География (гр. γεωγραφ?α, «жерді сипаттау» деген ма?ына береді: гр. γα?α — «Жер» ж?негр. γρ?φειν — «сипаттап жазу», «суреттеу»[1]) — жер беті таби?аты туралы, халы?тар мен оларды? шаруашылы? іс-?рекеттерін зерттейтін ?ылым:
- Жерді? географиялы? ?абы?ын зерттейтін ?ылымдар кешені. Географиялы? ?ылымдарды? зерттеу нысандары: геосфера (биосфера, атмосфера, литосфера,гидросфера ж?не жер ?абаты) ж?не геож?йелерді (ландшафтты, таби?и айма?тарды, биогеоценозды т.б.)[2]
- белгілі бір территорияны? айма?ты?, нысанны?, ??былысты? немесе процесті? уа?ыт пен ке?істікке байланысты ерекшеліктері туралы білім жиынты?ы (мысалы, м?хиттар мен ??рлы?тар географиясы, ?аза?стан географиясы, дала географиясы,?леуметтік география, тарихи география).[3][4]
Географияны? зерттеу нысаны - ?р т?рлі д?режедегі географиялы? орта компоненттеріні? орналасуы мен ?зара ?рекеттесу за?дары мен за?дылы?тары болып табылады. Зертеу нысаныны? к?рделілігіне ж?не ке?дігіне байланысты география п?ні орта? географиялы? ?ылымдар ж?йесін ??райтын бірнеше мамандандырыл?ан (салалы?) ?ылым т?рлеріне б?лінеді. Оларды? ішінде ерекше аталатындар: жаратылыстану география ?ылымдары (физикалы? география, жерді? географикалы? ?абы?тарын тану ?ылымы, тoпыра?тану, климатология,гляциология, гидрология, океанология, палеография) ж?не ?о?амды? географиялы? ?ылымдар (?леуметтік-экономикалы? география, тарихи география). Кейде географиялы? картографияны да жеке ?ылым ретінде б?ліп айтады.[5]
Географиялы? зерттеулерді? басты міндеті — таби?ат ресурстары мен жа?дайларын жан-жа?ты зерттеу, оларды тиімді пайдалануды?, ?ндіргіш к?штерді орналастыру мен дамытуды?, таби?атты ?ор?ауды? ж?не ?алпына келтіруді? ?ылыми негіздерін жасау[6].
