География пәнінен "Қызықты география" сыныптан тыс жұмыс презентациясы мен жоспары

Мақсаты:

Білімділігі: Бұл кешті өткізе отырып оқушылардың осы пәннен алған білімдерін сынау, сонымен қатар ойлау, топпен жұмыс жасау дағдыларын қалыптастырып одан әрі білімдерін жетілдіру

Дамытушылығы: Білім, білік дағдысын арттыру. Оқушылардың ойлау қабілетін, ғылыми көзқарастарын қалыптастырып, ізденушілікке баулып дүниетанымын дамыту.

Тәрбиелілігі: Қоршаған орта табиғатын аялауға, ұжымшылдыққа және бір – бірін сыйлауға, адамгершілікке тәрбиелеу.

Сабақтың көрнекіліктері: Дүние жүзінің саяси картасы, атлас, интерактивті тақта, Power Point презентациясы.

Түрі: Сайыс

Сабақтың әдісі: Сұрақ – жауап, топпен жұмыс, картамен жұмыс, ой қозғау әдісі, шығармашылық жұмыс.

Барысы:

I. Сәлемдесу, сайыс тақырыбы, мақсаты.

II. Ұйымдастыру.

1. 1 Қатысатын оқушыларды таныстыру

1. 2. Әділ - қазылар алқасын сайлау.

1. 3 Сайыстың кезеңдерімен және шарттарымен таныстыру

III. Қорытынды.

IV.Марапаттау.

Жүргізуші :

Қайырлы күн, құрметті ұстаздар, оқушылар және бүгінгі сайыстың қатысушылары.

Бүгін біздің «Қызықты география» атты кешке қош келдіңіздер! кешімізді бастамас осы география ғылымы туралы айтып өтейік.

География ғылым ретінде ежелгі Грекияда туған. Біздің заманымыздан бұрын өмір сүрген грек ғалымы Эратосфен өзінің Жерді сиппаттауға арналған еңбегін «география» деп атаған және ұзақ уақыт бойы география жаңа жерлерді ашып сипаттаумен ғана айналысатын ғылым деп есептелініп келді. XIX ғ. басында бүкіл Жер шарында ашылмаған жер қалмаған екен. Осыған орай географияның міндеттері де өзгерді. Ендігі жерде ол Жер бетіндегі денелермен

құбылыстардың таралуын сипаттап қана қоймай, олардың себебін түсіндіретін ғылымға айналды. Сондықтан қазіргі жарысқа түскен оқушылар әлем ғажайыптарын ашып қана қоймай Жер шарындағы материктер туралы білімін көрсетеді.

Бүгінгі ойын сайысқа 8,8,10 сынып оқушылары қатысады, яғни әрбір сыныптан өз сынып беделін, сыныптың намысын қорғауға 4 оқушыдан топ болып шығады. Сонымен бізде 6 топ қатысады.

Халық айтса қалт айтпайды,

Әрқашанда нанымды,- дей келе бүгінгі сайысымызды бағалайтын және сын беретін әділ - қазылар құрамымен таныстырайын:

Мектеп директоры: Шаяхметов М.Қ.

Тәрбие ісінің меңгерушісі:Ермұханова К.О.

Оқу ісінің меңгерушісі : Тілеуғалиева З.Т

Биология,химия,география бірлестік жетекшісі:Тілепова Г.Е.

Жүргізуші:

Білім деген биік шың

Бақытқа сені жеткізер.

Білімді деген ақылшың

Қиындықтан өткізер,–деп сайысымыздың ойын шарттарымен таныстырып өтейін. Сайысымыз 8 кезеңнен тұрады:

Кезеңдері:

1. Таныстыру (топ аты, ұраны, төсбелгісі)

2. Қызықты сұрақтар.

3."Білімді мыңды жығар" (Капитандар сайысы).

4. "Өнерлі өрге жүзер"-Үй тапсырмасы (Табиғат туралы сурет салу оны қорғау,панно,табиғат туралы өлең шығару немесе ақын жазушылардың табиғат туралы өлеңін мәнерлеп оқу, ұлттық би).

5."Картограф" картадан берілген коордтната арқылы объектіні табу.

6."Сандықшада не бар?"-көрермендер сайысы.

7."Әлем ғажайыптары"-слайдта берілген әлемдегі танымал жерді анықтау.

8."Қоржын" -қоржын ішіндегі географиялық құралдарды анықтау, сипаттау.

І тур: Сайысымыздың бірінші кезеңі «Таныстыруға» кезек берейік. (Топтар өздерін ианыстырады).

ІІ тур."Қызықты сұрақтар".

Мұнда әр топқа 5 сұрақтан беріледі. Әр дұрыс жауап 1 ұпаймен бағаланады. Сайысқа қатысатын топтар кезек кезек жауап береді. Егер жауабы жоқ болса, келесі топ мүшелері жауап беруге мүмкіндік алады.

1-топ

1.Әлемдегі ең үлкен түбек - Арабия (3 млн км²)

2.Әлемдегі ең ірі және тұңғыш ашылған ұлттық парк – (Йеллоустан,АҚШ)

3. Әлемдегі ең биік сарқырама - Анхель (1054 м)оңт. Америка

4 Құрлықтағы ең жылдам жануар - Қабылан (100 км/сағ)

5. Әлемдегі теңіз дейгейінен ең төмен орналасқан нүктесі - Өлі теңіз

2-топ

1. Әлемдегі ең тұзды теңіз - Қызыл теңіз

2. Әлемдегі ең үлкен және ең терең каньон – Колорадо

3. Әлемдегі ең биік сүтқоректі - Керік (6 м)

4. Әлемдегі ең құрғақ жер - Атакама шөлі (жылына 1 тамшы жаңбыр жаумайды)

5. Әлемдегі ең ескі тау - Орал таулары (ұзындығы 2,5 мың км)

3-топ

1.Әлемдегі ең ұзын өзен – Ніл өзені (6671 м)

2 Әлемдегі жерінің аумағы жағынан ең үлкен ел – Ресей

3. Әлемдегі ең ірі дүние бөлігі-Азия (44 млн км²)

4 Әлемдегі ең ірі тұқым - Кокос пальмасы (20 кг)

5. Әлемдегі ең ұзын тау - Анд (9000 км)

4-топ

1. Әлемдегі ең үлкен көл - Каспий (390 мың км²)

2. Әлемдегі ең аласа материк - Аустралия (биіктігі 215 м)

3. Әлемдегі ең ұзын бұғаз - Мозамбик (1670 км)

4. Әлемдегі ең биік ағаш - Секвойя (100 м)

5.Әлемдегі ең биік тау - Гималай (Джомолунгма, 8848 м)

5-топ

1. Әлемдегі ең ұзын тұщы көл - Танганьика (1470 м)

2. Әлемдегі ең ұзын ел - Чили (4300 км)

3. Әлемдегі ең суық жер - Антарктида (83°С)

4. Құрлықтағы ең ірі жануар - Африка пілі (7,5 тонна)

5. Әлемдегі ең суық қуатты ағыс - Батыс желдер ағысы

6-топ

1. Әлемдегі ең ірі мұхит - Тынық мұхиты (179 млн км²)

2. Әлемдегі ең суы мол өзен - Амазонка (6400 км)

3. Жер шарындағы ең жоғарғы температура қайда тіркелеген? - Африкада -Триполиде тіркелген (+58°C)
4. Әлемдегі ең ірі жылан - Анаконда (200 кг)

5. Әлемдегі ең ірі ойпат - Амазонка

ІІІ тур. "Білімді мыңды жығар".(Капитандар сайысы).

Әр топтан топ басшысы шығып мазмұнды сұраққа жауап береді, жауап бере алмаса екінші капитан жауап беруге мүмкіндік алады.

1-топ. Бұл арал орта мұхиттық жотаның көтерілуінен пайда болды. Бұл сөнген және әрекет етуші жанартаулар патшалығы. Ең ірісі- Гекла, ел астанасы- Рейкьявиктен шығысқа қарай орналасқан. Өзінің шығу тегіне байланысты аралда гейзерлер өте көп. Сан мыңдаған гейзерлердің ыстық сулары үйлерді, жылы жайларды жылытуға пайдаланылады. (Исландия)

2-топ. Бұл аралда не жоқ дейсіз: маймылдарда да, пілдер де, банан да және дүние жүзіндегі ең тамаша шай да осында. Ол пайдалы қазбаларға керемет бай,әсіресе, бағалы тастар: көк сапфир, қанды-қызыл рубин, аметист, жұмбақ александритті ертеден- ақ өндірген. Картаға бұл арал тамшы түрінде үлкен жер атауына берілген. Бұл жұмбақ бұрыш қайда орналасқан ? (Шри-Ланка)

3-топ. Бұл өзенде ұзындығы 4м, салмағы 200 кг болатын алып арапайма балығы, электрлі су жыланы, ірі ақ гүлі бар, жапырағының диаметрі 2м-ге жететін виктория регия кездеседі.(Амазонка)

4-топ. Бұл ерекше пішінде жартас Хвитсеркур деп аталады.Жартас бір қарағанда Гренланд теңізінен су ішіп тұрған алып динозаврды еске салады. Биіктігі 15 метрлік Хвитсеркур – ежелгі жанартаулардың қалдығы. Бұл жартас қай арал жағалауында орналасқан? (Исландияның солтүстік жағалауында )

5-топ. Кішкентай адамдар әмірлігі - тек ергежейлілерге ғана арналған ауыл. Үкімет басшылары бойы аласа жандар халық арасында дұрыс бағалана алмағандықтан осындай қадамға барған. Себебі, олар көлікке отыру кезінде, жұмысқа орналасу кезінде қиындықтарға жиі тап болып жатады.Осы кішкентай адамдар әмірлігі қай мемлекетте орналасқан? (Қытайда)

6-топ. Кеме қалдықтары көп ұшырасатын Хомбуш шығанағында бұрын-соңды сіз көрмеген бір керемет бар - “Floating Forest” (“Суда жүзген орман”). Тот басқан кеме арқалығында тірі табиғат пен металл байланысы (симбиоз) негізінде ағаштар өсуде. Осы «Суда жүзген орман» қай мемлекеттте?(Аустралия,Сидней)

ІҮ тур. "Өнерлі өрге жүзер"-Үй тапсырмасы (Табиғат туралы сурет салу оны қорғау,панно,табиғат туралы өлең шығару немесе ақын жазушылардың табиғат туралы өлеңін мәнерлеп оқу, ұлттық би).

Ү тур. ."Картограф"- картадан берілген коордитната арқылы объектіні табу.

1. 38º с.е.77º б.б.- АҚШ,Вашингтон

2. 16º о.е.47º б.б.- Бразилия,Бразилиа

3. 39º с.е.32ºш.б- Түркия,Анкара

4. 47 ºс.е. 106 º ш.б- Монғолия,Улан -Батор

5. 51 ºс.е.71 º ш.б- Қазақстан,Астана

6. 34 ºо.е.58 º б.б- Аргентина,Буэнос-Айрес

ҮІ тур."Сандықшада не бар?"-көрермендер сайысы.

1.Бір нәрсе бетінде жоқ ой мен қыр, 5.Көлігі жоқ көшеді,

Өзінің кіндігінен айналып жүр. Өзін кезбе деседі.(Бұлт)

Өзіне назар салып қарасаңыз,

Келбеті жер жүзінің көрініп тұр.(Глобус) 6.Жылт-жылт еткен,

2.Бар ма, жоқ па Жылғадан өткен.(Бұлақ)

Оны анық білмейсің.

Ол жоқ жерде

Өмір сүріп жүрмейсің.( Ауа)

3.Тұрғыны жоқ елдер

Үйі жоқ қалалар

Суы жоқ ормандар

Бұл не?(Карта)

4.Жалғыз бағыт білері,

Бұрағаныңа көнбейді.

Жол көрсетіп береді,

Өзі бірақ жүрмейді.(Тұсбағдар)

ҮІІ тур. "Әлем ғажайыптары"-слайдта берілген әлемдегі танымал жерді анықтау.

1."Эйфель" мұнарасы-Париж Париждің ең танымал сәулеттік туындысы. Өзінің әйгілі құрастырушысы Густав Эйфельдің атымен аталған. .

2."Бостандық" мүсіні-Нью-Йорк. Солтүстік Америкадағы ағылшын иелігіндегі жерлердің азаттық күресіндегі Франциямен болған одақтастыққа ескерткіші ретінде Францияның АҚШ-қа тартқан сыйлығы.

3.Тадж-Махал кесенесі-Үндістан. Үндістандағы ең әйгілі ғимарат және ЮНЕСКО әлемдік мұра нысаны. Делиден 204 шақырым жерде орналасқан. Әлемге танымал бұл монумент Аграның жанындағы Жанума өзенінің жағалауында орналасқан. Тәж Махал кесенесін Ақсақ Темірдің ұрпағы Жақан шах қайтыс болған тоқалы Мұмтаз Махалға арнап салдырған.

4.Ұлы Қытай Қорғаны-Қытай. Қытайдағы ежелгі қорғаныс құрылысы.

5."Семирамида" - Вавилон. Вавилонның патша сарайындағы алып құрылыс, Әлемнің жеті кереметінің бірі. Бұл сәулет туындысы ежелгі дәуірде билік жүргізген патша Навуходоносор ІІ-нің бұйрығымен өзі тұратын сәулетті сарайдың кең ауласында тұрғызылған. Тарихи деректерге қарағанда, Навуходоносор б.з.б 605-562 жылдар аралығында патшалық етіп, Вавилон империясын құрып, кейін Вавилон қаласының атағын шығарған

6.Александрия шамшырағы - Египет,Фарос аралында. Александрия шамшырағы өзінің негізгі міндеті — теңізшілерге жол көрсетуден басқа, бекініс қызметін де атқарған.

ҮІІІ тур. "Қоржын" -қоржын ішіндегі географиялық құралдарды анықтау, сипаттау.

1.Анеройд-барометр- ауаның қысымын өшейтін құрал

2.Сейсмограф- жер қозғалысын,сілкіну аймақтарын таспаға түсіретін құрал

3.Флюгер- желдің бағытын өлшейтін құрал

4.Жауын-шашын өлшеуіш- жауынның мөлшерін анықтайды

5.Теллурий- Күн,Жер,Айдың қозғалысының моделі

6.Шаш гигрометрі- ауадығы ылғалдылықты анықтайды.

ІІІ. Қорытынды бөлім Жүргізуші: Ғылымның сырын ұғына,

Шығыңдар білімнің шыңына.

Дарындылық пен тапқырлық,

Жеткізеді сіздерді,

География сырына,- дей отырып сөз кезегін әділқазылар алқасына береміз!