Ашы? саба?ты? та?ырыбы: Уа?ыты?ды д?рыс пайдалана білу
Ма?саты:
Білімділік: О?ушылар?а ?лтты? ойынны? тарихын таныстыра отырып, негізгі ережелерін ?йрету.
Дамытушылы?: о?ушылар?а то?ыз??мала?ты? негізгі шарттарын т?сіндіру ар?ылы логикалы? ойлау ?абілетін, математикалы? амалдарды тез санау, ой - ?рісін толы? дамыту ж?не компьютерлік сауаттылы??а, ??ыптылы??а, дайын ба?дарламамен ?з бетімен ж?мыс жасау?а
Т?рбиелілік: о?ушыларды ?йымшылды??а, досты? ?арым - ?атынас?а, ?жымдылы??а, ?лтты? рухта, сананы ?алыптастыру?а бейімдеу.
Керекті ??рал - жабды?тар: 1. То?ыз??мала? та?талары, суреттер
К?тілетін н?тижесі: О?ушылар ойынды ме?гереді, к?рделі тактикаларды шешеді.
П?наралы? байланыс: математика
Уа?ыты: 45 минут.
?тетін орны: №39 кабинеті.
Саба?ты? типі: О?у ?йрену саба?ы.
Саба?ты? т?рі: Практикалы?: жатты?улар орындау, жарыс
Саба?ты? жоспары:
I. Дайынды? б?лімі:
1. ?йымдастыру кезе?і
2. ?айталау с?ра?тары.
3. То?ыз??мала? ойыны ?ашан пайда болды? Неліктен “?ойшылар алгебрасы” деп ата?ан? То?ыз??мала? ойынын ?ай елдер ойнайды?
II. Негізгі б?лім:
Жана саба? “ Уа?ыты?ды д?рыс пайдалана білу ” “ То?ыз??мала? ойыны ?аза?ты? барлы? ойыныны? ішіндегі е? ?иыны, ойна?ан адамны? ойлау ?абілеті, есепшілігі артып, тез тап?ышты? жа?ы к?шеймек”
То?ыз??мала? ойыныны? негізгі терминдері:
• ??мала?
• ?азан
• Отау
• Бастаушы
• ?остаушы
• Т?зды?
• Атсырау
То?ыз??мала? ойыны арнайы та?тада екі адам арасында ойналады. Ойын та?тасы 2 ?азан, 18 отау, 162 ??мала?тан т?рады. Ойын басында ?р ойыншы?а бір ?азан, то?ыз отау?а то?ыз - то?ыздан салын?ан 81 ??мала? тиесілі. Ал?аш?ы ж?ріс жаса?ан ойыншыны бастаушы, екінші ж?ріс жаса?ан ойыншыны ?остаушы деп атайды.
?аза?ша атаулары:
№9 отау ма?дай
№8 отау к?кмойын
№7 отау ?анды?а?пан
№6 отау белбасар
№5 отау бел
№4 отау атсыратар
№3 отау ат?тпес
№2 отау тект?рмас
№1 отау арт
М?тіні: То?ыз??мала? ойынында бекітілген ережеден ауыт?итын жа?дай бар, міне осыларды ойын ерекшеліктері деп атайды.
Ж?ріс жасау ережесі
??мала? ?ту ережесі
Т?зды? алу ережесі
Атсырау ережесі
Бірінші ерекшелік – ойын барысында кез келген отауда бір ?ана ??мала? ?ал?андай болса ол ??мала?ты алып келесі отау?а ж?руге болады, ал отау бос ?алады.
Екінші ерекшелік – «т?зды?» деп аталады. «Т?зды?» алу ?шін со??ы ??мала? ?арсыласты? екі ??мала?ы бар отауларыны? біріне (9 - шы отаудан бас?асына) т?сіп, онда?ы ??мала?тар санын ал?аш рет ?шке толтыруы керек. Мысал?а жо?арыда?ы. Ойынды бастаушы 1 - ші отаудан ж?ріп, ?остаушыны? 2 - ші отауынан 12 ??мала? ?тып алды делік.
Міне осы с?тте ?остаушы 5 - ші отауында?ы 11 ??мала?ты таратып, бастаушыны? 6 - шы отауында?ы ??мала?тар санын ал?аш рет ?шке толтырып сол отаудан «т?зды?» алады.
Ойыншы «т?зды?» ал?ан отауына арнайы белгі ?ояды. Енді сол «т?зды?» жариялан?ан отау?а т?скен ??мала?тарды? б?рі «т?зды?» ал?ан ойыншыны? ?азанды?ына аударылып отырады. Та?ы бір ескеретін жа?ыдай, «т?зды?ты» ойын барысында бір рет ?ана алады ж?не аттас отаулардан «т?зды?» алу?а болмайды.
Аттас отаулар деп – н?мірлері с?йкес келетін отауларды атайды. Мысалы, бастаушыны?1 – ші отауымен ?остаушыны? 1 – ші отауы аттас, 2 - ші отауымен 2 - ші отауы аттас т. с. с.
?шінші ерекшелік - «атсырау» деп аталады. Ойын со?ына ?арай ?ай ойыншыны? ж?ретін ж?рісі болмай ?алса, сол ойыншы «атсырау?а» ?шырады деп есептелінеді. ?арсыласын «атсырау?а» ?шырат?ан ойыншы ?зіні? отауларында ?ал?ан ??мала?тарды? барлы?ын ?азанды?ына салып алады, міне осыдан кейін ?ана ?р ойыншы ?здеріні? ?тып ал?ан ??мала?тарыны? есебін шы?арады.
?орытындылау.Тест с?ра?тарын беру. О?ушылар б?гінгі саба?ты? та?ырыбы уа?ыты?ды д?рыс пайдалана біледі деп есептеймін.
Сау болы?ыздар.
