Географиялық координаттарды анықтау (Алматы, Шымкент, Тараз қалаларының бойлығын табу)

«Бекітемін» «Тексерілді»

Мектеп директоры: Оқу ісі жөніндегі орынбасары:

________К.Сейдалиева ________Абдрасилова З.

Тақырыбы: Географиялық координаттарды анықтау (Алматы, Шымкент, Тараз қалаларының бойлығын табу)

География пәнінің мұғалімі: Нұрғалиев Сәкен

Сынып: 6

Пәні: география

Күні: 19.10.2016 ж

Сабақтың тақырыбы

Географиялық координаттарды анықтау (Алматы, Шымкент, Тараз қалаларының бойлығын табу)

Жалпы мақсаты

Географиялық координаттан Қазақстан қалаларының бойлығы мен ендігін анықтау жолдарын қарастырып, оны тәжірибе жүзінде қолдана алуды үйрету

Күтілетін нәтиже

Оқушылар географиялдық бойлық, географиялық координаттар ұғымы және координаттарды анықтауды түсінеді. Алған білімдерін практикада қолдануға үйренеді. Топпен жұмыс жасап дағдыланады.

Негізгі идеялар

Тақырыптың себеп-салдарлы байланыстарын табу, басты мәселені ажырата білу және өз пікірін дәлелдей алу дағдыларын қалыптастыруға жағдай жасау.

Салауаттылыққа тәрбиелеп, өз әрекеттеріне баға бере білуге баулу

Қолданылатын әдіс-тәсілдер

Интерактивті оқыту әдістері, СТО, диалогтік оқыту, ыстық орындық, топтық, жұптық жұмыс

Қажетті-құрал жабдықтар

Жұмыс парақтары, плакат, интер тақта, кескін және атлас карталар, слайдтар.

Сабақтың барысы

Сабақтың бөлімдері

Мұғалім іс-әрекеті

Оқушы іс-әрекеті

Ұйымдастыру кезеңі

4 минут

І.Кіріспе

Оқушылар 3 топқа бөліп орналастыру. Топ атын таңдатып, сол тақырыпқа шағын мәлімет беруін тапсырамын

Оқушылар топтасып отырып, өздері таңдаған тақырып туралы мәлімет жинайды және оны қорғайды

Ыстық орындық

5 минут

Өтілген тақырыптарды қайталау мақсатында ортаға әр топтан бір оқушыны отырғызып, топтағы оқушыларғы сұрақ беруін қадағалаймын

Бағалау. Нақты сұрақ пен толық жауап берген оқушыларды жұлдызша төсбелгімен марапаттаймын

Әр топтан оқушы орындыққа отырады, допты қалаған топ мүшелеріне лақтыру арқылы сұрақтар береді, допты алған оқушы өз жауабын айтады

Жаңа тақырыпты түсіндіру

5 минут

ІІ Тұсау кесер

Жаңа сабақты бастамас бұрын ой қозғау мақсатында оқушыларға сұрақ арқылы диалогқа түсіру

Ал, балалар интерактивті тақтадан нені көріп отырсыңдар?

Бұл сызықтар не үшін қажет?

Картадағы градус торын атаңдаршы?

Ендік дегеніміз не?

Глобустағы ендікті көрсетіңдерші

Бүгін біз өткен тақырыпты бекіту үшін географиялық координатты анықтайтын арнайы формулалармен танысамыз. Градус торы дегеніміз- меридиан мен параллель сызықтарының қиылысында пайда болған торды айтады. Картада географиялық координатты анықтайтын формула:

Мысалы: нүкте 40º пен 45º солтүстік ендіктердің, 70º пен 75º шығыс бойлықтардың аралығында жатыр. Ендікті дәлірек анықтау үшін сызғыш пен екі параллельдің ара қашықтығын (АВ) және төменгі параллельден нүктеге дейінгі қашықтықты (АН) өлшейміз. Картада АВ 5º тең.

АВ-5º

АН-х

Оқушылар суретке қарап өз пікірлерін айтып, сұрақтарға жауап береді, дәптерлеріне мұғалімнің белгілегендерін жазып, өз ойларын ортаға салып, сұрақтарын қояды. Өзара және мұғаліммен пікір алмасады.

Картамен жұмыс «иә»-«жоқ»

2 минут

Слайдта берілген тапсырманы көрсету арқылы жауаптарын тыңдаймын

1. Қазақстан экватордың солтүстігінде «иә»

2. Қазақстан Евразия материгінің батысында «жоқ»

3. 0⁰ меридиан Қазақстанды басып өтеді «жоқ»

4. Қазақстан меридианның батысында «жоқ»

5. Қазақстан меридианның шығысында «иә»

Бағалау. Белсенді топты қошемет көрсете отырып марапаттау

Топтасып глобуспен жұмыс жасайды және сұрақтарға өз жауаптарын береді

Атласпен жұмыс

6 минут

ІҮ. Негізгі бөлім

Алматы, Шымкент, Тараз қалаларының ендік, бойлығын табу

№	Қаланың аты	Бойлық, ендігі
1	Астана	710 ш.б. 510 с.е
2	Қызылорда	650 ш.б. 450 с.е
3	Жезқазған	670 ш.б. 470 с.е
4	Ақтау	510 ш.б. 430 с.е
5	Атырау	520 ш.б. 470 с.е
6	Орал	510 ш.б. 510 с.е
7	Ақтөбе	570 ш.б. 500 с.е

Топтасып атластан қалалардың бойлығы мен ендігін табады

Сергіту сәті

3 минут

І топ Қазақстан картасын жинау

ІІ топ Түрлі елдің салем беру іс-қимылын жасау

ІІІ топ Евразия картасын жинау

-Қазақстан жер аумағы бойынша әлемде нешінші орынды алады?

-Қазақ халқының амандасу дәстүрі

-Евразия материгіндегі ең үлкен көл.

Қиындыларды жинақтау арқылы Қазақстан мен Евразия картасын құрастырады. Түрлі елдің амандасу іс-қимылын көрсетеді

Топтық жұмыс

10 минут

Әр топқа атласта кездесетін шартты белгілерді салуларын тапсырамын

Бағалау Топтар бір-бірінің салған белгілерінің дұрыс-бұрыстығын тексеріп, бағалайды

Топтасып берілген уақыт аралығында плакатқа шартты белгілерді салады

Жұптық жұмыс

3 минут

№		Қаланың аты		Бойлық, ендігі	Дұрыс
1	Қостанай		630 ш.б. 530 с.е
2	Петропавл		690 ш.б. 550 с.е
3	Павлодар		770 ш.б. 530 с.е
4	Қарағанды		730 ш.б. 500 с.е
5	Семей		800 ш.б. 510 с.е
6	Өскемен		830 ш.б. 500 с.е
7	Талдықорған		790 ш.б. 450 с.е

Атласпен жұмыс жасауларын бақылаймын. Ең алғашқы болып орындаған үш жұпты жұлдыз төсбелгісімен марапаттаймын

Жұптасып атласпен жұмыс жасап, бойлық пен ендік бойынша қалаларды табады және жауаптары арқылы өздерін бағалайды

Қорытынды

2 минут

Тақырыпты қорытындылай келе фронтальды сұрақтар қою:

- Градус торы дегеніміз не?

- Тақтадан ендік пен бойлықты сызып көрсет.

- Гринвич меридианын тап

Сұрақтарға өз жауаптарын береді

Рефлексия

2 минут

Оқушылар бүгінгі сабаққа деген ойын стикерге жазып, тақтаға іледі

Әр оқушы стикерге өз пікірін жазады

Бағалау

2 минут

Ең көп жинаған жұлдыз төсбелгісін алған оқушыларды және белсене қатысқан топты бағалаймын және не себепті қойғанын айтамын

Күнделіктеріне бағаларын қойдырады

Үйге тапсырма 1 минут

Ташкент, Бішкек қалаларының бойлық, ендігін табу

«Тексерілді» Мектеп директорының оқу ісі жөніндегі орынбасары: З.Абдрасилова