Ма?саты: О?ушыларды ойын к?рделілігімен жа?ыныра? таныстырып, оларды? логикалы? ойлау шеберліктерін шы?дау
Керекті ??рал: Ойын та?тасы
М?тіні:
Б?л есеп ойыны, творчестволы? ойын екенін естен шы?армай, ?алай болса солай бастап, отауда?ы ??мала?тарды ма?сатсызж?ре беруден са? болу ?ажет. Ж?ріске м?н бермеу ойынны? сапасын т?мендетеді, оны? н?тижесіне, ойыншыны? к??іл- к?йіне де кері ?серін тигізеді. Ойын?а творчестволы? т?р?ыдан ?арау ?ажет. Сонда ?ана аса к?рделі де, ?ызы?ты ойынны? таби?атын тере? т?сінеміз.
Ойыннан шы?атын н?тиже е? алдымен сайыс?а т?сіп отыр?ан екі адамны? а?ыл- ойымен, творчестволы? ізденімпазды?ымен, т?жірибесімен ты?ыз байланысты. Сонды?тан ойынды байыпты т?рде бастап, ?рбір ж?рісті? алдына белгілі ма?сат ?ойып, ?арсы жа?ты ?здері жа?сы білетін позициялар?а тарта ойнау керек. Алда ?ой?ан ма?сатты ж?зеге асыруды? ма?саты болады. Осындай жоспарлы ойынны? ?рбір кезе?деріне сай, жасал?ан тартысты? жалпы барысын, негізігі ба?ытын- стратегия деп, ал колданыл?ан жеке айла- т?сілдерді – тактика деп атайды. «То?ыз??мала?» ойынын жа?адан ?йренуші адам ?рбір ойында бірінші ж?рістен бастап-а? ?зіні? алдына ай?ын стратегиялы? жоспар ?ойып ойнауды да?ды?а айналыру керек.
Сонымен, стратегия «То?ыз??мала?» ойыныны? негізгі принциптерімен, айла т?сілдерімен де ты?ыз байланысты екен.
Жалпы стратегия мен тактика бір-бірімен ты?ыз ?штасып, ?рі бір-бірін толы?тырып т?рады. Сонды?тан кезінде бірнеше тактикалы? т?сілдерді ?олдана біліп, стратегиялы? жоспар ??р?ан ойыншы тек спортты? н?тижеге ?ана ие болып ?оймастан, ?лкен творчестволы? ?су жолына т?седі. Демек, талапкер «м?лде жоспарсыз ойна?аннан, жаман болса да жоспар ??рып ойнау ж?з есе арты?!» деген ?а?иданы есте ?стауы тиіс.
Та?та ?стінде ойыншы ?зіні? бір немесе екі отауында жат?ан ??мала?тарды? ж?рістерін тарылтып, ж?рістеріне кедергі жасап, ?стап т?ратын болса, не «т?зды?» алу?а не «байып» (??мала? к?п жиылып ?ал?ан) ?ту?а дайын отырады. Б?л «байлау» ?ойылды делінеді. «Байлау» ?ойып ойнау к?бінесе ойынны? бастап?ы ж?не орта шенінде, кейде та?та ?стіндегі позиция?а байланысты, ойынны? ая?ында да кездеседі. «Байлау» ?ойып ойнау ?дісін д?рыс ?олдану, отауда?ы ??мала?тар?а стратегиялы? к?ш беріп, позициялы? ?стемдік ?перетін болса, оны «То?ыз??мала?» ойыныны? бас?а негіздерімен байланыстыра білу же?іске жеткізеді.
Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Просмотр содержимого документа
«"То?ыз??мала? ойыны"»
Тақырыбы: Тактикалық тәсіл.Байлап қойып ойнау
Мақсаты: Оқушыларды ойын күрделілігімен жақынырақ таныстырып, олардың логикалық ойлау шеберліктерін шыңдау
Керекті құрал: Ойын тақтасы
Мәтіні:
Бұл есеп ойыны, творчестволық ойын екенін естен шығармай, қалай болса солай бастап, отаудағы құмалақтарды мақсатсызжүре беруден сақ болу қажет. Жүріске мән бермеу ойынның сапасын төмендетеді, оның нәтижесіне, ойыншының көңіл- күйіне де кері әсерін тигізеді. Ойынға творчестволық тұрғыдан қарау қажет. Сонда ғана аса күрделі де, қызықты ойынның табиғатын терең түсінеміз.
Ойыннан шығатын нәтиже ең алдымен сайысқа түсіп отырған екі адамның ақыл- ойымен , творчестволық ізденімпаздығымен, тәжірибесімен тығыз байланысты. Сондықтан ойынды байыпты түрде бастап, әрбір жүрістің алдына белгілі мақсат қойып, қарсы жақты өздері жақсы білетін позицияларға тарта ойнау керек. Алда қойған мақсатты жүзеге асырудың мақсаты болады. Осындай жоспарлы ойынның әрбір кезеңдеріне сай, жасалған тартыстың жалпы барысын, негізігі бағытын- стратегия деп, ал колданылған жеке айла- тәсілдерді – тактика деп атайды. «Тоғызқұмалақ» ойынын жаңадан үйренуші адам әрбір ойында бірінші жүрістен бастап-ақ өзінің алдына айқын стратегиялық жоспар қойып ойнауды дағдыға айналыру керек.
Сонымен, стратегия «Тоғызқұмалақ» ойынының негізгі принциптерімен, айла тәсілдерімен де тығыз байланысты екен.
Жалпы стратегия мен тактика бір-бірімен тығыз ұштасып, әрі бір-бірін толықтырып тұрады. Сондықтан кезінде бірнеше тактикалық тәсілдерді қолдана біліп, стратегиялық жоспар құрған ойыншы тек спорттық нәтижеге ғана ие болып қоймастан, үлкен творчестволық өсу жолына түседі. Демек, талапкер «мүлде жоспарсыз ойнағаннан, жаман болса да жоспар құрып ойнау жүз есе артық!» деген қағиданы есте ұстауы тиіс.
Тақта үстінде ойыншы өзінің бір немесе екі отауында жатқан құмалақтардың жүрістерін тарылтып, жүрістеріне кедергі жасап, ұстап тұратын болса, не «тұздық» алуға не «байып» (құмалақ көп жиылып қалған) ұтуға дайын отырады. Бұл «байлау» қойылды делінеді. «Байлау» қойып ойнау көбінесе ойынның бастапқы және орта шенінде, кейде тақта үстіндегі позицияға байланысты, ойынның аяғында да кездеседі. «Байлау» қойып ойнау әдісін дұрыс қолдану, отаудағы құмалақтарға стратегиялық күш беріп, позициялық үстемдік әперетін болса, оны «Тоғызқұмалақ» ойынының басқа негіздерімен байланыстыра білу жеңіске жеткізеді.