§ 30 Тартылыс ??былысы. Ауырлы? к?ші.
Саба?ты? ма?саты:
1. О?ушылар?а тартылыс ??былысыж?не ауырлы? к?ші туралы т?сінік беру.
2. Мысалдар келтіре отырып, о?ушы ойын дамыту ой ?орытындыларын жасау?а жетелеу.
3. Е?бекке баулу, жауапкершілігін арттыру, д?ниетанымын ?алыптастыру.
Саба? т?рі: д?ст?рлі
Саба?ты? типі: аралас саба?.
Саба? ?дісі: баяндау, с?ра?-жауап.
Саба??а ?ажетті ??рал-жабды?тар: компьютер ар?ылы жасал?ан слайдтар,
Техникалы? ??рал-жабды?тар: компьютер, к?рнекіліктер,
Саба? барысы:
І. ?йымдастыру кезе?і.
С?лемдесу, т?гендеу. О?ушыларды? ??рал-жабды?тарын т?гендеу.
О?ушыларды? назарын саба??а аудару. Саба??а дайынды?ын тексеру.
Сынып тазалы?ын тексеру.
ІІ.а) ?ткен та?ырыптар бойынша с?ра?тар ?ойып, ?айталау.
С?ра?- жауап алу(ауызша) :
1. Физикада к?ш деген с?зді біз ?алай т?сінеміз ?
2. К?ш сызбада ?алай кескінделеді ?
3. К?ш бірлігі ретінде не ?абылдан?ан?
4. Деформация деп нені айтады?
5. Денені? деформациясы ?алай пайда болады?
6. Пластикалы? деформация деген не?
7. ?андай деформация серпімді деп аталады?
8. Серпімділік к?ші ?андай жа?дайда пайда болады?
9. Ол ?алай ?арай ба?ыттал?ан?
10. Гук за?ы ?алай т?жырымдалады? формуласын жазы?дар
11. Динамометр ?рекеті ?андай за??а негізделген?
12. ?андай к?шті те??рекетті к?ш деп атаймыз?
13. Бір т?зуді? бойымен бір жа??а ?арай ба?ыттал?ан екі к?шті? те??рекетті к?ші неге те? ?
14. Бір т?зуді? бойымен ?арама – ?арсы жа??а ?арай ба?ыттал?ан екі к?шті? те??рекетті к?ші неге те? ? Ол к?ш ?ай жа??а ?арай ба?ытталады ?
15. Ба?ыттары ?арама – ?арсы екі к?ш ?рекет етсе, онда оларды? те??рекетті к?ші неге те? ?
ІІІ. Жа?а саба?.
• Денелерге Жер тарапынан к?ш ?рекет етеді.Жер барлы? денелерді ?зіне тартады.
Барлы? ке?істікті жайла?ан тартылыстан «Жеті ?ат к?кке ?шса? та», «Жеті ?абат жер астына енсек те» ??тыла алмаймыз.
?лемдегі денелерді? бір- біріне тартылуы б?кіл?лемдік тартылыс деп аталады.
Б?кіл?лемдік тартылыс к?ші к?рінісіні? бірі- денелерді? Жерге тартылу к?шін ауырлы? к?ші деп атайды,
?рпімен белгілейді ж?не ол ?р?ашан т?мен ?арай ба?ыттал?ан.
= =const
=g,болады Денеге ?рекет ететін ауырлы? к?шіні? модулі дене массасына тура пропорционал:
, м?нда?ы g
Солт?стік полюсте g,
экваторда g,
45 0географиялы? ендікте g,
Те?із де?гейінде g,
Хан т?нірі шынында( 6995м) g.
?рт?рлі аспан денелері ?шін g ны?,м?ні ?р т?рлі:
Меркурийде g, Шолпанда g,Марста g, Юпитерде g,
Сатурнда g, Уранда ) g, Айда Жердегіден 6 есе аз ) g.
ІV.Саба?ты бекіту.
Жа?а материалды есептер шы?ару ар?ылы бекіту.
Кітаппен ж?мыс: 12-жатты?у.№1, №2,№6, №7
V. ?орытындылау.
1.?андай к?ш ауырлы? к?ші деп аталады?
2. Ауырлы? к?ші мен массаны? арасында ?андай байланыс бар?
Олай болса, сіздермен мына кестені толтырайы?. Б?гін саба?та не білдім, не білгім келеді, нені ?йрендім?….
О?ушыларды? тартылыс ??былысыж?не ауырлы? к?ші туралы ойын білу ?шін ассоциация толтырайы?.
Білемін
Білгім келеді
?йрендім
VІ. Ба?алау.
Ба?алау пара?ы
О?ушыны? аты-ж?ні
Белсенділігі
?й тапсырмасы
Жа?а та?ырып ме?геруде
Есеп шы?ару
?орытынды
ба?асы
VІІ. К?нделікті енді ашайы?
?й тапсырмасын жазайы?.
Тартылыс ??былысы мен ауырлы? к?ші туралы ал?ан білімді,
?мытпай есте са?тайы?.
?йге тапсырма: §30. . 12жатты?у №3. .
Білемін
Білгім келеді
?йрендім
Ба?алау пара?ы
О?ушыны? аты-ж?ні
Белсенділігі
?й тапсырмасы
Жа?а та?ырып ме?геруде
Есеп шы?ару
?орытынды
ба?асы
Ба?ытжан
Назира
Даяна
Диана
Лаура
Жазира
