3 – апта
4 - күні
5 - сабақ
Сыныбы:
9 «А» сыныбы
Пәні
География
Сабақтың тақырыбы:
Елді мекендердің түрлері, қала халқы, кенттену
Сабақтың мақсаты:
Әртүрлі елді мекндердің ерекшеліктері туралы білім алу.
Сілтеме:
Жоспар, постерлер, электрондық кестелер мен сызбалар Астана: «Арман – ПВ»,2013 кестелер, бағалау бетшелері, стикерлер
Күтілетін нәтижелері:
·Оқушының логикалық ойлау, елді мекен, кенттену, агломерация сөздіктерін есте сақтау қабілеттері дамыды;
· Қала халқының үлесі жөнінен алдыңғы орындағы қалаларды контор картаға түсіре білді;
·Оқушы жеке өз бетімен жұмыс жасады, пәнге деген қызығушылығын, жауапкершілігін арттырды.
· Сұрақтарды талқылауға қатыса алады, бір – бірін тыңдай білді;
· Жалпы ой – өрісі дамып, сабақтың тәрбиелік мәні ұлғайды.
Негізгі идеялар:
Оқулықпен, картамен, статистикалық мәліметтермен жұмыс істей отырып, қорытынды жасауға үйрету.
Тапсырма көздері
1-тапсырма. Елді мекен, кенттену, агломерация сөздіктерінің мағынасын ашу. 2 – модуль. Сыни тұрғыдан ойлауға үйрету (Диалогтық оқыту)
3-тапсырма.Проблемалық сұрақтар
-Моноқалалар проблемаларын шешуде қандай шаралар жүзеге асуда? -Егер қала халқының саны жоғары болса, ол индустрияландырудың жоғары деңгейін білдіреді. Бұл немен байланысты?
-Қалалық елді мекендердердің қоршаған ортаға әсері қандай?
5- модуль.Талантты және дарынды балаларды оқыту
2-тапсырма. Картамен жұмыс:
1-топ. Қала халқының үлесі жөнінен алдыңғы орындағы қалаларды.
2-топ. Ірі теміржол желілер бойында, кен орындар маңындағы жаңа қалалар мен қала типтес елді мекендерді
3-топ. Қазақстанның қай қалаларында агломерацияларының қалыптасу үрдісі жүзеге асуда
Пән аралық байланыс
4-тапсырма. Шығармашылық жұмыс.
Қалалық елді мекендердердің қоршаған ортаға әсері. Эссе жазу
1- модуль. Оқыту мен оқудағы жаңа тәсілдер.
Сергіту сәті.
Міндеттері
•Тақырып тұжырымдамасын оқушылардың түсінуін бағалау,
•Сабақ сатыларына арналған сұрақтар көмегі арқылы талқылау,
•Берілген тапсырмалар арқылы ойлы тұжырым жасауға мүмкіндік беру
Үйге тапсырмалар
Халықтың тығыздығы картасынан үзік сызықтарды пайдалана отырып, қала халқының санын анықтау.
Рефлексия
«Бүгінгі сабақта не үйрендім?» рефлексия бетшесін тарату
Бағалау
Формативті бағалау: өзін-өзі, топтың, мұғалім бағалаулары.
Ұйымдастыру кезеңі. Кіріспе.
Сыныппен байланыс орнату.
/1 мин/
Сынып оқушыларын топқа бөлу
/2 мин/
Топ ережесі/ 1 мин/
Бағалау критерийі
Өткен сабақты еске түсіру арқылы ойлау қабілетін дамыту
/2 мин/
Сабақ тақырыбын ашу. Жаңа материалдың тұсаукесері.
Білу:
Түсіну:
Қызығушылық туғызу.
Назар аудару және түсіндіру.
Талдау:
Бақылаудың негізінде ойлы тұжырым жасауды үйрену.
Сергіту сәті
Қолдану.
Қиын сәттерді, түсінбеушіліктерді түсіндіру және жекелеген оқушыларға көмектесу.
Жинақтау:
Қорытынды:
Кері байланыс. Рефлексия
Үйге тапсырма:
-Оқушылар, бүгінгі көңіл күйлеріңіз қалай?
Сыныптағы оқушылар Қазақстанның облыс аттарымен топқа бөлінеді.
Топ ережесі таныстырылады.
Топ мүшелері басшы, хатшы, бақылаушы, репортерді сайлайды.
Оқушылар бағалау критерийімен таныстырылады, әр топқа бағалау бетшесі,топ ережесі беріледі.
1.Қазақстанда байырғы қазақ халқы үлесінің ұзақ мерзім төмендеп, соңғы кезеңде көтерілу себебі неде деп ойлайсыңдар?
2. Елімізге оралған отандастарымызға жасалып жатқан әлеуметтік қолдау туралы пікірлерің қалай?
3. Елімізде қалыптасқан діни ұйымдар туралы көзқарастарың қалай?
Сыныптың білім деңгейін анықтау
- Елді мекен дегенді қалай түсінесіздер?
-Елді мекндердің қандай түрлері болады деп ойлайсыздар?
-Қала халқы туралы не білеміз?
Оқушылар бірінші кітап мәтінін 5 мин. оқып шығады.(көзбен оқу)
Жаңа тақырыпқа байланысты жетелеуші сұрақтар.
1.Елді мекен дегеніміз не?
2. Елді мекен типтерін ата.
3. Кенттену дегеніміз не?
4. Моноқалалар қандай қалалар, оларға қандай қалалар жатады?
5. Агломерация дегеніміз не?
1-тапсырма. Картамен жұмыс:
1-топ. Қала халқының үлесі жөнінен алдыңғы орындағы қалаларды картадан көрсету.
2-топ. Ірі теміржол желілер бойында, кен орындар маңындағы жаңа қалалар мен қала типтес елді мекендерді картадан көрсету.
3-топ. Қазақстанның қай қалаларында агломерацияларының қалыптасу үрдісі жүзеге асуда картадан көрсету.
«Қара жорға»
2-ші тапсырма:
1-ші топ. Елді мекендерің типтерін атап, әрқайсысының ерекшелігін сипаттаңдар.
-Ойларыңды топ болып ақылдасып постерге орындап көріңдер.
2 –ші топ. Кенттену Қазақстанда қалай жүріп жатыр?
-Ойларыңды топ болып ақылдасып постерге орындап көріңдер.
3-ші топ.Қала агломерациясы дегеніміз не?
-Ойларыңды топ болып ақылдасып постерге орындап көріңдер.
3 – ші тапсырма: Проблемалық сұрақ
-Егер қала халқының саны жоғары болса, ол индустрияландырудың жоғары деңгейін білдіреді. Бұл немен байланысты?
-Қалалық елді мекендердердің қоршаған ортаға әсері қандай?
4-тапсырма. Шығармашылық жұмыс.
Қалалық елді мекендердердің қоршаған ортаға әсері. Эссе жазу
-Сабақтағы ең құнды мәлімет не болды?
Сонымен оқушылар бүгінгі жаңа сабақта « Не білдік, не үйрендік»? кестесі бойынша сабағымызды қорытындылап, өз – өзімізді бағалайық. Топқа бағалау бетшесі таратылды.
Бүгінгі сабақта бағалайтын оқушыларының баллдарын біріктіреді.
Халықтың тығыздығы картасынан үзік сызықтарды пайдалана отырып, қала халқының санын анықтау.
-Жақсы.
Қарағанды, Ақтөбе, Маңғыстау облыс аттары бойынша топтың аты қойылады
Оқушылар топ ережесін құрады. Оқушылар рөлдерін бөліп алады.
Оқушылар мұғаліммен бірге бағалау критерийін құрады.
Оқушылардың болжамды жауаптары:
- КСРО –ның құрамынан шығып, өз тәуелсіздігін алғаннан кейін қазақ халқы үлесі жоғарлады.
-Елбасымыз оралған қандастарымызға баспана жөнінен үлкен көмек көрсетуде
-Барлық діни ұйымдар елімізде тең құқықтарды пайдаланады.
Оқушылардың болжамды жауаптары:
-Адамдардың отырықшы орны. -қалалық және ауылдық -қала халқы үлес салмағының артуы – республиканың өндірістік көрсеткіштердің жоғары дәрежеге көтерілгендігінің белгісі.
Оқушылардың болжамды жауаптары
-адамдардың отырықшы өмірін, еңбек әрекетін, олардың әлеуметтік қажеттіліктерін қамтамасыз ететін орын
-қалалық ж/е ауылдық
-бүкіл ел халқы санындағы қала халқы үлесінің ж/е қалалық өмір салтының кеңінен таралуы.
-экалогиялық проблемалары ұқсас, халқының саны 1,53млн 27 моноқала бар екендігі анықталып отыр. Оларға: Жаңа Өзен, Балқаш, Жаңатас, Кентау, Рудный, Ақсу, Құлсары, Алға т/б.
-ірі қала ж/е бір-біріне жақын орналасқан қалалар, қала халқының тығыздығының жоғары болуы.
Оқушылардың болжамды жауаптары:
- Оқушылар жұп болып ақылдасып, жауаптарын топта талқылап, анықтама береді.
Оқушылар топта постерге ойларын түсіреді.
Оқушылар кері байланыс жасайды. Стикерлер арқылы оқушылардың пікірін, ұсынысын білу. Оқушылар жұптарын,топтарды бағалайды.
Оқушылар үй тапсырмасын алады.