілкінісі к?п болады?
10.Цунами дегеніміз не?
3
3б)
III.Жа?а саба?.
Ой ?оз?ау ?дісі. §16 Материктер мен аралдар
«Адамзатты? таби?атсыз к?ні жо?,м?ны айту?а таби?атты? тілі жо?.»
(Ма?алды? ма?анасын аша отырып, жа?а саба??а к?шу.)
Жа?а саба? жоспары:
1.Е? ірі рельеф формалары.
2.Шы?у тегіне ?арай аралдарды? орналасуы.
3.Материктерді? таби?ат ерекшеліктеріне ?арай т?рлілігі.
3.Материктер-таби?ат жа?дайыны? алуан т?рлілігімен ерекшеленетін таби?и кешен.
Жер шары бетіні? жалпы ауданы 510,2 млн км2-ге те?.Ол материктер мен м?хиттар?а б?лінген.
??рлы?ты ??райтын материктер мен аралдар ?лесіне шамамен 149,1 млн км2 немесе б?кіл Жер бетіні? 29,2%-келеді.?азіргі кездегі материктер-таби?ат жа?дайыны? алуан т?рлілігімен ерекшеленеді.Мысалы: Еуразия-ауданы е? ?лкен материк,Африка е? ысты? т.б.Материктерді? ж?не онда орналас?ан елдерді? атаулары-тарихи ашылуына,географиялы? орнына,халы?тарды? атымен ж?не сол жерді бірінші болып аш?ан адамдарды? есіміне байланысты ?ойыл?ан.
Кестені толтыр.
??рлы?тарды? аты
Ерекшелітері
?андай жарты шарда орналас?ан
?андай м?хит суларымен ?оршал?ан
1.Еуразия
2.Африка
3.Солт?тік Америка
4.О?т?стік Америка
5.Антарктида
IY.Жа?а саба?ты бекіту.
а)Кескін картамен ж?мыс.Материктерді,оларды? атауын,ауданы жа?ынан ?лкен аралдарды,архипелаг аралдарды белгілеу.
?) «Арты? болмас білгені?.» Е?,Е?,Е?.
?лемдегі е? ірі ескек ая?ты с?т?оректілер-морж.
?лемдегі е? ірі жырт?ыш-а? аю(Солт?стік М?зды м?хит жа?алауы мен аралында)
Жер бетіндегі е? алып ??с-африкалы? т?йе ??с.
Е? ж?йрік с?т?оректі-геопард.
Жер бетіндегі е? салма?ы ауыр ??с-казуар.
?лемдегі е? ?сем ??с-ж?ма? ??сы(Жа?а Гвинея мен бас?а аралдарды мекендейді.)
Е? д?рекі ?алталы а?-Солт?стік Америка оппосумы
?лемдегі ??старды? ішіндегі е? ?са?ы-колибр.
Бізді? планетамызда?ы е? ірі жануар-к?к кит.
б) «?ріптерді? сырын аш» ойыны.
г) «С?йкестендіру» тесті.
Антарктида Маршалл
Калимантан материк Аустралия
Гавай архипелаг Гренландия
Бафин жері маржан арал-ы Мальдив
Африка материктік ар-р ?лкен Аустрия
Тос?ауыл рифі
Y. ?орытынды.
Рефлексия.
. Мен ?шін жа?а а?парат.
. Мені та? ?алдырды.
. ?ай материкке саяхат жаса?ылары? келеді? Себебі?
YI.?йге тапсырма: §16 Материктер мен аралдар.Кескін картамен ж?мысты ая?тау.
С?ра?тар мен тапсырмаларды орындау, 45-бет.
YII.О?ушыларды ба?алау
О?улы?
1.Б.?бдіманапов,А.Прищепина,Л.Фокина,А.?біл?азиев