Саба?ты? та?ырыбы ??рылыс материалдары ?нерк?сібі . Орман ж?не а?аш ??деу ?нерк?сіптері
Саба?ты? о?ытуда?ы
ма?саты ??рылыс материалдары ?нерк?сібіні? ма?ызы , оны? ел экономикасында?ы р?лі,республикамызда?ы ??рылыс материалдары ?нерк?сібіні? негізгі базалары ж?не а?аш ??деу ?нерк?сібіні? ??рылымы , ?німдері туралы о?ып ?йрену.
О?ып ?йренуді? н?тижесі О?ушылар ??рылыс материалдары ж?не а?аш ??деу ?нерк?сіптері мен оларды? негізгі ?німдерін біледі. ?ндірісті? ірі орталы?тарын ж?не к?сіпорындарды орналастыру факторларын айта алады , картадан к?рсете біледі. Атал?ан ?нерк?сіптерді? республика экономикасында?ы ма?ызын айта алады.
Тілдік ма?саттар Бетон , цемент , ?ктас , гипс , арматура , темір-бетон , картон , целлюлоза , полиграфия , фурнитура т.б
§25-26. ??рылым материалдары ?нерк?сібі . Орман ж?не а?аш ?нерк?сіптері та?ырыбында м?тінмен ж?мыс жасайды. (о?ылым да?дысы)
Сыныпта тал?ылау ж?ргізеді (айтылым мен та?далым да?дысы)
Барлы?ын ?ос?анда Тапсырмаларды де?гейіне ?арай 1.Дарынды окушылар?а (та?ырып?а байланысты ?мірмен байланыс т?стары туралы проблемелы? м?селелерге талдау жасайды). 2.О?у ?лгерімі орташа о?ушылар?а (?сыныл?ан дидактикалы? тапсырмалар?а ?з пікірін т?сіндіру ж?мысы жасайды). 3.?лгерімі т?мен о?ушылар?а (топтастыру ж?мыс)
О?ытуда ?олданыла-тын ?діс -т?сілдер т?сіндірме , терминмен ж?мыс , жеке ж?мыс , тест , картамен ж?мыс
Негізгі дерек к?здер ?аза?станны? экономикалы? ж?не ?леуметтік географиясы о?улы?ы. Авторлары: В.Усиков , Т.Казановская , А.Усикова , Г.З?бенова «Атам?ра» баспасы. 2013 ж . §25-26. 204 -210 бет." География «Шы?» баспасы
Ресурстар ?аза?станны? физикалы? ж?не ?кімшілік картасы , тест , электронды о?улы?.
Саба? барысы: ?йымдастыру кезе?і. О?ушыларды? саба??а деген назарын аударту. Саба?ты? ма?саты мен ?ойылатын тапсырмалармен таныстыру. ?й тапсырмасыны? негізгі ??ымдары бойынша сынып о?ушыларын 4 топ?а б?лу : кен химия , негізгі химия , полимерлер химиясы , химия-фармацевтика
Алды??ы білім §24. Химия ?нерк?сібіні? салалары
Кезе? Уа?ыт М??алімні? іс-?рекеті О?ушыны? іс-?рекеті
?ызы?ушылы?ты ояту
10 минут 1. Химия ?нерк?сібі к?сіпорындарыны? орналасу факторы :
а) шикізат ?) су б ) энергетикалы? в) т?тыну г) барлы? атал?андар
2. ?ай сала химия кешеніне жатпайды ?
а) кен-химия ?) ?стастырушы материалдар ?ндірісі б ) негізгі химия в) минералды ты?айт?ыштар химиясы г) полимерлер ??деу
3. ?аза?станда?ы негізі химияны? басты ?ндірістері :
а) химиялы? ?осылыстар ?) барлы? атал?андар б ) фосфор
в) минералды? ты?айт?ыштар г) ?ыш?ылдар
4. ?ай ?алада к?кірт ?ыш?ылы ?ндірісі т?сті металлургиямен ??рамдастырыл?ан ?
а) А?тау ?) Астана б ) Тараз в) Бал?аш г) ?останай
5. Хром ?осылыстары зауыты ?айда орналас?ан ?
а) Атырауда ?) А?тауда б ) А?суда в) А?т?беде г) Ар?алы?та
6. ?аза?станда?ы фосфор ?ндіру ?ндірісі орталы?ы :
а) ?скемен ?) Семей б ) ?ызылорда в) Т?ркістан г) Тараз
7. Теміртауда?ы минералды? ты?айт?ыштар ?ндірісі ?ай саламен ??рамдастырыл?ан ?
а) ?ара металлургиямен ?) т?сті металлургиямен б ) негізгі химиямен
в) цемент ?ндірісімен г) к?мір ?нерк?сібімен
8. Д?рі-д?рмек шы?аратын ірі зауыт ?ай ?алада орналас?ан ?
а) Таразда ?) Павлодарда б ) Шымкентте в) А?тауда г) Кентауда
9. Кен- химия саласыны? басты ?ндірістері :
а) минералды шикізаттар ?) ?ыш?ылдар б ) химиялы? талшы?
в) пластмасса ?німдері г) д?рі жасау
10. Химия ?нерк?сібіні? «наны» деп аталады :
а) минералды ты?айт?ыштар ?) фосфорит б ) к?кірт ?ыш?ылы
в) хром кені г) химиялы? талшы?тар
Ма?ынаны тану
15 минут I-топ. Химия ?нерк?сібі немен ж?мыс істейді?
II-топ. ?аза?станда химия ?нерк?сібіні? ?андай салалары дамы?ан?
III- топ. Химия ?нерк?сібіні? ?німдерін ?айда пайдаланады?
IY- топ. Химия ?нерк?сібіні? дамуына ?андай факторлар ?сер етеді?
«Н?рлы жол – болаша??а бастар жол» Президент Жолдауынан
Ша?ын ж?не орта бизнесті, сондай-а?, ірі к?сіпкерлікті же?ілдікпен несиелеуге ?осымша 100 миллиард те?ге б?лу ?ажеттілігі айтылды. Б?л тама? ж?не химия ?нерк?сібіндегі, машина жасауда?ы, сондай-а?, ?ызмет к?рсетулер саласында?ы жобаларды ж?зеге асыруды ?амтамасыз етеді. 2015 жылы «??р?а? портты?» бірінші кешені ??рылысын ая?тау?а, «?ор?ас-Шы?ыс ?а?пасы» ж?не Атырау мен Таразда?ы «?лтты? индустриялы? м?най химиясы технопаркі» арнайы экономикалы? айма?тары инфра??рылымдарына ?осымша 81 миллиард те?ге ба?ыттау тапсырылды.
Бірінші ба?ытта к?ліктік-логистикалы? инфра??рылымдарды дамыту айтылды. Ол макро??ірлерді хабтар ?а?идаты бойынша ?алыптастыру аясында ж?зеге асырылатын болады. Оны? ?стіне, инфра??рылымды? ?а??а Астанамен ж?не макро??ірлерді магистаралды автомобиль, теміржол ж?не ?уе жолдарымен ш??ыла ?а?идаты бойынша ?зара байланыстырады. Бірінші кезекте, негізгі автожолдар жобасын ж?зеге асыру ?ажет. Б?лар Батыс ?ытай – Батыс Еуропа; Астана – Алматы; Астана – ?скемен; Астана – А?т?бе – Атырау; Алматы – ?скемен; ?ара?анды – Жез?аз?ан – ?ызылорда; Атырау – Астрахань.
Екінші ба?ытта индустриялы? инфра??рылымдарды дамыту жайы с?з болды. Инфра??рылымды? жобаларды ж?зеге асыру ??рылыс материалдарына, к?ліктік-коммуникациялы?, энергетикалы? ж?не т?р?ын ?й-коммуналды? салалар ?шін ?німдер мен ?ызмет к?рсетулерге ?лкен с?раныс тудырады.
Бесінші ба?ытта т?р?ын ?й инфра??рылымдарын ны?айту жайы тал?ыланды.
Атал?ан ба?ыттар бойынша ж?мыс ж?ргізу барысында ел экономикасынны? ??рылыс ж?не орман , а?аш ??деу салаларыны? ?лесі орасан зор.
Экономикалы? білім
?Р ?кiметiнi? 2010 жыл?ы 30 ?ырк?йектегі № 1004 ?аулысы бойынша «?Р ??рылыс индустриясын ж?не ??рылыс материалдары ?ндірісін дамыту ж?ніндегі 2010 - 2014 жылдар?а арнал?ан ба?дарлама» бекітілді. «?олжетімді т?р?ын ?й – 2020» ??рылыс индустриясын дамыту ж?ніндегі шаралар іске асырылуда.
І. Жа?а саба? жоспары. ?ыс?аша шолу жасау. (?осымша №1)
1. ??рылыс материалдарыны? ?нерк?сібі
2. Орман ж?не а?аш ??деу ?нерк?сіптері
Ми?а шабуыл с?ра?тары :
-??рылыс материалдары ?ндірісіні? шикізаттарына не жатады ?
- Сала ?нерк?сіптері ?андай ?німдер шы?арады ?
- ??рылыс материалдары ?нерк?сібі ?андай топтар?а б?лінеді ?
??рылыс материалдары ?ндірісі - ??рамына 16 дербес сала кіретін салалар ірі кешенді ?алыптастыр?ан. Республикада?ы ?нерк?сіп ?німіні? жалпы к?леміні? 5,9 % ?лес салма?ы осы сала?а тиесілі . Сала к?сіпорындары цемент , талшы?тас (асбест) ж?не оны? ?німдерін , каолин , жабын материалдарын , радиаторлар , конвенторлар , санитарлы? –??рылыс фаянстарын , керамикалы? ?аптайтын материалдарды , кірпіш , рубероид , линолеум , ?р т?рлі толтыр?ыштар , жапсырма ж?не жылуо?шаула?ыш материалдар , ірі панелді ірі ?й ??рылысы ?шін жиынты? материалдар шы?арады.
??рылыс материалдары ?нерк?сібі алуан т?рлі ??рылыс материалдарын шы?арады ж?не оны? ?здеріне т?н ерекшеліктері бар :
1) Ол тек ??рылыспен байланысты
2) Оны? басты шикізаты кенді емес пайдалы ?азбалар
3) Кен ?нерк?сібіні? (?рт?рлі тау жыныстары) , металлургия ?нерк?сібіні? (?ож (шлак)) , жылу электр энергетикасыны? (к?л) ?алды?тарын ке?інен пайдаланады
??рылыс материалдары ?нерк?сібі ??рамына :
1)минералды? шикізат ?ндіру
2) ?стастыратын материалдар ?ндірісі (цемент , ?ктас , гипс)
3) ?йлер мен ??рылыстар салу?а керекті ?абыр?алы? материалдар ?ндірісі (бетон , темір-бетон , кірпіш)
Цемент алу?а ?ктас пен саз керек. Пештерде к?йдіріп , алын?ан ?німді ?нта?тап цемент алады. 1 т цементке 1,5 т шикізат ж?мсалады. Сонды?тан шикізат к?зіне жа?ын орналастырылады. Елімізде цемент ?ндіретін 5 зауыт бар : А?тау кентінде (?ара?анды обл) , Октябрскіде (Шы? . ?аза?стан) ; Саст?беде (О?О) , Семей , Шымкент , Мы?аралда .
?аза?станда орман республика аума?ыны? 4,2 % -ын алып жатыр . (Шы?ыс ?аза?стан облысы , Алтайды? ?ыл?ан жапыра?ты орманы). Орман ресурстарыны? аума?ы 11,5 млн га , оны? 8 млн га-сы (70%) сексеуілді? ?лесіне тиеді.
Саланы? ерекшеліктері :
1) Суды к?п ?ажет ететін ?ндіріс
2) Энергияны к?п ?ажет етеді
3) Экологиялы? т?р?ыда лас
4) Салааралы? байланысы ке?
5) ??рамдастыру м?мкіндігі бар
А?аш ??деу ?нерк?сібі шикізт базаларына ж?не т?тынушылар?а таяу орналасады. ?німні? 3\4 ін Алматы мен Шы?ыс ?аза?стан шы?арады. Тілінген материалдар (та?та , та?тай жола?тары) , шпалдар (Семей) , а?аш та?та (Алматы ) , ?й ??рылысыны? деталдары (?скемен) шы?арылады.
Жи?аз жасауды? негізгі орталы?тары – Алматы , ?ара?анды , Павлодар, Петропавл , ?скемен .
Целлюлоза-?а?аз ?нерк?сібіні? а?ыр?ы ?німі - ?а?аз . Елімізде ?а?аз бен ?атырма ?а?азды (картон) тасымалданып ?келінетін (целлюлоза) ж?не арзан ?айта ??делген шикізаттан (макулатура) шы?арады . Б?л салада Семейдегі ?а?аз-?орап комбинаты , Алматы ма?ында?ы Абай ауылында орналас?ан «?аза?стан ?а?азы» А? картон-?а?аз комбинаты ерекшеленеді.
Жа?а саба? бойынша т?рт топ постер дайындау:
І –топ . ??рылыс материалдары ?нерк?сібіні? негізгі салалары.
IІ-топ.. ??рылыс материалдары ?нерк?сібіні? шаруашылы?ты? басты салаларымен байланысы.
IIІ-топ. ?аза?станны? орман шаруашылы?ы ж?не ормандану к?рсеткіші
VI- топ. А?аш ?нерк?сібіні? дамуы ж?не ?німдері
Жа?а саба?ты пысы?тау тапсырмалары
1-тапсырма. 104 сурет бойынша зерттеу ж?ргіз . 1) ?аза?станда та?ы ?андай ??рылыс материалдары шы?арылатынын ; 2) оларды? орталы?тары ?айда орналас?анын аны?та . Н?тижесін кесте т?рінде к?рсет :
??рылыс материалдарыны? т?рлері Оларды? ?ндіріс орталы?тары
Асбест – цемент б?йымдары
(шифер , ??быр) ?
? ?
? ?
2-тапсырма . Статистикалы? материалдар бойынша елмізді? аума?ы мен оны? жеке б?ліктеріні? ормандылы? к?рсеткішін есептеп шы?ар . Со?ында м?ліметтерге талдау жаса. ?аза?стан мен оны? айма?тары аума?ты? ?ай тобын (орман?а з?ру , орманмен ?амтамасыз етілген , орманы к?п) жататынын аны?та . ?орытынды жаса.
Статистикалы? материалдар : ?аза?стан жалпы алып жат?ан жері мен орманыны? аума?ы (01.01.2012 ж)
?аза?стан айма?тары Жалпы жер аума?ы , млн га Орман аума?ы , млн га Ормандылы? , (%)
Солт?стік 56,6 1,4
Батыс 70,5 0,3
О?т?стік 70,1 8,8
Шы?ыс 28,3 1,8
Орталы? 35,6 0,1
?аза?стан 216,1 12,4
«Аума?ты? ормандылы? » к?рсеткішін (О) , орман аума?ыны? ( А1) , жалпы аудан аума?ына ( А 2) пайызбен ал?анда?ы ?атынасы Формуласы :
Л = П1 \ П2 * 100 %
Ормандылы?ы т?мен - 25% -дан аз , 25-50 % - орманмен ?амтамасыз етілген . 50% ж?не одан к?п – орманы к?п.
Картамен ж?мыс. Кескін карта таратылады , сол кескін карта?а берілген тапсырма бойынша сызбасын сызу тапсырылады.
1. Кескін карта?а ?аза?станны? химия ?нерк?сіп орталы?тарын т?сірі?дер.
2. Кескін карта?а ??рылыс материалдары ?нерк?сібіні? негізгі орталы?тарын т?сірі?дер.
Жа?а саба?ты бекіту 16 минут
3-тапсырма . Сурет бойынша цемент ?ндірісін аны?та . ?ндіру к?рсеткіші бойынша ірі ?ш облыс?а б?л . ?аза?станны? ?ай айма?ында цемент зауыты кездеспейді.
Бекіту с?ра?ы:
1.Пластмасса шы?аратын зауыт ?айда орналас?ан ?
А) А?т?бе мен Оралда В) ?останай мен Рудныйда С) Атырау мен А?тауда
Д) А?су мен Талды?ор?анда Е) Бал?аш пен Петропавлда
2.Химиялы? талшы?тар шы?аратын зауыт ?айда ж?мыс істейді ?
А) Астанада В) Степногорскіде С) Семейде Д) Жез?аз?анда Е) ?останайда
3. Цемент зауытын орналастыруды? негізгі факторы ?андай ?
А) су В) экологиялы? С) т?тыну Д) шикізат Е) энергетикалы?
4. ?ай елді мекенде цемент зауыты жо? ?
А) Саст?бе В) Атырау С ) Шымкент Д) Семей Е) Октябрь
5. ?аза?станда?ы е? бірінші ?а?аз комбинат орналас?ан :
А) Алматы В) Павлодар С) ?ара?анды Д) Абай кенті Е) ?скемен
Ба?алау 2 минут Табыс критерий ар?ылы о?ушыны ?немі ба?алау ??рылыс материалдары ?нерк?сібі. Орман ж?не а?аш ??деу ?нерк?сіптері жайлы айта аламын;
1.Та?ырыпты? мазм?нды баяндауына ?арай ба?алау;
2.Зерттеуде ?зіндік ?лесін ба?алау;
3.Та?ырыпты? н?тижесіні? на?тылы?ына ?арай ба?алау.
4. Дидактикалы? материалдарды сапалы орындауларына ?арай ба?алау.
?йге тап-сырма 2 минут ?йге тапсырма беру §25-26. ??рылыс материалдары ?нерк?сібі . Орман ж?не а?аш ??деу ?нерк?сіптері . Та?ырып со?ында?ы тапсырмаларды орындау.
Реферат даярла: 1. ?азіргі с?улет ??рылыстары мен ??рылыс материалдары
2. Ормандар – «планета тынысы » , суды? ?ор?анышы
Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Наладить дисциплину на своих уроках.
Получить возможность работать творчески.
Просмотр содержимого документа
«??рылыс материалдары ?нерк?сібі . Орман ж?не а?аш ??деу ?нерк?сіптері »