"?аза?станны? геологиялы? даму тарихы мен тектоникалы? ??рлымы" та?ырыбы бойынша ?ыс?а мерзімді жоспар

Сабақтың тақырыбы:

Қазақстанның геологиялық даму тарихы мен тектоникалық құрлымы.

Сабақтың мақсаты:

Мақсаты: Қазақстанның геологиялық даму тарихы және тектоникалық құрлымы туралы білім қалыптастыру.

Өз бетімен білім алуға, топпен жұмыс істей білуге үйрету.

Күтілетін нәтиже:

Қазақстанның геологиялық даму тарихын сипаттайды, тектоникалық құрлымымен танысады, пайдалы қазбаларының орналасу заңдылықтары туралы білімдерін дамытады. Өз бетімен білім алуға, топпен жұмыс істей білуге үйренеді.

Сілтеме:

8-сынып атласы мен оқулығы.

Оқытуда қолданылатын әдіс-тәсілдер:

Блум таксаномисы, сын тұрғысынан ойлау,диалог, салыстыру,сипаттау

Барлық оқушыны сабаққа тарту жұмысы:

Топпен, жұппен жұмыс. Оқушылардың топта бір- біріне көмек көрсетуі, бір-біріне сұрақ қоюы, тапсырманы бірігіп орындауы, ортақ пікірге келуі арқылы бір-бірін үйрету.

Үйрену барысын бағалау:

Вербальді бағалау, яғни «өте жақсы», «жарайсың», т.б. . Смайликтер арқылы бірін-бірі, өзін-өзі,топ басшыларының бағалауы . Топтардың бір- бірін бағалауы

Негізгі дерек көздері,құрал-жабдықтар:

Атлас, кескін карта, қазақстанның стен картасы,оқулық , интерактивті тақта, постер сызуға қажетті жабдықтар.

Сабақтың барысы

Үйрену барысын бағалау:

Ұйыдастыру:(2минут)1. Сынып оқушылары шаттық шеңберіне тұрып, бір-біріне тілек айтып, жағымды психологиялық орта орнатады.

2. Түстермен топқа бөлінеді.

3.Бағалау парағы таратылады.

Сабақтың әр кезеңінде бағалау критерилері бойынша, бағалау парағын толтырып отыру керектігі ескертіледі.

Бағалау парағы:

1-кезең. Білу.Үй тасымасын тексеру.1.Оқушылар мұғаліммен бірге жаңа сабақтың тақырыбы мен мақсатын анықтайды.

2. Өзіңді тексер. Географиялық диктант. Жаңа тақырыпқа қажетті

(үй тапсырмасына берілген) геохронологиялық кестенігеографиялық диктант арқылы қайталайды.10 ұпай (5 минут).

1.Жер бұдан қанша жыл бұрын пайда болды?- 4,5- 4,6 млрд жыл бұрын

2. Жердің дамуы неше эраға бөлінеді? - 5 эраға

3.Ең көне эра - Архей

4.Палеоген, неоген, антропоген қай эраның дәуірлері?- Кайнозой эрасының

5.Үшінші эра қалай аталады?- Палеозой

6.Неше қатпарлық бар?- 5

7.Каледон деген не?- Қатпарлық

8.Герцин қатпарлығы қашан жүрген? - Палеозой эрасының карбон, пермь дәуірлерінде

9. Қатпарлықтары ең көп эра? – Плезой эрасы

10.Силур палезойдың нешінші дәуірі?-Үшінші.

Өзін-өзібас бармақпен, смаиликпенбағалау

2-кезең.Түсіну.Жаңа тақырыпты түсіну. 1.Әр топтағы оқушылар өздеріне берілген тапсырмалар бойынша Қазақстанның геологиялық даму тарихы тақырыбын өз беттерімен оқып үйренеді.(3 минут)

Постер сызып, тапсырмаларын сыныпқа өз сөзімен түсіндіріп береді.

(7минут)

1-топ: Архей мен протезойдағы, сонымен қатар полезой эрасының басындағы Қазақстанның жер беті келбеті.

2-топ: Палезой эрасындағы тау жасалулар, каледон мен герцин тау жасаалу кезінде Қазақстан жерінде пайда болған таулар.

3-топ: Мезозой эрасында Қазастан жерінде болған өзгерістер .

4-топ: Кайнозой эрасындағы Қазақстан жер бетінің геологиялық дамуы.

2. Қазақстанның тектоникалық құрлымы.Топтар өздеріне берілген тапсырманы атласты пайдаланып, оқулықтан оқып талқылайды,интерактивті тақтадағы кескін картағаҚазақстанның тектоникалық құрлымын түсіреді және оларға түсінік береді.

5 ұпай (7минут)

1топ: Қазақстан жеріндегі ежелгі платформа.

2-топ: Қазақстан аумағындағы жас платформалар.

3-топ: Қазақстанның Палезойлық қатпарлығы аймақтары.

4-топ: Қазақстанның Кайнозой эрасындағы құрлымдары:

1.Топ басшылары төмендегі бағалау критерилері бойынша

5 балмен,смаиликтерді пайдаланып бағалайды.

2.Оқушыларды топ басшылары жоғарыда берілген бағалау критерилері бойыншасмаиликтерді пайдаланып,

5 балмен бағалайды.

Сергіту сәті. (2минут)

Видио көрсетілім арқылы

3-кезең.Қолдану. Жұбыңды текскер. Сәйкестендіру тестін орындай отырып, өз беттерімен игерген бімдерін кесте толтыруға қолданады, жұбының Қазақстанның тектоникалық құрлымы туралы алған білімінтексереді. (3минут)

Оқушылар жұбынсмайликтерменбағалайды. Әр дұрыс жауап 1 балл.

4-кезең. Талдау. Проблема.Сұраққа жауап бере отырып, себептерді анықтайды, өз ойларын дәлелдер арқылы қорғайды,ойларын ары қарай дамытады.

(5минут)

І топ.Қазақстан жерінде тау жасалу процесінің жүру себебі неліктен деп ойлайсыңдар?

ІІтоп.Сарыарқаның шығысының батыс бөлігінен биік болып келуінің себебі неліктен деп ойлайсыңдар?

ІІІ топ. Қазақстан жеріндегі барлық таулар палезой эрасында пайда болған таулар. Солай бола тұрса да, Мұғалжар мен Сарыарқа аласа таулар , ал неліктен еліміздің шығысы мен оңтүстік шығысындағы таулар биік таулар болып келеді?

ІV топ. Платформаларда шөгінді жыныстар бірнеше километр болып жинақталған. Осы платформалардағы шөгінді жыныстар қайдан жинақталған?

Оқушыларды топ басшылары смаиликтермен бағалайды. Әр дұрыс жауап 5 балл.

5-кезең.Жинақтау.Төмендегі жердің геологиялық даму тарихы туралы сөйлемдерді қолданып,кестедегі бос орынды толтырады.(5 минут)

А.Теңіз суының тартылып,таяздауының нәтижесінде Қазақстан жері бірте-бірте біртұтас құрлыққа айналды.

Б.Қазақстанның батысын, Сарыарқаға дейінгі аралықты теңіз суы қамтыды.В.Шығыс Еуропа платформасы біртіндеп төмен түсіп, Қазақстан жерін түгелдей су басып жатты. С. Тау жасалу процесі жүріп, Қазақстанның барлық таулары пайда болды.Д. Қазақстан жерін түгелдей су басып жатқан геосинклинальды аймақ болды, тек батыста ғана Шығыс Еуропа платформасы қалыптасты.

6.Жер қыртысында жарықтар пайда болып,бұрынан бар қатпарлы аймақтардың бірі төмендеп, екіншісі көтерілген, нәтижесінде қатпарлы-жақпарлы биік таулы жүйелері мен тау аралық ойыстар мен қазаншұңқырлар қалыптасты

7. Палезойда пайда болған тау жүйелері сыртқы күштердің әсерінен үгіліске ұшырап,осы эраның аяғында Қазақстан жері біршама тегіс аймаққа айналған.

8.Эраның басында салыстырмалы түрде тыныш болды.

Кестенің жауабы:

1-Д; 2-В; 3-С; 4-Б, Г; 5-А, Е, Ж.

Е.Жер қыртысында жарықтар пайда болып,бұрынан бар қатпарлы аймақтардың бірі төмендеп, екіншісі көтерілген, нәтижесінде қатпарлы-жақпарлы биік таулы жүйелері мен тау аралық ойыстар мен қазаншұңқырлар қалыптасты

Г. Палезойда пайда болған тау жүйелері сыртқы күштердің әсерінен үгіліске ұшырап,осы эраның аяғында Қазақстан жері біршама тегіс аймаққа айналған.

Ж.Эраның басында салыстырмалы түрде тыныш болды.

6-кезең.Бағалау.Сұрақ. Сендердің ойларыңшаеліміздің аумағының геологиялық даму тарихы мен тектоникалық құрлымын оқып үйренудің қандай маңызы бар ?(2минут)

Үйрену барысын бағалау және рефлексия.

1.Баға:Сумативті баға қояды.

2.Рефлексия. Бүгінгі сабақ туралы не айтасыздар. Неден қиналдыңдар?Не ұнады? Ұсыныстар.(2 минут)

Бағалау парағына смайликтер арқылы

топ басшыларысумативті баға қояды.

Бағалау ағашына, стикерлерге рефлексия жазады.

Үйге тапсырма беру.«Қазақстанның геологиялық даму тарихы мен тектоникалық құрлымы.» тақырыбын оқу. (1минут)

Аты-жөні

1-кезең

2-кезең

3-кезең

4-кезең

5-кезең

6-кезең

Жиынтық

баға

1

2

3

4

Бағалау критерилері:

Баға

Оқушылар аты

1.Топтағы міндеттерді бөлісуге қатысуы,өз міндетін орындауы

2.Талқылау жүргізе алуы(сыпайы қарсылық білдіріп, дау тудырған сұрақтар бойынша дегеніне жетеді,басқалардың келісімін алады)

3.Тақырыпты түсініп, ауызша түсіндіре алуы

4.Топ мүшелеріне көмектесуі

5.Мұқият тыңдап, тиісті сұрақ қоюы

6.Жиынтық балл

Жиналған балл саны

Баға

23-25

«5»

18-22

«4»

13-17

«3»

8-12

«2»

7-ден төмен балл

«1»