Та?ырыбы: Астрономия ?ылым ретінде, ж?лдызды аспан
Ма?саты:
Білімділік: Ж?лдызды аспанды ??гімелесу ар?ылы т?сіндіру.
Дамытушылы?: Галактика, ж?лдыздар ж?лдыздар ж?йесі туралы мысал келтіру ар?ылы ой-іскерліктерін дамыту.
Т?рбиелік: П?нге деген ?ызы?ушылы?тарын арттыру. Адамгершілікке т?рбиелеу.
Саба? барысы:
- ?й тапсырмасын тексеру, с?рау.
- Жаратылыстану ?ылымдары ?андай топтар?а б?лінеді?
- Энцеклопедист – ?алымдар кімдер?
- Ежелгі ?алымдарды? д?ниеге келуі жайлы ??гімеле?
- Жа?а та?ырыпты т?сіндіру.
Ж?лдызды аспан – аспан к?нбезінде к?рінетін шыра?тарды? жиынты?ы. Т?нде жай к?збен аспан ке?істігінен ауа – райы жа?сы жа?дайда, бір мезгілде 2,5 мы?дай ж?лдызды к?руге болады. Ж?лдыз дегеніміз - бірнеше мы? градус температура?а дейін ?ызып т?р?ан аспанны? жары? денесі. Ал к?нні? бізге ?лкен болып к?рінуіні? себебі, ол Жерге бас?а ж?лдыздардан г?рі к?п жа?ын. Ал ?рбір ж?лдызды, бізден ?те алыста т?ратын К?н деп есептеуге болады. Біздер ?шін барлы? ж?лдыздар ?лемі біры??ай айналып ж?реді де, Темір?азы? ж?лдызы орнынан жылжымайтын сия?ты к?рінеді.Шынды?ында ж?лдыздар емес, бізді? Жер ?аламшарымыз айналады. Ал Темір?азы? ж?лдызы ?рдайым солт?стік ба?ытты к?рсетеді. Мы?да?ан жылдар б?рын адардар жары? ж?лдыздарды ойша топтастырып шо?ж?лдыздарды? орналасу реттілігіні? белгілі бір н?рсеге ??састы?ын ескеріп олар?а жануарларды?, а?ыз ??гімеге ар?ау бол?ан басты кейіпкерлерді? аттарын берген. Соны? н?тижесінде біздерге таныс Таразы, Айдаhар, Жолбарыс, Жираф, ?лкен ж?не Кіші Жеті?ара?шы, Торпа? деген сия?ты шо?ж?лдыздар т.б. пайда болды.
Ашы? айлы т?нде аспанда сансыз ж?лдыздар жар?ырап к?рініп т?рады. Оларды? к?рінетінін, к?рінбейтіні? жина?тап адамдар ?арышты? ке?істік деп атайды. Бізді? ?арышты? ке?істігімізде сансыз ж?лдыздармен бірге ?аламшарлар, ша? – тоза?ды б?лттар мен газдар бар. Б?ларды? барлы?ы ке?істікте шашырап орналасып, ?дайы ?оз?алыс?а т?седі. Жеке ж?лдыздарды? тобын Галактика деп атаймыз. Былай ?ара?анда ?арышты? ке?істіктегі м?хитты? аралда сия?ты. Соны? бірі бізді? Галактикамыз – ??сжолы. ??сжолыны? ?зі миллионда?ан ж?лдыздардан т?ратын. Ж?лдыздар ж?йесі. ?рбір ж?лдызды? К?н сия?ты ?з ж?йесі бар. К?н де бас?а ж?лдыздар сия?ты Галактиканы? орталы? н?ктесінен шамамен 250 миллион жылда айналып ?теді. Б?л уа?ытты Галактикалы? жыл деп атайды.
- Саба?ты бекіу.
- Ж?лдыз дегеніміз не?
- Шо?ж?лдыздар дегеніміз не?
- Аспанда Темір?азы? ж?лдызын ?алай табу?а болады?
- Галактика дегеніміз не?
- Галактика ішінде ж?лдыздар ?алай орналасады?
- ?й тапсырмасы:§4-5 о?у.