О?ушылар?а XXI ?асырды? талабына с?йкес сапалы білім, саналы т?рбие беру, ?рбір м??алім саба?тарын білім-біліктілігін дамыту?а ы?пал ететін міндетке сай ?йымдастырып отыруы керек. Саба? барысында жеті модульдерді? д?рыс, ж?йелі ы?палдастыруы н?тижелі болуы керек. Тізбектелгенсaбa?тaрымдaжоспар?а сай модульдерді ?зара бір-бірімен байланыстырдым. Жетiмoдульдiкіріктіре отырып, ?ыс?а мерзімді жоспарыма ?олданылатын ?діс-т?сілдер мен негізгі дерек к?здерінсаба? барысында ?олдандым. Caбa? ?ту бaрыcындa о?ушылар ж?пты?, тoпты?, ?жымды? ж?мыcжacaйoтырыпдaмубa?ытынзeрттeді. О?ушылaрды??зiн-?зi реттеуде, ынтымa?тacты?aтмocферacын??рaoтырыптoпережеci ??рылды. Coлереженiтопты? ж?мыс барысында ?рдaйымеcтерi?де ?стау керектігін білді. ?р саба?та топ ережесіне ба?ына отырып, о?ушылар жан-жа?ты ізденіп, бір-біріні? пікірін ты?дап, ортада талдап, д?лелдер келтіріп, ?йымшылды? пен ауызбіршілікке болу керектігіне то?талып ?тілді.
Жа?а саба?тарды? ма?ынасын ашуда топты? ж?не ж?пты? ж?мыстар орындалу барысында о?ушыларды? ?йымшылды?пен бірігіп ж?мыс жасау болып табылады. Сонды?тан саба? барысында т?рлі ?діс-т?сілдерді ?олдана отырып, о?ушыларды? ойлай білу да?дыларын, топты? ж?мыс жасау ар?ылы теориялы? ойлауын дамыту, ?зара ты?ыз ?арым-?атынас орнату?а, к?шбасшылы??а жетелеу.
«О?у мен жазу ар?ылы сын т?р?ысынан ойлауды дамыту» технологиясымен ж?мыс жасау кезінде б?л саба?тар баланы? танымды? белсенділігін арттыру?а, ?з бетінше білім aлy?a, шы?армашылы?ын ?алыптастыру?а ы?пал етеді. Саба?та сын т?р?ысынан о?ыту технологиясыны? стратегияларын пайдалана отырып, балаларды? ?сыныс-пікірлерін еркін айт?ызып, ойларын ?штау?а ж?не ?здеріне деген сенімін арттыру?а м?мкіндік ту?ызып отырдым. ?рбір ?діс о?ушыларды? ойлауына ж?не ?иялына негізделіп келеді. Баланы? тере?де жат?ан ойын дамытып, оларды с?йлеуге, д?лелдеуге ?йретеді. О?ушылар сол ойлары пікірлерін ?йымшылды?пен, ауызбіршілікпен бірігіп ж?мыс жасады. Тізбектелген саба?тарымды ?ту барысында о?ушылар?а топ?а б?луді? уа?ыт шектеулігіне байланысты сан атауымен, т?рлі-т?сті стикерлермен, географиялы? атаулары бар ?има ?а?аздарды та?дау ар?ылы, т?рлі нысандарды мозайка ?дісімен ??растыра алуды? т?рлерін ?олдандым. 7 сыныпта?ы тізбектелген саба?ымны? ?н бойында?ы негізгі б?лімінде о?ушылар топтасып ж?мыс жаса?анда ?р топ?а тапсырма беріп отырдым. Сол тапсырма барысында олар топтасып ж?мыс жасады. ?р топ жеке-жеке ?зіне берілген тапсырманы орындады.Тапсырманы бейнелеп бол?ан о?ушылар сол та?ырыпты? мазм?нын ашып айтуда, ?р т?рлі жас шамасында ?зін-?зі ба?алау?а жауапкершілікті ж?зеге асырды.
?й тапсырмасын тексеруде к?біне ж?пты? тексеруді ?олдандым. Себебі балалар бір-біріні? пікірін ты?дап орта? шешімге келуді ?йренді. Сол тапсырмаларда семантикалы? карта, с?йкестендіру тесті, с?ра?тар?а жауап немесе ?лестірмелі ?а?азда тест с?ра?тары ар?ылы, картадан географиялы? нысандарды табу бойынша балалар ?шін тиімді болды. Б?л ?дістер ?те тиімді болды.
Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Просмотр содержимого документа
«І жарты жылды? рефлексивті есебі»
Қазақстан Республикасы педагог кадрларының біліктілігін арттырудың деңгейлі бағдарламалары аясында үшінші (базалық) деңгей бағдарламасы бойынша сертификатталған география пәні мұғалімі Ақбердиева Алия Махмудқызының
І жарты жылдық рефлексивті есебі
2015-2016 жаңа оқу жылына оқытудaғы cындaрлы oқыту тәciлiнiң тeoриялық нeгiздeрiн игeругe бaғыттaлғaн бaғдaрлaмaсына сүйене отырып жоспарымды 5 сыныптарға жаратылыстану пәнінен, 6 сыныптарға физикалық география пәнінен, 7 сыныптарға материктер мен мұхиттар география пәнінен орта мерзімді жоспар құрдым. Сабақтың мақсаты мен күтілетін нәтижесіне, қолданылатын әдіс-тәсілдеріне және пайдаланатын дерек көздері бойынша сабақтың кезеңдерін бағдарламаға сәйкес құрып алдым. Олар үш кезеңнен тұрaды.
Оқушыларға XXI ғасырдың талабына сәйкес сапалы білім, саналы тәрбие беру, әрбір мұғалім сабақтарын білім-біліктілігін дамытуға ықпал ететін міндетке сай ұйымдастырып отыруы керек. Сабақ барысында жеті модульдердің дұрыс, жүйелі ықпалдастыруы нәтижелі болуы керек. Тізбектелгенсaбaқтaрымдaжоспарға сай модульдерді өзара бір-бірімен байланыстырдым. Жетiмoдульдiкіріктіре отырып, қысқа мерзімді жоспарыма қолданылатын әдіс-тәсілдер мен негізгі дерек көздерінсабақ барысында қолдандым. Caбaқ өту бaрыcындa оқушылар жұптық, тoптық, ұжымдық жұмыcжacaйoтырыпдaмубaғытынзeрттeді. Оқушылaрдыңөзiн-өзi реттеуде, ынтымaқтacтықaтмocферacынқұрaoтырыптoпережеci құрылды. Coлереженiтоптық жұмыс барысында әрдaйымеcтерiңде ұстау керектігін білді. Әр сабақта топ ережесіне бағына отырып, оқушылар жан-жақты ізденіп, бір-бірінің пікірін тыңдап, ортада талдап, дәлелдер келтіріп, ұйымшылдық пен ауызбіршілікке болу керектігіне тоқталып өтілді.
Жаңа сабақтардың мағынасын ашуда топтық және жұптық жұмыстар орындалу барысында оқушылардың ұйымшылдықпен бірігіп жұмыс жасау болып табылады. Сондықтан сабақ барысында түрлі әдіс-тәсілдерді қолдана отырып, оқушылардың ойлай білу дағдыларын, топтық жұмыс жасау арқылы теориялық ойлауын дамыту, өзара тығыз қарым-қатынас орнатуға, көшбасшылыққа жетелеу.
Талантты және дарынды балаларды оқыту
Оқушылардың жас ерекшеліктеріне сәйкес оқыту және оқу
«Оқу мен жазу арқылы сын тұрғысынан ойлауды дамыту» технологиясымен жұмыс жасау кезінде бұл сабақтар баланың танымдық белсенділігін арттыруға, өз бетінше білім aлyғa, шығармашылығын қалыптастыруға ықпал етеді. Сабақта сын тұрғысынан оқыту технологиясының стратегияларын пайдалана отырып, балалардың ұсыныс-пікірлерін еркін айтқызып, ойларын ұштауға және өздеріне деген сенімін арттыруға мүмкіндік туғызып отырдым. Әрбір әдіс оқушылардың ойлауына және қиялына негізделіп келеді. Баланың тереңде жатқан ойын дамытып, оларды сөйлеуге, дәлелдеуге үйретеді. Оқушылар сол ойлары пікірлерін ұйымшылдықпен, ауызбіршілікпен бірігіп жұмыс жасады. Тізбектелген сабақтарымды өту барысында оқушыларға топқа бөлудің уақыт шектеулігіне байланысты сан атауымен, түрлі-түсті стикерлермен, географиялық атаулары бар қима қағаздарды таңдау арқылы, түрлі нысандарды мозайка әдісімен құрастыра алудың түрлерін қолдандым. 7 сыныптағы тізбектелген сабағымның өн бойындағы негізгі бөлімінде оқушылар топтасып жұмыс жасағанда әр топқа тапсырма беріп отырдым. Сол тапсырма барысында олар топтасып жұмыс жасады. Әр топ жеке-жеке өзіне берілген тапсырманы орындады.Тапсырманы бейнелеп болған оқушылар сол тақырыптың мазмұнын ашып айтуда, әр түрлі жас шамасында өзін-өзі бағалауға жауапкершілікті жүзеге асырды.
Үй тапсырмасын тексеруде көбіне жұптық тексеруді қолдандым. Себебі балалар бір-бірінің пікірін тыңдап ортақ шешімге келуді үйренді. Сол тапсырмаларда семантикалық карта, сәйкестендіру тесті, сұрақтарға жауап немесе үлестірмелі қағазда тест сұрақтары арқылы, картадан географиялық нысандарды табу бойынша балалар үшін тиімді болды. Бұл әдістер өте тиімді болды.
Сыни тұрғыдан ойлауға үйрету
Постермен жұмыс және оқу
Талантты және дарынды
балаларды оқыту
Жаңа сабақты оқушылар бір-біріне топта, жұпта түсіндірді. Джигсо әдісі 5 сыныптарға ауырлық жасады. Себебі оқушылар өз ойларын ашық, толық жеткізе алмады. 6 сыныптар сабақ түсіндіру барысында «Фишбоун» әдісі арқылы үй тапсырмасы немесе жаңа сабақты меңгеру мақсатында топтасып ортақ шешімге келулері тиімді болды. Өйткені топтағы әр бір оқушы сабаққа дайын болуы керек, жауапкершілікті сезінді. 7 сыныптың оқушылары постермен жұмыс жасауда тек керекті, нақты дәлелдер келтірумен ғана шектелмей өздерінің ізденген қосымша мәліметтеріне сүйене отырып жоба қорғаудың жолдарын осылай ерекшелендіре білді. ал 5 сыныптар араларында көбінесе постерге суреттер қолданған. 5 сыныптарға ең тиімді болған әдіс ол сәйкестендіру. Олар бұл кезеңде берілген уақытта белсене қатысып тез ұғынып орындай алды.
Әр сабақ оқушыларды сабақтан бір сәт сергітіп алу мақсатында сергіту сәтін ұйымдастырып тұрдым. Әсіресе сергіту сәті 5 сынып оқушыларына өте ұнады. Сондай-ақ 5 және 6 сыныптарда бірнеше кедергілер де кездесті. Негізінен бұл кедергілер жаңа сабақты өтудегі қиыншылықтарға байланысты.Себебі оқушылар дәстүрлі қалыптасқан сабақ түрлеріне үйреніп қалған және олар топқа бөліп оқуға үйренбегендіктен қиындықтарға тап болдым.Оқушылар сабақ барысында топқа бөлгенде әркім өз досымен отырғысы келді. Сол үшін осы қиындықтарды болдырмау үшін өзімнің іс-тәжірибеме өзгеріс ендіріуім керек болды.Атап айтар болсам сабақтарымды дұрыс жоспарлап,топтарды түрлі әдістермен бөлуім керек екен деген оймен сабақтарымның кезеңдерінде өзгерістер енгізіп отырдым.
Оқушылардың тақырып бойынша өз ойларын білдіруіне мүмкіндік берді, сабақ өту барысында тапсырмалар кезеңінде оқушылардың орындаулары бойынша олардың қандай деңгейде екендігін түсінуге көмектеседі. Диaлoгтioқытудыcaбaқтaрымдaтиiмдiпaйдaлaнудаcұрaққoю, cұрaққaқaрaйжaуaпaйтылғaндиaлoгтiкoқытутәciлiжaқcы нәтиже көрcеттi. Дәcтүрлioқытужүйеciндеoқушыныбaғaлaудa тек мұғaлiмнiңғaнaықпaлыбoлaтын, бaғaлaудыжaқcымеңгерiп, әр caбaқтaрымдaқoлдaнуүшiнтoптық, жұптық, жеке жұмыcтaржacaтыпcaбaқтaрымдaтиiмдiпaйдaлaндым. Ал формативті бағалауды сабақта жиі қолданып отырдым. Сабақты бекітіп, қорытындылауда кері байланыс жасатып отырдым.
Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау
Оқыту мен оқудағы жаңа тәсілдер
Бағдарлама аясында модульдерді ықпалдастыра отырып әдіс-тәсілдерді тиімді пайдалану барысында оқушылардың қызығушылығын арттырады, дәстүрлі сабаққа қарағанда сындарлы оқыту бағытында тапсырмаларды топтық, жұптық, жеке орындау орын алды.Талантты және дарынды балаларды оқыту модульі бойынша топ арасынан белсенді оқушылар байқалды. Оқушылардың ізденістері, бір-біріне көмектесуі және тапсырманы ауызбіршілікте орындауы байқалды. Көшбасшылықты басқару жағынан топ арасынан жарып шығып шығармашылық жағынан және бағыт бағдар беріп отырған тұстары да білінді.
2015-2016 оқу жылының ІІ тоқсандағы тізбектелген сабақтар бойынша орта мерзімді жоспарға сәйкес қысқа мерзімді жоспар құрып алдым. Жоспарымда модульдерді ықпалдастыра отырып, әдіс-тәсілдерді жоспарлап отырдым. Екінші тоқсандағы 6 сыныптарда сабақтарым жағымды әсерлермен орын алды. Алдымен шаттық шеңбері тренингінде сыныпта оқушыларға психологиялық ахуал дайындығы ұйымдастырылды. Себебі шаттық шеңберінде бір-біріне жылы лебіздерін білдіруден басталды және ол оқушыларға ұнады. Топқа бөлу барысында оқушылар арасында келіспеушіліктер орын алды. Топты төрт топқа бөлуде әр топта 8 оқушыдан болғандықтан шуылдап кетті. Келесі сабағымда 5 топқа бөлсем тиімді болар деп ойыма түйіп қойдым. Үй тапсырмасын сұрауда автордың орындығы әдісін қолдандым. Оқушылар отырған оқушыға бірнеше сұрақтар қойып, ол оқушы жауап беріп үй тапсырмасына дайындығын көрсете алды. Бұл әдістің тиімді тұсы оқушылардың сабаққа деген қызығушылығы мен ынтасын оята алады.
7 сыныппен ашық сабақ өттім. Сабағымда модульдерді кіріктіре отырып,
АКТ-ны тиімді қолдану тиімді болды. Сабақ бастамас алдын сыныпқа жағымды ахуал орнатудан бастадым, топқа бөлу арқылы ынтымақтастық атмосферасын қалыптастырдым.
Сұраққа жауап беру кезеңі
Топқа бөліну кезеңі
Түспен топқа бөлгенде қима қағаздың артында сөздер болды, ол сөздерді оқи отырып жылы лебіздерін білдіргенмен тең болды. Әрі сергіту сәті орындалды. Топқа бөлінуде оқушылар жақсы көңіл күйде болды. «Ассоциация», «Семантикалық карта», «Жеңілден ауырға» стратегиясы, картамен жұмыс жасау, қима қағаздағы үлестірмелер, қорап ішіндегі сұрақтар, сәйкестендіру, автордың орындығы, т.б. әдіс-тәсілдермен сабақ қызықты өтті. Арине әр сабақта сәтті және сәтсіз тұстары болады.
Сәтсіз тұстары: уақыт үнемделмеді, тапсырма орындау барысында өзара түсінбеушілік орын алды, АКТ-ны қолдануда техникалық ахуалдар болды және бағалау барысында белгілі критерийлер арқылы топта өзара бағалау кейбір тұста тиімсіз болды. Оларды жою жолдарын келесі сабақта жоспарлауға алдым.
Сәтті тұстары: топқа бөлінуде психологиялық ахуал орын алды, жақсы көңіл күйде болды, жеңілден ауырға әдісінде картамен жұмыс жасау оқушыларға жеңіл болды, эссе жазуда топта ұйымшылдық әрекетімен шапшаң қимылдады, эссені жақсы оймен жазған.
Оқушылардың І жарты жылдық бойынша білім сапасының
пайызбен есептелген көрсеткіші
Пәні
І тоқсан
ІІ тоқсан
Сыныбы
Оқушы
саны
Көрсеткіш
Сыныбы
Оқушы
саны
Көрсеткіш
Өзгеріс
Жаратылыстану
5 «Ә»
35
45 %
5 «Ә»
34
73 %
+28 %
5«В»
33
56 %
5 «В»
33
69 %
+13 %
Физикалық география
6 «Ә»
31
75 %
6 «Ә»
30
80 %
+5 %
6 «В»
30
56 %
6 «В»
30
76 %
+20 %
Материктер мен мұхиттар географиясы
7 «Ә»
28
62 %
7 «Ә»
28
78 %
+16 %
7 «В»
27
35 %
7 «В»
27
48 %
+13 %
І жарты жылдық бойынша диаграмма түрде көрсеткіші
І тоқсан бойынша білім деңгейінің көрсеткіші жақсы. Жоспар құру мақсатында уақыт тиімсіз болды. Топтық жұмыс орын алғанда кейбір әдіс-тәсілдердің тиімсіз қолдануы себеп болды. ІІ тоқсанмен салыстырғанда жаратылыстану пәнінен 5 «Ә» сыныбының пайыздық көрсеткіші +28 % - ға, 5«В» +13 %-ға көтерілді. Көтерілуіне себеп топ ішінде белсенді қатысулары. Қызығушылықтарының артуы. Физикалық географиядан 6 «Ә» сыныбының пайыздық көрсеткіші +5 % - ға, 6«В» +20 %-ға көтерілді. Бұл сыныптарда білімнің бұндай деңгейде көтерілуіне тақырыптардың оңай болуы, үздік оқушылардың үлгерімі төмен оқушыларды сабаққа тартуы. Материктер мен мұхиттар географиясы пәні 7 «Ә» сыныбының пайыздық көрсеткіші +16 % - ға, 7«В» +13 %-ға көтерілді. Өтілетін жаңа тақырыпты оқушылар алдын – ала үйде дайындалып, талқылап келулері себеп болды.
Нәтижесінде, оқушылар топпен жұмыс жасауды, бір-бірін тыңдауды, пікірлесе отырып өздеріне берілген тапсырманы қағаз бетіне түсіруді және өз білгендерін өзгеге үйретуге бейімделді. Келешекте ары қарай тәжірибемді жаңа тың идеялармен толықтырып, сындарлы оқытуды өз сабақтарыма үнемі пайдаланып оқушылардың қызығушылығын арттыра отырып, білімді азамат болуларына өз үлесімді қоссам деймін. Осы білім берудегі жеті модуль арқылы оқушылардың ізденімпаздылығын арттыруды және оқушылардың өз беттерінше шешім қабылдауы, еркін өз ойларын, өз сөйлеуі, топтық жұмыста мейлінше түрлі тәсілдермен өткізу және уақытты үнемдейтіндей түрлерін қолдануым керек, өзін-өзі бағалауы, жолдастарына сыни көзқараспен қарауы оқушылардың зейінін арттыруда пайдасы көп екеніне көз жеткіздім.
Алдағы мақсаттар мен міндеттер:оқытудың жаңаша тәсілдері бойынша оқыту тиімді деп санаймын. «Білімдіден шыққан сөз, талаптыға болсын кез» деген ұлы Абай сөзімімен ойымды түйіндеп, келешекте оқытудың жаңаша тәсілі бойынша тәжірибемді дамыту жолында тынбай іздене жұмыс жасаймын деп отырмын.Әрбір ұстаз Отанын шексіз сүйетін , білімді, іскер, рухани іскерлігі мол, парасатты , жан-жақты жетілген ұрпақ дайындауға міндетті.
