"?аза?станда?ы топыра? типтері"

Саба?ты? та?ырыбы: ?аза?станда?ы топыра? типтері

Саба?ты? ма?саты: 1. О?ушылар?а ?аза?станда?ы топыра? типтері, топыра? эрозиясы оны ?алай ?ор?ау туралы жалпы т?сінік беру

2. О?ушыларды? электронды? о?улы? пен картаны пайдалану ар?ылы, оларды? ой ?рісін, зейінін, да?дысы мен іскерлігін п?нге деген ?ызы?ушылы?ын дамыту.

3. О?ушыларды ??ыптылы??а, ?дептілкке, ?демілікке, экологиялы? т?рбие беру ар?ылы адамгершілікке баулу.

Саба?ты? ?дісі: с?ра? – жауап, т?сіндіру, ??гімелеу, баяндау

Саба?ты? тегі: жа?а саба?

Саба?ты? т?рі: Электронды о?улы?ты пайдалану ар?ылы модульдік о?ытуды? «Ба?ытты с?т» кезе?і бойынша іздену саба?ы.

П?наралы? байланыс: ?дебиет, экология

Саба?ты? к?рнекілігі: Электронды о?улы?, ?аза?станны?

физикалы? картасы, сызба кестелер мен плакаттар.

?аза?станны? топыра?ы

Модуль ??рылымы

Са?ат саны

Модульді? мазм?ны

Уа?ыт м?лшері

Ескертпе

Кіріспе

1- саба?

1. Модульге кіру.

2. ?аза?станны? топыра?ы

5 мин

35 мин

??гіме, с?хбат

Негізгі б?лім

2 - саба?

?аза?станда?ы топыра? типтері

40 мин

Ойын

«Ба?ытты с?т»

?орытынды б?лім

3 - саба?

№ 6 – сараманды? ж?мыс. ?аза?станны? топыра? т?рлерін карта?а т?сіру,Топыра? т?рлерін салыстыру

40 минут

Сараманды? ж?мыс

І ?йымдастыру кезе?і

а. О?ушыларды т?гендеу

?. ?йге ?андай тапсырма берілгенін с?рау

ІІ ?й тапсырмасын с?рау:

І Гейм. «Бой сергіту». ( Ауызша с?ра??а жауап алу)

1. Ал?аш?ы ж??а топыра? ?абаты осыдан неше жыл б?рын ?ай кезе?де пайда бол?ан ? ( 500 млн. жыл б?рын кембрии д?уірінде)

2. Топыра?тану ?ылымын зерттеген ?алым кім? (В. В. Докучаев)

3. Докучаев - топыра?ты? таби?и дене екенін ?ай ?ай ?асырды?, ?ай жылдарында аны?тады? (ХІХ ?асырды? 80 жылдарында)

4. Топыра?ты ??рушы факторлар?а нелер жатады? ( су, ауа, жылу, ?сімдік,тірі а?залар, климат)

5. Топыра?ты? негізгі ?асиеті не? (??нарлыы)

6. Топыра? пен органикалы? ?алды?тарды ас?азан шырынымен шылап, ?згертіп ??деп шы?аратын не? (Ш?балшындар)

7. ?андай топыра?тар біріккіш келеді? ( Саз бен шірінді)

8. Ал ?ай топыра?ты? бірігуі нашар? ( ??мды, ??мдауытты, саздауытты)

9. ??рылмды топыра? ?андай топыра? ? (??рылымы кесек – т?йіршіктеріні? к?лемі 10 мм)

10. ??рылымы жо? ?андай топыра?? Т?йіршіктері ?са?)

ІІ Гейм. «Алтын ?оржын» (?лестірме ?има ?а?аз)

а. 1. Материктер мен м?хиттар географиясында ?андай топыра? т?рлерімен танысты??

2. Д?ниеж?зі топыра?тары неге ?р т?рлі ? себебін т?сіндір.

ІІІ Гейм. « Мені т?сін ». (1, 2 о?ушыдан ??гімесін с?рау)

ІІІ ?й тапсырмасын ?орыту

І? жа?а саба?

Саба?ты? та?ырыбы ж?не ма?сатымен таныстыру.

( жа?а саба?ты плакат боынша ?ткен та?ырыппен байланыстыру)

І? Гейм. « ?удем жер ». Топыра? картасын ашып топыра? туралы ты?дату ( Анимацияны? ішінде)

?ара топыра?ты зона
?ызыл ( к?ре?) топыра?ты зона
?ара ?о?ыр (с?р) топыра?ты зона

Электронды о?улы?тан ?р топ?а тапсырма беру

І топ

ІІ топ

ІІІ топ

Электронды о?улы?тан ?ара топыра?ты зона туралы о?ып т?сінігін айтып беру
?ара топыра?ты айма?ты картадан табу

Электронды о?улы?тан ?ызыл (к?ре? топыра?) зонасы туралы о?ып т?сінігін айтып беру.
Атал?ан обьектілерді картадан табу

?о?ыр топыра?ты (С?р) зонаны о?ып т?сінігін айту.
?аза?станны? картасына ?арап Бетпа?дала, Талды?ор?ан Бал?аш ма?ы топыра?тары ?ай зона?а жататынын аны?тау

? Геим. « Беласар». Топыра? эрозиясы жайлы кесте бойынша т?сінік беру. ( Топыра?ты? ??нарлы?ын кемітетін таби?атта?ы апаттарды? бірін топыра? эрозиясы деп атаймыз)

І Топыра? эрозиясыны? т?рлері

ІІ. Де?гейлік тапсырма (д?птерге орындау)

І де?гей: 1. Жел эрозиясы мен су эрозиясын салыстыру

(ВЕНН диограммасы бойынша)

2. ?аза?станны? ш?лейт ж?не ш?л зоналарыны? топыра?ы

а. ?ара топра? ?. ??мды ж?не ??мдауытты

б. с?р в. орманды далалы?

3. Топыра?ты? ??нарлы ?абатыны? жойылуы неден?

а. топыра? эрозиясы ?. топыра?ты ?ор?ау

б. ??м то?тату в. ?ара шірікті ?абат

ІІ де?гей. 1. Эрозиядан са?тану жолдарын ата?дар

2. ?аза?станны? солт?стігінде орналас?ан орманды

дала зонасыны? топыра?ы

а. с?р топыра? ?. ?ара топыра?

б. та?ыр в. сорта? топыра?

3. Топыра?ты? ??нарлы ?абаты деп нені атайды?

а. сазды ?абат ?.?арашірікті ?абат

б. ауыспалы ?абат в. ??мды ?абат

ІІІ де?гей. 1. ?аза?станны? физикалы? ж?не топыра? картасын салыстыра отырып, топыра? зонасыны? солт?стіктен о?т?стікке ?арай ?згеруіне сипаттама бері?дер

2. Топыра? зоналары мен климатты? жа?дайларды? арасында?ы байланысты мысалдар келтіріп т?сіндірі?дер

3. Топыра?ты? таралуына ?сімдік жамыл?ысыны? ?сері бар ма?

4. Не себепті топыра?ты? антропогендік эрозиясы болады?

? Саба?ты бекіту:

а. Электорнды о?улы?та?ы Анимациядан ?гілу туралы ты?дату.

?. Бейнефильмнен «Шарын» шат?алын к?рсету

?І Ба?алау

?ІІ ?йге тапсырма. § 36 о?у.

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?

Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.

Быстро и объективно проверять знания учащихся.

Сделать изучение нового материала максимально понятным.

Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.

Наладить дисциплину на своих уроках.

Получить возможность работать творчески.

=> ПОЛУЧИТЬ СУПЕРСПОСОБНОСТИ УЧИТЕЛЯ <=

Просмотр содержимого документа
«"?аза?станда?ы топыра? типтері" »

Сабақтың тақырыбы: Қазақстандағы топырақ типтері

Сабақтың мақсаты: 1. Оқушыларға Қазақстандағы топырақ типтері, топырақ эрозиясы оны қалай қорғау туралы жалпы түсінік беру

2. Оқушылардың электрондық оқулық пен картаны пайдалану арқылы, олардың ой өрісін, зейінін, дағдысы мен іскерлігін пәнге деген қызығушылығын дамыту.

3. Оқушыларды ұқыптылыққа, әдептілкке, әдемілікке, экологиялық тәрбие беру арқылы адамгершілікке баулу.

Сабақтың әдісі: сұрақ – жауап, түсіндіру, әңгімелеу, баяндау

Сабақтың тегі: жаңа сабақ

Сабақтың түрі: Электронды оқулықты пайдалану арқылы модульдік оқытудың «Бақытты сәт» кезеңі бойынша іздену сабағы.

Пәнаралық байланыс: әдебиет, экология

Сабақтың көрнекілігі: Электронды оқулық, Қазақстанның

физикалық картасы, сызба кестелер мен плакаттар.

Қазақстанның топырағы

Модуль құрылымы	Сағат саны	Модульдің мазмұны	Уақыт мөлшері	Ескертпе
Кіріспе	1- сабақ	1. Модульге кіру. 2. Қазақстанның топырағы	5 мин 35 мин	Әңгіме, сұхбат
Негізгі бөлім	2 - сабақ	Қазақстандағы топырақ типтері	40 мин	Ойын «Бақытты сәт»
Қорытынды бөлім	3 - сабақ	№ 6 – сарамандық жұмыс. Қазақстанның топырақ түрлерін картаға түсіру,Топырақ түрлерін салыстыру	40 минут	Сарамандық жұмыс

І Ұйымдастыру кезеңі

а . Оқушыларды түгендеу

ә. Үйге қандай тапсырма берілгенін сұрау

ІІ Үй тапсырмасын сұрау:

Таным таразысы

а. Бой сергіту

(Сұрақ – жауап)

ә. Алтын қоржын

(үлестірме қима қағазбен жұмыс)

б. Мені түсін.

(1, 2 оқушы. әңгімесінсұрау)

І Гейм. «Бой сергіту». ( Ауызша сұраққа жауап алу)

1. Алғашқы жұқа топырақ қабаты осыдан неше жыл бұрын қай кезеңде пайда болған ? ( 500 млн. жыл бұрын кембрии дәуірінде)

2. Топырақтану ғылымын зерттеген ғалым кім? (В. В. Докучаев)

3. Докучаев - топырақтың табиғи дене екенін қай қай ғасырдың, қай жылдарында анықтады? (ХІХ ғасырдың 80 жылдарында)

4. Топырақты құрушы факторларға нелер жатады? ( су, ауа, жылу, өсімдік,тірі ағзалар, климат)

5. Топырақтың негізгі қасиеті не? (Құнарлыы)

6. Топырақ пен органикалық қалдықтарды асқазан шырынымен шылап, өзгертіп өңдеп шығаратын не? (Шұбалшындар)

7. Қандай топырақтар біріккіш келеді? ( Саз бен шірінді)

8. Ал қай топырақтың бірігуі нашар? ( құмды, құмдауытты, саздауытты)

9. Құрылмды топырақ қандай топырақ ? (Құрылымы кесек – түйіршіктерінің көлемі 10 мм)

10. Құрылымы жоқ қандай топырақ? Түйіршіктері ұсақ)

ІІ Гейм. «Алтын қоржын» (Үлестірме қима қағаз)

а. 1. Материктер мен мұхиттар географиясында қандай топырақ түрлерімен таныстың?

2. Дүниежүзі топырақтары неге әр түрлі ? себебін түсіндір.

ІІІ Гейм. « Мені түсін » . (1, 2 оқушыдан әңгімесін сұрау)

ІІІ Үй тапсырмасын қорыту

ІҮ жаңа сабақ

Сабақтың тақырыбы және мақсатымен таныстыру.

( жаңа сабақты плакат боынша өткен тақырыппен байланыстыру)

ІҮ Гейм. « Әудем жер ». Топырақ картасын ашып топырақ туралы тыңдату ( Анимацияның ішінде)

Қара топырақты зона
Қызыл ( күрең) топырақты зона
Қара қоңыр (сұр) топырақты зона

Электронды оқулықтан әр топқа тапсырма беру

І топ

ІІ топ

ІІІ топ

Электронды оқулықтан қара топырақты зона туралы оқып түсінігін айтып беру
Қара топырақты аймақты картадан табу

Электронды оқулықтан қызыл (күрең топырақ) зонасы туралы оқып түсінігін айтып беру.
Аталған обьектілерді картадан табу

Қоңыр топырақты (Сұр) зонаны оқып түсінігін айту.
Қазақстанның картасына қарап Бетпақдала, Талдықорған Балқаш маңы топырақтары қай зонаға жататынын анықтау

Ү Геим. « Беласар». Топырақ эрозиясы жайлы кесте бойынша түсінік беру. ( Топырақтың құнарлығын кемітетін табиғаттағы апаттардың бірін топырақ эрозиясы деп атаймыз)

І Топырақ эрозиясының түрлері

Сел тасқын

Топырақтың жел эрозиясы

Топырақтың су эрозиясы

Шаңды дауыл

Күнделікті жел эрозиясы

Топырақтың шайылуы

Жыра эрозиясы

Таудағы эрозия

ІІ. Деңгейлік тапсырма (дәптерге орындау)

І деңгей: 1. Жел эрозиясы мен су эрозиясын салыстыру

(ВЕНН диограммасы бойынша)

Су эрозиясы

Ұқсастығы

Жел эрозиясы

2. Қазақстанның шөлейт және шөл зоналарының топырағы

а. қара топрақ ә. құмды және құмдауытты

б. сұр в. орманды далалық

3. Топырақтың құнарлы қабатының жойылуы неден?

а. топырақ эрозиясы ә. топырақты қорғау

б. құм тоқтату в. қара шірікті қабат

ІІ деңгей. 1.. Эрозиядан сақтану жолдарын атаңдар

2. Қазақстанның солтүстігінде орналасқан орманды

дала зонасының топырағы

а. сұр топырақ ә. қара топырақ

б. тақыр в. сортаң топырақ

3. Топырақтың құнарлы қабаты деп нені атайды?

а. сазды қабат ә.қарашірікті қабат

б. ауыспалы қабат в. құмды қабат

ІІІ деңгей. 1. Қазақстанның физикалық және топырақ картасын салыстыра отырып, топырақ зонасының солтүстіктен оңтүстікке қарай өзгеруіне сипаттама беріңдер

2. Топырақ зоналары мен климаттық жағдайлардың арасындағы байланысты мысалдар келтіріп түсіндіріңдер

3. Топырақтың таралуына өсімдік жамылғысының әсері бар ма?

4. Не себепті топырақтың антропогендік эрозиясы болады?

Ү Сабақты бекіту:

а. Электорнды оқулықтағы Анимациядан үгілу туралы тыңдату.

ә. Бейнефильмнен «Шарын» шатқалын көрсету

ҮІ Бағалау

ҮІІ Үйге тапсырма. § 36 оқу.