Мерзімі: Сыныбы: 8
Та?ырыбы: Ток к?ші.Амперметр. Электр кернеуі.Вольтметр.Электр тізбегі.
Білімділік: О?ушылар?а ток к?ші, электр кернеуі, оларды ?лшейтін ??ралдар жайлы т?сінік беру.
Дамытушылы?: о?ушыларды? саба??а ?ызы?ушылы?тарын арттыра отырып, ой-?рісін, д?ниетанымын ке?ейту, дамыту.
Т?рбиелік: о?ушыларды ??ыптылы??а, техникалы? ?ауіпсіздік ережесін есте са?тау?а, ?з ойын толы? жеткізе білуге т?рбиелеу.
Саба?ты? типі: жа?а саба?ты ме?герту
Саба?ты? т?рі: ойын саба?
Саба?ты? ?дісі: с?ра? – жауап, баяндау
Саба?ты? к?рнекілігі: интерактивті та?та, кестелер, ил. суреттер, электронды? о?улы?, амперметр, вольтметр
П?н аралы? байланыс: математика, сызу, денешыны?тыру
Саба?ты? барысы:
I.?йымдастыру кезе?і: 1.С?лемдесу,т?гелдеу.
2.О?ушыларды? саба??а даярлы?ын тексеру.
3.О?ушыларды? назарын саба??а аудару.
ІІ.О?ушы білімін жан-жа?ты тексеру:
1. Электр тогы дегеніміз не?
2. Электр тогыны? пайда болуы мен ?за? са?талуы ?шін ?ажетті шарттарды ата.
3. ?ткізгіштегі электр тогын оны? ?ткізгішке тигізетін ?рекеттерін ата.
4. ?андай ток к?здерін білесі?дер ж?не оларды? шартты белгісін сызы?дар.
5. “Электр тогы” т?сінігін ал?аш рет кім енгізді?
ІІІ. Жа?а т?сінік беру:
Электр тогын ?лшеу ж?не салыстыру ?шін ток к?ші деген арнайы шама енгізіледі.
?ткізгішті? к?лдене? ?имасы ар?ылы ?андай да бір уа?ыт аралы?ында тасымалданатын электр м?лшеріні? сол уа?ыт аралы?ына ?атынасын ток к?ші деп атаймыз:
I = q/t
Халы?аралы? бірліктер ж?йесінде ток к?ші ампермен (А) ?рнектеледі.
1 ампер – вакуумде бір – бірінен 1 м ?ашы?ты?та орналас?ан, к?лдене? ?имасыны? ауданы ?те аз, шексіз ?зын т?зу екі ?ткізгішті? бойымен ?тетін т?ра?ты ток к?ші. М?ндай ток ?зынды?ы ?ткізгіштерді? ?рбір кесіндісінде 2*10-7Н-?а те? ?зара ?рекеттесу к?шін тудырады.
1 мА = 10-3А
1 мкА = 10-6А
1кА = 103А
Тізбекті? берілген б?лігінде заряд орын ауыстыр?анда, электр ?рісіні? ат?ар?ан ж?мысыны? осы заряд?а ?атынасы кернеу деп аталады:
U = A/q
Халы?аралы? бірліктер ж?йесінде ток к?ші вольтпен (В) ?рнектеледі.
1 вольт – ?ткізгіш бойымен 1 Кл заряд орын ауыстыр?анда, 1 Дж-ге те? ж?мыс шамасына те? кернеу.
?ткізгішті? ?андай да бір екі н?ктесіні? арасында?ы кернеуді ?лшеу керек болса, вольтметрді сол н?ктелерге жал?айды. ??ралды осылайша жал?ауды параллель жал?ау деп атайды. Б?л кезде “+” ?ыс?ышын ток кзіні? о? полюсінен, ал “-” ?ыс?ышын ток к?зіні? теріс полюсінен келетін ?ткізгіш сыммен жал?айды.
ІV.Жа?а т?сініктер мен іс-?рекеттер т?сілін ?алыптастыру:
Ток к?ші (I) – электр тогын ?лшеу ж?не салыстыру ?шін арнайы енгізілген шама.
1 Ампер – ток к?шіні? ?лшем бірлігі
Амперметр - ток к?шін ?лшейтін ??рал
Амперметр тізбекке тізбектей жал?анады
Токты? ж?мысы (А) – токты тудыратын электр ?рісіні? ж?мысы
Электр кернеуі – токты? ат?ар?ан ж?мысын аны?тайтын физикалы? шама
1 Вольт – кернеуді? ?лшем бірлігі
Вольтметр – ?ткізгішті? ?штарында?ы токты ?лшеуге арнал?ан ??рал.
Вольтметр тізбекке параллель жал?анады
V.М??алімні? проблемалы? ж?не а?паратты? с?ра?тары:
2. Суретте берілген с?лбаларда жіберілген ?ателерді табы?дар
VІ.Жа?а т?сінікті тексеру:
Есептер шы?ару.
VIІ. Жа?а саба?ты бекітуге арнал?ан жатты?улар :
?лшем бірлігі
Шартты белгісі
?лшейтін ??рал
Ток к?ші
Электр кернеуі
VIIІ.Жа?а саба?ты ?орытындылау:
Х.?й тапсырмасы: §36. 37
