Тема: "Кил?ч?гебез ?зебезне? кулларда". ООО Агрофирма “Северный”
Максат: 1. Укучыларга h?н?p сайлауга юн?леш бир?, h?н?p сайлауны?
гаять ?аваплы ик?нлеген т?шендер?.
2. Авыл ?ире ?чен, ?зебезне? район ?ирлеге ?чен кир?кле ??н?р- л?рг? кызыксыну уяту.
3. Хезм?тк? у?ай караш, белем алуга омтылыш т?рбиял??.
?иhазлау: Анкета сорауларына, тестлар, к?лм?к, “??н?р сайлау - ?аваплы эш", "Кайда хезм?т - шунда б?хет" «??н?рле ?лм?с, ??н?рсез к?н к?рм?с», « Эш с?йг?нне ил с?яр» м?кал?л?ре язылып куела
Д?рес барышы:
I.Классны д?реск? оештыру.
II.Я?а д?рес материалы ?стенд? эш.
Укытучыны? кереш с?зе.
Балачакны ташлап кит?р чаклар
Сизелми д? ?теп кит?ч?к.
Балачаклар инде кире кайтмас:
Алда юллар сезне к?т?ч?к.
Алда юллар - кайсын сайларга?
Ме? т?рле уй баштан ?т?ч?к.
Д?рес h?н?p сайлаганда гына
K?т?p сезне матур кил?ч?к.
Шигырь юлларында иск? алынган балачак, м?кт?п еллары сизелми д? ?теп кит?ч?к. ? алда сезне зур тормыш юлы к?т?. Бу юлга аяк басканда сезне? алга "Кем булырга, нинди h?н?p сайларга?" диг?н сораулар килеп басачак.
1. ??н?p сайлау дибез. ? н?рс? со? ул h?н?p? (Укучыларны? ?авапларын ты?лау ??н?р - кешене? хезм?т эшч?нлеге, к?че бел?н нинди да булса эшл?нм? ясау, ?йбер ?итештеру ?чен махсус к?некм?.)
2. Бу с?зне? нинди синонимнары бар? (Укучыларны? ?авапларын ты?лау Эш, профессия, хезм?т, к?сеп h.б.)
3. Ничек уйлыйсыз, к?пме h?н?p т?ре бар мик?н? ( Укучыларны? ?авапларын ты?лау Статиска буенча, 40 ме?н?н артык)
Укчылар ??н?рл?р турында м?кальл?рне д?вам итегез ?ле:
Оста кулда... (??н?р бар)
Егет кешег? ?итмеш т?рле ... (??н?р д? аз)
??н?рле ?лм?с, ??н?рсез … (к?н к?рм?с)
??н?р ашарга сорамый ... (?зе ашата)
??н?рлене? кулы алтын, ... (акыллыны? акылы алтын).
Без ??н?рл?рне т?ркемл?? турында ?йр?нг?н идек. Иск? т?шерик.
Кеше – кеше, кеше - табигать, кеше-техника, кеше-билгел?р системасы, кеше-образлар системасы.
- Кеше – кеше : бу очракта кешене? эш коралы булып икенче кеше тора.(укыту-чылар, врачлар, журналистлар, сатучылар).
2.Кеше табигать: бу очракта кешел?р тере ??м тере булмаган табигать бел?н б?йл?нешк? кер?л?р(агроном, мал табиблары, телекчел?р, мехеанизаторлар).
3.Кеше-техника: боларга очучылар, матрослар, шофёрлар, электромонтёрлар кер?.
4. Кеше-билгел?р системасы: хисапчылар, белгечл?р.
5. Кеше-обралар системасы: фантазия. Талант бел?н ш?гелл?нг?н.
6. Сезг? кызыклы сорау бир?сем кил?. Укымыйча яки эшл?мич? яш?р идегезме? (Укучыларны? ?авапларын ты?лау. Юк, бу очракта кеше начар юлга баса.)
- Сезг? бигр?к т? h?н?рле булу кир?к. Сез к?бегез егетл?р – булачак гаил? башлыклары. Шулай булгач, сез яклаучы, саклаучы, туендыручы кеше булачаксыз. "Хезм?т – д?ньяда бары тик кешег? гeн? хас h?м ул гына лаек булган б?хет ул "- диг?н с?зл?р бел?н килешмич? м?мкин т?гел. ( К.Ушинский).
5. Сезне? гаил?д? нинди h?н?p иял?ре, нинди ??н?р кешел?ре бар? Алар ?зл?рене? эшл?рен яратып башкаралармы? Сез бер?р туганыгызга ошарга телисезме? Сезне кызыксындырган ??н?р нинди? (Укучыларны? ?авапларын ты?лау)
- Укучылар х?зер мин сезне кыскача гына ?зебезне? Северный агрофирмасы бел?н таныштырып ?т?м. Т?п ?з?ге Арча районы Шушмабаш авылда урнашкан Северный агрофирмасы бернич? авыл кер? : Шушмабаш, Шек?, Ильдус, ?гез-Елга, Носы, Сердебаш, Ишнарат. Бу агрофирманы Хайруллин Р?ст?м Абдулла?анович ?ит?кли. Северный агрофирмасы б?ртекле культура, б?р??ге, с?т, ит, ?итештер?.
Безне? Арча районы Северный агрофирмасынада хайван белгечл?ре, слесарьлар, балта осталары, терлекчел?р, тракторчылар кир?к ?.б авыл ху?алыгы эшчел?ре кир?к. Бу ??н?рл?р иял?ре булырга тел?гегез булса. Мин сезг? бернич? уку йорты т?къдим ит?м. Урта ??н?ри белемне Габдулла Тукай исеменд?ге ?тн? авыл ху?алыгы техникумында ала аласыз, ул ?тн? районы Зиганша урамыны? 87 й?ртында урнашкан. ??м шулай ук 77 нче ??н?р лицейен т?къдим ит?м ул Арча районы ?рн?к поселыгында урнашкан. Югары уку йортларыннан Казан д??л?т ветеренар медицина академиясе ул Казан ш???ре Себер тракты 35 йортта урнашкан, шулай ук Казан д??л?т авыл ху?алыгы университетында белем алырга була, бу уку йорты Казан ш???ре К.Маркс урамы 65 йортта урнашкан.Экономист яки психолог, слесарь яки т?з?чег? караганда ??мгыять ?чен кир?кле дип уйлый к?рм?гез. ??н?рд? д?р???г? кешене? м?мкинлекл?рен ??м кызыксынуын ис?пк? алганда гына ирешерг? м?мкин. Тырышып эшл?г?н кешене зурлыйлар, х?рм?тлил?р. Безне? районда да тырыш, у?ган кешел?р бик к?п.
Б?ген Татарстан республикасында югары белем алырга тел??че яшьл?рне? саны артык к?п. ? республика икътисады югары белемле белгечл?рг? т?гел, н?к мен? эшче кулларга 4 м?рт?б? кытлык кичер?. Сезд? укучылар туган ягыгызга, туган авылыгызга кир?кле кешел?р булыгыз. ?зегезг? д?рес ??н?р сайларга тырышыгыз.
Укучылар ?йд?гез ?ле бер кызыклы уен уйнап ?тик.
Уен. Бу к?лм?кне к?лм?к ит?р ?чен, со?гы т?йм?сен такканчы, нинди профессия кеше-л?рене? хезм?те керг?н? ( 22 т?р ??н?p иясе хезм?те керг?н: тег?че, кис?че, ?еп эрл??че, агроном, механизатор, терлекче, электрик, архитектор, т?з?че, буяучы, балта остасы, эш кораллары ясаучы ... )
? х?зер укучылар тест эшл?п ?тик ?ле
1. Укытучыны? коралы:
а) наутбук б) автомат в) кирпеч г) чыбыркы.
2. Президентны? ант биреп, вазифаларын кабул итеп алуы ничек атала?
а) интервенция б) инагурация в) имплантация г) импечмент.
3. Академияг? укырга кер? ?чен кименд? нинди белем кир?к?
а) урта б) тулы булмаган урта в) югары г) башлангыч.
4.. М?кт?п тамамлагач, нинди документ бирел? ?
а) паспорт б)аттестат в) карточка г) чек.
5. К?з авыруларын д?валаучы табиб ничек атала ?
а) терапевт б) эндокринолог в) офтальмолог г)травмотолог.
6. Табигатьне саклау бел?н ш?гыльл?н?че оешма?
а) герпес б) бритис в) гренфес г) гринпис.
7. Иваново ш?h?ре нинди h?н?p иял?ре бел?н данлыклы?
а) тег?че б) шахтёр в) игенче г) тукучы
8. Хезм?т хакыннан подоходный налог нич? % тотыла?
а) 13% б) 12% в) 9 % г) 11%.
9. Топинамбур н?рс? ул?
а) тамыразык б) дирижёр в) барабан в) Африкада яш??че кабил?
10. Х?рби уку йортына кер? ?чен буй озынлыгы кименд? нич? сантиметр булырга тиеш?
а) 150 см б) 155 см в) 160 см г) 170 см
11. Югары уку йорты ?ит?кчесе ничек атала?
а) декан б) доцент в) ректор г) директор
12. ?ир асты байлыкларын эзл?? бел?н кем ш?гыльл?н??
а) геодезист б) геолог в) геофизик г) географ
13. Нинди профессияне читr?н торып укып (заочно) алып булмый?
а) юрист б) табиб в) укытучы г) биолог.
Йомгаклау
??н?рл?р к?п, бик к?п алар. К??еле? тел?г?нен сайлап алып, тормышта ?з урыны?ны табып, намуслы хезм?т бел?н куанып, башкаларны да куандырып яши белерг? ген? кир?к.
Просмотр содержимого документа
«Кил?ч?гебез ?зебезне? кулларда »
Класс сәгате
Төзеде: Носы төп гомуми белем мәктәбенең технология укытучысы
Григорьева Лена Ильясовна
Тема: "Киләчәгебез үзебезнең кулларда". ООО Агрофирма “Северный”
Максат: 1. Укучыларга hөнәp сайлауга юнәлеш бирү, hөнәp сайлауның
гаять җаваплы икәнлеген төшендерү.
2. Авыл җире өчен, үзебезнең район җирлеге өчен кирәкле һөнәр- ләргә кызыксыну уяту.
3. Хезмәткә уңай караш, белем алуга омтылыш тәрбияләү.
Җиhазлау: Анкета сорауларына, тестлар, күлмәк, “Һөнәр сайлау - җаваплы эш", "Кайда хезмәт - шунда бәхет" «Һөнәрле үлмәс, һөнәрсез көн күрмәс», « Эш сөйгәнне ил сөяр» мәкаләләре язылып куела
Дәрес барышы:
I.Классны дәрескә оештыру.
II.Яңа дәрес материалы өстендә эш.
Укытучының кереш сүзе.
Балачакны ташлап китәр чаклар
Сизелми дә үтеп китәчәк.
Балачаклар инде кире кайтмас:
Алда юллар сезне көтәчәк.
Алда юллар - кайсын сайларга?
Мең төрле уй баштан үтәчәк.
Дөрес hөнәp сайлаганда гына
Kөтәp сезне матур киләчәк.
Шигырь юлларында искә алынган балачак, мәктәп еллары сизелми дә үтеп китәчәк. Ә алда сезне зур тормыш юлы көтә. Бу юлга аяк басканда сезнең алга "Кем булырга, нинди hөнәp сайларга?" дигән сораулар килеп басачак.
1. Һөнәp сайлау дибез. Ә нәрсә соң ул hөнәp? (Укучыларның җавапларын тыңлау Һөнәр - кешенең хезмәт эшчәнлеге, көче белән нинди да булса эшләнмә ясау, әйбер җитештеру өчен махсус күнекмә.)
2. Бу сүзнең нинди синонимнары бар? (Укучыларның җавапларын тыңлау Эш, профессия, хезмәт, кәсеп h.б.)
3. Ничек уйлыйсыз, күпме hөнәp төре бар микән? ( Укучыларның җавапларын тыңлау Статиска буенча, 40 меңнән артык)
Укчылар һөнәрләр турында мәкальләрне дәвам итегез әле:
Оста кулда... (һөнәр бар)
Егет кешегә җитмеш төрле ... (һөнәр дә аз)
һөнәрле үлмәс, һөнәрсез … (көн күрмәс)
һөнәр ашарга сорамый ... (үзе ашата)
һөнәрленең кулы алтын, ... (акыллының акылы алтын).
Без һөнәрләрне төркемләү турында өйрәнгән идек. Искә төшерик.
Кеше – кеше, кеше - табигать, кеше-техника, кеше-билгеләр системасы, кеше-образлар системасы.
Кеше – кеше : бу очракта кешенең эш коралы булып икенче кеше тора.(укыту-чылар, врачлар, журналистлар, сатучылар).
2.Кеше табигать: бу очракта кешеләр тере һәм тере булмаган табигать белән бәйләнешкә керәләр(агроном, мал табиблары, телекчеләр, мехеанизаторлар).
3.Кеше-техника: боларга очучылар, матрослар, шофёрлар, электромонтёрлар керә.
4. Кеше-билгеләр системасы: хисапчылар, белгечләр.
5. Кеше-обралар системасы: фантазия. Талант белән шөгелләнгән.
6. Сезгә кызыклы сорау бирәсем килә. Укымыйча яки эшләмичә яшәр идегезме? (Укучыларның җавапларын тыңлау. Юк, бу очракта кеше начар юлга баса.)
4.Сезгә бигрәк тә hөнәрле булу кирәк. Сез күбегез егетләр – булачак гаилә башлыклары. Шулай булгач, сез яклаучы, саклаучы, туендыручы кеше булачаксыз. "Хезмәт – дөньяда бары тик кешегә гeнә хас hәм ул гына лаек булган бәхет ул "- дигән сүзләр белән килешмичә мөмкин түгел. ( К.Ушинский).
5. Сезнең гаиләдә нинди hөнәp ияләре, нинди һөнәр кешеләре бар? Алар үзләренең эшләрен яратып башкаралармы? Сез берәр туганыгызга ошарга телисезме? Сезне кызыксындырган һөнәр нинди? (Укучыларның җавапларын тыңлау)
- Укучылар хәзер мин сезне кыскача гына үзебезнең Северный агрофирмасы белән таныштырып үтәм. Төп үзәге Арча районы Шушмабаш авылда урнашкан Северный агрофирмасы берничә авыл керә : Шушмабаш, Шекә, Ильдус, Үгез-Елга, Носы, Сердебаш, Ишнарат. Бу агрофирманы Хайруллин Рөстәм Абдуллаҗанович җитәкли. Северный агрофирмасы бөртекле культура, бәрәңге, сөт, ит, җитештерә.
Безнең Арча районы Северный агрофирмасынада хайван белгечләре, слесарьлар, балта осталары, терлекчеләр, тракторчылар кирәк һ.б авыл хуҗалыгы эшчеләре кирәк. Бу һөнәрләр ияләре булырга теләгегез булса. Мин сезгә берничә уку йорты тәкъдим итәм. Урта һөнәри белемне Габдулла Тукай исемендәге Әтнә авыл хуҗалыгы техникумында ала аласыз, ул Әтнә районы Зиганша урамының 87 йөртында урнашкан. Һәм шулай ук 77 нче һөнәр лицейен тәкъдим итәм ул Арча районы Үрнәк поселыгында урнашкан. Югары уку йортларыннан Казан дәүләт ветеренар медицина академиясе ул Казан шәһәре Себер тракты 35 йортта урнашкан, шулай ук Казан дәүләт авыл хуҗалыгы университетында белем алырга була, бу уку йорты Казан шәһәре К.Маркс урамы 65 йортта урнашкан.Экономист яки психолог, слесарь яки төзүчегә караганда җәмгыять өчен кирәкле дип уйлый күрмәгез. Һөнәрдә дәрәҗәгә кешенең мөмкинлекләрен һәм кызыксынуын исәпкә алганда гына ирешергә мөмкин. Тырышып эшләгән кешене зурлыйлар, хөрмәтлиләр. Безнең районда да тырыш, уңган кешеләр бик күп.
Бүген Татарстан республикасында югары белем алырга теләүче яшьләрнең саны артык күп. Ә республика икътисады югары белемле белгечләргә түгел, нәк менә эшче кулларга 4 мәртәбә кытлык кичерә. Сездә укучылар туган ягыгызга, туган авылыгызга кирәкле кешеләр булыгыз. Үзегезгә дөрес һәнәр сайларга тырышыгыз.
Укучылар әйдәгез әле бер кызыклы уен уйнап үтик.
Уен. Бу күлмәкне күлмәк итәр өчен, соңгы төймәсен такканчы, нинди профессия кеше-ләренең хезмәте кергән? ( 22 төр һөнәp иясе хезмәте кергән: тегүче, кисүче, җеп эрләүче, агроном, механизатор, терлекче, электрик, архитектор, төзүче, буяучы, балта остасы, эш кораллары ясаучы ... )
Ә хәзер укучылар тест эшләп үтик әле
1. Укытучының коралы:
а) наутбук б) автомат в) кирпеч г) чыбыркы.
2. Президентның ант биреп, вазифаларын кабул итеп алуы ничек атала?
а) интервенция б) инагурация в) имплантация г) импечмент.
3. Академиягә укырга керү өчен кимендә нинди белем кирәк?
а) урта б) тулы булмаган урта в) югары г) башлангыч.
4.. Мәктәп тамамлагач, нинди документ бирелә ?
а) паспорт б)аттестат в) карточка г) чек.
5. Күз авыруларын дәвалаучы табиб ничек атала ?
а) терапевт б) эндокринолог в) офтальмолог г)травмотолог.
6. Табигатьне саклау белән шөгыльләнүче оешма?
а) герпес б) бритис в) гренфес г) гринпис.
7. Иваново шәhәре нинди hөнәp ияләре белән данлыклы?
а) тегүче б) шахтёр в) игенче г) тукучы
8. Хезмәт хакыннан подоходный налог ничә % тотыла?
а) 13% б) 12% в) 9 % г) 11%.
9. Топинамбур нәрсә ул?
а) тамыразык б) дирижёр в) барабан в) Африкада яшәүче кабилә
10. Хәрби уку йортына керү өчен буй озынлыгы кимендә ничә сантиметр булырга тиеш?
а) 150 см б) 155 см в) 160 см г) 170 см
11. Югары уку йорты җитәкчесе ничек атала?
а) декан б) доцент в) ректор г) директор
12. Җир асты байлыкларын эзләү белән кем шөгыльләнә?
а) геодезист б) геолог в) геофизик г) географ
13. Нинди профессияне читrән торып укып (заочно) алып булмый?
а) юрист б) табиб в) укытучы г) биолог.
Йомгаклау
Һөнәрләр күп, бик күп алар. Күңелең теләгәнен сайлап алып, тормышта үз урыныңны табып, намуслы хезмәт белән куанып, башкаларны да куандырып яши белергә генә кирәк.
