«Еліміздің ертеңі – бүгінгі жас ұрпақтың қолында, ал жас ұрпақтың тағдыры – ұстаздың қолында»
Н. Ә. Назарбаев
Қарақұдық орта мектебі
география пәні мұғалімі: Еділханова М.М
МАҚСАТ ЖӘНЕ МІНДЕТ :
1. ҰБТ-ға жылдық жоспар дайындап алу;
2. ҰБТ-ға сапалы дайындық ұйымдастыру;
3.Оқушылардың ақыл-ойы мен ойлау жүйесін, дағдыларын қалыптастыру, оқу материалдарын меңгеруі
4. Оқушыларды 100 пайыз оқу үлгеріміне талаптандыру;
5. ҰБТ-ның сапасын және орташа ұпайын жоғарылату.
ДИАГНОСТИКАЛЫҚ ЖҰМЫС
Оқушының оқу-ісі материалдарын сараптау;
Оқу, ойлау қабілеттері мен іскерліктерін қалыптастыру деңгейлері;
Өңдеу жұмыстарының нәтижесін шығару
Оқушының өз білімін жетілдіру жолға қою
Диагностикалық бағыт
Жекелеген тақырыпта білім толықсыздығын анықтау
Практикалық бағыт
Қадағалау бағыты
Жаңа білімді толықтыруға жағдай тудыру
Тестілеу
Сұхбаттасу
Тақырыпты меңгеру деңгейін қадағалау
Сабақтар, жеке жұмыстар, өздік жұмыс, факультативтік сабақтар
Бақылау үзігі
Бақылау
Тест тақырыбы
ПЕДАГОГИКАЛЫҚ –ПСИХОЛОГИЯЛЫҚ ЖҰМЫС
1. Сенімді мінез-құлық дағдысын арттыру3. Ерік сферасын дамыту4. Өзіне көңіл бөлу және айналадағыларға сенім білдіру.5. Ішкі резервтерді тірек етіп, өзін-өзі бақылау дағдыларын дамыту.6. Іс-әрекетін талдағанда өз жауапкершілігін сезінуге көмектесу7. Конструктивті өзара әрекет дағдысына оқыту.
Тесті тапсыру процесін психологиялық қамтамасыз ету мәселесін талқылай отырып, оның 3 кезеңін атап өту қажет:
1. Тестіге дайындық, тесті алдында оқу материалын зерделеу;
2. Тестілеу алдындағы мінез-құлқың;
3. Нақты тесті кезіндегі мінез-құлқың.
Ұлттық біріңғай тестілеуді тапсыру кезінде оқушылардың өзін-өзі реттеу дағдыларының қалыптаспауы, өзін-өзі бақылаудың, стреске қарсы тұру қабілетінің төмендігі және емтиханды қабылдау ерекшеліктеріне байланысты қиындықтар кездеседі. Осы қиындықтарды жеңу үшін талапкерлерді ҰБТ-дің өту барысыментаныстыру, стреске қарсы тұру қабілеттерін дамыту , өзі-өзіне сенімін арттыру, стрестік жағдайда туындайтын мазасыздану деңгейін төмендету , өзін-өзі бақылауғадағдыландыру қажет.
ҰБТ-бұл белгілі пәндер бойынша тапсырылатын ақысыз емтихан. ҰБТ-ның көрсеткішіаттестатқа түседіжәнеЖОО түсуүшін деесептеледі. ҰБТ-өту кезінде барлық Қазақстан бойынша біріңғай тапсырмалар беріледі,нәтижесі компьютер арқылы тәуелсіз шығарылады. ҰБТ-ның өту барысында тұрақты жұмыскерлік, жұмыстыұйымдастырушылық, зейіннің шоғырлануы, ауысуы, мобильдіктіқажетсінеді. Тестілеу кезіндеқатаң тәртіп ережесін сақтауы тиіс!
Мазасыздану-емтихан кезіндегі жадының, зейіннің нашар болуының басты себебі. Әр адам мазасыздануды басу жолдарын білгені дұрыс. Кейде мазасыздануды төмендету үшінденеңді босансыту да жеткіліктіболады. Бұл әдісрелаксациядеп аталады.Дененің бұлшық еттерін босансытунемесетынысалу арқылы дарелаксация жасауға болады.
Көз шаршаса не істеу керек?
Емтиханға дайындалған кезде көзге көп жүк түседі. Егер көз шаршаса, бүкіл организм шаршады деген сөз: оның емтихан тапсырмаларын орындауға күші жетпейді. Көзге демалыс беру керек. Төмендегі жаттығулардың кез келген екеуін орында:кезек-кезек жоғары-төмен (25 секунд), оңға-солға (15 секунд) қара; көзіңмен өзіңнің тегіңді, атыңды, әкеңнің атын жаз;қашықтағы затқа қара (20 секунд), сосын көз алдыңдағы параққа бірінші оңнан солға қарай, сосын солдан оңға қарай шаршының, үшбұрыштың суретін сал.
Күн тәртібіКүніңді үшке бөл: емтиханға күніне 8 сағат дайындал; спортпен шұғылдан, таза ауада демал, дискотекаға барып билеп кел; кем дегенде 8 сағат ұйықта; егер қажет деп санасаң түскі астан кейін өзіңе үзіліс жасап, аздап ұйықтап ал.
ТамақтануКүніне 3-4 рет тамақтану қажет; тамақ нәрлі және дәрумендерге бай болсын. Грек жаңғағын, сүт өнімдерін, балық, ет, көкөніс-жеміс, шоколад же.
Тағы бір кеңес : емтихан алдында аса тойып тамақ жеме.
Дайындалатын орын Өзіңнің жұмыс орныңды дайындап ал. Үстелге сары немесе күлгін түстегі заттар немесе сурет қой, өйткені бұл түстер зияткерлік белсенділікті оятады.
Көп материалды қалай есте сақтауға болады Материалдарды сұрақ бойынша қайтала. Басында есіңе түсір де, бар білгеніңді қысқаша жазып ал. Содан кейін ғана даталардың, негізгі оқиғалардың дұрыстығын тексер. Оқулықты оқып отырғанда басты, өзекті ойларды түртіп отыр – бұл жауаптың негізгі тармақтары болмақ. Кішкентай парақтарға әр сұраққа жауаптың қысқаша жоспарын құрастырып үйрен. Ертең емтиханға барамын деген күні жауаптың қысқаша жоспарлары бар парақтарыңды қарап шық.
Есте қалдыру-мәліметті белсенді түрде қайта өңдеу, жүйелеу теру процестері.Бейнелі ес–заттар мен құбылыс қасиеттерінің нақты бейинесін есте қалдыру және қайта жаңғырту
Мақсат қоймай материалдың есте сақталуы- Ырықсыз
Мәліметтерді есте сақтауға саналы мақсаттың қойылуы- ырықты
қысқа
Есте қалдыру
Ұзақ - есте қалдыру мерзімді ес
логикалық
Оперативті - өзімізге кереті материалды еске түсіру, сақтау және қайта жаңғырту
Материал жоспарын құрастыру
Материалды топтастыру,
жіктеру
салыстыру
Ойды, ойлау қабілетін қалай дамытуға болады.
1. Ақылды болғың келсе – ұғынықты сұрақ қоюға , бар зейінмен тыңдауға , байыппен жауап беруге және айтар ештеңең болмаса үндемеуге үйрен .
2. Оймен жұмыс істемей білім алуға болмайтындай , бірақ білім болмай ой да болмайды.
3. Ойлау қабілетін дамыту дегеніміз - өз ақылыңды біліммен қуаттау . Білім көзі әртүрлі болуы мүмкін: мектеп, кітаптар, теледидар, адамдар. Олар заттар мен құбылыстар туралы, адамдар туралы ақпарат береді.
4 . Ойлау сұрақтан басталады . Барлық жаңа өнертабыстар «Неге?» және «Қалай?» деген сұрақтардың арқасында ашылған . Сұрақ қоюға және оған жауап іздеп үйрен .
5. Дайын стандартты шешімдердің көмегімен қажетті нәтижеге қол жеткізу мүмкін болмаған жағдайда ойлау қабілеті «іске кіріседі». Сондықтан ойлауды дамыту үшін затты немесе құбылысты әр қырынан көре білу , әдеттегіден жаңаның ізін байқау қабілетін қалыптастыру маңызды.
6. Заттың немесе құбылыстың әртүрлі қасиеттерін байқау , оларды өзара салыстыра білу қабілеті – ойлаудың қасиеті.
7. Адам объектінің белгілерін, қырларын қаншалықты көп байқаса, оның ойлау қабілеті соншалықты икемді және дамыған болады. Бұл қасиетті зеректікке арналған ойындармен, логикалық тапсырмалар мен басқатырғыштарды шешу арқылы жаттықтыру қажет.
8. Ойлау мен сөйлеу біртұтас . Ойлауды дамытудың басты шарттарының бірі – оқығанды еркін баяндап беру, пікірталасқа қатысу, жазба тілді белсенді пайдалану, өзің де толық түсінбеген нәрсені басқаға айтып беру.
Есте сақтаудың кейбір заңдылықтары:
1. Есте сақтау қиындығы оның көлеміне кері пропорционалды өседі. Қысқа сөзден гөрі үлкен үзіндіні жаттау анағұрлым пайдалы.
2. Бірдей жұмыс кезінде есте сақталатынның саны қаншалықты көп болса , түсіну деңгейі соншалықты жоғары болмақ .
3. Назар аударып (концентрированно) жаттағаннан бөліп жаттаған жақсы. Қатарынан жаттай бергенше үзілістермен жаттаған , бәрін бірден жаттағаннан аздап жаттаған жақсы.
4. Қайта-қайта жай оқи бергеннен ойша қайталаған анағұрлым тиімді .
5. Егер үлкен және кішкентай екі материалмен жұмыс істесең , үлкеннен бастаған дұрыс.
6. Ұйықтап жатқан адам жаттамайды, бірақ ұмытпайды да.
Жұмысқа қабілеттілікті қалпында ұстау
1. Ой және дене еңбегін кезектестіріп орындау
2. Гимнастикалық жаттығулардан кувырок, свеча , баста тұру сияқты жаттығулар пайдалы, өйткені ми жасушаларына қанның баруы күшейеді.
3. Көзіңді қорға, әрбір 20-30 минут сайын демалыс бер ( көзіңді кітаптан алып, қашыққа қара).
4. Теледидар қарауды барынша шекте .
Адамнын жан-жақты дамуы оның ойлауына байланысты.Ойлау логика арқылы жүзеге асатыны белгілі.
Логиканыңдербес ғылым ретінде Үндістанда, Қытайда, Грецияда қалыптасты. Ерте Қытайдағы теориялық білім мен тәжірибенің арақатынасы туралы мәселелер. «Логика атасы»- Аристотель (б.д.д. 384-322 жж.) Аристотельдің логикалық шығармасы.
Логикалық ойлау арқылы ұғым,пайымдау, дәлелдемелер, болжамды түсіндіру қалыптасады.
Ұғымқалыптастырудың негізгі әдістері: талдау, салыстыру, жинақтау, дерексіздендіру, қорыту. Пайымдаудың логикалық құрылымы: Субъект, предикат, байланыстырушы, квантор.
Пайымдаудыңсубъекті көлемі бойынша түрлері: құптаушы және терістеуші. Модальдық пайымдау: мәні мен түрі: алетикалық, деонтикалық, эпистемикалық, аксиологиялық.
Дәйектілік-дұрыс ойлаудың өзіндік ерекшелігі. Дәлелдеме түрлері: айғақтау, растау, түсіндіру, жоққа шығару, қарсылық көрсету, түсіндіру, ақтау. Дәлелдеудің логикалық құрылымы: тезис, дәлел, көрсету (демонстрация). Дәлелдеудің логикалық құрылымы: тезис, дәлел, көрсету (демонстрация)
Болжамды түсіндіружәне суреттеу.
ӨТЕ ТИІМДІ ТӘСІЛ
.
Оқушылардың әрбіржазған тест жұмыстарынан кейін талдау жасалып, білім сапасы, үлгірім сапасы, орта балы есепке алынып отырылады. Бұл оқушылардың алға қарай жылжуына негізгі жол болмақ.
Жалпыоқушы нені біледі, нені білмейді, қай сұраққа жауабы күмәнді, осының барлығын белгілеп отыру керек. Бұл өте тиімді. Бұдан оқушының неден көмек сұрайтындығын дереу ажыратып отыруға болады. Мүмкін сол тақырыпты өткен күні оқушы мектепке келмей қалған шығар, бәлкім басқадай себептер болар. Бірақ, тақырыпты жинақтап, оқушыға үйрету– өте тиімді тәсілдердің бірі
ҰБТ кезінде жинаған ұпайларды бағаға ауыстыру шкаласы:
№
Пәні
1
Қазақ тілі
2
2
Орыс тілі /қазақ мектебі/
3
0-3
3
Қазақстан тарихы
4-13
0-3
4
4
Математика
4-11
14-20
5
0-3
5
Физика
4-13
21-25
6
0-3
12-17
биология
7
14-20
18-25
0-3
4-11
География
21-25
4-11
8
0-3
12-19
12-19
4-13
20-25
0-3
Қазақ әдебиеті
20-25
4-13
0-3
14 -20
14-20
21-25
4-13
21-25
14-20
21-25
Жыл
ЕРЕКШЕ ҮЛГІДЕГІ АТТЕСТАТ «АЛТЫН БЕЛГI»
2009-2010
ҮЗДІК АТТЕСТАТ
Байнеке Аскар
Канатбаева Енлигул
Максуткызы Молдир
Сарсенгалиева Меруэрт
Ешпанова Алия
Ретбай Набат
Абрахманова Алина
2010-2011
Султангалиева Фариза
Султангалиев Сагынбек
Нурманова Улжан
Абуталиева Жулдыз
Джайлауова Шынар
Бектубаева Әлия
2011-2012
2012-2013
Жұмажанова Аида
Кушманова Гаухар
Серік Беқзада
Сабазова Динара
Сабаз Айдана
Оразбаева Мөлдір
Есенгенова Жанбота
Сидагалиева Жанна
Амангелді Айдын
Бақытжан Ануар
Рахымбергенов Аманқос
Акбердиева Жансая
Жиенбаева Бакытгуль
Мендыгарина Айгерим
Куаныш Айдана
Кулжагарова Гулбану
Койбагарова Гулфайруз
Шалабаева Айгерим
Тулиева Марал
Әнесова Фариза
Демисенова Дина
Дүйсебаева Айдана
Қаниева Әселканым
Жарылгапкызы Гаухар
Мамбетбаева Жанат
Акылбек Жадыра
Кекилбаева Гаухар
Сисеналиева Айжан
Канатбаева Гүлбақыт
Жайлауова Ажар
Өмір Жұлдыз
Рысбаева Арайлым
Нұржанов Нұрлыбек
Асқарова Набира
Досан Айзада
Чарыпхан Ділда
2009-2012 АРАЛЫҒЫНДАҒЫ ҰБТ ҚОРЫТЫНДЫСЫ
МЕКТЕП БІТІРУШІЛЕР САНЫ
2008-2009
ҰБТ ТАПСЫРҒАНДАРЫ
84
2009-2010
Алтын белгі
2010-2011
ҮЗДІКТЕР
85
84
4
82
ҰБТ БОЙЫНША ЕҢ ЖОҒАРЫ ҰПАЙ
104
2011-2012
99
8
ҰБТ БОЙЫНША ЕҢ ТӨМЕН ҰПАЙ
3
81
117
ҰБТ БОЙЫНША ОРТАША ҰПАЙ
4
7
71
73
САПА
12
123
4
78
125
100,41
РЕСПУБЛИКА БОЙЫНША РЕЙТИНГ
2
83
108,6
95,1
119
ГЕОГРАФИЯ
107,7
98,7
ҰБТ БОЙЫНША ЕҢ ЖОҒАРЫ ҰПАЙ
52 ОРЫН
60
97
95,7
25
ҰБТ БОЙЫНША ЕҢ ТӨМЕН ҰПАЙ
100 ҮЗДІК МЕКТЕП
81,7
ҰБТ БОЙЫНША ОРТАША ҰПАЙ
100 ҮЗДІК МЕКТЕП
25
15
19,41
14
25
19
21,1
24
22,8
16
20,15
ГЕОГРАФИЯ
2013- 17,4
2014 -22,5
ҰБТ-2012
ГЕОГРАФИЯ
сынып
11а, б
таңдаған оқушы саны
5
"5"
11в, г
8
"4"
4
1
"3"
2
"2"
6
сапа%
100
үлгерім%
100
100
бағсын көтергені
1
100
бағасын түсіргені
1
4
ҰБТ-2013
ГЕОГРАФИЯ
Сынып
11а,б,в
оқушы саны
10
11г.д
"5"
9
"4"
2
6
"3"
1
"2"
7
2
% сапа
1
80,0
% үлгерім
100
Повысили
88,9
1
Понизили
Годовую
100
1
Годовую
1
2
ҰБТ-2014
Бірінші жарты жылдық
Екінші жарты жылдық
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі:
Оқушылардың функционалдық сауаттылығын дамыту жөніндегі 2012 - 2016 жылдарға арналған ұлттық іс-қимыл жоспарын бекіту туралы