Температура.Температураны ?лшеу ?дістері

8 сынып

Саба?ты? та?ырыбы: Температура.Температураны ?лшеу ?дістері.

Саба?ты? ма?саты:

Білімділік ма?саты: денені? жылулы? к?йін сипаттайтын негізгі физикалы? шама ретінде температураны енгізу,температураны ?лшеу ?дістерімен таныстыру, Цельций ж?не Кельвин шкаласын енгізу; о?ушыларды? таным белсенділіктерін арттыру;

Дамытушылы? ма?саты: О?ушыларды? білім де?гейін ж?не білім мазм?ныны? т?ра?тылы?ы мен оны игерудегі іскерлік пен да?дыны ба?ылау.
Т?рбиелік ма?саты: Адамгершілікке, ??ыптылы??а, ал?ырлы??а, отанс?йгіштікке, таби?атты аялау?а, сыйласты? пен ?дептілікке баулу.

Саба?ты? т?рі:жа?а білімді ?алыптастыру, жалпылау

Саба?ты? ?діс-т?сілдері: ??гіме, лекция, дискуссия, кітаппен ж?мыс.

Саба?ты? к?рнекіліктері: плакаттар, суреттер,

Саба?ты? барысы:

І. ДК. ?йымдастыру кезе?і:

1. С?лемдесу;

2. О?ушыларды т?гендеу;

3. Сынып болмесіні? тазалы?ын тексеру;

4. О?ушыларды? саба??а дайынды?ын тексеру (ж?мыс орны, отырыстары, сырт?ы т?рлері);

5. О?ушыларды? назарын саба??а аудару.

ІІ. ДК. ?й тапсырмасын тексеру, ?айталау.

А) теориялы? білімдерін тексеру.

?) практикалы? тапсырмаларын тексеру.

Б) есептерін тексеру.

ІІІ.ДК Білімді жан-жа?ты тексеру./ ІV. ДК. Жа?а материалды ?абылдау?а ?зірлік, ма?сат ?ою.

1)Жылулык ?оз?алыс дегеніміз не? Оны? механикалы? ?оз?алыстан айырмашылы?ы неде? Неге жылулы? деп аталады?

2) Броунды? коз?алыс деп нені айтады? Оны? себебі неде?

3) Диффузия дегеніміз не? ?аггы денелер, с?йы?тар ж?не газдарда диффузия ?алай ж?реді?

4) Диффузияны? жылдамды?ы денені? температурасына, ты?ызды?ына ?алай т?уелді?

V. ДК.Жа?а материалды ме?герту:

Саба?та?ы негізгі материал:

Бізді ?орша?ан ортада?ы жылулы? ??былыстар-температураны? ?згеріне байланысты ??былыстар.Сал?ын ж?не жылы денелер. Температура-денені? жылулы? к?йін сипаттайтын физикалы? шама. Температура дене б?лшектеріні? орташа кинетикалы? энергиясыны? ?лшеуіші.Температура скаляр шама. Жылу алмасу- екі дене жанас?анда, жылу берілу жолымен энергияны? ?атты ?ыздырыл?ан денеден азыра? ?ыздырыл?ан денеге ?ту процесі.

Жылулы? тепе те?дік.

Жылу алмасу денелер арасында жылулы? тепе-те?дік орна?ан?а дейін ж?реді.

Денені? температурасын ?лшеуге арнал?ан ??рал-термометр.Оны? ж?мыс істеуі денелерді? жылулы? ?л?аюына негізделген.

Термометр-температурасы ?лшенетін денемен жылулы? байланыста болатын дене.

Термометрлердін т?рлері. I .С?йы? термометрлер.

а) сынапты, ?лшеу шегі -38°С-тан 260 °С-ка дейін;

б) спиртгі термометр, ?лшеу шегі

в) термопара (-269 °С-тан 2300 °С-?а дейін)

г)термисторлар кедергісі температураны? ?згеруіне негізделген ??ралдар.
2. Газды термометрлер.

Цельций шкаласы-негізгі екі н?ктесі ретінде м?зды? еру(0°С) ж?не суды? ?айнау(100°С) температуралары алын?ан шкала.

Абсолют н?л температура- таби?атта?ы е? т?менгі шекті температура ол -273,15 0°С-?а те?.

Кельвин шкаласы-халы?аралык бірліктер ж?йесі бойынша ?абылдан?ан температураны? абсолюттік термодинамикалы? шкаласы. Б?л шкала бойынша есептеу -273 ОаС-?а те? абсолют н?лден басталады.

1 Кельвин -Цельций шкаласы бойынша температура бірлігіне, я?ни 1 градус?а те?:

1 К =1 °С.

Цельций шкаласы бойынша температура 1°(С) мен абсолюттік температураны? Т(К) арасында?ы байланыс:

Т = (1+273) К немесе 1 = (Т-273) °С.

Ремюр, Фарангейт шкалалары.

Температураны ?лшеу эдістері (т?жірибе к?рсету)

Термометрді ?олда ?стап т?рып, онда?ы сынап (спирт) ба?анасыны? к?терілуін ба?ылау. Сынап (спирт) ба?анасыны? к?терілу себебін ай?ындау. Сынап (спирт) ба?анасы к?терілуін ?ашан то?татады? Термометр нені ?лшейді? Термометрді температурасы ?лшенетін ортадан алып ?арау?а бола ма? Неліктен? Т?тікше бойымен к?терілген кезде сынап (спирт) молекулаларыны? орташа кинетикалы? энергиясы ж?нінде не айту?а болады?

VІ. ДК. О?ытылып отыр?ан о?у материалын ?абылдауда?ы о?ушы т?сінігін тексеру.

§2 с?ра?тарын талдау.

1) Молекулалы? теория негізінде жылы су мен сал?ын суды? айырмашылы?ы неде екенін т?сіндірі?дер.

2) Абай болма?ан жа?дайда медициналы? термометрді сындырып алу?аболады. Неліктен б?л жа?дайда т?гіліп ?ал?ан сынапты бір т?йір тамшысы ?алмастай жинап алу ?ажет?

?андай да бір уа?ыт мезетінде ауада?ы отгегіні? бір молекуласы 900м/с жылдамды?пен, ал екінші молекула 1200 м/с жылдамды?пен ?оз?алады. Екінші молекуланы? температурасы жо?ары деген ?й?арым д?рыс бола ма?

VІІ. ДК. О?ытылып отыр?ан о?у материалын бекіту немесе да?дыландыру ж?мыстарын ж?ргізу.

Есептер шы?арту

VIІI.ДК. Ба?алау. ?й тапсырмасын беру: §2, 1-жатты?у, №1?йде орындалатын эксперименттік тапсырма.

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?

Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.

Быстро и объективно проверять знания учащихся.

Сделать изучение нового материала максимально понятным.

Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.

Наладить дисциплину на своих уроках.

Получить возможность работать творчески.

=> ПОЛУЧИТЬ СУПЕРСПОСОБНОСТИ УЧИТЕЛЯ <=

Просмотр содержимого документа
«Температура.Температураны ?лшеу ?дістері »

8 сынып

Сабақтың тақырыбы: Температура.Температураны өлшеу әдістері.

Сабақтың мақсаты:

Білімділік мақсаты: дененің жылулық күйін сипаттайтын негізгі физикалық шама ретінде температураны енгізу,температураны өлшеу әдістерімен таныстыру, Цельций және Кельвин шкаласын енгізу; оқушылардың таным белсенділіктерін арттыру;
Дамытушылық мақсаты: Оқушылардың білім деңгейін және білім мазмұнының тұрақтылығы мен оны игерудегі іскерлік пен дағдыны бақылау.
Тәрбиелік мақсаты: Адамгершілікке, ұқыптылыққа, алғырлыққа, отансүйгіштікке, табиғатты аялауға, сыйластық пен әдептілікке баулу.

Сабақтың түрі:жаңа білімді қалыптастыру, жалпылау

Сабақтың әдіс-тәсілдері: Әңгіме, лекция, дискуссия, кітаппен жұмыс.

Сабақтың көрнекіліктері: плакаттар, суреттер,

Сабақтың барысы:

І. ДК. Ұйымдастыру кезеңі:

1. Сәлемдесу;

2. Оқушыларды түгендеу;

3. Сынып болмесінің тазалығын тексеру;

4. Оқушылардың сабаққа дайындығын тексеру (жұмыс орны, отырыстары, сыртқы түрлері);

5. Оқушылардың назарын сабаққа аудару.

ІІ. ДК. Үй тапсырмасын тексеру, қайталау.

А) теориялық білімдерін тексеру.

Ә) практикалық тапсырмаларын тексеру.

Б) есептерін тексеру.

ІІІ.ДК Білімді жан-жақты тексеру./ ІV. ДК. Жаңа материалды қабылдауға әзірлік, мақсат қою.

1)Жылулык қозғалыс дегеніміз не? Оның механикалық қозғалыстан айырмашылығы неде? Неге жылулық деп аталады?

2) Броундық козғалыс деп нені айтады? Оның себебі неде?

3) Диффузия дегеніміз не? Қаггы денелер, сұйықтар және газдарда диффузия қалай жүреді?

4) Диффузияның жылдамдығы дененің температурасына, тығыздығына қалай тәуелді?

V. ДК.Жаңа материалды меңгерту:

Сабақтағы негізгі материал:

Бізді қоршаған ортадағы жылулық құбылыстар-температураның өзгеріне байланысты құбылыстар.Салқын және жылы денелер. Температура-дененің жылулық күйін сипаттайтын физикалық шама. Температура дене бөлшектерінің орташа кинетикалық энергиясының өлшеуіші.Температура скаляр шама. Жылу алмасу- екі дене жанасқанда, жылу берілу жолымен энергияның қатты қыздырылған денеден азырақ қыздырылған денеге өту процесі.

Жылулық тепе теңдік.

Жылу алмасу денелер арасында жылулық тепе-теңдік орнағанға дейін жүреді.

Дененің температурасын өлшеуге арналған құрал-термометр.Оның жұмыс істеуі денелердің жылулық ұлғаюына негізделген.

Термометр-температурасы өлшенетін денемен жылулық байланыста болатын дене.

Термометрлердін түрлері. I .Сұйық термометрлер.

а) сынапты, өлшеу шегі -38°С-тан 260 °С-ка дейін;

б) спиртгі термометр, өлшеу шегі

в) термопара (-269 °С-тан 2300 °С-қа дейін)

г)термисторлар кедергісі температураның өзгеруіне негізделген құралдар.
2. Газды термометрлер.

Цельций шкаласы-негізгі екі нүктесі ретінде мұздың еру(0°С) және судың қайнау(100°С) температуралары алынған шкала.

Абсолют нөл температура- табиғаттағы ең төменгі шекті температура ол -273,15 0°С-қа тең.

Кельвин шкаласы-халықаралык бірліктер жүйесі бойынша қабылданған температураның абсолюттік термодинамикалық шкаласы. Бұл шкала бойынша есептеу -273 О^аС-қа тең абсолют нөлден басталады.

1 Кельвин -Цельций шкаласы бойынша температура бірлігіне, яғни 1 градусқа тең:

1 К =1 °С.

Цельций шкаласы бойынша температура 1°(С) мен абсолюттік температураның Т(К) арасындағы байланыс:

Т = (1+273) К немесе 1 = (Т-273) °С.

Ремюр, Фарангейт шкалалары.

Температураны өлшеу эдістері (тәжірибе көрсету)

Термометрді қолда ұстап тұрып, ондағы сынап (спирт) бағанасының көтерілуін бақылау. Сынап (спирт) бағанасының көтерілу себебін айқындау. Сынап (спирт) бағанасы көтерілуін қашан тоқтатады? Термометр нені өлшейді? Термометрді температурасы өлшенетін ортадан алып қарауға бола ма? Неліктен? Түтікше бойымен көтерілген кезде сынап (спирт) молекулаларының орташа кинетикалық энергиясы жөнінде не айтуға болады?

VІ. ДК. Оқытылып отырған оқу материалын қабылдаудағы оқушы түсінігін тексеру.

§2 сұрақтарын талдау.

Молекулалық теория негізінде жылы су мен салқын судың айырмашылығы неде екенін түсіндіріңдер.
Абай болмаған жағдайда медициналық термометрді сындырып алуғаболады. Неліктен бұл жағдайда төгіліп қалған сынапты бір түйір тамшысы қалмастай жинап алу қажет?

Қандай да бір уақыт мезетінде ауадағы отгегінің бір молекуласы 900м/с жылдамдықпен, ал екінші молекула 1200 м/с жылдамдықпен қозғалады. Екінші молекуланың температурасы жоғары деген ұйғарым дұрыс бола ма?

VІІ. ДК. Оқытылып отырған оқу материалын бекіту немесе дағдыландыру жұмыстарын жүргізу.

Есептер шығарту

VIІI.ДК. Бағалау. Үй тапсырмасын беру: §2, 1-жаттығу, №1үйде орындалатын эксперименттік тапсырма.