Voleybol o'yini

Samarqand viloyati Kattaqo’rg’on tuman 50 –maktab jismoniy tarbiya fani o’qituvchisi

Voleybol o’yin texnikasi va taktikasi

Mavzu: VOLEYBOL O‘YIN TEXNIKASI VA TAKTIKАSI

Reja:

2.1. Holatlar va harakatlanish, dastlabki holatlar

2.2. To‘p uzatish

2.3. To‘p kiritish

2.4. Hujum zarbalari

2.5. To‘pni qabul qilish

2.6. To‘siq qo‘yish

Voleybol o’yini texnikasi va taktikasi asosi

V oleybol o’yini texnikasi haqida tushuncha . Voleybolning asosiy texnik usullari: turish, siljish, to’pni o’yinga kiritish, to’pni uzatish, hujum zarbasi, to’siq qo’yish. O’yin taktikasi haqida tushuncha. Himoyada, hujumda yakkama-yakka harakatlanish, himoyada va hujumda guruh bo’lib harakat qilish.

Amaliy mashg’ulot . Voleybol o’yini texnikasini o’rgatish. Turish holati. Voleybol o’yini uchun xos, har xil siljishlar, to’pni o’yinga kiritish bilan qabul qilish. Ikkinchi uzatishni bajarish uchun dastlabki holatni qabul qilish. Siljish. O’ngga, chapga, oldinga, orqaga, yonlama qadam tashlab, ikki qadam sakrab, siljishning har xil usullarini birga qo’shib bajarish, siljishdan keyin to’xtash. To’pni uzatish. To’pni ikki qo’lda yuqoridan uzatish.

To’pni tagiga chiqish . To’pni uzatishda oyoq, qo’l, gavda holati va harakatining bir-biriga mosligi. Turgan joyda va harakatda bosh ustidan to’p uzatish. Qatorda qarama-qarshi tomonga to’p uzatish. Juft-juft bo’lib siljish bilan to’p uzatish. Shit va devor oldida to’p uzatish, 6- zonadan 3- zonaga, 3- zonadan 4- zonaga yoki 6- zonadan 3- zonaga, 3- zonadan 2- zonaga to’p uzatish. «To’p havoda», «To’p kapitanga» harakatli o’yinlari, to’pni uzatish bilan bajariladigan estafetalar. To’pni pastdan uzatish (tanishtirish), qo’l va oyoq, gavda holati. To’p bilan bajariladigan tayyorgarlik mashqlari. To’pni o’yinga kiritish. To’pni pastdan o’yinga kiritish: to’g’ridan va yon tomondan (yon boshdan). To’pni yuqoridan to’g’ri o’yinga kiritish. Tik turish, to’pni yuqoriga otish, gavda, oyoq, qo’l holati. To’pni yuqorida va ikki qo’llab pastdan qabul qilish.

Hujum zarbasini berish . 4 va 2- zonalarda to’g’ridan zarba berish. To’r ustidan (balandligi 140- 200 sm.) sakrab to’ldirma to’pni ikki qo’llab otish. Yugurib kelib va turgan joyidan to’r ustidan tennis koptogini uloqtirish, yugurish, sakrash, qo’lni siltash va qo’shish. Rezinali amortizatorga o’rnatilgan to’pga zarba berish. Sherigi tomonidan tashlangan to’pga to’r ustidan zarba berish.

To’siq qo’yish . 3, 2, 4- zonalarda (to’rni balandligi 2 m-2.20 sm.) bir kishilik to’siq qo’yishga tayyorgarlik va yordamchi mashqlar berish. To’rni yuqori chekkasiga olib qo’yilgan to’pga (to’ldirma yoki voleybol) to’rni oldida siljib, to’xtab va sakrash bilan to’pga qo’l panjalarini tegizish. To’r ustiga qo’yilgan yengil rezinali to’pga to’siq qo’yish.

Texnikka

Texnik tayyorgarlik. Har bir o’yinchi va umuman jamoa mahorati o’yinchilardagi texnik tayyorgarlik darajasiga bog’liq. O’yin uchun zarur bo’lgan barcha usullar va ularni bajarish usullari texnik tayyorgarlik jarayonida oshib boraveradi, usullar jamlangan holatda amalga oshadi, shu bilan birga sportchining individual qobiliyati va jamoa uchun zarur bo’lgan funksiyalari takomillashtiriladi.

Taktik tayyorgarlik. Raqib jamoasi ustidan g’alaba qozonishda jismoniy va texnik tayyorgarlik bilan bir qatorda o’z imkoniyatlaridan to’g’ri va ustalik bilan foydalana bilish, ya’ni taktika katta ahamiyatga ega. Taktika ko’p holatlarga; texnikani bilish va undan foydalanish, o’z kuchini o’yin vaqtida to’g’ri tasdiqlay olish, musobaqa shart-sharoitlarini nazarda tutish, qoidani izohlash sheriklari va raqiblarining harakatlarini to’g’ri baholash va boshqalarga bog’liq. Sport kurashini to’g’ri tashkil qila bilish muntazam o’rganiladigan san’atdir. Ana shuning uchun ham mashg’ulot jarayonida o’quvchilar strategiya va taktikaga oid kompleks bilimni egallab, juda ko’p mahorat va malakalarni o’zlashtiradi.

Pastgi turish holari

Asosiy, yuqori va pastgi turish holati

Maydonda harakatlanish

Maydonda harakatlanish

Pastdan to’pni o’yinga kiritish

Yonboshdan to’pni o’yinga kiritish

Yuqoridan to’pni o’yinga kiritish

To’pni ikki qo’llab yuqoridan uzatish

Pastdan ikki qo’llab to’pni qabul qilish

Hujum qilish texnikasi

Hujum qilish texnikasi

To’p oshirish

Bog‘lovchi o‘yinchi oldingi zonada joylashganda hujumni uyushtirish variantlari 19-rasmda berilgan. Bunday hujumni uyushtirishning sezilarli kamchiliklaridan biri – bu hujumda oldingi qator o‘yinchilaridan ikki kishining ishtirok etishi mumkinligidir. Lekin zamonaviy voleybolda himoya zonasidan tashkil qilinadigan hujum zarbalari ushbu kamchilikni deyarli bartaraf etgan desa bo‘ladi.

Hujumni uyushtirishda bog‘lovchi o‘yinchi orqa qatordan to‘r oldiga chiqib ikkinchi to‘pni uzatganda, hujum qilish va uning samarasini oshirish imkoniyati kengayadi. Bog‘lovchi o‘yinchi orqada joylashgan 1,5,6-zonalardan to‘r oldiga chiqib, turli hujum kombinatsiyalarini tashkil qilish chizmasi 20-rasmda keltirilmoqda.

Birinchi to‘pni uzatishdan so‘ng hujum qilish yoki aldab to‘p tashlash (otkidka) hujum harakatlarini (21-rasm) samarali hal qilishga imkon bersa-da, ammo bu usullarni bajarish uchun zarur sharoit (uzatilgan to‘pning juda qulay bo‘lishi) va hujumchidan katta malaka talab etiladi. Aldab to‘p tashlaganda, hujumchi yoki bog‘lovchi o‘yinchi (oldingi zonada joylashgan vaqtdagina) sakrab hujum zarbasini bajarayotganday (imitatsiya) bo‘lib, aldamchi harakatni amalga oshiradi.

«To‘lqin» kombinatsiyasida uchta o‘yinchi – bog‘lovchi va 3–4-zonalardagi hujumchi ishtirok etadi (22-rasm). 3-zonadagi o‘yinchi past to‘p uzatish (qisqa, uchishda) bilan bo‘ladigan hujumni boshlab berish uchun yugurib keladi. To‘p 4-zonadagi o‘yinchiga, 4 va 3-zonalar oralig‘iga uzatib beriladi. 3-zonadagi o‘yinchi hujum zarbasiga taqlid qilib, raqibning to‘siq qo‘yuvchi o‘yinchilarini chalg‘itadi. Bu esa 4-zona o‘yinchisining hujumni samarali yakunlashiga (to‘siqsiz yoki to‘siq qo‘yish kechikkanligi bilan bog‘liq) imkon yaratadi. Kelishuvga asosan to‘p uzatish uzunligi o‘zgartirib boriladi. Agarda to‘pni qabul qilish 4-zonaga yaqin joyda sodir bo‘lgan bo‘lsa, «eshelon» (23-rasm) kombinatsiyasini amalga oshirish uchun qulay sharoit yaratiladi.

E’tiboringiz uchun rahmat