Же?іл ?нерк?сіп

Же?іл ?нерк?сіп

}Же?іл ?нерк?сіп - халы? т?тынатын к?пшілік ?олды заттар, е? алдымен, мата, іш ж?не сырт киімдік трикотаж, ш?лы?-?йы? б?йымдарын, ая? киім, тігін ж?не галантерея б?йымдарын ?ндіретін салалар мен к?сіпорындар жиынты?ы же?іл ?нерк?сіпті? негізгі салалары — ма?та-мата, зы?ыр, ж?н, жібек, кендір-кенеп, ая? киім, был?ары ж?неа? терісі б?йымдарын ?ндіретін салалар.

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?

Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.

Быстро и объективно проверять знания учащихся.

Сделать изучение нового материала максимально понятным.

Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.

Наладить дисциплину на своих уроках.

Получить возможность работать творчески.

=> ПОЛУЧИТЬ СУПЕРСПОСОБНОСТИ УЧИТЕЛЯ <=

Просмотр содержимого документа
«Же?іл ?нерк?сіп »

Жеңіл өнеркәсіп

География 9 сынып

Мұғалім: Калиева Маржан Темерханкызы

Тихоокеан орта мектебі

Жеңіл өнеркәсіп - халық тұтынатын көпшілік қолды заттар, ең алдымен, мата , іш және сырт киімдік трикотаж , шұлық-үйық бұйымдарын, аяқ киім , тігін және галантерея бұйымдарын өндіретін салалар мен кәсіпорындар жиынтығы жеңіл өнеркәсіптің негізгі салалары — мақта-мата , зығыр , жүн , жібек , кендір-кенеп , аяқ киім , былғары жөне аң терісі бұйымдарын өндіретін салалар.

Жеңіл өнеркәсіптің мақсаты -

тұрғындардың әдемі, ең бастысы тиімді - жоғары сапалы киіммен қамтамасыз ету. Қазақстанның жеңіл өнеркәсібінің жақсы шикізат базалары тар: мақта, жүн, табиғи былғары. Дегенмен, ол экономикадағы "шешімін таппаған" сала болып есептеледі .

Жеңіл өнеркәсіп - материалдан гөрі еңбекті көп қажет ететін , экологиялық жағынан таза және көбінесе әйелдер қызметінің саласы. Өнеркәсіптің өнімі және өңделген шикізатты тасымалдауға қолайлы, әрі ұзақ сақталады. Жеңіл өнеркәсіптегі басты сала- мата тоқү саласы Негізінен ауыл шаруашылық өнімдерін пайдалана отырып, киіз шығарады . Оларды өсімдік (мақта зығыр) немесе жануарлар ( жүн, жібек) өнімдерінен химиялық талшықтар қоса отырып жасайды.

Жеңіл өнеркәсіп - материалдан гөрі еңбекті көп қажет ететін , экологиялық жағынан таза және көбінесе әйелдер қызметінің саласы. Өнеркәсіптің өнімі және өңделген шикізатты тасымалдауға қолайлы, әрі ұзақ сақталады.
Жеңіл өнеркәсіптегі басты сала- мата тоқү саласы
Негізінен ауыл шаруашылық өнімдерін пайдалана отырып, киіз шығарады .
Оларды өсімдік (мақта зығыр) немесе жануарлар
( жүн, жібек) өнімдерінен химиялық талшықтар қоса отырып жасайды.

Мата

Мата ( лат. textile — мата, материя) — химиялық талшықтар мен жіптерден жасалған. Химиялық талшықтар мен жіптер табиғи синтетикалық жоғары молекулярлық қосылыстарды химиялық өңдеу нәтижесінде алынады. Бастапқы шикізатқа байланысты химиялық талшықтар, жіптерді жасанды және синтетикалық деп бөлінеді

Маталардың түрлері

Пәкістандағы маталар сататын дүкен

Шымкентте текстиль және кілем фабрикалары

Жасалуы

Тоқымалық химиялық жіптерге жіңішке (әдетте белгілі бір дәрежеде ширатылған немесе көлемді) жіптер жатқызылады, бұларды иірмей ақтікелей мата және трикотаж бұйымдар тоқу үшін қолданады(бұрын бұл жіптерді жасанды жібек деп атаған).
Белгілі бір химиялық талшықтар мен жіптер әр елде әрқалай аталады(мұндайда бұлардан жасалынатын шетелдік маталар мен тоқыма бұйымдар да талшықтың атауымен аталады)

Трикотаж жасау әдісі

ТРИКОТАЖ МАШИНАСЫ , іліп тоқу машинасы – трикотаж маталар мен бұйымдарды тоқуға арналған машина. Трикотаж машинасында жіптерден жасалған тұзақтарды өзара байланыстыру арқылы әр түрлі жіп өрілімдері тоқылып шығарылады. Трикотаж машинасы атқаратын қызметіне, құрылымына, инесінің түріне, т.б. қарай ажыратылады. Трикотаж машинасының барлық түрі ине қорабының бір өлшем ұзындығына келетін инелердің санына сәйкес класқа бөлінеді. Кең тараған ағылшын жүйесінде ине қорабы ұзындығының өлшем бірлігіне дюйм алынған. Трикотаж машинасының класы жоғарылаған сайын тоқылатын мата жұқара береді.

Аяқ киімдер

Аяқкиім түрлері олардың жасалған материалына , тұтынушысының жасы мен жынысына, әлеуметтік жағдайына байланысты жасалады. Аяқ киімнің өңделуі мен әшекейленуі жоғарыда аталған жайттарға байланысты болады. Аяқ киімнің қыстық, жаздық, еркектер мен әйелдерге, балаларға, жұмысқа, салтанатты шараларға, қарттарға, жастарға арналған түрлері болады. [1]
Дәстүрлі ортада аяқ киім тігумен тері, қайыс өңдеумен айналысқан маманданған адамдар айналысқан. Олардың атадан балаға беріліп отыратын өзіндік технологиясы, яғни тәсілдер жүйесі болды. Жылқышылар, отардағы малшылар, шанамен жолға шыққан жолаушы жылы аяқ киімінің сыртынан киеді.

Былғары

Мал терілерін химиялық және механикалық

әдістермен өңдеу арқылы алынатын материал. Одан аяқ киім , сырт киім , айыл-тұрман , галантерея , техникалық бұйымдар т.б. жасалады. Мал терісі 3 қабаттан — шелден, өзеңнен, қыртыстан тұрады. Былғары жасау үшін терінің жүні жидітіледі, шелі сылынып, қыртысы жазылады. Терінің өзеңін (ортаңғы қабатын) өңдей отырып былғары алынады. Өзең айқыш-ұйқыштанып тығыз байланысқан коллогенді талшықтардан құралады.

Еліміздің тері өндеу өнеркәсібінің негізгі орталықтары-Өтеген батыр (Алматы облысы), Петропавл, Рудный зауыттары, Қостанайда, Алматыда, Таразда, Ақтауда аяқ киім фабрикалары жұмыс істейді. Жеңіл өнеркәсіптің “кез келген жерде” орналаса беретін саласы- тігін өнеркәсібі . Ол көбінесе тұтыушыға таяу ораласқан.

Еліміздің тері өндеу өнеркәсібінің негізгі орталықтары-Өтеген батыр (Алматы облысы), Петропавл, Рудный зауыттары, Қостанайда, Алматыда, Таразда, Ақтауда аяқ киім фабрикалары жұмыс істейді.
Жеңіл өнеркәсіптің “кез келген жерде” орналаса беретін саласы- тігін өнеркәсібі .
Ол көбінесе тұтыушыға таяу ораласқан.