Саба?ты? та?ырыбы
Материкті? пішіні, жа?алауында?ы м?хиттар мен те?іздер.
Саба?ты? ма?саты
Материкті? пішінін аны?тау, м?хиттар мен те?іздердегі а?ыстарды, климатты сипаттау, таби?ат байлы?тарын аны?тай отырып, оларды шарушылы??а ?олдануы туралы о?ып ?йрену.
К?тілетін н?тиже
Жа?алауда?ы те?із,б??аз, шы?ана?тарды табу ар?ылы материкті? пішінін аны?тайды, м?хиттар мен те?іздердегі а?ыстарды, климатты сипаттайды, таби?ат байлы?тарын аны?тап, оларды шарушылы??а ?алай ?олданытынды?ы туралы о?ып ?йренеді.
Сілтеме
7-сынып о?улы?ы 66-71 беттер.
О?ытуда ?олданылатын ?діс-т?сілдер
Блум таксаномиясы, салыстыру, проблемалы? ситуция ?дісі, диалог
Барлы? о?ушыны саба??а тарту ж?мысы
Топпен ж?мыс. О?ушыларды? топта бір- біріне к?мек к?рсетуі, екеуара с?ра? ?оюы, тапсырманы бірігіп орындауы, орта? пікірге келуі ар?ылы бір-бірін ?йрету
Негізгі дерек к?здері,??рал-жабды?тар
атлас, ?р т?рлі стен карталар,о?улы?, атлас
О?ушылар ?рекеті
?йрену барысын
ба?алау
?й тапсырмасын ?айталау
О?ушылар электронды? о?улы?та?ы тапсырманы орындай отырып, Евразияны? таби?атыны? басты ерекшеліктерін сипаттайды. материкті зерттеушілер туралы презентацияны ?ор?айды.
Бір-бірін ба?алау
(фигуралар ар?ылы)
Білу
-1-топ. М?хиттарды? б?ліктеріне не жатады? Оларды?
аны?тамаларын айты?дар.
2-топ. М?хит а?ыстарыны? т?рлері ?андай, а?ыстар нені?
?серінен пайда болады? А?ыстар климат?а ?алай ?сер етеді?
3-топ. Климат деген не, климатты? элементерін ата
4-топ. М?хитты? байлы?тарына не жатады деп ойлайсы?дар?
1-топ. М?хиттарды? б?ліктеріне :те?іздер, шы?ана?тар
б??аздар жатады? Б??аз –жі?ішке сулы ал?ап,ол ??рлы?тарды бір-біріне б?ліп, екі сулы ал?апты бір- біріне жал?ап жатады.Шы?ана?-??рлы??а с??ына еніп жат?ан м?хитты? бір б?лігі.Те?із-аралдар мен т?бектер,материктер ар?ылы б?лініп жат?ан м?хитты? бір б?лігі.
2-топ. М?хит а?ыстарыны? т?рлері:суы? ж?не жылы а?ыстар , а?ыстар
желді? ?серінен пайда болады. Жылы а?ыс ?серінен-мол жауын жауып,температура жылынады., суы? а?ыстан- жауын азайып,темпеатура суытады.
3-топ. Климат - белгілі бір жерді? ауа райыны? к?п жылыды? режімі. Климатты? элементері жауын, температура, жел т.б.
4-топ. М?хитты? байлы?тары т?рлері: пайдалы ?азбалар, балы?тар жатады.
Топта?ы о?ушылар
бір-бірін
смайлик
ар?ылы
ба?алауы
Т?сіну
1-тапсырма: Еуразия материгі жа?алауын неше м?хит
суы шаяды? Еуразия жа?алауын шайып жат?ан ?р м?хиттан
б??аздарды,шы?ана?тарды, те?іздерді аны?та?дар.
1-топ. Еуразия жа?алауын шайып жат?ан ?р м?хиттан
шы?ана?тарды аны?тайды.
2-топ. Еуразия жа?алауын шайып жат?ан ?р м?хиттан
б??аздарды аны?тайды.
3-топ. Еуразия жа?алауын шайып жат?ан Тыны? ж?не ?нді м?хиттарында?ы те?іздерін аны?тайды.
4-топ Еуразия жа?алауын шайып жат?ан Атлант ж?не
Солт?стік м?зды м?хиттарында?ы те?іздерін аны?тайды
Бір-бірін
бас барма?-
пен ба?алау
2-тапсырма: Материк жа?алауында?ы м?хитарды сипатта?дар.М?хиттарды сипаттауда
мына жоспарды пайдаланы?дар
1. М?хитты? атауы
2.М?хит материкті ?ай жа?ынан шайып жатыр?
3.М?хитты? а)а?ыстары, б)таби?ат байлы?тары
в)шаруашылы??а пайдалануы ж?не экологиясы.
1-топ. Атлант м?хиты
2-топ. Тыны? м?хиты
3-топ. Солт?стік м?зды м?хит
4-топ. ?нді м?хиты
Бір-бірін
бас барма? ар?ылы
ба?алау
?олдану
Еуразия жа?алауында?ы м?хиттарды? ерекшеліктерін к?рсетіп кластер сызы?дар.
1-топ. Атлант м?хиты
2-топ. Тыны? м?хиты
3-топ. Солт?стік м?зды м?хит
4-топ. ?нді м?хиты
Атлант м?хитыны? басты ерекшеліктері:
Материкті? батысын шайып жатыр. 1.Материкке ішкі (Жерорта,Балты?) те?іздер с??ына еніп жатыр. 2.Ішкі те?іздерде т?здылы? ?те жо?ары. 3.Материктік ?айра?дар мен аралдар,т?бектер саны к?п. 4.Жылы Солт?стік Атлант а?ысы-жылыу ж?не жауын ?келеді. 5. Жерорта те?ізіні? суы жылы. 6. Д?ние ж?зінде ауланатын балы?ты? -39 пайызы ауланады.
Солт?стік М?зды м?хитыны? басты ерекшеліктері: Материкті? солт?стігін шайып жатыр. 1.Сырт?ы те?іздері к?п. 2.Жа?алауда е? ?лкен материктік ?айра?дар орналас?ан.
3.М?хитта ж?не те?іздерде м?з ??рсаулары болады.
Тыны? м?хитыны? ерекшелігі:
Материкті? шы?ысын шайып жатыр. 1. Те?іздер м?хиттан аралдар мен т?бектер ар?ылы б?лініп жатыр. 2.Жылы Солт?стік пассат а?ысы мен Куросио а?ысы – о?т?стік жа?алау?а жылу ж?не жауын ?келеді. 3.Суы? Курил а?ысы солт?стік б?лігіне суы? ауа алып келеді. 4.Аралдар мен т?бектер до?асы, тере? ш???ымалар. 5.Жер сілкінісі мен жанартау ат?ылыуы жиі болады.
6.Муссон желдері со?ады.
?нді м?хитыны? ерекшелігі:
Материкті? о?т?стігін шайып жатыр. 1.?са? жанартаулы? аралдар к?п. 2.Жер шарынында?ы е? т?зды те?із- ?ызыл те?ізде т?здылы? 41 промиллие. 3.Е? ірі т?бектер орналас?ан.
4. Муссон желдері со?ады ?ыста шы?ыстан батыс?а, жазда батыстан шы?ыс?а ?арай ба?ытын ?згертеді.
Топтар
бір-бірін
фигуралар
ар?ылы
ба?алауы
Талдау
?р м?хитты? Еуразия жа?алауында?ы климатына
сипаттама беріп, климатыны? ерекшелігіне ?сер етуші ?андай
фактор екендігіндігін аны?та?дар.
1-топ. Атлант м?хиты
2-топ. Тыны? м?хиты
3-топ. Солт?стік м?зды м?хит
4-топ. ?нді м?хиты
1-топ. Атлант м?хиты-жылы, жауын мол т?седі, себебі б? жерге
Солт?стік Атлант жылы а?ысы ?сер етеді.
2-топ. Тыны? м?хиты : о?т?стігінде жылы,жауынды,себебі
Куросио жылы а?ысы, Солт?стік пассат а?ысы ?теді. Солт?стікке
?арай суыйды, жауын ?ар т?рінде т?седі, себебі – б?л жерден Курил
суы? а?ысы ?теді.
3-топ. Солт?стік м?зды м?хит :?ысы аяз,жазы суы?, жауын аз т?седі.
Себебі солт?стік полиске м?хит жа?ын жатыр.
4-топ. ?нді м?хиты : ?ыс жылы, жауын аз, жазы ысты?, жа?бырлы, дауылды. Мусонды климат ?алыптас?ан.
Вербальді ба?алау,
я?ни «?те жа?сы», «жа?сы», «жарайсы?»
Жина?тау
Сендерді? ойлары?ша Еуразияны? таби?атына ?ай м?хиттарды?
?сері басым.
Олай деп ойлауы?ны? себебі не?
?р топ ?р топ ?з ойларын д?лелдейді.
Материкті? солт?стігі мен батысында к?лдене?інен жат?ан тау жо?.
Сонды?тан да Еуразияны? таби?атына Солт?стік М?зды м?хит пен Атлант м?хитыны? ?сері мол.
Вербальді ба?алау,
я?ни «?те жа?сы», «жа?сы», «жарайсы?».
Ба?алау
?аза?стан е? ?лкен материкті? д?л ортасында орналас?ан. ?аза?стан жеріне м?хиттар ы?палы мол деген жауап д?рыс па, ?ате ме?
1-топ. Тыны? м?хитыны? ?аза?стан жеріне ы?палы мол деген жауап д?рыс па, ?ате ме?
2-топ.Атлант м?хитыны? ?аза?стан жеріне ы?палы мол деген жауап д?рыс па?
3-топ.?нді м?хитыны? ?аза?стан жеріне ы?палы мол деген жауап д?рыс па, ?ате ме??рыс па, ?ате ме?
4-топ. Солт?стік м?зды м?хитыны? ?аза?стан жеріне ы?палы мол деген жауап д?рыс па, ?ате ме?
1-топ. Жауап ?ате.Еуразияны? о?т?стігін т?гелдей таулар алып жат?анды?тан ?аза?стан?а тыны? м?хит ?сер ете алмайды.
2-топ.Атлант м?хитыны? ?аза?стан жеріне ы?палы мол деген жауап д?рыс. Атлат м?хиты ?аза?стан?а ?сер етеді. Атлант м?хиты мен ?аза?стан аралы?ында к?лдене? жат?ан тау жоталары жо?. Сонды?тан Атлант м?хиты ?аза?стан жеріне ы?пал етеді.
3-топ. ?нді м?хитыны? ?аза?стан жеріне ы?палы мол деген жауап ?ате. Еуразияны? о?т?стігін т?гелдей таулар алып жат?анды?тан ?аза?стан?а тыны? м?хит ?сер ете алмайды. .
4-топ. Солт?стік м?зды м?хитыны? ?аза?стан жеріне ы?палы мол. Солт?стік м?зды м?хит пен ?аза?стан аралы?ында к?лдене? жат?ан тау жоталары жо?. Сонды?тан Атлант м?хиты ?аза?стан жеріне ы?пал етеді
Вербальді ба?алау,
я?ни «?те жа?сы», «жа?сы», «жарайсы?»,
Ба?а ж?не рефлексия
Б?гінгі саба? туралы не айтасыздар. Неден ?иналды?дар?
Не ?нады?
Топ к?шбасшылары топ м?шелерін ба?алайды.