Жылу м?лшері. Жылу м?лшеріні? бірліктері. Затты? меншікті жылу сыйымдылы?ы. Денені ?ыздыру?а ?ажетті немесе ол суы?анда б?лінетін жылу м?лшерін есептеу.

Саба?ты? та?ырыбы: Жылу м?лшері. Жылу м?лшеріні? бірліктері. Затты? меншікті жылу сыйымдылы?ы. Денені ?ыздыру?а ?ажетті немесе ол суы?анда б?лінетін жылу м?лшерін есептеу.

Саба?ты? ма?саты:

Білімділік ма?саты: жылу м?лшері ??ымын беру ж?не оны? ?андай шамалар?а т?уелді екенін ай?ындау;жа?а физикалы? шама затты? меншікті жылу сыйымдылы?ы ж?не оны? ?лшем бірліктеріи енгізу.
Дамытушылы? ма?саты: О?ушыларды? білім де?гейін ж?не білім мазм?ныны? т?ра?тылы?ы мен оны игерудегі іскерлік пен да?дыны ба?ылау.
Т?рбиелік ма?саты: Адамгершілікке, ??ыптылы??а, ал?ырлы??а, отанс?йгіштікке, таби?атты аялау?а, сыйласты? пен ?дептілікке баулу.

Саба?ты? т?рі:жа?а білімді ?алыптастыру, жалпылау

Саба?ты? ?діс-т?сілдері: ??гіме, лекция, дискуссия, кітаппен ж?мыс.

Саба?ты? к?рнекіліктері: плакаттар, суреттер,

Саба?ты? барысы:

І. ДК. ?йымдастыру кезе?і:

1. С?лемдесу;

2. О?ушыларды т?гендеу;

3. Сынып болмесіні? тазалы?ын тексеру;

4. О?ушыларды? саба??а дайынды?ын тексеру (ж?мыс орны, отырыстары, сырт?ы т?рлері);

5. О?ушыларды? назарын саба??а аудару.

ІІ. ДК. ?й тапсырмасын тексеру, ?айталау.

А) теориялы? білімдерін тексеру.

?) практикалы? тапсырмаларын тексеру.

Б) есептерін тексеру.

ІІІ.ДК Білімді жан-жа?ты тексеру./ ІV. ДК. Жа?а материалды ?абылдау?а ?зірлік, ма?сат ?ою.

Денені? ішкі энергиясы дегеніміз не?
Денені? ішкі энергиясын ?згерту ?дістері.
Жылу берілу т?рлері.

5)Ішкі энерын салыстыр:

а) т1 > т2

б)t1>t г

В) r1 > r2

V. ДК.Жа?а материалды ме?герту:

Саба?та?ы негізгі ??ымдар.

Жылу берілу (жьшу ?ткізгіштік, конвекция жэне сэулслену) кезінде бір денеден екінші денеге энергияны? берілуі. Жылу м?лшері-жылу берілу кезінде денені? ал?ан немесе жо?алт?ан энергиясы.

Денеге берілетін энергияны? ?андай шамалар?а тэуелді болатынын ай?ындау (т?жірибелер к?рсету) Денеге берілетін жылу м?лшері: дене температурасыны? ?згеру шамасына, денені? массасына, затгьщ тегіне т?уелді болады.

Сал?ында?ан денені? ?орша?ан орта?а жылуын беруі.

Жылу м?лшеріні? ?лшем бірліктері-джоуль (Дж), килоджоуль (кДж). Жылу м?лшеріні? тарихи ?лшем бірлігі-1 калория (1 кал=4,19Дж =*4,2Дж) 1 ккал =1000 кал = 4190 Дж «4200 Дж т 4,2 кДж. 1кг затты? температурасын 10С-?а ?згерту ?шін ?ажетті жылу м?лшеріні? затты? тегіне т?уелділігі.

с- затты? меншікті жылу сыйымдылы?ы, я?ни массасы 1 кг затты? температурасын 1°С-?а ?згерту ?шін ?ажетті жылу м?лшері. ?лшем бірлігі -ДЖ/кг* 0С

Затты? меншікті жылу сыйымдылы?ыны? физикалык м?нін ашып к?рсету (мысалы, ?ор?асынны? жылу сыйымдылы?ы 140 ДЖ/кг* 0С Б?л массасы 1кг ?ор?асынны? температурасын 1°С-?а ?згерту ?шін 140Дж жылу м?лшері кажет дегенді білдіреді.

?рт?рлі заттарды? меншікті жылу сыйымдылы?тарын салыстыру (№1 кесте бойынша).

?рт?рлі агрегатты? к?йлерде затты? жылу сыйымдылы?ыны? м?ніні? ?рт?рлі болуы (мысал ретінде, су мен му.з, ?атты ж?не с?йы? к?йдегі алюминий ), м?зды? меншікті жылу сыйымдылы?ы 2100 ДЖ/кг* 0С, ал суды? меншікті жылусыйымдылы?ы 4200 ДЖ/кг* 0С. Суды? меншікті жылу сыйымдылы?ыны? ?лкен болуы жылыту ж?йелерінде пайдаланылады; жергілікті жердін климатына ?сер етеді.

Денені ?ыздыру?а ?ажетті немесе ол суы?анда б?лінетін жылу м?лшерін есептеу Q=cm(t2 -t1)

М?нда?ы t1 -денені? бастапкы, t г -денені? со??ы температурасы.

VІ. ДК. О?ытылып отыр?ан о?у материалын ?абылдауда?ы о?ушы т?сінігін тексеру.

§9,10 с?ра?тарын талдау.
?ыс?аша тест.

1) Ыдыста?ы суы? су?а ?ыздырыл?ан шар салынды. К?рсетілген физикалы? шамаларды? ?айсысы шарды сал?аннан кейін артады, ?айсысы азаяды
немесе ?згермейді?

I. Шарды? массасы 1. Артады

II. Суды? массасы 2.Кемиді
Ш.Шарды? к?лемІ 3. ?згермейді
ІV.Суды? к?лемі

V.Су молекулаларыны? ?оз?алысынын орташа жылдамды?ы

VІІ. ДК. О?ытылып отыр?ан о?у материалын бекіту немесе да?дыландыру ж?мыстарын ж?ргізу.

5,6-жатты?уларды орындау

VIІI.ДК. Ба?алау. ?й тапсырмасын беру:

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?

Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.

Быстро и объективно проверять знания учащихся.

Сделать изучение нового материала максимально понятным.

Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.

Наладить дисциплину на своих уроках.

Получить возможность работать творчески.

=> ПОЛУЧИТЬ СУПЕРСПОСОБНОСТИ УЧИТЕЛЯ <=

Просмотр содержимого документа
«Жылу м?лшері. Жылу м?лшеріні? бірліктері. Затты? меншікті жылу сыйымдылы?ы. Денені ?ыздыру?а ?ажетті немесе ол суы?анда б?лінетін жылу м?лшерін есептеу.»

Сабақтың тақырыбы: №1 зертханалық жұмыс. “Өлшеуіш цилиндр бөліктерінің құныны анықтау, дененің көлемін өлшеу.”

Сабақтың мақсаты:

Білімділік мақсаты:

Өлшеуіш цилиндр бөліктерінің құныны анықтау, дененің көлемін өлшеу, аспаптар шкалалары бөліктерінің құнын анықтау.

Дамытушылық мақсаты:

Білімдерін пысықтау, бекіту, ойлау қабілеттерін және білімге деген құштарлығын арттыру.

Тәрбиелік мақсаты:

Адамгершілікке, ұқыптылыққа, алғырлыққа, отансүйгіштікке, табиғатты аялауға, сыйластық пен әдептілікке баулу.

Сабақтың түрі:

Аралас, жаңа білімді қалыптастыру, жалпылау, бақылау, сарамандақ, зертханалық, қорытындылау, тексеру және бағалау, бекіту, қайталау.

Сабақтың Әдіс-тӘсілдері:

Әңгіме, лекция, дискуссия, кітаппен жұмыс, демонстрация, видео әдісімен, жаттығулар орындау, лаборатория, танымдық ойындар, сынақ жүргізу.

Сабақтың кӨрнекіліктері:

Графопроектор, телевизор, видеомагнитафон, плакаттар, суреттер, үлестірме қағаздар, слайд.

Сабақтың барысы:

І. . Ұйымдастыру кезеңі:

Сәлемдесу, отырғызу, түгендеу.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру, қайталау.

А) теориялық білімдерін тексеру.

Ә) практикалық тапсырмаларын тексеру.

Б) есептерін тексеру.

ІІІ. . Білімді жан-жақты тексеру:

ІV. . Жаңа материалды қабылдауға Әзірлік, мақсат қою.

Бүгінгі сабағымыздың негізгі мақсаты өлшеуіш цилиндр бөліктерінің құныны анықтау, дененің көлемін өлшеу.

V. .Жаңа материалды меңгерту:

VІ. . Оқытылып отырған оқу материалын қабылдаудағы оқушы түсінігін тексеру:

VІІ. .Оқытылып отырған оқу материалын бекіту немесе дағдыландыру жұмыстарын жүргізу:

№ 1 зертханалық жұмыс

Жабдықтар: Өлшеуіш цилиндр (немесе мензурка), суы бар стакан.

Жұмысты орындауға нұсқаулар

Өлшеуіш цилиндрді қараңдар. Оның бөліктеріне және ондағы қолданылатын өлшем бірлігіне назар аударыңдар.
Суды стаканнан өлшеуіш цилиндрге құйыңдар.
Дәптердегі суретке өлшеуіш цилиндрге құйылған су бөлігін бейнелеңдер (152-суреттегідей). Су деңгейінің орнын анықтау кезінде көзді (оның иілген шетімен емес) су бетінің жазық бөлігімен сәйкес келетіндей етіп бағыттаңдар.
Өлшеуіш цилиндрдің бөліктерінің құнын анықтаңдар. Ол үшін §4–тегі ережені пайдаланыңдар:

бөліктің құны = (... - ...) / ... = ...мл

Бөліктің құнын біле отырып, цилиндрдегі судың көлемін анықтаңдар:

V=... + ... = ... мл.

Өлшеу нәтижелерін сантиметр кубпен және метр кубпен өрнектеңдер.

Мензурканын ең үлкен өлшеу келемін оның бірлігі

Мензурка бөлігінің құны

өлшеу қателігі

Кателігі көрсетілген өлшеу

Нәтижесі (сұйық көлемі)

2-тапсырма. Әр түрлі пішіндегі қатты денелердің көлемін анықтау

Жумыстың барысы:

1) Өлшеуіш цилиндрге қатты дене толық бататындай етіп (26-сурет) су құйып, денені сұйыққа толық батырыңдар. Сонда мензурқадағы судың соңғы және алғашқы деңгейлерінің айырмасы қатты дененщ келемше тец болады;

2) Пішін мен көлемі ер түрлі 2-3 қатты дене таңдап алып, оны жіңішке жіппен байлап, суы бар өлшеуіш цилиндрге салыңдар да, келемін анықтаңдар өлшеу нәтижелерін 44-беттег1 кестеге жазыңдар.

3) өлшеуіш цилиндрге сыймайтын Дененің келемін шүмегін бар ыдыстың көмегімен анықтауға болады (27, а-сурет). Өлшеу алдында ыдысқа шүмектің жоғары деңгейше жеткенше су құйылады. Демек ыдыстағы суға батырганда оның көлеміне тең су асып төгіледі.

Егер зертханада шумегі бар ыдыс жок болса, онда бірінің ішіне бірі сыятын кез келген ыдысты пайдалануга болады. Бул жагдай-да 1ШК1 ыдыска суды кемерше дейш толтырып кую керек. Денет суга батырганда оньщ келемшдей су сырткы ыдыска куйылады. Куйылган судьщ келемш мензуркамен елшещц.

Өлшейтін дене

Сұйықтың бастапқы көлемі (V_1, см³)

Дене мен сұйықтың көлемі (V₁_,см³)

Қатты дененің көлемі

(V=V₂-V₁),см³

VІІІ.. Үй тапсырмасын беру: тарауды түгел қайталау.

ІX. . Баға қою.

Жылу м?лшері. Жылу м?лшеріні? бірліктері. Затты? меншікті жылу сыйымдылы?ы. Денені ?ыздыру?а ?ажетті немесе ол суы?анда б?лінетін жылу м?лшерін есептеу.

Полезное для учителя