«Атаж?рт» этногеографиялы? ойын

ШҚО Абай ауданы, Архат ауылы

«С.Бекбосынов атындағы орта мектебі «КММ

«Атажұрт» этногеографиялық ойын

Пәні: География

Пән мұғалімі: Елубаева Г.А

2015-2016 оқу жылы

Мақсаты: Оқушылардың өздерінің ата жұрты,мекені,отаны Қазақстан туралы алған білімдерін сарапқа салып талдауға ,өз елін, жерін,қорғай білуге,табиғат байлықтарын көздің қарашығындай сақтауға және топтық жұмыс барысында ұйымшылдыққа,еркіндікке,ізденімпаздыққа баулу.

Тауды көрсең,күн көзімен таласқан,

Аспан көрсең,ай мен Күнге жол ашқан

Менің байтақ Республикам таулары,

Менің көгім мөлдіреген сол аспан

Республикам! Күндей күлген шығыстан,

Асыл елім жан жүректі ұғысқан

Ата-бабам аңсап өткен бақытпен,

Алтын бесік- Қазақстан-Гүлстан

Ең алдымен ойынға қатысқалы отырған командалармен таныстырып өтейін.

Оң жақта Ертіс командасы

.Капитаны 9 сынып оқушысы Махмутова Айзада

Мүшелері. 8 сынып оқушысы Төлеуғазиев Едіге

6 сынып оқушысы Қанатбекұлы Ернат

Сол жақта Есіл командасы.

Капитаны 9 сынып оқушысы Қайроллаева Индира

Мүшелері. 8 сынып оқушысы Қуатбай Аяулым

7 сынып оқушысы Махмутова Айсәуле.

Әділқазылар алқасы. Биология пәнінің мұғалімі Нығыметжанова Г.Қ

Тарих пәнінің мұғалімі Демеуова Ә.Т

Ойын 5 кезеңнен тұрады.

1.Өткел

2. Белес

3. Бекет

4. Асу

5.Жерұйық

І кезең ӨТКЕЛ. Команда капитанына 5 сұрақ қойылады.30 секунд беріледі.Әр сұраққа 10 ұпай«Өткелде» жинаған ұпайларыңыз «Алтын қорда» сақталынады.

ЕРТІС команда капитанына арналған сұрақтар.

1.Өскемен,Павлодар,Семей арқылы ағып өтетін қай өзен.-Ертіс

2.Атырау Қазақстанның қай бөлігінде орналасқан?-Батысында

3.Орал тауынан бастауын алатын өзен?-Жайық

4.Өскемен қаласынан шығысқа қарай 150 шақырым жерде орналасқан қандай қала?-Зырян

5.Қазақстан Республикасының ең биік нүктесі қалай аталады,биіктігі қанша?-Хан Тәңірі 6995 м

ЕСІЛ команда капитанына қойылатын сұрақтар.

1.Қазақстанның тұңғыш астанасы қай қала? Орынбор

2.Қазақстан Республикасының туының авторы кім? Ш.Ниязбекұлы

3. Қазақстан Республикасының ең төменгі нүктесі? Қарақия ойысы -132 м

4.Қазақ хандығының негізін қалаған хандар? Керей мен Жәнібек

5.ҚР тәуелсіздігін алғаш таныған мемлекет? Түркия

ІІ кезең «БЕЛЕС»

Әр командаға екі сұрақ қойылады.Ойлануға

1 минут.10 ұпай беріледі.Қосымша көмек алса 5 ұпайы кемиді.

Ереже бойынша ұпайы көп командадан бастаймыз.

Ертіс командасы.

1.Ұзындығы батыстан шығысқа қарай 2000 шақырымға созылып жатыр.Тау жүйесінің ең биік шыңы-Мұзтау.Негізгі бөлігі Ресей жерінде жатыр.Қазақстан жеріне таудың оңтүстік батыс бөлігі ғана кіреді.Бұл қай тау?

Жауабы.Алтай.

2.Қаланың іргетасы 1720 жылы қаланған.1939 жылы облыс орталығы болып бекіді.Мұнда өнеркәсіп орындары,қорғасын-мырыш,титан-магний комбинаты,су электр стансасы бар.Бұл қай қала? Жауабы .Өскемен

Есіл командасы.

1.Орта Азияның солтүстік батысы мен Қазақстанның оңтүстік батысындағы үлкен аумақты алып жатқан ойпаң өңір.Қазақстанға оның тек солтүстік бөлігі ғана кіреді.

Бұл қандай ойпат? Жауабы. Тұран ойпаты.

2.Бұл қала VІІ-VІІІ ғасырларда Ұлы Жібек жолында орналасқан сауда және қолөнер орталығы.Бұл қай қала? Жауабы. Тараз қаласы

ІІІ кезең «Бекет»

Бұл кезеңде топ жанкүйерлеріне сұрақ қойылады.Екі мүмкіндіктеріңіз бар,яғни қате болса екінші оқушы жауап беруге болады.Алған ұпайларыңыз командаға қосылады.

І топ жанашырларына сұрақ

1.Алтайдағы ең әдемі көлдердің бірі.Бұл көлдің тарихы мынадай.

Аңшы бұғыны атып жаралайды.Жараланған бұғының артынан ере келіп,біраз жүрген соң бұғының буы бұрқыраған бұлақтың ортасында шомылып тұрғанын көреді.Сонымен бұл жер аңшының атымен аталып кетті.Судың құрамында кремний,кальций,натрий бары анықталды.

Бұл қай жер ,қайда орналасқан? Жауабы. Алтайда. Қатоңқарағай ауданы

Рахман қайнары.

ІІ топ жанашырларына сұрақ

Сиқыршы шебер бір затты қолына алып,оған былай депті.Адамзатқа қызмет етуге аттанар алдында сен білуге тиісті 4 нәрсе бар.

1.Сен көп нәрсе жасай аласың,бірақ біреудің көмегіне сүйене отырып қана.

2.Өзің жіберген қателерді өзің түзетуге мүмкіндігің болады.

3.Сенің ең маңызды бөлігің сыртыңда емес,ішінде болады.

4.Қандай жағдайда қолданса да артыңда із қалдыруың керек.Қашан жарамсыз болып қалғанша,үнемі жұмыс жасауға тиістісің.

Жауабы :Қалам

ІV кезең «АСУ»

«ЕҢ,ЕҢ,ЕҢ...»

І топ

1.Ең терең көл.......... Байкал 1620 м/Еуразияда материгінде/

2.Ең үлкен арал........... Гренландия

3.Ең терең шұңғыма.........Мариана 11022 м/ Тынық мұхитта/

4.Ең ыстық материк............. Африка

5.Ең халқы көп материк.................Еуразия

6.Ең кішкентай құс........Колибри

7.Ең ірі құс.............Түйеқұс

ІІ топ

1.Ең ылғалды материк.........Оңтүстік Америка

2.Ең ірі көл..........Каспий

3.Ең биік шың............Джомолунгма 8848м

4.Ең халқы көп мемлекет............. Қытай

5.Ең биік сарқырама.............. Анхель 1054 м/Оңтүстік Америка/

6.Ең ұзын өзен..........Ніл/Африкада/

7.Ең кішкентай мемлекет.........Ватикан

«Жерұйық» кезеңіне жеңген команда барады.

Ситуациялық сұрақ.

Сіздер бейтаныс жерге кемемен жүріп келіп,

сол жердегі ғажайып аңдарды көріп сол жер тұрғындарынан бұлар қалай аталады деп сұрағанда, олар сіздерге«кенгуру» деген сөзден басқа сөз айтқан жоқ.Сіздер қай жерге келдіңіздер және адамдар не деп жауап берді.

Жауабы.Аустралия материгі.Жергілікті халық тілінде «кенгуру» сөзі «түсінбедім»деген мағынаны білдіреді.