Же?іл атлетиканы? тактикасы

Жеңіл атлетика

Жүгіру түрлері

Жүру түрлері

Жеңіл атлетика-лық көпсайыс

Жеңіл атлетика

Спорттық снарядтар-ды лақтыру

Ұзындық-қа секіру

Биіктікке секіру

Өткізу алаңына байланысты

Ашық алаңда

Жабық алаңда (манеж)

Жеңіл атлетика түрлері

Жеке жарыстар

Ұйымдастыруына байланысты

Командалық жарыстар

Эстафеталық жарыстар

Жеңіл атлетика тарихы

• Мәліметтерге сүйенсек, жеңіл атлетикадан жарыс біздің эрамызға дейінгі 776 жылы өткізілген. Бұл туралы Ежелгі Грек олимпиада ойындары туралы жазбаларда анық жазылған. Сол замандарда жарыс тек ұзын-сонар алаңда жүгіру жарысымен шектелген. Ерлер мен әйелдар арасындағы бәсеке жеке-жеке өткізіліпті. 

• Олимпиадалық ойындар 1896 жылдан
• Дүниежүзілік чемпионат 1983 жылдан өткізіліп келеді.

Халықаралық әуесқойлық жеңіл атлетика федерациясы (ИААФ) 1912 жылы құрылған. Оған қазір 200-ге жуық ұлттық ассоциациялар біріккен.

Жеңіл атлетика Қазақстанда

• Қазақстанда алғашқы ресми жеңіл атлетикалық жарыс — Бүкілқазақстандық 1-спартакиада 1928 жылы Петропавл қаласында өтті.

• Республикада жеңіл атлетикадан тұңғыш рет КСРО-ның спорт шебері атағын  Ш.Бекбаев  алды (1943). 

• Қазақстандықтар арасында Олимпиялық ойындарға тұңғыш қатысқан спортшы Е.Кадяйкин болды.

• Тәуелсіз елімізге тұңғыш алтын медальді 2000 жылы Сиднейде (Австралия) өткен 27-Олимпиялық ойындарда кедергі арқылы жүгіруші О.Шишигина әкелді.

• 2012 жылы О.Рыпакова Лондон Олимпиадасында ұзындыққа үштеп секіруден басып озып, Олимпиада чемпионы атанды. Ол 14,98 м көрсеткішке қол жеткізді.

Жеңіл атлетиканың негізгі жаттығулары

Тегіс жерде жүгіру

Бедерлі жерде жүгіру

Жүру

Кедергілермен жүгіру

Ұзындыққа және биіктікке секіру

Лақтыру

Жеңіл атлетикалық көпсайыс

Жүгіру — қысқа, орташа және ұзақ қашықтық болып үшке бөлінеді.

Қысқа қашықтыққа — 100, 200, 400 м және 110 м кедергілі қашықтық жатады. Орташа қашықтыққа - 800,1000, 1500, 2000, 3000 м жүгіру және 3000 м кедергілі қашықтыққа жүгіру жатады.

Ұзақ қашықтыққа — 5000, 10000, 20000, 42 шақырым 192 м марафондық қашықтық және 50 шақырым кросс (дала жарысы) жатады.

100 метрге жүгіру

100 метрге жүгіру төрт кезеңнен тұрады: 1. Төменгі сөреде тұру. 2. Төменгі сөреден шығу. 3. Ара қашықтық бойы жүгіру. 4. Мәреден өту.

• «Сөреге»  деген бұйрықта сөреге тұру .
• «Дайындал»  деген бұйрықта көтерілу. 
• «Жүгір» деген бұйрықта аяқ -қолды тез-тез қимылдатып, 20 метрге дейін аяқты жиі-жиі басып, қарқын алғанша жүгіріп, қалғанын барынша қарқынмен жүгіріп келіп, мәре сызығын кесіп өту қажет.

Сөреден шығу

Жүгіру кезіндегі қауіпсіздік ережелері

• Қысқа қашықтықтарды тек өз жолымен жүгіру керек;
• Басқа жүгірушінің жолына өтіп кетуге болмайды;
• Жүгіріп келе жатып кілт тоқтауға болмайды;
• Қатарласа жүгіріп келе жатқан сыныптастарымен әңгімелесуге, оларға тым жақындауға болмайды.

100 метрге жүгіруден 9 сыныпқа арналған норматив

Нормативтер

Өлшем бірлігі

Президенттік деңгей

ұлдар

сек.

Ұлттық дайындық деңгейі

қыздар

13.2

ұлдар

15.2

қыздар

13.6

15.5