kopilkaurokov.ru - сайт для учителей

Создайте Ваш сайт учителя Курсы ПК и ППК Видеоуроки Олимпиады Вебинары для учителей

Geografik xarita, atlas, globuslar bilan ishlash metodikasi

Нажмите, чтобы узнать подробности

GEOGRAFIK XARITA, ATLAS, GLOBUSLAR BILAN ISHLASH METODIKASI

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Наладить дисциплину на своих уроках.
Получить возможность работать творчески.

Просмотр содержимого документа
«Geografik xarita, atlas, globuslar bilan ishlash metodikasi»

GEOGRAFIK XARITA, ATLAS, GLOBUSLAR BILAN ISHLASH METODIKASI

GEOGRAFIK XARITA, ATLAS, GLOBUSLAR BILAN ISHLASH METODIKASI

“ Geografiya –karta bilan boshlanib, karta bilan tugaydi”   S.Baranskiy

“ Geografiya –karta bilan boshlanib, karta bilan tugaydi” S.Baranskiy

Dunyoning birinchi xaritasi Eramizdan avvalgi III asrda qadimgi yunon olimi Eratosfen Yerning kattaligini ancha aniq o`lchagan. U dunyoning birinchi xaritasini tuzgan.

Dunyoning birinchi xaritasi

Eramizdan avvalgi III asrda qadimgi yunon olimi Eratosfen Yerning kattaligini ancha aniq o`lchagan. U dunyoning birinchi xaritasini tuzgan.

Dunyoning ikkinchi xaritasi

Dunyoning ikkinchi xaritasi

  • Eramizning II asrida ancha mukammalroq xaritani Ptolomey tuzgan.
GEOGRAFIK XARITALAR – BILIM MANBAYI

GEOGRAFIK XARITALAR – BILIM MANBAYI

  • Geografiya darslarida mu-ayyan mavzuni o’rganish jara-yonida xarita-lardan foyda-lanish shart
  • Bilimlarni mustahkamlash, voqea-hodisa-larning o’zaro bog’liqligini anglab yetish uchun ham xari-talarni tahlil qilish zarur
XARITALAR TO’RTTA ASOSIY BELGISIGA KO’RA GURUHGA AJRATILADI

XARITALAR TO’RTTA ASOSIY BELGISIGA KO’RA GURUHGA AJRATILADI

  • Xaritada tasvirlangan hududning katta-kichikligiga ko’ra
  • Masshtabiga ko’ra
  • Mazmuniga ko’ra
  • Ko’zda tutilgan maqsadiga ko’ra
TASVIRLANGAN HUDUDNING KATTA-KICHIKLIGIGA KO’RA, XARITALAR:

TASVIRLANGAN HUDUDNING KATTA-KICHIKLIGIGA KO’RA, XARITALAR:

  • Dunyo va yarimsharlar
  • Materiklar va okeanlar hamda ularning qismlari
  • Tabiiy o’lkalar va ularning qismlari
  • Mamlakatlar
  • Viloyatlar va b.
MASSHTABIGA KO’RA Yirik masshtabli (1:10 000 dan 1:200 000 gacha) O’rta masshtabli (1:200 000 dan 1:1 000 000 gacha) Mayda masshtabli (1:1 000 000 va undan mayda) xaritalarga bo’linadi

MASSHTABIGA KO’RA

Yirik masshtabli (1:10 000 dan 1:200 000 gacha)

O’rta masshtabli (1:200 000 dan 1:1 000 000 gacha)

Mayda masshtabli (1:1 000 000 va undan mayda) xaritalarga bo’linadi

MAZMUNIGA KO’RA UMUMGEOGRAFIK VA MAVZULI XARITALARGA BO’LINADI Umumgeografik Mavzuli

MAZMUNIGA KO’RA UMUMGEOGRAFIK VA MAVZULI XARITALARGA BO’LINADI

Umumgeografik

Mavzuli

KO’ZDA TUTILGAN MAQSADIGA KO’RA

KO’ZDA TUTILGAN MAQSADIGA KO’RA

  • O’quv
  • Ilmiy
  • Turistik
  • Targ’ibot-tashviqot kabi turlarga bo’linadi
YERNING QUTBLARI Yer aylanish o’qining Yer yuzi bilan tutashgan ikki nuqtasi

YERNING QUTBLARI

Yer aylanish o’qining Yer yuzi bilan tutashgan ikki nuqtasi

EKVATOR Yer yuzida qutblardan barobar uzoqlikda o’tkazilgan aylana chiziq

EKVATOR

Yer yuzida qutblardan barobar uzoqlikda o’tkazilgan aylana chiziq

EKVATOR YERNI IKKITA YARIMSHARGA AJRATIB TURADI Janubiy va shimoliy yarimsharlar

EKVATOR YERNI IKKITA YARIMSHARGA AJRATIB TURADI

Janubiy va shimoliy yarimsharlar

MERIDIANLAR Shimoliy qutb bilan janubiy qutbni tutashtiruvchi yer yuzasidan o’tkazilgan yarim aylana chiziq

MERIDIANLAR

Shimoliy qutb bilan janubiy qutbni tutashtiruvchi yer yuzasidan o’tkazilgan yarim aylana chiziq

PARALLELLAR Yer ekvatoriga parallel qilib chizilgan aylana chiziqlar

PARALLELLAR

Yer ekvatoriga parallel qilib chizilgan aylana chiziqlar

GEOGRAFIK KENGLIK Meridianning ekvatordan berilgan nuqtagacha bo’lgan qismi yoyining daraja hisobidagi kattaligi

GEOGRAFIK KENGLIK

Meridianning ekvatordan berilgan nuqtagacha bo’lgan qismi yoyining daraja hisobidagi kattaligi

GEOGRAFIK KENGLIK Ekvatordan shimolda joylashgan nuqtalar shimoliy kenglik deyiladi

GEOGRAFIK KENGLIK

Ekvatordan shimolda joylashgan nuqtalar shimoliy kenglik deyiladi

  • Ekvatordan janubda joylashgan nuqtalar janubiy kenglik deyiladi
GEOGRAFIK  UZUNLIK Bosh meridiandan berilgan nuqtagacha bo’lgan parallel yoyining daraja hisobidagi uzunligi

GEOGRAFIK UZUNLIK

Bosh meridiandan berilgan nuqtagacha bo’lgan parallel yoyining daraja hisobidagi uzunligi

BOSH MERIDIAN London shahri yonidagi Grinvich rasadxonasi meridiani bosh meridian deb qabul qilingan

BOSH MERIDIAN

London shahri yonidagi Grinvich rasadxonasi meridiani bosh meridian deb qabul qilingan

DARAJA TO’RI Globus va xaritalarda chizilgan parallel va meridianlar Yer yuzini to’rga oxshab qoplab oladi

DARAJA TO’RI

Globus va xaritalarda chizilgan parallel va meridianlar Yer yuzini to’rga oxshab qoplab oladi

BOSH MERIDIAN (Grinvich)

BOSH MERIDIAN (Grinvich)

  • Bosh meridiandan sharqda joylashgan nuqtalar sharqiy uzunlik deb ataladi
  • Bosh meridiandan g’arbda joylashgan nuqtalar g’arbiy uzunlik deb ataladi
GEOGRAFIK KOORDINATA Yer yuzasidagi har bir nuqtaning kenglik va uzunligi

GEOGRAFIK KOORDINATA

Yer yuzasidagi har bir nuqtaning kenglik va uzunligi

MASSHTAB Joydagi masofaning chizmada, plan va xaritada tasvirlaganda necha marta kichraytirilganligini ko’rsatuvchi kasr son

MASSHTAB

Joydagi masofaning chizmada, plan va xaritada tasvirlaganda necha marta kichraytirilganligini ko’rsatuvchi kasr son

MASSHTABLARNING TURLARI SONLI NOMLI CHIZIQLI 1:1000000 1 sm da 10 km 10 0 10 20

MASSHTABLARNING TURLARI

  • SONLI
  • NOMLI
  • CHIZIQLI
  • 1:1000000
  • 1 sm da 10 km

10 0 10 20

MASSHTABDA ENG MUHIM NARSA SONLI MASSHTABNI NOMLI MASSHTABGA, NOMLI MASSHTABNI SONLI MASSHTABGA AYLANTIRISHDIR

MASSHTABDA ENG MUHIM NARSA SONLI MASSHTABNI NOMLI MASSHTABGA, NOMLI MASSHTABNI SONLI MASSHTABGA AYLANTIRISHDIR

  • Agar sonli masshtabda nollar soni 5 ta va undan ortiq bo’lsa orqadagi 5 ta nol o’chiriladi va nomli masshtab kilometrda beriladi.
  • Masalan: 1:1000000 sonli masshtabni nomli masshtabga aylantiramiz
  • 1:1000000 = 1 sm da 10 km bo’ladi
Agar sonli masshtabda nollar soni 5 tadan kam bo’lsa orqadagi 2 ta nol o’chiriladi va nomli masshtab metrda beriladi Masalan: 1:30000 sonli masshtabni nomli masshtabga aylantiramiz 1:30000 = 1 sm da 300 metr bo’ladi
  • Agar sonli masshtabda nollar soni 5 tadan kam bo’lsa orqadagi 2 ta nol o’chiriladi va nomli masshtab metrda beriladi
  • Masalan: 1:30000 sonli masshtabni nomli masshtabga aylantiramiz
  • 1:30000 = 1 sm da 300 metr bo’ladi
1. Masshtabi 1:40 000 000 bo‘lgan xaritada Moskva bilan Toshkent shaharlari orasidagi masofa 7 sm ga teng bo‘lsa, bu shaharlar orasidagi haqiqiy masofani aniqlang. Yechimi:  1) Ma’lumki 1:40 000 000 masshtabli xaritada 1 sm ga 400 km to‘g‘ri keladi. 2) Agarda 1 sm ga 400 km masofa to‘g‘ri kelsa 7 sm ga necha km masofa to‘g‘ri keladi? Proporsiya tuzamiz:    1 sm ----- 400 km   7 sm ----- x km. 3) . km 4) Demak, Moskva bilan Toshkent shaharlari orasidagi masofa 2800 km ga teng.  

1. Masshtabi 1:40 000 000 bo‘lgan xaritada Moskva bilan Toshkent shaharlari orasidagi masofa 7 sm ga teng bo‘lsa, bu shaharlar orasidagi haqiqiy masofani aniqlang.

Yechimi:

1) Ma’lumki 1:40 000 000 masshtabli xaritada 1 sm ga 400 km to‘g‘ri keladi.

2) Agarda 1 sm ga 400 km masofa to‘g‘ri kelsa 7 sm ga necha km masofa to‘g‘ri keladi?

Proporsiya tuzamiz:

1 sm ----- 400 km

7 sm ----- x km.

3) . km

4) Demak, Moskva bilan Toshkent shaharlari orasidagi masofa 2800 km ga teng.

 

GEOGRAFIK ATLAS

GEOGRAFIK ATLAS

  • Yagona dastur asosida bir butun asar sifatida bajarilgan geografik xaritalarning sistemali to’plami
XARITALAR TO’PLAMI UCHUN “ ATLAS ” NOMI MERKATOR TOMONIDAN (1595 yil) TAKLIF ETILGAN

XARITALAR TO’PLAMI UCHUN “ ATLAS ” NOMI MERKATOR TOMONIDAN (1595 yil) TAKLIF ETILGAN

GLOBUS

GLOBUS

  • YER SHARINING KICHRAYTIRILGAN MODELI BO’LIB, YERNING TASHQI QIYOFASINI HAMDA UNING YIRIK QISMLARI NISBATINI ENG TO’G’RI VA KO’RGAZMALI TASVIRLAYDI
BIRINCHI GLOBUS

BIRINCHI GLOBUS

  • ERAMIZDAN AVVALGI II ASRDA YUNONISTONLIK KRATES TOMONIDAN YARATILGAN
BUYUK GEOGRAFIK KASHFIYOTLAR DAVRI

BUYUK GEOGRAFIK KASHFIYOTLAR DAVRI

BARTOLOMEY DIASH 1487 -1488 yillarda Afrikaning janubidagi “Yaxshi umid” burnigacha suzib borgan

BARTOLOMEY DIASH

1487 -1488 yillarda Afrikaning janubidagi “Yaxshi umid” burnigacha suzib borgan

XRISTOFOR KOLUMB  1492 -1493 yillarda Amerikaning kashf qilinishi

XRISTOFOR KOLUMB

1492 -1493 yillarda Amerikaning kashf qilinishi

VASKO DA GAMA  1497 – 1498 Hindistonga boradigan dengiz yo’lini kashf qildi.

VASKO DA GAMA

1497 – 1498 Hindistonga boradigan dengiz yo’lini kashf qildi.

FERNAN MAGELLAN  1519-1522 yillarda birinchi bo’lib dunyo bo’ylab aylana sayohat qilgan

FERNAN MAGELLAN

1519-1522 yillarda birinchi bo’lib dunyo bo’ylab aylana sayohat qilgan

BUYUK GEOGRAFIK KASHFIYOTLAR

BUYUK GEOGRAFIK KASHFIYOTLAR

E’TIBORINGIZ UCHUN RAHMAT

E’TIBORINGIZ UCHUN RAHMAT


Получите в подарок сайт учителя

Предмет: География

Категория: Презентации

Целевая аудитория: 5 класс

Скачать
Geografik xarita, atlas, globuslar bilan ishlash metodikasi

Автор: Alimova Oygul Sobirovna

Дата: 04.04.2020

Номер свидетельства: 545311


Получите в подарок сайт учителя

Видеоуроки для учителей

Курсы для учителей

ПОЛУЧИТЕ СВИДЕТЕЛЬСТВО МГНОВЕННО

Добавить свою работу

* Свидетельство о публикации выдается БЕСПЛАТНО, СРАЗУ же после добавления Вами Вашей работы на сайт

Удобный поиск материалов для учителей

Ваш личный кабинет
Проверка свидетельства