Білім беру мекемелерінде спорт т?рлері бойынша т?рлі де?гейлі
жарыстар ?йымдастыру ар?ылы о?ушыларды? спорт?а деген
?ызы?ушылы?ын арттыру
Білім – ?о?амды т?ра?тандыратын, рухани м?раны са?тайтын, ?рпа?ты ?рпа??а саба?тастыратын ??рал. ?олда бар м?мкіндікті пайдаланып о?ытуды? жа?а ?діс-т?сілдерін тиімді ?олдану, жа?а технологияны ?ркімні? ?з саба?ында пайдалану ар?ылы о?ушы жастарды халы?ты? д?ст?р ?рдісінде адамгершілікке, салауатты ?мір с?руге баулу дені сау ?рпа? т?рбиелеу дене т?рбиесі п?ні м??алімдеріні? басты міндеті. Олай болса, о?ыту мен т?рбиелеуді? ой елегінен ?тетін ?діс-т?сілдерін, жа?ашыл педагогтарды? тап?ан ?дістемелерін біліп ?ана ?ою жеткіліксіз, оны ?ркім ?з м?мкіндігінше к?нделікті саба?та пайдалану ?ажет.
Дене шыны?тыру п?ніні? бас?а п?ндерге ?ара?анда к?птеген ерекшеліктері бар. М?нда негізінен о?ушыны? ?абілеті, бейімділігі баса назарда болуы керек. Дегенмен де о?ушыларды бейімдеу, ?абілетін дамыту, спорт?а деген ?ызы?ушылы?ын арттыру жа?сы ?йымдастырыл?ан саба??а байланысты. Сонды?тан де?гейлі жарыстар ?йымдастыру ар?ылы о?ушыларды? спорт?а, п?нге деген ?ызы?ушылы?тарын арттыру ма?сатында саба?та та?ырып?а байланысты спорт т?рлеріні? шы?у тарихын, спорт т?рлері дамы?ан елдерді спортты? ?р саласында?ы белгілі спортшылар ?мірін алу?а болады. Сонды?тан да м??алім саба?ты тартымды етіп теория мен практиканы ?штастыруында жа?а инновациялы? технологияларды? тиімділігі баса назарда болуы ?ажет. Б?л м??алім мен о?ушы арасында?ы ?арым-?атынас, саба?ты жа?сы о?итын, спорт?а бейім о?ушылармен белсенді ж?мыс істеп ?ана ?оймай, барлы? баланы? дамуы ?шін ?олайлы жа?сы ойлар ту?ызып, ?абілеті жеткен жерге дейін е?бек етуін ойластыру.
Барлы? о?ушылар ?з ?абілетін е? т?менгі же?іл тапсырмаларды орындаудан бастайды да, оларды міндетті т?рде толы? орындап бол?аннан кейін ?ана, келесі к?рделі де?гейдегі жатты?уларды орындау?а к?шіп отырады. Б?л о?ушылар арасында?ы б?секелестікті ж?не ?р о?ушыны? ?з ?абілетіне, ?ызыметіне с?йкес жо?ары де?гейге к?терілуіне толы? жа?дай жасалады. Осылай ойын элементтерін, ?дістерін де?гейлеп орындату ар?ылы о?ушыларды? тапсырмаларды орындауда жина?ан ?пайларын «даму мониторингі» кестесіне белгілей отырып, о?ушы біліміне талдау жасап отыру ?ажет. ?тілетін та?ырыптар?а байланысты ?ызы?ты сергіту ойындарын ойнатуды? да саба? барысыны? сапасын арттыру?а ы?палы к?п. Атап айтсам: «Кім шапша??», «К??ілді ойындар!», «Мен чемпион!», сонымен ?атар ?оз?алмалы ойындар ж?не ?лтты? ойындарды саба?та т?рлендіріп ?ткізуге машы?тандыру. Дене шыны?тыру п?нінде жа?а инновациялы? технологияларды ?олдануды? орны орасан болары ха?. О?ушыларды? п?нге деген ?ызы?ушылы?ын арттырып, білім сапасын к?теруге сыныптан тыс спортты? шараларды? да ма?ызы зор. Соны? ішінде ?аза?ты? ?лтты? ойындары мен ?оз?алмалы ойындарын, ?р т?рлі жарыстарын, то?ыз??мала?, ар?ан тартыс, аударыспа? сынды ойын т?рлерін ?ткізіп отыру керек. Осындай ж?мыстарды ж?ргізу н?тижесінде о?ушыларды? белсенділігі артып, спорт?а деген бейімділігі ?алыптасады. О?ушыларды? танымды? ?абілеттерін артырып, салауатты ?мір с?ру, адам денсаулы?ы осы спорт?а байланысты екендігін т?сінеді. Н?тижесінде о?ушыларды? білім сапасы артып, о?у то?сандарында жо?ары сапа?а ?ол жеткізуге болады. Жа?аша ?дсітерді саба?тарда ?немі ?олданыс?а енгізуде теория мен практиканы? ?штасуына м?н бергенде ?ана ж?мысты? мазм?ндылы?ы к?ріне алады. Осы ба?ыттарда сын т?р?ысынан ойлау ж?не де?гейлеп о?ыту технологияларыны? тиімді ?дістерін дене шыны?тыру п?нінде ?олдануды ?сынамын. Алдымен «Дене шыны?тыру п?ні не береді?» –деген с?ра??а:» ?имыл ?оз?алысты береді. Машы?тандыру. Дене м?дениетін ?алыптастыру. Денені шыны?тыру, т?рбиелеу. Жалпы дамыту жатты?уларын ме?гертеді. Мемлекеттік стандартты? ба?дарламаны жоспарлай білуді, нормативтік тест жатты?уларды игертуді береді.
?зімні? 7 сынып?а ?ткізген саба?ымды ?сынамын:
Саба?ты? та?ырыбы: Эстафеталы? ж?гірулер
Ма?саты: а) Ж?гіру элементтері бар эстафета ойындарын о?ушылар?а орындату. Ж?гіру кезінде ?осымша жатты?улар орындау?а ?йрету.
?) ?ауіпсіздік ережесін м??ият са?тау?а, ??ыптылы??а, ?йымшылды??а т?рбиелеу.
б) К?ш пен ептілікті? дамуын арттыру. ?имыл ?оз?алысыны? жалпы ?йлесімділігінжа?сарту.
Саба?ты? т?рі: Жа?а саба?
Саб. ?тетін орны: Спорт зал
Саба??а керек ??ралдар: Доп, жалауша,ше?бер, секіртпе,
кедергілер, ?лкен доп, асы?, ?оржын.
Саба?ты? барысы: жатты?уды? орындалу уа?ыты
?йымдастыру, ?дістемелік н?с?ау
І.?йымдастыру б?лімі
1.Сыныпты сап?а т?р?ызу. М?лімдеме ?абылдау
2.Сапты? жатты?улар.
3.Жалпы дамыту жатты?уы. а)ж?ру, ж?гіру жатты?улары ?)??ралсыз орындалатын дамыту жатты?улары.
ІІ.Негізгі б?лім
Саба?ты? та?ырыбы. Эстафеталы?ж?гірулер.
1.О?ушыларды? ?здеріне таныс эстафеталы? ойын т?рлерін с?рау.
(Тола?ай. Намыс дода)
Барлы? эстафеталы? ойындар адам денсаулы?ы ?шін ма?ызды ?рі к??ілді.
О?ушы тез, тура ж?гіру кезінде бар к?шін салу?а да?дыланады. Шапша? епті ?имылдау?а ?йренеді. ?йым шыл болып, команда м?ддесі ?шін жа?сы н?тиже к?рсетуге тырысады. Айналаны ба?дарлап аз уа?ытта ?зіні? ж?не ?арсыласыны? ?рекетін бай?ап ?лгереді. Сонымен ?атар ойыншыны? икемділігі мен т?зімділік ?абілеттері арта т?седі.
2.Сыныпты екі топ?а б?лу, Эстафеталы? ж?гірулерді? т?рлерін таныстыру.
(?р ойыннан кейін сергіту жатты?уы ойнатылып т?рылады)
Команда болып ж?гіру (пойыз)
Кедергілер ар?ылы ж?гіру Доп тасу ойыны «Ба?алар» ойыны Секіртпе мен ж?гіру ойыны «Допты ?ста» ойыны «?осая?тар» ойыны «Те?ге алу» ойыны «Мергендер» ойыны 15
минут Сынып о?ушыларыны? саба??а дайынды?ын ба?ылау.
Жатты?уларды ?атесіз орындату.
О?ушыларды? зейінін саба??а аудару.
О?ушыларды с?ра? ?ою ар?ылы саба??а тарту.
Екі топта?ы ойыншыларды? те?дігін ба?ылау. Ойын кезіндегі ?ауіпсіздік ережесін ескерту. М??алімні? орындап к?рсеткен жатты?у элементтерін, ойын т?рлерін м??ият ба?ылап, ты?дауын ?ада?алау. ?р ойынды ба?алап, ?оржын?а асы? салынып т?рады.
Саба?ты? барысы. Жатты?уды? орынд. уа?ыты ?йымдастыру, ?дістемелік н?с?ау. ІІІ.?орытынды. ?р ?оржында?ы асы?тар санын ?осып, же?імпаз топты аны?тап,мада?тау. ?йге тапсырма: Эстафеталы? ойындарды т?рлендіру. Саба??а жа?сы ?атынас?ан о?ушыларды ба?алау.
Ойын кезіндегі кемшіліктерді ескертіп т?зету.
Саба?ты ?орытындылау. «Дарабоз» топты мада?тау.
Сергіту с?ті Ба?алау (?оржыннан асы?тарды санау)
?орыта айт?анда м??алім ?р саба?ын т?рлендіріп ?ткізуі керек ж?не ?р т?рлі жарыс т?рлерін к?п ?олдана отырып ?ткізсе саба? ?тымды н?тижесін берері с?зсіз.