Аустралия – Жер шарында?ы е? кіші материк. Оны? ауданы ма?ында?ы аралдармен ?оса есептегенде 7,6 млн км². Материк атауыны? ?зі латыншадан аудар?анда «о?т?стік» деген ма?ына береді. ?йткені Аустралия т?гелімен о?т?стік жарты шарда жатыр, о?т?стік тропик ше?бері оны д?л ортасынан кесіп ?теді. Ауданыны? кіші болуына ?арамастан, материк таби?атыны? ?зіндік ерекшеліктері бар:
Аустралия – Жер шарында?ы е? аласа материк, орташа биіктігі – 215 м.
Материкті? бас?а ??рлы?тардан ертерек б?лініп ?алуына байланысты м?нда ал?аш?ы с?т ?оректілер (ж?мырт?а салушылар мен ?алталылар) мен биік а?аштар эвкалипттер (биіктігі 100 м-ден асады) са?талып ?ал?ан
Материк жа?алауында?ы ?зынды?ы 2300 км, ені 2 км-ден 150 км-ге дейін жететін Жер шарында?ы е? ірі маржанды? ??рылым – ?лкен Тос?ауыл рифі орналас?ан.
Аустралия материгіні? жерін бір ?ана ел – Аустралия Ода?ы алып жатыр.
Материкті? те?із де?гейінен е? биік орналас?ан н?ктесі – ?лкен Суайры? жотасыны? о?т?стігіндегі биіктігі 2228 м Косцюшко тауы, те?із де?гейінен е? т?мен орналас?ан н?ктесі – Эйр к?ліні? де?гейі (-16м).
Географиялы? орны. Аустралия о?т?стік жарты шарды? бас?а материктерінен о?шау орналас?ан. Тек солт?стігінде Азияны? аралдарымен жал?асады. Материкті? жа?алауында?ы нашар тілімденген, материкті? о?т?стік-шы?ысында ?ана бірнеше ?олайлы ?ойнаулар кездеседі. Аустралия жа?алауларын Тыны? ж?не ?нді м?хиттарыны? жылы сулары шайып жатыр. М?хитта?ы суды? беткі температурасы жазда +28ºС-?а жетсе, ?ыста +20ºС-тан т?мен т?спейді. Сонды?тан материк жа?алауларын бойлай, ?р т?рлі пішіндегі маржанды? ??рылымдар к?птеп кездеседі. Толысу кезінде ?ана кемелер оларды? арасымен ашы? м?хит?а шы?а алады. Аустралияны жан-жа?ынан м?хит сулары шайып жат?анымен, оны? к?пшілік б?лігіне жауын-шашын ?те аз т?седі. Б?л жа?алау бойымен суы? а?ыстарды? ?туімен ж?не материкті? о?т?стік тропик ?стіндегі орнымен байланысты. Ал жылы а?ыстар ?тетін солт?стік ж?не шы?ыс жа?алауларында ыл?ал біршама мол т?седі.
Жа?а саба?ты бекіту:
Аустралия географиялы? орны жа?ынан Африканы? ?андай б?лігіне ??сас болып келеді?
«Материктер мен м?хиттарды? зерттелу кезе?дері» та?ырыбы бойынша Аустралияны? зерттелу тарихында?ы ма?ызды о?и?аларды еске т?сірі?дер.
Аустралияны? жер бедері ?андай, оны Африканы? жер бедерімен салыстыры?дар.
Физикалы? картаны пайдалана отырып, материкте ке? тарал?ан пайдаоы ?азбаларды ата?дар.
?орытынды: Б?гінгі саба?та, Аустралия ж?не м?хит аралдарын, географиялы? орнын ж?не жер бедері мен пайдалы ?азбаларын айтып т?сіндірдім.
?йге тапсырма: §53-о?у?а. Кескін карта?а Аустралия орталы?ын салып келу.
Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Просмотр содержимого документа
«Аустралияны? физикалы?-географиялы? орны.»
Сыныбы:7 Күні;
Пәні:География
Тақырыбы:Аустралияның физикалық- географиялық орны.
Сабақтың мақсаттары:
1. Білімділік: Оқушыларға Аустралия материгімен таныстыра отырып, олардың ерекшеліктері мен маңызына тоқталу.
2.Дамытушылық: Оқушылардың пәнге деген қызығушылығын оята отырып, картамен жұмысты жандандыру, танымдық белсенділігін дамыту.
3. Тәрбиелік: Оқушылар басқа мемлекеттермен таныса отырып, өз елін сүюге, құрметтеуге, табиғатты аялауға бірін-бірі сыйлауға тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Жаңа сабақ
Оқыту әдісі: Сұрақ-жауап, түсіндірмелі.
Сабақтың әдістемелік жабдықталынуы: Аустралияның физикалық картасы, оқулық, қосымша материалдар, суреттер.
Сабақтың барысы: Ұйымдастыру кезеңі. Оқушылармен амандасу, оларды түгендеу. Оқушылар назарын өзіме аударту
Үй тапсырмасын сұрау:
Жаңа сабақты түсіндіру:
Аустралия – Жер шарындағы ең кіші материк. Оның ауданы маңындағы аралдармен қоса есептегенде 7,6 млн км². Материк атауының өзі латыншадан аударғанда «оңтүстік» деген мағына береді. Өйткені Аустралия түгелімен оңтүстік жарты шарда жатыр, оңтүстік тропик шеңбері оны дәл ортасынан кесіп өтеді. Ауданының кіші болуына қарамастан, материк табиғатының өзіндік ерекшеліктері бар:
Аустралия – Жер шарындағы ең аласа материк, орташа биіктігі – 215 м.
Аустралия – сөнбеген жанартаулары жоқ бірден-бір материк.
Аустралия - Жер шарындағы ең құрғақ материк: оның 2/3 бөлігін шөлді аймақтар алып жатыр.
Материктің басқа құрлықтардан ертерек бөлініп қалуына байланысты мұнда алғашқы сүт қоректілер (жұмыртқа салушылар мен қалталылар) мен биік ағаштар эвкалипттер (биіктігі 100 м-ден асады) сақталып қалған
Материк жағалауындағы ұзындығы 2300 км, ені 2 км-ден 150 км-ге дейін жететін Жер шарындағы ең ірі маржандық құрылым – Үлкен Тосқауыл рифі орналасқан.
Аустралия материгінің жерін бір ғана ел – Аустралия Одағы алып жатыр.
Материктің теңіз деңгейінен ең биік орналасқан нүктесі – Үлкен Суайрық жотасының оңтүстігіндегі биіктігі 2228 м Косцюшко тауы, теңіз деңгейінен ең төмен орналасқан нүктесі – Эйр көлінің деңгейі (-16м).
Географиялық орны. Аустралия оңтүстік жарты шардың басқа материктерінен оқшау орналасқан. Тек солтүстігінде Азияның аралдарымен жалғасады. Материктің жағалауындағы нашар тілімденген, материктің оңтүстік-шығысында ғана бірнеше қолайлы қойнаулар кездеседі. Аустралия жағалауларын Тынық және Үнді мұхиттарының жылы сулары шайып жатыр. Мұхиттағы судың беткі температурасы жазда +28ºС-қа жетсе, қыста +20ºС-тан төмен түспейді. Сондықтан материк жағалауларын бойлай, әр түрлі пішіндегі маржандық құрылымдар көптеп кездеседі. Толысу кезінде ғана кемелер олардың арасымен ашық мұхитқа шыға алады. Аустралияны жан-жағынан мұхит сулары шайып жатқанымен , оның көпшілік бөлігіне жауын-шашын өте аз түседі. Бұл жағалау бойымен суық ағыстардың өтуімен және материктің оңтүстік тропик үстіндегі орнымен байланысты. Ал жылы ағыстар өтетін солтүстік және шығыс жағалауларында ылғал біршама мол түседі.
Жаңа сабақты бекіту:
Аустралия географиялық орны жағынан Африканың қандай бөлігіне ұқсас болып келеді?
«Материктер мен мұхиттардың зерттелу кезеңдері» тақырыбы бойынша Аустралияның зерттелу тарихындағы маңызды оқиғаларды еске түсіріңдер.
Аустралияның жер бедері қандай, оны Африканың жер бедерімен салыстырыңдар.
Физикалық картаны пайдалана отырып, материкте кең таралған пайдаоы қазбаларды атаңдар.
Қорытынды: Бүгінгі сабақта, Аустралия және мұхит аралдарын, географиялық орнын және жер бедері мен пайдалы қазбаларын айтып түсіндірдім.
Үйге тапсырма: §53-оқуға. Кескін картаға Аустралия орталығын салып келу.
